واقعیت های فروش اوراق دولتی
در سوم آبان ماه سال جاری، انتشار خبری مبنی بر فروش ۳۷ هزار میلیارد تومان اوراق از سوی دولت با هدف تامین کسری بودجه از مسیر بازار سرمایه، باعث شد تا فعالان بازار سرمایه نسبت به این اقدام واکنش نشان دهند به گونه ای که این دسته از فعالان با تحلیلی غیر فنی، فروش اوراق دولتی را عامل خروج سرمایه از بورس و ریزش شاخص عنوان کردند اما رصد دقیق این رویداد با استناد به آمار رسمی، موضوع دیگری را مطرح می کند که در این گزارش به شفاف سازی کامل در این زمینه می پردازیم.
به گزارش «کالاخبر» به نقل از ایرنا، در ابتدا این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد که معاملات اوراق به دو شیوه «بازار بین بانکی» و نیز از مسیر «بازار سرمایه» انجام میشود و معاملات اوراق در بازار سرمایه از طریق اوراق مالی اسلامی و اسناد خزانه (اخزا) صورت می گیرد.
در این میان، بررسیها نشان میدهد خبر ۳۷ هزار میلیارد تومان اوراق مربوط به معاملات اوراق در عملیات بازار باز بوده است و ارتباطی به فروش اوراق دولتی ندارد، در عملیات بازار باز، خریداران و فروشندگان صرفا بانک ها و بانک مرکزی هستند و هیچ ارتباطی با بورس و صندوقهای بورسی ندارد.
خالص تامین مالی دولت؛ منفی ۷ هزار میلیارد تومان
همچنین در بررسی روند معاملات اوراق در بازار سرمایه باید توجه کرد که در بخش مربوط به اسناد خزانه، خرید و فروش در این بازار، غیر نقدی بوده و تنها بین دولت و پیمانکاران اتفاق می افتد، در شیوه دیگر یعنی اوراق مالی اسلامی نیز تاکنون هر میزان اوراقی که دولت فروخته بیش از آن صرف پرداخت اوراق سال های قبل شده است؛ لذا تامین مالی دولت فقط مربوط به همین اوراق اسلامی است که منفی ۷ هزار میلیارد تومان بوده است.
در توضیح این موضوع باید اعلام کرد که از ابتدای سال ۱۴۰۰ تاکنون ۵۱ هزار میلیارد تومان اوراق جدید فروش رفته و ۵۸ هزار میلیارد تومان اوراق دولت قبل بازپرداخت شده است، در نتیجه خالص تامین مالی دولت منفی ۷ هزار میلیارد تومان بوده است.
مروری بر جزییات و واقعیتهای بازار اوراق
همان گونه که اشاره شده حواشی پیرامون مساله اوراق از ۳ آبان ماه ۱۴۰۰ آغاز شد، بانک مرکزی و بانک های تجاری مطابق معمول در قالب اجرای عملیات بازار باز اقدام به خرید و فروش اوراق با یکدیگر کردند که ارزش این معاملات نزدیک به ۳۷ هزار میلیارد تومان بود.
باید دقت کرد، این موضوع که ارزش معاملات در یک روز ۳۷ هزار میلیارد تومان است، به این معناست که صرفا اوراقی به این مبلغ در قالب عملیات بازار باز بین بانک ها و بانک مرکزی جابجا شده است و روزانه این خرید و فروش ها انجام می شود؛ از این رو موضوع فروش اوراق با هدف تامین مالی دولت مطرح نبوده و هیچ ارتباطی با بازار سرمایه ندارد، همچنانکه اگر قرار بود تامین مالی دولت تلقی شود باید کسری بودجه دولت یک ماهه رفع می شد.
با این حال، در همان روز یکی از اوراق قرضه بخریم یا سهام؟ نمایندگان مجلس به اشتباه آمار عملیات بازار بین بانکی را فروش اوراق توسط دولت تعبیر می کند و فعالان بورس هم سردرگم می شوند و تحلیل های اشتباهی را از میزان فروش اوراق و آثار آن بر وضعیت بورس منتشر می کنند.
نکته دوم اینکه بازار بدهی و بازار سهام هر دو مکمل یکدیگر محسوب می شوند و رقیب دانستن این دو بازار به هیچ وجه فنی و دقیق نیست، دیدگاه اشتباهی از سوی برخی سهامداران مطرح می شود و آن هم اینکه اگر تمایل سرمایه گذار به سمت بازار بدهی افزایش یابد بازار سهام از رونق می افتد که این فرضیه کاملا اشتباه است.
بررسی ها نشان می دهد، اساسا بیش از ۹۹ درصد حجم خریداران اوراق بدهی، صندوقهای با درآمد ثابت هستند، منابع مالی و نقدینگی فعالان بازار سرمایه و حتی صندوق های سرمایه گذاری سهامی و مختلط، خریدار این اوراق نیستند.
از طرف دیگر بخشی از این اوراق برای بازپرداخت اوراق قبلی است و پولی از بازار خارج نمی شود، در واقع صندوق پول اوراق سررسید شده را پس می گیرد و اوراق جدید دریافت می کند.
بنا بر قانون، صندوق های با درآمد ثابت، مکلف هستند حداقل ۲۵ درصد از دارایی های خود را به اوراق اختصاص دهند که این نصاب اکنون کمتر از ۲۵ درصد است یعنی صندوق های مذکور ظرفیت خرید اوراق برای رسیدن به نصاب قانونی را دارند.
سومین نکته این است که در مورد اوراق خزانه اسلامی یا به اصطلاح اوراق پیمانکاران، انتشار این اوراق با فروش آن به کلی متفاوت است، در واقع فرایند انتشار اوراق خزانه اسلامی به این صورت است که پس از تخصیص این اوراق به پیمانکاران دولتی، آنها اختیار دارند که اوراق خود را در بازار سرمایه تنزیل کرده و به فروش برسانند یا تا سررسید اوراق خزانه صبر کنند و مبلغ اسمی اوراق را در سررسید دریافت کنند.
