در یک موقعیت جبران، یک معامله گر موقعیت معادل اما مخالف را در اختیار می گیرد تا موقعیت خالص را به صفر برساند. هدف از گرفتن موقعیت جبران محدود کردن یا حذف بدهی ها است.
قراردادهای آتی؛ مزایا و معایب آن
دنیای اقتصاد – گروه بورس کالا : قراردادهای آتی (فیوچر) با توجه به ضرورت و اهمیت در بازار سرمایه و بورس کالا مطرح شده و برخی از اهداف آن جلوگیری از نوسانات شدید بازار، سرعت در اصلاح قیمتها و تعادل آن در بازار، تعمیق و افزایش کارآیی بازار سرمایه و… عنوان شده است، این در حالی است که در عین حال از ریسک بالایی نیز برخوردار بوده و تضمینی برای سود وزیان وجود ندارد و از سوی دیگر به تبع از سود بالایی نیز بهره میگیرد .
از نظر کارشناسان در واقع با نظر به ویژگیهای قراردادهای آتی که علاوه بر اینکه به تسهیل مبادلات منجر میشود و حتی میتواند نقش قراردادهای بیمه را هم ایفا کند؛ و به عبارتی در برابر تغییرات پیشبینی نشده قیمت در آینده مصونیت ایجاد میکنند، همواره اهمیت این داروی درمان افسردگی برای بازار سرمایه و در قیاس کوچکتر بورس کالا از سوی کارشناسان اقتصادی تجویز میشود، اما آیا این قرارداد و ابزارها که زمانی لقب «میوههای ممنوعه اقتصاد ایران» را به خود گرفته بودند در طول این چند سال از آغاز فعالیتش توانسته روند عملکرد رشد یافتهای نسبت به گذشته خود داشته باشد؟ پرسشی که در این گفتوگو با چند تن از کارشناسان سعی شده پیگیری شود.
بازار آتی و دو جنبه تغییر قیمت
محمدمهدی رفیعی، یکی از کارگزاران بورس کالا درباره نحوه عملکرد کلی بازار با بیان مقدماتی و اشاره به اینکه در هر صورت دو جنبه از تغییرات همواره در بازارهای آتی وجود دارد، به خبرنگار «دنیایاقتصاد» گفت: یکی از تغییرات عمده بازار مربوط به کاهش ارزها و به تبع آن افزایش قیمت طلا است، از سوی دیگر تغییرات دیگر بازارهای جهانی نیز به تقاضای بازار ارتباط پیدا میکند، آنجا که متاثر از مجموعه تغییرات قیمت نفت که در نهایت سبب تغییر عمده در مقدار درخواست در فروش طلا میشود است؛ هرچند که مسائل و موضوعات دیگری در این میان همواره بر بازار قراردادهای آتی تاثیر میگذارد.
این کارشناس بورس آتی در ادامه با گفتن این سخن که «تاثیرات بازار جهانی همواره اثرگذار است و این سبب میشود بینصیب نمانیم»، افزود: مشکلات سیاسی و مسائل حکومتی کشورهای حوزه خاورمیانه همواره در روند تغییر قیمت انرژی تاثیر گذاشته که به تبع آن نیز قیمتهای طلا نیز نوسان پیدا کرده، بهطوریکه عرضه و تقاضاها تحت تاثیر این ریسک و تغییرات قرار گرفته و سبب سوق یافتن سرمایهها به سمت بازار شده، شاید به همین دلیل است که نحوه عملکرد بازار را باید چند بعدی دید.
امسال بهتر از پارسال
کارگزار بورس کالا درباره وضعیت عملکرد بازار نسبت به سال گذشته تصریح کرد: در مجموع بازار امسال نسبت به سال گذشته از شرایط بهتری برخوردار بود؛ به طوریکه بازار مهارت و تجربه بیشتری کسب کرده، مشکلات سیستمی و نرمافزاری تا حدودی برطرف شده، هر چند که بستر مناسبی برای انجام کار وجود ندارد.
این کارشناس بورس آتی در ادامه گفت: روند بازار بیشتر متکی بر مسائل ایران با وضعیت چند کشور خارجی پیوند خورده و اگر در باب مسائل سیاسی چشمانداز روشن تری هویدا شود، ریسک حاکم بر بازار کاهش پیدا میکند.
رفیعی اظهار داشت: آن چیزی که سبب میشود معامله انجام گیرد روند تغییرات طلا در بازارهای جهانی است و در واقع باید گفت زمانی نوسانات شدید باشد، معاملات بیشتری انجام میگیرد و شاید این سبب شود سفتهبازان از نوسانات بهوجود آمده سود ببرند.
وی در ادامه صحبتهایش با اشاره به اینکه کاهش قیمت یورو و نوسانات ارز تاثیر خودش را در بازار جهانی و داخلی گذاشته خاطرنشان کرد: نوسانات ارز و مساله کاهش قیمت یورو تقاضا برای خرید طلا را در خارج و داخل بالا برده و همین تقاضای مثبت به گونهای است که بعید به نظر میرسد قیمت هر اونس طلا پایین تر از نرخ کنونی شود.