بررسی ها نشان میدهد تعداد بسیار اندکی از پیمانکاران، اوراق خزانه خود را در مهرماه در بازار سرمایه به فروش رسانده اند. به طور مثال با توجه به آمار سازمان بورس در مهر ماه ۱۴۰۰، مجوز آغاز معاملات ثانویه به میزان ۳۰.۵ هزار میلیارد تومان در مهرماه صادر شد اما از این میزان تنها ۳۴۲ میلیون تومان توسط پیمانکاران در بازار سرمایه به فروش رفته است؛ یعنی نزدیک به صفر درصد که طبیعتا این میزان فروش در بازار سرمایه بی تاثیر است.
یادآوری این موضوع ضرورت دارد که از ابتدای مهر تا ۲۴ آبان ۱۴۰۰ هیچگونه اوراق تامین مالی اسلامی به فروش نرفته است و اخیرا در روز ۲۴ آبان مبلغ هفت هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان فروش اوراق صورت گرفته که با احتساب این رقم، در مجموع فروش اوراق در سال ۱۴۰۰ به رقم ۵۱ هزار میلیارد تومان به صورت ناخالص رسیده است.
آمارها گویای آن است که دولت تاپایان آبان ماه در مجموع ۵۱ هزار میلیارد تومان از طریق انتشار اوراق مالی اسلامی شامل اوراق مرابحه عام (اراد) به میزان ۴۰ هزار میلیارد تومان و اوراق سلف موازی استاندارد به میزان ۱۱ هزار میلیارد تومان تامین مالی کرده است، درحالی که کل تامین مالی دولت در سال ۹۹ بالغ بر ۱۳۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده است.
با این تفاسیر آمارها نشان می دهد، خالص تامین مالی دولت از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا انتهای آبان ماه از محل اوراق مالی اسلامی منفی ۷ هزار میلیارد تومان بوده است، این موضوع به آن معناست که دولت بیش از آن که از فروش اوراق تامین مالی کرده باشد اوراق سررسید شده گذشته را تسویه کرده است.
در یک جمع بندی کلی در پیرامون انتشار اوراق، ذکر این نکته ضروری است که بازار بدهی ما به نسبت سایر کشورهای دنیا بسیار کوچک است و نیاز به توسعه بیش از پیش دارد و از سمتی دیگر انتشار اوراق موجب شفاف شدن کسری بودجه خواهد شد و در بلند مدت عملا از افزایش بی رویه هزینه ها توسط دولت جلوگیری خواهد کرد.
در واقع انتشار اوراق، مسیری در راستای کاهش کسری بودجه دولت خواهد بود و ایجاد کسری بودجه برای دولت ها را پرهزینه تر خواهد کرد، در کوتاه مدت می توان جایگزین هایی را برای اوراق مانند تسهیلات تکلیفی و دستوری بانک ها به دولت و شرکت های دولتی با استقراض مستقیم دولت از بانک مرکزی مانند چهار ماه ابتدای سال ۱۴۰۰ متصور بود.
پرتفوی یا سبد ارز دیجیتال چیست و چگونه بسازیم یا بخریم؟
بهترین سبد ارز دیجیتال را چگونه باید بسازیم؟ هر کسی را بهر کاری ساختهاند! بله؛ همه ما که ترید نیستیم و نخواهیم شد. بسیاری از ما ساخته شدهایم که سبد یا پرتفوی (پورتفولیو) از ارز دیجیتال درست کنیم و آن را برای چند سال نگه داریم. پورتفولیو ارز دیجیتال که هدف از آن نگهداری در بلند مدت است، میتواند مزایای زیادی داشته باشد. از بسیاری لحاظ از ترید مناسبتر است. اینکه پرتفوی ارز دیجیتال چیست و چگونه بسازیم یا بخریم از جمله موضوعاتی هستند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت. پرسشهای خود را میتوانید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
سبد ارز دیجیتال یا پرتفوی ارز دیجیتال چیست؟
در طول دهه گذشته بیت کوین بهترین عملکرد را در میان تمام داراییهای جهان داشت. بیت کوین و بزرگترین ارزهای دیجیتال از نظر ارزش بازار در مقایسه با تمام سهام شرکتهای موجود در بازار و همچنین طلا و سایر کالاها بیشترین بازده سرمایهگذاری (ROI) را داشتند.
اولین صرافی بیت کوین در سال ۲۰۱۱ فعالیتش را شروع کرد. اما بیت کوین تا سال ۲۰۱۷ چندان مورد توجه قرار نگرفت. در آن هنگام قیمت هر بیت کوین در ماه ژانویه حدود ۱۰۰۰ دلار بود و تا ماه دسامبر به ۲۰۰۰۰ دلار رسید. این یعنی رشدی ۲۰ برابری در کمتر از یک سال!
در حالی که تمام جهان از هجوم مردم برای خرید این طلای دیجیتال شگفت زده شده بود، بسیاری از دارندگان بیت کوین حتی یک ساتوشی (کوچکترین واحد بیت کوین) از دارایی خود را نفروختند زیرا به آن به دید یک سرمایهگذاری بلندمدت یا به اصطلاح جامعه رمز ارزها «هولد کردن» به آن نگاه میکردند.
در این راهنما به چگونگی اجرای این روش سرمایهگذاری یعنی ساخت یک پورتفوی یا سبد بلند مدت از ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت.
سرمایهگذاری بلند مدت همانگونه که از نامش پیداست به معنی داشتن دید بلند مدت به سرمایهگذاری است. ممکن است هر کس تعریف متفاوتی از عبارت «بلند مدت» داشته باشد. در بازار سهام این عبارت به معنای نگه داشتن یک دارایی برای چندین سال است.
اما با توجه به ماهیت پرنوسان و حرکات قیمتی شدید ارزهای دیجیتال، میتوانیم این عدد را به چند ماه یا یک سال تقلیل کنیم. اگر به بازار سهام نگاه کنیم متوجه میشویم که سرمایهگذار افسانهای، وارن بافت، به دلیل مزایای متعدد سرمایهگذاری بلند مدت طرفدار این روش است.
چرا پورتفولیو بلند مدت خوب است؟
در ادامه به مزایای یک سبد بلند مدت از ارز دیجیتال پرداخته شده است.
تاریخ تکرار می شود!
دادههای آماری تاریخی یک اقتصاد در حال رشد نشان داده است که این روش سرمایهگذاری سودآوری خوبی دارد. از آنجا که اقتصاد در طول زمان در حال گسترش است، بازارها معمولاً در طولانی مدت روند صعودی را طی میکنند.
البته بازار رمز ارزها داستان متفاوتی دارد. با این حال هودلینگ (HODLing) و میانگین سازی هزینه به دلار (Dollar Cost Averaging) یه به زبان ساده همان خرید پله ای ثابت کرده است که حتی در بازار نوپای رمز ارزها هم بهترین استراتژی سرمایهگذاری است.
کاهش کارمزدهای معاملات
اگر رویکرد معاملاتی فعالی در سرمایه گذاری دارید، احتمالاً کارمزدهای معاملات سود شما را کاهش دهد، به ویژه هنگامیکه معاملاتتان را با مارجین و لورج انجام میدهید.
با داشتن یک استراتژی سرمایه گذاری بلند مدت، پس از خریداری کردن رمز ارزها تنها کاری که باید بکنید این است که صبر کنید. به جز هزینههای اولیه معامله دیگر لازم نیست در آینده هزینهای پرداخت کنید.
شما نمیتوانید زمان بازار را کنترل کنید
وارد شدن به بازار و خارج شدن از آن ممکن است به معنای از دست دادن روزهایی باشد که در آنها سودهای زیادی حاصل میشود. از دست دادن بهترین روز اوراق قرضه بخریم یا سهام؟ بیتکوین در سال ۲۰۱۹، که ۲۶ اکتبر بود – به معنای از دست دادن سود بالقوهی ۴۲ درصدی بود.
با داشتن یک استراتژی سرمایه گذاری بلند مدت لازم نیست نگران حاضر بودن در پوزیشنتان باشید. با در نظر داشتن این واقعیت، به شما توصیه میکنیم برای اجتناب از نوسانات شدید، پورتفولیوی خود را نه یک باره، بلکه به کمک روش میانگین سازی هزینه به دلار (DCA) به صورت پلهای خریداری کنید.
اول امنیت رمز ارزی
فعال نبودن در معامله به این معنی است که نیازی به نگه داشتن وجوه دیجیتالتان در صرافیها ندارید، بلکه بهتر است آنها را با خیال راحت در یک کیف پول سختافزاری نگه دارید. همانطور که میدانید صرافیها اهداف جذابی برای هکرها هستند و تقریباً همه صرافیهای پیشرو در نتیجه حملات هکرها متضرر شدهاند.
چگونه بهترین سبد سرمایه گذاری ارز دیجیتال بسازیم؟
در ادامه به نکات مهم در خصوص خرید و ساختن یک سبد یا پرتفوی ارز دیجیتال بلند مدت پرداختهایم. اکنون که با مزایای استراتژی سرمایهگذاری بلند مدت آشنا شدید، لازم است به این سوال فکر کنید که باید کدام رمز ارزها را به پرتفولیوی بلند مدتتان اضافه کنید یا این که پورتفولیوی خود را چگونه بسازید.
ابتدا بیایید با برخی از شاخصهایی آشنا شویم که میتوانیم برای سنجیدن پتانسیل رمز ارزها در بلند مدت استفاده کنیم. در ادامه تنها با چند نمونه از این معیارها آشنا میشویم.
ارزش بازار ارز دیجیتال مورد نظر
ارزش بازار یا سهم بازار را میتوان به عنوان نسبت کل ارزش بازار یک رمزارز نسبت به ارزش کل بازار اوراق قرضه بخریم یا سهام؟ تعریف کرد.
سهم زیاد از بازار به طور معمول نشانه تسلط بر بازار است. به عنوان مثال سهم بازار بیتکوین در حال حاضر در حدود ۴۰ درصد از کل ارزش بازار رمز ارزها است. ما میتوانیم از این رقم به عنوان شاخصی برای تعیین موفقیت بلند مدت رمز ارزها، از جمله بیت کوین، در پورتفولیوی خود استفاده کنیم. به پروژههایی توجه کنید که ارزش بازار آنها بیش از یک میلیارد دلار است.
پروژههایی با ارزش بازار کم، مثلاً چند ده میلیون دلار، به راحتی تحت تاثیر قرار میگیرند. با این حال، آنها نیز میتوانند پتانسیل رشد داشته باشند. برای بررسی یک ارز دیجیتال تحلیل فاندامنتال بسیار مهم است.
کاربرد ارز دیجیتال مورد نظر
هنگام گمانهزنی در مورد ماندگاری یک رمزارز تا چند سال آینده باید از خود بپرسیم که آیا این رمزارز مفید است و این پروژه کاربران زیادی دارد؟
دومین رمزارز بزرگ بر اساس ارزش بازار یعنی اتریوم، نمونهای از این کاربرد است. ارزش کاربردی اتریوم ناشی از این قابلیت است که این رمز ارز به توسعه دهندگان اجازه میدهد تا اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (dApps) را بر بستر بلاکچین آن بسازند.