رفیعی سپس درباره تاثیر عرضه سکه به شیوه نقدی در بازار تصریح کرد: بازار آتی بازار قراردادهای مشتقه است؛ یعنی به گونهای است که همه چیز به آینده مربوط میشود، از سوی دیگر در هر بازاری باید بازار نقدی حضور داشته باشد؛ زیرا با این امر تنوع معاملات کاملتر شده و همین سبب جذابیت بیشتر معامله میشود و در نهایت به نظر میرسد که در مجموع این فرآیند حجم معاملات را تقویت کند.
رفیعی افزود: با عرضه نقدی سکه در بازار تصمیمات مصرفکننده در تحلیل بازار موثر خواهد شد و اطلاع رسانی به بازار بیشتر میشود.
بازیگران آتی اندک و مبادلات ناکارآمد
همچنین میثم رادپور یکی دیگر از کارشناسان بورس آتی نیز با بیان نظری متفاوت با اشاره به اینکه در بازار معاملات آتی بازیگران زیادی وجود ندارند، گفت: همین مساله سبب شده ناکارآیی نیز در بازار زیاد باشد، هر چند انتظار این است که با آگاهی بیشتر فعالان بازار به نقطه تعادل لازم برسد.
این کارشناس بورس آتی در ادامه افزود: حجم قراردادها در آینده قطعا بهبود خواهد یافت و آینده بازار نیز حاکی از رسیدن بازار به تعادل است. رادپور درباره تاثیر عرضه نقدی سکه در بورس کالا اظهار داشت: با عرضه حجم زیاد سکه از سوی بانک مرکزی به بازار معاملات آتی افت خواهد کرد و از سویی چون بازار آتی چیزی جدای از بازار نقدی نیست در نتیجه شاهد نوسان در این بازار هم خواهیم بود.
وی بابیان اینکه بازار طلا همبستگی بالایی با بازارهای جهانی دارد، گفت: با توجه به نوسان قیمت هر اونس طلا در خارج از کشور که به صورتهای شمش یا سکه در داخل معامله میشود، انتظار است بازار نیز روند کاهشی یا افزایشی خود را متناسب با قیمتهای جهانی پیگیری کند.
فرصتها در مبادلات آتی زودگذرند
رادپور سپس با بیان اینکه قیمتهای فیوچر در بازار قراردادهای آتی فرصتهای خاصی را ایجاد میکند، اما این فرصتها در بازار داخلی به سرعت محو میشود، خاطرنشان کرد: در بازارهای آتی و نقدی خارج از کشور این دو بازار در کنار هم قرار دارند و هیچ فرقی با همدیگر ندارند؛ یعنی با بالارفتن قیمتها در بازار نقدی در بازارهای آتی نیز این روند صورت میگیرد، در نتیجه پیش بینی از بازار هم ندارند؛ زیرا که اساسا آنها عادت به پیشبینی ندارند.
رادپور با اشاره به اینکه حتی اگر عرضه بانک مرکزی هم صورت گیرد قیمتها جابهجا خواهد شد اما اساسی نخواهد بود، گفت: به دلیل مشخص بودن رابطهها در نوع عرضه و منفک بودن مزایای بازار آتی سکه روابط داخلی و خارج از کشور نوسان خیلی زیاد نخواهد بود؛ اما به هر حال عرضهها در بازار اثبات یا نقدی تنزل پیدا خواهد کرد. در این زمینه بانک مرکزی نیز باید سیاستهای خاصی در نظر بگیرد، به طوریکه قیمتگذاری را با رویکردی متفاوت به انجام برساند. هرچند ذکر این نکته لازم است که اعمال سیاستهای دستوری در هر صورت سبب سود بدون ریسک خواهد بود.
این کارشناس بورس کالا در ادامه گفت: ما در بازار رابطههای دادوستد زیاد نداریم شاید به همین خاطر فرصتها چشمگیر نیست و این فرصتها نیز نیاز به تخصصهای خاص دارد. در واقع دخالتهای بانک مرکزی و دستور تعیین کردن سازوکار بازار همانند تشکی فنری است که پا گذاشتن روی آن بسته به فنرهای دیگر دارد، به همین صورت باید گفت روند فرآیند قیمتی در بازار ما متناسب با نرخ بهره نیست و این نبودن همان سازوکار طبیعی است.
آخرین اخبار
- پیام مدیرعامل گروه توسعه ملی به مناسبت هفته دفاع مقدس
- در نشست مدیران گروه توسعه ملی مطرح شد؛ افزایش هم افزایی، راه بازگشت شکوه گروه توسعه ملی
- در دیدار وزیر علوم و مدیرعامل گروه توسعه ملی؛ بر همکاری دوجانبه هلدینگ توسعه ملی و بخش پژوهشی وزارت علوم تاکید شد
- مدیرعامل بانک ملی ایران: تغییرات گروه توسعه ملی بر مبنای الزامات بانکداری شرکتی است / لزوم واگذاری شرکت های زیرمجموعه با حفظ ارزش دارایی های بانک در برابر تورم
- بازدید مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری گروه توسعه ملی (وبانک) از مجموعه گروه ملی صنعتی فولاد ایران
تماس با ما
تهران، میدان ونک، خیابان شهید خدامی، بعد از پل کردستان، پلاک 89
کد پستی: 1994844202
صندوق پستی: 3898-15875
تلفن: 85598 – 85599000
فاکس: 85599811
پست الکترونیک: [email protected]
اینستاگرام
پیوندهای مفید
کپیرایت © شرکت سرمایهگذاری گروه توسعه ملی. تمامی حقوق محفوظ است.