بایننس کوین (BNB) یک نمونه دیگر است. بایننس کوین به عنوان توکن کاربردی بزرگترین صرافی از نظر حجم معادله، یعنی بایننس، مورد استفاده قرار میگیرد. از این توکن برای پرداخت کارمزدهای صرافی بایننس و همچنین مشارکت در عرضه اولیه صرافی توسط بایننس استفاده میشود.
حجم معاملات و تراکنشهای روزانه
برای اطمینان یافتن از اینکه یک رمز ارز مورد استفاده قرار میگیرد یا نه، میتوانید تعداد تراکنشهای روزانه و همچنین حجم آن را بررسی کنید. مواظب باشید تراکنشهای واقعی را با تراکنشهای تقلبی اشتباه نگیرید.
در زمان نوشتن این مطلب میانگین تعداد تراکنشهای اتریوم در روز حدود ۱/۶ میلیون مورد است. بسیاری از این تراکنشها مربوط به توکنهای ERC-20 است. با این وجود این نشان میدهد که از این شبکه استفاده میشود.
توسعه مداوم
این یکی از جوانب بسیار مهم رمز ارزها و ساخت یک پرتفوی ارز دیجیتال است. اگر فناوری پشت یک رمز ارز مناسب هدف آن نباشد، این احتمال وجود دارد که در دراز مدت این رمز ارز شکست بخورد. اتریوم در کنار سافت و هارد فورکهای متعدد در سال ۲۰۱۹ در حال کار کردن بر روی اثبات سهام (PoS) و راهاندازی اتریوم ۲.۰ است.
این پیشرفت فنی مثبت باعث افزایش احتمال روی آوردن به اتریوم شده و آن را به گزینهی جذابی برای افزودن به پورتفولیو تبدیل میکند.
اخبار و احساسات بازار
اخبار مربوط به رمز ارزها که شامل گزارشهایی در مورد پروژههای خاصی هستند ممکن است بر عملکرد قیمت توکن، به ویژه توکنهای دارای ارزش بازار کم تأثیر بگذارد.
بعضی از پروژهها به لطف روشهای بازاریابی موفقشان بیشتر مورد پسند رسانهها هستند، در حالی که سایر پروژهها این طور نیستند. مثلاً بودجهی بازاریابی ترون احتمالاً بیشتر از بودجه مونرو است.
به همین دلیل بهتر است با دنبال کردن اخبار رمز ارزهای مربوط به پروژههایتان همیشه به روز باشید و همچنین احساسات بازار را زیر نظر بگیرید. همچنین به شما توصیه میکنیم با عضویت در وبسایت پروژهی خود آخرین اخبار مربوط به توسعهی رمز ارز را دریافت کنید.
موارد بالا تنها چند مورد از شاخصهایی است که میتوانید برای پی بردن به ارزشمندی طولانی مدت رمز ارزها در نظر بگیرید. حالا میتوانیم به چیدن پورتفولیوی مورد نظر بپردازیم. به عبارت دیگر تصمیم بگیریم از هر رمز ارز چند درصد در پورتفولیوی خود قرار دهیم.
ساخت بهترین سبد ارز دیجیتال: تخصیص ریسک
انتخاب یک رمز ارز خاص در درجه اول به میزان تحمل ریسک شما بستگی دارد. بازارهای جهانی را به عنوان مثال در نظر بگیرید؛ اگر تحمل ریسک شما خنثی باشد میتوان گفت که یک پورتفولیوی مناسب برای یک شخص جوان شامل ۵۰ درصد سهام و ۵۰ درصد اوراق قرضه است.
معمولاً سهام در مقایسه با اوراق قرضه ریسک بیشتری داشته اما بازده بیشتری نیز دارند و این به دلیل نسبت ریسک به پاداش است. برعکس، اوراق قرضه داراییهای مطمئنتری هستند اما بازده کمتری دارند. تشکیل سبدی متشکل از هر دو دارایی باعث کاهش ریسک و افزایش بازده سرمایهگذاری برای افراد معمولی میشود.
اگر این تمهیدات را در دنیای ارزهای دیجیتال نیز اجرا کنیم متوجه وجود شباهتهایی میان این بازار و بازارهای سنتی خواهیم شد.
شاید بتوان گفت سرمایهگذاری در بیت کوین ریسک کمتری نسبت به سرمایهگذاری در آلت کوینهای دارای ارزش بازار متوسط دارد. با توجه به این نکته میتوانیم میزان تحمل ریسک خود را تعیین کرده و پورتفولیوی نهایی را بر اساس آن تشکیل داد.
به عنوان مثال یک پورتفولیوی بسیار پر ریسک ممکن است شامل ۸۰ درصد از رمز ارزهای دارای ارزش بازار متوسط یا کم و ۲۰ درصد بیت کوین باشد. بالعکس، یک پورتفولیوی بلند مدت امنتر میتوان شامل ۹۰ درصد بیت کوین و ۱۰ درصد از آلت کوینهای با ارزش بازار متوسط یا بالا باشد.
بنابراین برای تشکیل یک پورتفولیوی بلند مدت ابتدا باید میزان ریسکپذیری خودتان را مشخص کنید.
قبل از ادامه دادن باید اضافه کنیم که فرض اصلی ما در این مقاله این خواهد بود که بازار ارزهای دیجیتال با گذشت زمان رشد میکند. از این رو پورتفولیوی رمز ارزها باید بر اساس بیت کوین سنجیده شود و نه دلار.
به علاوه، و با در نظر گرفتن چرخه بازار ارزهای دیجیتال بهتر است وقتی قیمت بالا رفته است بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال را بفروشید و سود آن را ذخیره کنید.
گذشته از بیت کوین، سالهای گذشته به ما آموخت که اکثر آلت کوینها با رکورد تاریخی قیمت خود فاصله زیادی دارند. بیشتر آلت کوینها به مرور زمان ارزش خود را در برابر بیت کوین از دست میدهند. بعد از تخلیه شدن حباب قیمتی سال ۲۰۱۷ فقط چند آلت کوین توانستند به رکورد تاریخی خود برسند. دو مورد از این رمز ارزها را در نمونه پورتفولیوی ما مشاهده میکنید.
سرانجام، ما هنگام تهیه کردن یک پورتفولیو باید در آن تنوع ایجاد کنیم. با این حال، نباید رمز ارزهای زیادی را در پورتفولیو بگنجانیم و در نتیجه مدیریت کردن آنها از دستمان خارج شود.
ممکن است نمونه پورتفولیوهای پیشنهادی در این مقاله با پورتفولیو شما متفاوت باشد زیرا بدون شک عواملی مانند تحمل ریسک در افراد مختلف متفاوت خواهد بود. پورتفولیوی ارائه شده در این مقاله بر اساس مدل معاملهگر سرشناس، کریپتو کوبِین، طراحی شده است. شما هم میتوانید از این مدل برای ساخت پورتفولیوی بلند مدتتان استفاده کنید.
در زیر دو ترکیب پورتفولیوی متفاوت را مشاهده میکنید که از رمز ارزهای یکسان تشکیل شدهاند. نکته متفاوت در مورد این دو پورتفولیو میزان ریسک آنهاست.
نمونه سبد یا پورتفولیو ارز دیجیتال
در زیر برای آشنایی بیشتر به طور نمونه دو مثال از یک سبد یا پرتفوی ارز دیجیتال با ریسک کم و یک سبد با ریسک بالا آورده شده است.
سبد ارز دیجیتال پیشنهادی ۱: ریسک کم
-
۸۰ درصد ۷ درصد ۶ درصد ۴ درصد ۳ درصد
سبد ارز دیجیتال پیشنهادی ۲: ریسک زیاد
- بیتکوین ۵۰ درصد
- اتریوم ۲۰ درصد
- کاردانو ۱۵ درصد
- شیبا ۱۰ درصد
- ترون ۵ درصد
سخن آخر
سرمایهگذاری در بازار ارزهای دیجیتال بسیار جذاب است، اما در کنار آن باید امنیت سبد ارز دیجیتال خود را تضمین کنید. داستانهای زیادی درباره به سرقت رفتن ارزهای دیجیتال به دلیل نداشتن امنیت کافی وجود دارد.
اکنون برای سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال زمان بسیار خوبی است و خیلی دیر نیست. رمز ارزها یک کلاس دارایی جدید بوده که در حال حاضر بازدهی بهتری نسبت به بازارهای سنتی دارد.
با این حال، داشتن استراتژی نیز بسیار مهم است. نداشتن یک برنامه سرمایهگذاری آماده میتواند خسارات سنگینی به همراه داشته باشد. رویکرد سرمایهگذاری بلند مدت یکی از استراتژیهایی است که میتوانید انتخاب کنید. حتی میتوانید رویکرد سرمایهگذاری بلند مدت را متناسب با سبک معاملاتی خودتان تغییر دهید. مهمترین نکته این است که برای هر سناریویی که ممکن است پیش بیاید برنامهریزی داشته باشید.
اوراق قرضه بخریم یا سهام؟
You are using an outdated browser. Please upgrade your browser to improve your experience.
اوراق تسهیلات مسکن
میخواهید خانه بخرید و نیاز به وام گرفتن دارید اما نمیدانید چطور میتوان وام گرفت؟ ما به شما اوراق تسهیلات مسکن را پیشنهاد میکنیم .
بذارید ساده برایتان بگوییم این اوراق چه میکند؟ شما مثلا میخواهید از بانک مسکن وام خرید خانه بگیرید. برای اینکه بتوانید این وام را دریافت کنید در شرایطی که سپردهای در بانک نداشتهاید، میتوانید از طریق خرید اوراق تسهیلات مسکن از بازار سرمایه، این فرصت را برای خود ایجاد کنید .
شما با هر اوراقی که خریداری میکنید امکان دریافت تسهیلات وام را دارید. ساز و کار به این شکل است که ارزش اسمی هر سهم500 هزارتومان است و اگر شما میخواهید یک میلیون وام بگیرید باید 2 برگه اوراق بخرید. به عبارتی ارزش رقمی اوراق باید دو برابر مبلغی باشد که شما خواهان دریافت وام هستید. به عنوان مثال برای دریافت وام 100 میلیون تومانی نیاز به 200 برگه اوراق دارید .
سقف های تسهیلاتی مشارکت در ساخت، خرید و تعمیر واحد مسکونی از محل اوراق تسهیلات مسکن به ترتیب 1 میلیارد ریال، 1 میلیارد ریال و 400 میلیون ریال و در چارچوب ضوابط بانک مسکن است .
فقط اگر خواهان خرید اوراق تسهیلات مسکن هستید باید به یاد داشته باشید این اوراق زمانبندی دارند و تا فرصت استفاده از آنها به اتمام نرسیده، باید اقدام به دریافت تسهیلات از بانک مسکن کنید.
اوراق تسهیلات مسکن یا همان تسه چه سودی به ما میرساند؟
برای اینکه بتوانید از بانک، تسهیلات خرید یا تعمیر منزل مسکونی بگیرید، میتوانید با باز کردن حساب صندوق پسانداز یکم و نگهداری موجودی در آن، یک سال بعد وام بگیرید اما در صورت اینکه دوست دارید زودتر از یک سال از این وام بهره ببرید یا در بانک سپرده ندارید، می توانید امتیاز وام فرد دیگری را خریداری کنید.
افراد بسیاری در بانک سپردهگذاری کرده و صاحبامتیاز وام میشوند اما خواهان استفاده ار وام خود نیستند و این امتیاز را از طریق کارگزاری بورس به فروش میگذارند.
اوراق تسهیلات مسکن یا تسه، همان اوراقی است که فروشنده با فروش آن از مزایای مالی بهره برده و خریدار نیست میتواند از مزایای وام خرید یا تعمیر خانه، بدون نیاز به سپردهگذاری استفاده کند.