آتی سکه طلا چیست؟
یکی از بزرگترین مزایای قرارداد آتی سکه طلا این است که سرمایهگذاران با استفاده از معاملات قراردادآتی از قرار گرفتن داراییهایشان در معرض نوسانات قیمت بازار جلوگیری مینمایند.
به گزارش تسنیم، این روزها بازار سکه و و طلا به حدی "سکه" شده است که برخی از مردم وسوسه می شوند حتی ماشین و منزل مسکونی خود را بفروشند و به این بازار وارد شوند، تا این رهگذر سود و منفعی را کسب کنند.
غافل این که بازار نقدی، ریسکهای خود را دارد و علاوه بر این، نگهداری سکههای طلا در خانه نیز که این روزها با ارزشتر هم شدهاند خود تهدیدی جدی برای سلامت جسمی و مالی این دسته از افراد است.
بر این اساس باید گفت همتراز بازار نقدی سکه، چند سالی است که ابزارهای مختلف از جمله بازار آتی سکه در مزایای بازار آتی سکه بورس کالای ایران طراحی و اجرایی شده است و سرمایهگذاران مختلف با هر میزان از دارایی و نقدینگی و البته بدون ریسکهایی که در بازار نقدی وجود دارد، میتوانند در این بازارها حضور یابند و کسب منفعت و سود کنند؛ که در ادامه به ارائه توضیحاتی در این خصوص میپردازیم:
آتی سکه طلا چیست؟
قرارداد آتی قراردادی است که فروشنده براساس آن متعهد میشود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص(سکه طلا) را به قیمتی که الان تعیین میکنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند.
به عبارت دیگر در بازار آتی، خرید و فروش دارایی پایه قرارداد(سکه طلا) بر اساس توافقنامهای که به قرارداد استاندارد تبدیل شده است، صورت میگیرد که در آن به دارایی با مشخصات خاصی اشاره میشود.
تاریخچه قرارداد آتی سکه در ایران
اولین معاملات قرارداد آتی سکه تمام بهار آزادی (طرح امام) در شرکت بورس کالای ایران در ساعت ۱۰ صبح سه شنبه ۵ آذر ۱۳۸۷ با انجام ۲ قرارداد آغاز شد.
ارزش قرارداد در هر روز
در معاملات آتی برای هر روز قیمت پایه تعیین میشود که قیمت تسویه روز قبل است. ولی در اولین روز راهاندازی این معاملات استثنائا قیمت پایه توسط کمیته اجرایی قراردادهای آتی و با توجه به قیمت نقدی و زمان تحویل تعیین شده است.
وجه تضمین اولیه
وجه تضمین اولیه در هر قرارداد ۱۰ درصد قیمت ۱۰ عدد سکه است که در هنگام خرید از خریدار دریافت میشود.برای اولین قرارداد این مبلغ ۲۰۰ هزار تومان محاسبه شده بود که این مبلغ با توجه به افزایش قیمت سکه افزایش یافته و امروز به ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسیده است.
سقف مجاز موقعیتهای معاملاتی باز
منظور از موقعیت معاملاتی باز هر مشتری، قراردادهای خریداری شده توسط وی میباشد که هنوز بهفروش نرفتهاند.جمع این قراردادها برای مشتریان حقیقی ۱۰۰ قرارداد میباشد؛ یعنی میتواند ۱۰۰۰ سکه خریداری کند.
مشتریان حقوقی نیز میتوانند تا اندازهای خریداری کنند که مجموع وجوه تضمین اولیه پرداخت شده حداکثر به میزان ۱۰ درصد سرمایه ثبت شده آنها باشد.
فرآیند افتتاح حساب مشتری در معاملات قراردادهای آتی
۱- دریافت کد معاملاتی از طریق کارگزاری
۲- معرفی مشتری به بانک توسط کارگزار جهت افتتاح حساب عملیاتی پس از اخذ کد معاملاتی مشتری
۳- اعلام شماره حساب عملیاتی مشتری توسط بانک سامان به کارگزار
۴- اعلام شماره حساب شخصی توسط مشتری به کارگزار در فرمهای مربوطه
قرارداد آتی چگونه معامله میشود و به سکه میرسد؟
مشتری با خرید قرارداد معاملات آتی سکه را به قیمت روز قرارداد و با پرداخت ۱۰ درصد کل ارزش خریداری میکند و میتواند در تاریخ تعیین شده با مراجعه به صرافیهای اعلام شده آنها را دریافت کند.
تاثیر نوسانات بازار آزاد بر آتی سکه چطور اعمال میشود؟
مسلماً ارزش قراردادها برحسب زمان تحویل سکهها متفاوت خواهد بود. چنانچه در طول دوره معاملاتی، قیمت سکه افزایش پیدا کرد آن شخص میتواند قرارداد خود را در بازار بفروشد و مابه التفاوت قیمت سکه را (نسبت به زمانی که خودش قرارداد را خریده بود و برحسب مقدار پولی که تا آن زمان پرداخت کرده است) از خریدار بعدی دریافت کند و اگر قیمت سکه پایین آمد زیان کرده و این مزایای بازار آتی سکه ریسک بازار است. اگر هم فکر میکند قیمت باز هم پایینتر میآید میتواند برای جلوگیری از ضرر بیشتر نیز قرارداد خود را بفروشد.
تفاوت آتی و بازار آزاد
در بازارهای آتی الزامی نیست که کالا یا دارایی به طور فیزیکی رد و بدل شود و برخلاف بازارهای نقدی، انتقال مالکیت فوری دارایی مطرح نمیشود. بنابراین در این بازارها بدون در نظر گرفتن این که فرد مالک دارایی باشد یا نباشد، قراردادها قابل خرید و فروش هستند. همچنین برخلاف بازارهای نقد که پشتوانه آن تحویل دارایی است، بازارهای معاملات آتی مبتنی بر تسویه نقدی است و یکی از اهداف آن، خرید و فروش دارایی در آینده است. ضمن این که ریسکهای موجود در بازرا نقدی در بازار آتی دیگر مطرح نیستند.
مزایای قرارداد آتی سکه طلا
یکی از بزرگترین مزایای قرارداد آتی سکه طلا این است که سرمایهگذاران با استفاده از معاملات قراردادآتی از قرار گرفتن داراییهایشان در معرض نوسانات قیمت بازار جلوگیری مینمایند.
امکان فروش استقراضی دارایی
علاوه بر این در قراردادهای آتی برای اینکه سرمایهگذار قادر به فروش قرارداد آتی باشد نیاز به مالک بودن آن کالا یا دارایی معین ندارد، بلکه با عمل پیش فروش میتواند یک قرارداد آتی را در بازار بفروشد و در صورت نیاز به تحویل، آن را از بازار فیزیکی تهیه نماید.
بازار جبرانی
این بازار پس از پایان جلسه معاملات همان روز گشایش مییابد و شامل ۶دوره ۱۰دقیقهای حراج پیوسته است. دامنه نوسان در این بازار از ۶درصد در ۱۰دقیقه اول شروع شده و در هر دوره بر میزان دامنه نوسان افزوده میشود و در نهایت به دوره ششم با دامنه نوسان ۳۰درصد ختم میشود.
تسویه نهایی
سرمایهگذار باید سه روز قبل از آخرین روز معاملاتی، آمادگی خود را جهت تسویه نهایی به کارگزار اعلام نماید و بدین ترتیب وارد دوره سه روزه میشود که میتواند موقعیتهای خود را ببندد و یا جهت تسویه نهایی اقدام کند. در تسویه نهایی فروشنده سکهها باید مزایای بازار آتی سکه اقدام به تحویل آنها و خریدار باید اقدام به واریز وجه سکهها براساس شرایط قراردادهای در اختیار خود کنند. در صورتی که در پایان آخرین روز معاملاتی سرمایهگذار دارای موقعیت باز باشد و از انجام تسویه نهایی خودداری نماید میبایست جریمهای معادل یک درصد ارزش روز سکه را پرداخت نماید.
نقش اتاق پایاپای در معاملات قرارداد آتی
تسویه معاملات در اتاق پایاپای انجام و تضمین میشود. اتاق پایاپای خود را در برابر طرفین معامله مسئول میداند و در برابر خریدار نقش فروشنده و بالعکس در مقابل فروشنده به عنوان خریدار عمل می نماید و بدین معنی است که مسئولیت ریسک طرف مقابل معاملات به اتاق پایاپای برمیگردد.
مزایای بازار آتی سکه
عصر اعتبار- بازارهای سرمایهگذاری بسیار زیادی در دنیا وجود دارد و بعضی از این بازارها محدود به چند کشور بوده و بعضی دیگر در سراسر دنیا فعالیت دارند.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از سنا ، دو عامل کلی می تواند در استقبال از بازارهای سرمایه گذاری در دنیا وجود داشته باشد که افراد را به سمت این بازارها سوق دهند. مورد اول خصوصیات بازار و مزیتهایی که یک بازار میتواند نسبت به دیگر بازارها داشته باشد و سبب شود که افراد اطمینان بیشتری به آن داشته باشند و به سودآوری بیشتری برسند. و مورد دوم مزیتهایی که یک بازار میتواند برای اقتصاد کلان داشته باشد و سیاستمداران و حاکمان کشورها به دنبال بزرگتر کردن و فراگیرتر کردن آن باشند تا از طریق جذب سرمایه و یا مزایایی که برای کل اقتصاد دارد، افراد را به سمت بازارهای سرمایهگذاری مدنظر خود سوق دهند.
این دو عامل اساسی سبب میشود که بازارهایی همچون بازار آتی سکه جزو پرطرفدارترین بازارهای سرمایهگذاری دنیا باشند.
بازار آتی سکه برای کسانی که در آن فعالیت میکنند دارای ویژگیها و منافع بسیار زیادی است و به همین دلیل استقبال از آن زیاد بوده و سرمایهگذاری بسیار زیادی در آن انجام میشود.