خرید و یا فروش اوراق تسهیلات مسکن از طریق کارگزاری بورس اوراق بهادار امکانپذیر است.
زیر و بم اوراق تسهیلات مسکن
اوراق تسهیلات مسکن، نیمه هر ماه توسط بانک مسکن برای دارندگان حساب سپرده ممتاز در نظر گرفته شده، و نماد معاملاتی آن در اول ماه بعد، در فرابورس بازگشایی و قابلیت معامله پیدا میکند.
با داشتن هر برگه از این اوراق میتوان 5 میلیون ریال تسهیلات دریافت کرد و سقف تسهیلاتی دریافتی از این طریق برای احداث، خرید و تعمیر واحد مسکونی به ترتیب 1 میلیارد ریال، 1 میلیارد ریال و 4٠٠ میلیون ریال است که با رعایت ضوابط بانک مسکن، قابلیت دریافت دارد.
نکته جالب توجه در این میان این است که یک زوج میتوانند تا سقف 240 میلیون تومان تسهیلات را دریافت کنند.
نوبت خرید اوراق است
همانطور که پیش از این گفته شد، فارغ از اینکه خودتان میتوانید با سپردهگذاری در بانک مسکن با شرایط ویژه آن، حائر دریافت تسهیلات مسکن شوید، میتوانید با مراجعه به یکی از شعب بانک مسکن نیز این اوراق را خریداری کنید.
وقتی به یکی از شعب مراجعه کنید آنها خودشان کار خرید شما را هموار میکنند اما اگر ترجیح میدهید خودتان از منزل اوراق تسهیلات مسکن بخرید باید وارد سامانه سجام شده و احراز هویت خود را انجام دهید تا بتوانید اوراق بخرید؛ کارگزاری بانک مسکن در همین راستا، با راهاندازی سامانه احراز هویت آنلاین به دنبال رفاه حال مشتریان خود بوده است. (در خصوص سامانه احراز هویت آنلاین کارگزاری بانک مسکن بیشتر بدانیم.) در این مرحله و بعد از خرید اوراق تسهیلات مسکن، جهت دریافت برگه سهام و تحویل به بانک، باید به سایت ذینفعان بازار سرمایه مراجعه کرده و برگه سهام خود را دریافت کنید؛ برای انجام این امور نیاز به حضور در کارگزاری ندارید.
چطور وام خرید مسکن بگیریم؟
وقتی اوراق خود را خریداری کردید حالا نوبت آن است که به شعب بانک مسکن مراجعه کنید اما فراموش نکنید مدارک مربوط به ملک مسکونی و گواهینامههای خود را به همراه داشته باشید.
در این مرحله اگر ملک شما، مشخصات مورد نظر بانک را داشته باشد شما میتوانید تسهیلات اعطایی از محل این اوراق را، معادل نرخ سود بخش مسکن بدون سپرده دریافت کنید .
2 هفته تا 1 ماه طول میکشد تا مراحل بانکی مورد نظر را طی کرده و مبلغ وام دریافتی را به صورت چک بانکی توسط نماینده بانک مسکن دریافت کنید.
حداکثر مدت بازپرداخت تسهیلات پرداختی از محل این اوراق براساس میزان تسهیلات دریافتی متفاوت خواهد بود که میتوان از شعب بانک مسکن، در خصوص آن اطلاعات کافی را بدست آورد .
اوراق تسهیلات مسکن اوراق قرضه بخریم یا سهام؟ سوخته، نخرید
شاید برایتان جالب باشد که بدانید اوراق تسهیلات مسکن تاریخ انقضا دارند و باید حواستان باشد بر مبنای تاریخ خریداری شده، فرصت استفاده از آن را داشته باشید.
روی نماد معاملاتی این اوراق، نام ماه و دو رقم آخر سال صدور را شاهد هستیم که تاریخ انتشار و فرصت استفاده از اوراق را نشان میدهد.
نماد امتیاز تسهیلات مسکن مهر 99 مربوط به اوراقی است که در مهر ماه 99 منتشر شده است و مدت اعتبار آن تا دو سال است که این مدت با نظر بانک مسکن و در شرایط خاص قابل تمدید خواهد بود.اگر مدت دو ساله اوراق تمام شود، اوراق باطل شده و دیگر نمیتوان با آنها وام گرفت.
چند نکته لازم است در این خصوص مورد توجه شما قرار گیرد. اینکه چه زمانی میخواهید از این اوراق استفاده کنید. اگر بلافاصله قصد استفاده از اوراق خریداری شده خود را دارید، ارزانترین اوراق موجود در بازار سرمایه را خریداری کنید. ارزانترین اوراق، اوراقی هستند که زمان کمی به ابطال آنها باقی مانده است. با توجه به اینکه کارکرد اوراق خریداری شده در بازار، هیچ تفاوتی با هم ندارد تنها نکتهای که باید مورد توجه شما قرار گیرد آن است که فرصت استفاده از اوراق خریداری شده را با توجه به مدت زمانی که ممکن است بهواسطه کارهای بانکی صرف کنید، داشته باشید. ما در کارگزاری بانک مسکن، پیشنهاد میکنیم اوراقی را خریداری فرمایید که بیش از 4 ماه زمان استفاده کردن داشته باشند.
4 نکته طلایی برای دریافت اوراق تسهیلات مسکن
اگر اعتبار اوراق تسهیلات مسکن شما به پایان برسد دیگر فرصت استفاده از آن را ندارید و وجوه پرداختی بابت خرید اوراق نیز به شما باز نخواهد گشت. پیشنهاد میکنیم تا زمانی که اوراق اعتبار دارند از آنها استفاده کرده یا اوراق خود را در بازار بفروشید.