یکی از مهمترین دلایلی که سرمایهگذاران به این بازار ورود پیدا میکنند معافیت مالیاتی است. معمولاً افراد دوست ندارند مقداری از دارایی خود را بهعنوان مالیات از دست داده و به دولت بدهند و همین معافیت مالیاتی موجب استقبال از آتی سکه میشود. واریز روزانه سود و زیان بهحساب مشتریان اطمینان افراد برای ورود به آن را مزایای بازار آتی سکه دوچندان میکند و سبب میشود که افراد در پایان روز از میزان دقیق سود و ضرر خود مطلع باشند و علاوه بر آن مقدار سود یا ضرر را در حساب خود ببینند.
لازم به ذکر است که امکان برداشت یکروزه موجودی با احتساب کارمزدهای بسیار پایین، سبب میشود که سرمایهگذار رغبت بیشتری برای ورود به آن پیدا کند. لازم به ذکر است که در برخی از موارد، حداقل سود بانکی به مبلغی که سرمایهگذار در حساب بازار آتی سکه خود دارد تخصیص پیدا میکند.
مواردی که در بالا ذکر شد بهعنوان مزایای حسابرسی و مالی بازار آتی سکه بوده که برای سرمایهگذار ایجاد جذابیت میکند اما مزایای معاملاتی در آتی سکه که تأثیر بیشتری برای ورود سرمایهگذار به آن بازار دارد دو مورد مهم میباشد که بیان میکنیم.
اولین مورد دوطرفه بودن بازار است. دوطرفه بودن بازار یعنی اینکه سرمایهگذار هم از رشد قیمت و هم از کاهش قیمت سکه میتواند سود به دست آورد. این یک مزایای بازار آتی سکه مزیت نسبت به بازار فیزیکی سکه است. زیرا وقتی شما سکه طلا را میخرید انتظار دارید که قیمت طلا افزایش پیدا کنید تا شما به سود مدنظر خود برسید اما در بازار آتی سکه اینگونه نیست. در بازار آتی سکه وقتی سرمایهگذار این احتمال را میدهد که قیمت سکه کاهش پیدا خواهد کرد آن سکه رو پیشفروش میکند و وقتی سکه افت قیمت خود را انجام داد دوباره در قیمت پایین سکه میخرد و این یعنی دوطرفه بودن بازار.
مورد دیگر که از مزایای آتی سکه است وجود اهر مالی است. یعنی با چندین برابر مقدار پول خود میتوانید معامله کنید و سود بیشتری به دست آورید. معمولاً افرادی که در سرمایهگذاری خبره هستند همیشه به دنبال موقعیتهایی هستند که در آن بتوانند به مقدار بیشتری نسبت به سرمایه واقعی خود سود به دست آورند.
خاصیت اهرم مالی در بازار آتی سکه این فرصت را برای آنها به وجود میآورد. با توجه به موارد ذکرشده و مزیتهایی که از این بازار گفته شد مشخص شد که چرا بازار آتی سکه بهعنوان یکی از پرطرفدارترین بازارهای سرمایهگذاری دنیا به شمار میرود.
مزایای بازار آتی سکه
هیچ بازار سرمایهگذاری بدون پشتوانه حکومتها نمیتواند مورد استقبال فراوان قرار گیرد یا به عبارتی بهتر است اینطور بیان شود که یک بازار سرمایهگذاری باید فوایدی برای حکومتها و اقتصاد کلان داشته باشد تا بتواند بهعنوان بازاری پرطرفدار یاد شود.
بازار آتی سکه نیز از این قاعده مستثنا نبوده و مزایایی برای اقتصاد کلان دارد. شاید مهمترین مزیت آن برای اقتصاد کلان کنترل بازار فیزیکی سکه و طلا باشد. یعنی از تورم، افزایش ناگهانی قیمت یا اسمی و بدون مزایای بازار آتی سکه پشتوانه در این بازار جلوگیری میکند و این یعنی کنترل اقتصاد کلان، زیرا طلا و سکه بهعنوان فلز با ارزش، همیشه تأثیر زیادی در تعیین روند اقتصادی یک جامعه دارند.
مزیت دیگر آتی سکه برای حکومتها یا اقتصاد کلان، جمعآوری پولهای اضافه موجود در جامعه است. وقتی سرمایهگذار وارد بازار آتی سکه میشود یک قرارداد دریافت میکند و مقداری پول را بابت آن میپردازد حال چون اولین فروشنده همیشه بانکهای مرکزی کشورها هستند، درنتیجه تمام پولها واریز بهحساب دولت میشود و این یعنی کل حجم نقدینگی در اختیار دولت بوده و میتواند برای کمک به اقتصاد یا موارد دیگر از آن استفاده کند. البته این مبلغ تا پایان موعد تحویل باید به سرمایهگذار برگرداننده شود یا اینکه سکه طلا که در قرارداد آمده تحویل داده شود. اما در این مدت چندماهه هم دولت از آن نقدینگی استفاده میکند و هم سرمایه گذار از نوسانات قیمتی سود کسب میکند.
معاملات قرارداد آتی نقره چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
معاملات قرارداد آتی نقره در تاریخ 12 اسفند سال 1399 در بورس کالا آغاز شد. همان روز 216 قرارداد آتی نقره با سررسید تحویل فروردین سال 1400 ثبت شد، که بیانگر استقبال سرمایهگذاران است.
12 اسفند سال 1399 معاملات قرارداد آتی نقره برای اولین بار در ایران راهاندازی شد. به طور کلی اولین معاملات قراردادهای آتی در ایران ، آذر ماه سال 1387 انجام شد. از آن به بعد قراردادهای آتی کالاهایی مثل: مس، سکه، شمش طلا، زیره، پسته، کنجاله سویا، زعفران و… در بورس کالا معامله میشدند.
قرارداد آتی نقره و در کل قراردادهای آتی ، یکی از ابزارهای بازار مشتقه هستند. این ابزارها برای پوشش ریسک سرمایهگذاران در بازارهای مالی ایجاد شدهاند. پیش از شرح و بررسی معاملات آتی نقره ابتدا نگاهی گذرا به کلیت معاملات قراردادهای آتی در بورس، میاندازیم.
قرارداد آتی (future Contract) چیست؟
قرارداد آتی قراردادی است که به موجب آن، طرفین متعهد به پرداخت وجه خرید و نیز تحویل دارایی، در سررسید معین میشوند. به بیان ساده ما داراییای را با یک قیمت مشخص میخریم ولی آن را در آینده (تاریخ سررسید قرارداد) تحویل گرفته و هزینهاش را پرداخت میکنیم.
این قرارداد به افراد امکان میدهد کالایی را خریداری کنند اما بعداً آن را تحویل بگیرند و هزینهاش را بپردازند و یا کالایی که ندارند فروخته و در آینده آن را به خریدار تحویل دهند. قرارداد آتی قراردادی دو طرفه است، یعنی با سرمایهگذاری در آن میتوان هم از کاهش قیمت و هم از افزایش آن، بهره برد.
ضمن عقد قرارداد آتی ، طرفین باید مبلغی را تحت عنوان «وجه تضمین» به اتاق پایاپای بورس کالا بسپارند. وجه تضمین، ضمانت عمل به تعهدات خریدار و فروشنده بوده و در صورت تغییر قیمت قرارداد، طرفین باید وجه تضمین را تعدیل نمایند.
معاملات قرارداد آتی دارای ریسک مالی بالقوه هستند. یعنی اگر فردی که موقعیت خرید دارد سود کند قطعاً سرمایهگذاری که موقعیت فروش داشته ضرر خواهد کرد. بنابراین این نوع معاملات به مهارت و دانش کافی نیاز دارند.
مزایای معاملات قرارداد آتی
انجام معاملات قرارداد آتی از جمله قرارداد آتی نقره ، برای سرمایهگذاران مزایایی دارد که عبارتند از:
- پوشش ریسک نوسانات قیمت کالای مورد نظر: در واقع ریسک نوسانات قیمتی کالا را کاهش میدهد.
- تضمین معاملات به وسیله سپردن وجه تضمین در اتاق پایاپای: استفاده از این مکانیسم ریسک اعتباری را کاهش داده و پشتوانهای امن برای دو طرف معامله خواهد بود.
- نقدشوندگی بالا: قرارداد آتی نقره و به طور کل قراردادهای آتی در بورس قابل فروش هستند. میتوان تا پیش از سررسید در بازار آنها را معامله کرد. در صورت نیاز به خود نقره(کالا) نیز میتوان در تاریخ مقرر آن را از بازار فیزیکی تهیه کرد.
- شفافیت قیمتها به واسطه معامله در بورس: این معاملات در بورس با استفاده از سامانه معاملاتی استاندارد صورت میگیرد. کارگزار سفارش مشتریان خود را در سامانه معاملات آتی قرار میدهد. سفارشات بر اساس اولویت قیمت و زمان ورود، انجام میشوند.
- بهرهگیری از اهرم مالی: این ویژگی به معاملهگران فرصت کسب سود چند برابری میدهد. با استفاده از این اهرم میتوان با مبلغ مورد نیاز جهت سرمایهگذاری روی 100 گرم نقره ، روی 1000 گرم نقره سرمایهگذاری کرد.
- وجود مشخصات قرارداد و استانداردسازی کالا
- هزینهها و کارمزدهای پایین معاملات
- فروش کالا بدون داشتن آن
- معافیت مالیاتی
انواع قرارداد آتی در بورس
قراردادهای آتی با توجه به دارایی پایه موضوع آنها به دو دسته تقسیم میشوند:
- قرارداد آتی کالا: دارایی پایه در این نوع قراردادها، محصولات کشاورزی، فلزات و مواد نفتی است. قرارداد آتی نقره نیز ازجمله قراردادهای آتی کالا به شمار میرود.
- قرارداد آتی مالی: دارایی پایه موضوع این قراردادها سهام، ارز و اوراق قرضه میباشد.
معاملات قرارداد آتی نقره
نقره یکی از مهمترین فلزات گرانبها در انواع بازارهای مالی دنیا محسوب میشود. این فلز ارزشمند، علاوه بر این که یکی از ابزارهای سرمایهگذاری میباشد، در صنایع جواهرسازی، وسایل تزئینی، ظروف آشپزخانه و امثال آن نیز مصرف میشود. بازارهای نقدی و مشتقه بزرگ و گستردهای در بورسهای بزرگ دنیا برای نقره وجود دارد. اکنون برای نخستین بار قراردادهای آتی نقره در بورس کالای ایران معامله میشوند.
در این نوع قراردادها معالمهگران 3 فرصت برای کسب سود خواهند داشت:
- خرید و فروش قرارداد آتی (معاملهگران میتوانند از تغییرات قیمت قراردادهای آتی نوسان بگیرند.)