هر فرد، امکان دریافت 100 میلیون وام خرید یا ساخت خانه به همراه 40 میلیون وام تعمیر یا بازسازی خانه را خواهد داشت. هر فرد برای دریافت وام خرید یا تعمیر خانه به 200 ورقه تسهیلات مسکن، و برای دریافت وام جعاله 80 ورقه تسهیلات مسکن نیاز دارد.
یک زوج دو نفره امکان دریافت 200 میلیون وام خرید خانه به همراه 40 میلیون وام تعمیر یا بازسازی خانه را خواهند داشت. یک زوج برای دریافت این وام، در مجموع به 480 ورقه تسهیلات مسکن نیاز دارند.
افرادی که اوراق تسهیلات مسکن میخرند تا 4 ماه امکان فروش آن را نخواهند داشت. این محدودیت برای نمادهایی که فقط ٤ ماه تا پایان معاملات آنها در بازار فرابورس ایران باقی مانده، اعمال نخواهد شد.
اگر نظر یا سوالی در مورد خرید یا فروش اوراق تسهیلات مسکن دارید میتوانید یا با شماره تماسهای کارگزاری تماس حاصل فرمایید تا راهنماییتان کنیم؛ کافیست شما در لحظه زندگیکنید، ما به آیندهتان فکر میکنیم.
اوراق قرضه چیست؟
اوراق قرضه یکی از انواع اوراق بهادار به شمار میرود و سندی است که طبق آن صادرکننده به خریدار یا سرمایهگذار بدهکار میشود. این اوراق در واقع مانند وام بانکی یکی از ابزارهای تامین مالی است که مطابق با آن، صادرکننده یا قرضگیرنده برای اجرای پروژه یا پروژههای جدیدش مبلغی را از خریداران اوراق دریافت میکند و در مقابل متعهد میشود این پول را با نرخ بهرهای مشخص طی بازه زمانی تعیینشده به خریداران اوراق پرداخت کند.
خوب است همینجا به این نکته اشاره کنیم که در ایران اوراق قرضه منتشر نمیشود و به جای آن شاهد انتشار انواع اوراق با درآمد ثابت (اوراق خزانه اسلامی یا اخزا، اوراق مشارکت، اوراق مرابحه، صکوک شرکتی و…) هستیم. آشنایی کلی با این اوراق میتواند برای درک بهتر انواع دیگر اوراق بهادار مفید باشد.
معرفی انواع اوراق قرضه
بهطور کلی اوراق قرضه را میتوانیم به ۳ دسته تقسیم کنیم؛
اوراق قرضه دولتی
اوراقی که دولتها منتشر میکنند با این هدف که هزینههای مختلفشان (دستمزد کارکنان، هزینه مالی پروژهها و…) را تامین کنند. از آنجا که دولتها را میتوان شرکتهای بزرگی در نظر گرفت که قرار نیست ورشکسته شوند، اوراق قرضه دولتی از کمریسکترین انواع اوراق قرضه به حساب میآیند.
اوراق قرضه شهرداری
ممکن است شهرداریها در مقاطعی بخواهند برای ساخت مدرسه، بیمارستان، فرودگاه، خیابان و غیره هزینه کنند و در نتیجه خرجشان بیشتر از درآمدهایشان باشد. در این حالت شهرداریها میتوانند اوراق قرضه منتشر کنند و در واقع از مردم وام بگیرند و هزینههایشان را پوشش بدهند.
اوراق قرضه شرکتی
شرکتها هم میتوانند برای تامین سرمایه مورد نیازشان اوراق قرضه منتشر کنند. اوراق قرضه شرکتها در مقایسه با اوراق قرضه دولتی ریسک بالاتری دارند و از آن طرف بهره بیشتری هم نصیب سرمایهگذاران میکنند. تنوع اوراق قرضه شرکتی بیشتر است و از این نظر اوراق قرضه بخریم یا سهام؟ هم برای سرمایهگذاران جذابیت دارد.
تفاوت اوراق قرضه با سهام چیست؟
مهمترین تفاوت اوراق قرضه شرکتی با سهام معمولی شرکتها در این است که سهامداران عادی یک شرکت در واقع مالکان آن شرکت هستند و برای انتخاب هیئتمدیره شرکت حق رای دارند. اما دارندگان اوراق قرضه شرکت، طلبکاران شرکت به شمار میآیند و در شرکت هیچ مالکیتی ندارند. شرکت تحت هر شرایطی (اوراق قرضه بخریم یا سهام؟ حتی اگر ورشکسته شود) موظف است بدهی خود به طلبکاران را برگرداند، اما هیچ تعهدی وجود ندارد که شرکت پولی به سهامدارانش بپردازد.
اگر شرکتی ورشکسته شود و مالکان آن تصمیم به انحلال شرکت بگیرند، داراییهای آن (زمین، ساختمان، ماشینآلات و…) به فروش گذاشته میشود و مبلغ حاصل از فروش داراییهای شرکت اول از همه صرف تسویه حساب با طلبکاران (که دارندگان اوراققرضه شرکت هم در این دسته قرار میگیرند) میشود و اگر بعد از این تسویهحسابها پولی باقی نماند، چیزی هم به سهامداران نخواهد رسید.
آیا اوراق قرضه با اوراق مشارکت تفاوت دارد؟
هرچند اوراق قرضه و اوراق مشارکت در عمل شباهتهای زیادی با یکدیگر دارند، اما از نظر فنی فرق میکنند. اوراق قرضی مبتنی بر بهرهاند و از آنجا که بهره از نظر اسلام ربا محسوب میشود و حرام است، در اقتصادهای اسلامی از این ابزار مالی استفاده نمیشود. برای رفع این مشکل فقهی است که در اقتصادهای اسلامی به جای اوراق قرضه از اوراق مشارکت استفاده میشود.