- خرید کالا
- فروش کالا
یعنی هم میتوان تا پیش از سررسید قرارداد آتی را مانند سایر اوراق بهادار در بورس معامله کرد، هم خود نقره را خرید یا فروخت. فرض کنیم قیمت نقره اکنون گرمی 17000 تومان است. احتمال میدهیم قیمت آن تا دو ماه دیگر به گرمی 20,000 تومان افزایش یابد. با خرید قرارداد آتی نقره و پیشخرید کردن آن، اولاً لازم نیست کل پول را الان پرداخت کنیم دوماً از نوسانات قیمتی در امان خواهیم بود.
نکات معاملات قرارداد آتی نقره
چند نکته حائز اهمیت که معاملهگران قرارداد آتی نقره باید بدانند:
- معاملات قراردادهای آتی نقره و کسب هرگونه سود در این بازار، معاف از مالیات است.
- خریدار موظف است در زمان تحویل، علاوه بر ارزش قرارداد، مالیات بر ارزش افزوده را(در صورتیکه وجود داشته باشد.) به فروشنده بپردازد.
- فقط آن دسته از فروشندگانی که مطابق با قوانین و مقررات مالیاتی در نظام مالیات بر ارزش افزوده ثبت نام کرده و گواهی دارند، امکان ورود به فرایند تحویل قرارداد آتی را دارند. کارگزارن مکلف به اخذ مدارک لازم از ایشان(فروشنده) هستند.
مشخصات قرارداد آتی نقره
هر قرارداد آتی نقره دربردارنده مشخصات خاصی میباشد که در جدول زیر به برخی از آنها اشاره شده است.
دارایی پایه | نقره |
قرارداد آتی پذیرش شده | قراردا آتی نقره |
اندازه قرارداد | 100 گرم |
استاندارد تحویل | نقره تحویلی به صورت ساچمه و با درجه خلوص حداقل 999 |
ماه قرارداد | کلیه ماههای سال به تشخیص شرکت بورس کالا |
حد نوسان قیمت روزانه | حداکثر مثبت و منفی 5% و با توجه به قیمت تسویه روز قبل |
دوره معاملات | دوره معاملات در هریک از نمادها در اطلاعیه مربوط به همان نماد اعلام میگردد. |
محل تحویل | انبارهای مد نظر بورس 10 روز قبل از پایان دوره معاملاتی هر نماد توسط بورس اعلام میشود. |
دوره تحویل | مطابق تاریخ اعلام شده در اطلاعیه تحویل |
حداقل تغییر قیمت سفارش | 10 تومان برای هر واحد سرمایهگذاری معادل 1000 تومان در هر قرارداد |
قیمت تسویه لحظهای | بر اساس 30% حجم معاملات پایانی در هر لحظه معاملاتی محاسبه میشود. |
آیا با همان کد بورسی می توان معاملات قرارداد آتی نقره را انجام داد؟
یک نکته قابل توجه این است که انجام معاملات قرارداد آتی نقره یا هر قرارداد آتی دیگری مستلزم دریافت کد معاملات آتی از کارگزاریهای دارای مجوز میباشد. در واقع با کد بورسی عادی نمیتوان در این بازار معامله کرد؛ بنابراین برای انجام این معاملات اولین گام مراجعه به یک کارگزاری است که مجوز معاملات آتی در بورس را اخذ نموده باشد.
دریافت کد معاملاتی قرارداد آتی
- مراجعه به یک کارگزاری دارای مجوز و خوشنام در حیطه معاملات آتی
- ارائه مدارک شناسایی و آخرین مدرک تحصیلی(لزوماً بالای دیپلم) به کارگزاری مورد نظر
- امضای قراردادهای مرتبط با معاملات آتی و سامانه معاملات برخط
- دریافت نام کاربری و رمز عبور ورود به سامانه معاملات برخط قراردادهای آتی از کارگزاری
کلام آخر
قرارداد آتی نقره نیز یکی از انواع قراردادهای آتی در بورس است که اگر با دانش کافی به معامله آن بپردازید موفق به کسب سود خواهید شد. مهمترین مزیت این قراردادها نیز وجود اهرم مالی در آن است که در صورت عدم آگاهی میتواند منجر به زیان چند برابری شود.
آفست کردن در بازار آتی کالا
اگر به دنبال معنی آفست در بازار آتی کالا هستید، در صفحه ی خوبی منتقل شده اید. به مزایای بازار آتی سکه علاوه می توانید از اطلاعات جامع تری در بخش آموزش سرمایه گذاری در بورس وب سایت استفاده کنید. برای درک این مفهوم، بهتر است در وهله اول با معامله جبران کننده آشنا شوید:
معامله جبران کننده چیست؟
یک معامله جبران کننده اثر معامله دیگر را لغو می کند. معاملات جبران می تواند در هر بازاری رخ دهد ، اما به طور معمول معاملات جبران به گزینه ها، معاملات آتی و بازارهای ابزار عجیب و غریب اشاره دارد. معامله جبران کننده می تواند به معنای بستن یک معامله یا گرفتن موقعیت دیگری در جهت مخالف برای لغو اثرات معامله اول باشد.
- معامله جبران کننده مزایای بازار آتی سکه فعالیتی است که خطرات و مزایای موقعیت یا معامله دیگر را لغو می کند.
- جبران کردن در صورت امکان می تواند به معنای بستن یک موقعیت باشد، اما همچنین می تواند به معنای گرفتن موقعیت مخالف در همان ابزار (یا تا حد امکان نزدیک) باشد.
درک معاملات جبران کننده
در معاملات، معامله جبران کننده فعالیتی است که از نظر تئوری ، دقیقاً خطرات و مزایای ابزار دیگری را لغو می کند. معاملات جبران کننده ابزارهای مدیریت ریسک است که به سرمایه گذاران و نهادهای دیگر اجازه می دهد اثرات مخرب بالقوه ای را که در صورت عدم امکان لغو معامله اصلی به طور بالقوه ممکن است، کاهش دهند. عدم توانایی بستن موقعیت به طور مکرر با گزینه ها و سایر ابزارهای پیچیده تجارت مالی اتفاق می افتد.
با معامله جبران، یک معامله گر می تواند معامله را بدون اخذ رضایت از طرف های دیگر درگیر پایان دهد. در حالی که تجارت اصلی هنوز وجود دارد، دیگر تأثیری در حساب معامله گر از حرکات بازار و سایر رویدادها ندارد.
از آنجایی که گزینه ها و اکثر ابزارهای مالی قابل اغماض هستند، مهم نیست کدام ابزار خاص برای جبران موقعیت خریداری یا فروخته می شود، به شرط آنکه همه آنها از ویژگی های صادر کننده، اعتصاب و سررسید یکسان برخوردار باشند.
برای اوراق قرضه، تا زمانی که ناشر، بیمه، کوپن، ویژگی های مکالمه و سررسید یکسان باشد، اوراق قرضه خاصی که برای جبران معامله قبلی خریداری یا فروخته می شود اهمیتی ندارد. با اجرا کردن اصول درست آفست کردن می توانید پرسودترین سرمایه گذاری در بورس را انجام داد.
آنچه مهم است این است که تاجر با جبران موقعیت خود، دیگر علاقه مالی به آن ابزار ندارد.
اصول افست
جبران را می توان در معاملات مختلف برای حذف یا محدود کردن بدهی ها استفاده کرد. در بانکداری، حق جبران، این امکان را برای موسسات مالی فراهم می کند که دارایی بدهکار را در صورت بزهکاری یا توانایی درخواست بازپرداخت برای وجوه بدهکار را متوقف کنند. برای سرمایه گذاران درگیر در قرارداد آتی، یک موقعیت جبران، با فروش کالاهای مرتبط به یک طرف دیگر، نیاز به دریافت تحویل فیزیکی دارایی یا کالای اساسی را از بین می برد.
مثال برای درک بهتر:
مشاغل ممکن است با تخصیص مجدد سود حاصل از حوزه های دیگر ، جبران زیان در یک حوزه تجاری را انتخاب کنند. این اجازه می دهد سودآوری یک فعالیت برای حمایت از فعالیت دیگر باشد. اگر یک تجارت در بازار گوشی های هوشمند موفق باشد و تصمیم بگیرد که می خواهد یک تبلت را به عنوان یک خط تولید جدید تولید کند، سود حاصل از فروش تلفن های هوشمند ممکن است به جبران خسارات مربوط به گسترش در یک عرصه جدید کمک کند.
جبران در قراردادهای مشتقه
سرمایه گذاران قراردادهای آتی و سایر موقعیت های سرمایه گذاری را جبران می کنند تا خود را از هرگونه بدهی مرتبط حذف کنند. تقریباً همه موقعیت های آتی قبل از تحقق شرایط قرارداد آتی جبران می شوند. حتی اگر بیشتر موقعیت ها در نزدیک به زمان تحویل جبران می شوند، مزایای قرارداد آتی به عنوان مکانیزم مصون سازی هنوز محقق است.
هدف از آفست؟؟
هدف از جبران قرارداد آتی کالاها ، برای بیشتر سرمایه گذاران ، اجتناب از دریافت فیزیکی کالاهای مرتبط با قرارداد است. قرارداد آتی توافق نامه ای برای خرید کالای خاص با قیمت مشخص در تاریخ آینده است. اگر قراردادی تا تاریخ توافق شده برقرار باشد، سرمایه گذار می تواند مسئولیت پذیرش تحویل فیزیکی کالای مورد نظر را بر عهده بگیرد.
در یک موقعیت جبران، یک معامله گر موقعیت معادل اما مخالف را در اختیار می گیرد تا موقعیت خالص را به صفر برساند. هدف از گرفتن موقعیت جبران محدود کردن یا حذف بدهی ها است.
نتیجه گیری
با داشتن معاملات آتی مربوط به سهام، سرمایه گذاران ممکن است برای مدیریت ریسک مرتبط با قرارداد آتی، از ریسک برای گرفتن موقعیت مخالف استفاده کنند. به عنوان مثال، اگر می خواهید یک موقعیت طولانی در یک سهام را جبران کنید، می توانید تعداد کوتاهی از سهام را بفروشید. برای اجرا کردن آفست در بازار آتی کالا، بایستی اطلاعات جامعی در این باره داشت که می توانید از مقالات سرمایه گذاری در بورس استفاده کنید.
دیدگاه شما