مهمترین تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت در این است که مبالغ حاصل از فروش اوراق مشارکت لزوما باید در طرح یا پروژهای مشخص سرمایهگذاری شود، در صورتی که این محدودیت درمورد اوراق قرضه وجود ندارد. تفاوت دیگر در این است که نرخ سود اوراق قرضه میتواند از پیش تعیین شود، اما در اوراق مشارکت نرخ سود قطعی در پایان اجرای پروژه محاسبه و به سرمایهگذار پرداخت میشود. پرداخت سود دورهای اوراق مشارکت هم بهصورت علیالحساب است.
نکته: اوراق قرضه در بازارهای جهانی از نظر ریسک سرمایهگذاری رتبهبندی میشوند. اوراققرضه دولتی معمولا کمترین ریسک و البته پایینترین نرخ بهره را دارند. اوراققرضه شرکتهای خصوصی اغلب در مقایسه با اوراققرضه دولتی نرخ بهره بالاتری دارند. هر چقدر هم ریسک شرکتی بالاتر باشد، نرخ بهره اوراققرضه آن بالاتر میرود. سرمایهگذاران هم دقت دارند که چنین اوراقی که ریسک بالاتری دارند، احتمال نکول آنها هم بیشتر است.
نکتههای مربوط به خریدوفروش اوراق قرضه بخریم یا سهام؟ اوراق مشارکت
همانطور که گفتیم، یکی از انواع اوراق درآمد ثابت که در ایران منتشر میشود، اوراق مشارکت است. اوراق مشارکت در واقع از طرف نهادهای دولتی و غیردولتی کشور (دولت، شهرداریها، موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، موسسات عامالمنفعه و شرکتهای وابسته) و برای تامین مالی طرحها و پروژههای این نهادها منتشر میشود.
نکته یک: اوراق مشارکت معمولا از طریق بورس یا شعب بانکهای منتخب عرضه میشود. بدیهی است که برای خرید اوراق مشارکتی که در بورس عرضه میشود باید کد بورسی داشته باشید، اما خریدوفروش اوراقی که از طریق شعب بانک عرضه میشوند باید به شعب بانکهای عامل مراجعه کنید.
نکته ۲: اوراق مشارکت از نظر پرداخت سود به ۲ دسته تقسیم میشوند. دسته اول اوراقی هستند که پرداخت سود دورهای اوراق قرضه بخریم یا سهام؟ دارند و دسته دوم اوراقی هستند که پرداخت سود دورهای ندارند و در تاریخ سررسید ارزش اسمی آنها به دارندگان اوراق پرداخت میشود. منظور از ارزش اسمی هم مبلغی است که ناشر تعهد میکند در تاریخ سررسید به دارندگان اوراق پرداخت کند.
نکته ۳: این امکان وجود دارد که بعد از عرضه عمومی اوراق مشارکت، خریداران این اوراق در بازار ثانویه اقدام به خریدوفروش اوراقشان بکنند. سرمایهگذارانی که این نوع اوراق را در اولین روز عرضه خریداری میکنند، نرخ سودی که در نهایت دریافت خواهند کرد اصطلاحا نرخ سود اسمی نامیده میشود. ولی اگر سرمایهگذار بعدا و از طریق بازار ثانویه اقدام به خرید این اوراق کند، نرخ سودی که دریافت خواهد کرد نرخ سود تا تاریخ سررسید نامیده میشود.
صکوک چیست و چه فرقی با اوراق مشارکت دارد؟
صکوک یکی دیگر از انواع اوراق بهادار است که مانند اوراق مشارکت در اقتصادهای اسلامی کاربرد دارد. تفاوت اصلی صکوک و اوراق مشارکت در این است که اوراق مشارکت به پشتوانه یک پروژه فیزیکی منتشر میشود و مبالغ حاصل از فروش آن باید برای همان پروژه مصرف شود. اما ممکن است یک شرکت برای فعالیتهای دیگری (خرید دارایی، تامین سرمایه در گردش و…) نیاز به تامین مالی داشته باشد که در اینگونه موارد نمیشود از اوراق مشارکت استفاده کرد.
در چنین مواردی از صکوک استفاده میشود که این اوراق قابلیت معامله در بازار ثانویه را هم دارند. تفاوت صکوک و اوراق قرضه هم در این است که دارندگان صکوک مالک بخشی از داراییهای شرکت و منافع حاصل از آن هستند، در حالی که اوراق قرضه صرفا گواهی تعهد بدهی است (دارندگان اوراققرضه مالک داراییهای شرکت به حساب نمیآیند).
چگونه اوراق مشارکت بخریم؟
اگر شما یک سرمایهگذار حرفهای باشید، بدون شک خودتان بهتر میدانید روی کدام اوراق و به چه شکلی سرمایهگذاری کنید. اما اگر حرفهتان سرمایهگذاری نیست و صرفا به دنبال گزینههای جایگزین سپرده بانکی میگردید، بهتر است سراغ صندوقهای با درآمد ثابت بروید. بخش عمده داراییهای این صندوقها در اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری میشود و گردانندگان این صندوقها سعی میکنند روی اوراق مطمئنی که بهترین بازدهی را داشته باشد سرمایهگذاری کنند.
معمولا نرخ سود اوراق بهادار با درآمد ثابت بین ۳ تا ۶ درصد بالاتر از نرخ سود سپرده بانکی است و در نتیجه سودی که این صندوقها میتوانند به دارندگان واحدهایشان بپردازند بالاتر از سود سپردههای بانکی است. دلیل بالاتر بودن نرخ سود این اوراق ایجاد جذابیت برای خریداران است. پس با خرید واحدهای صندوقهای با درآمد ثابت میتوانید بهصورت غیرمستقیم روی چنین اوراقی سرمایهگذاری کنید، بدون اینکه مستقیما درگیر خریدوفروش این اوراق شوید و وقتتان را صرف بررسیشان بکنید.
بیتکوین جای سهام بورسی را میگیرد؟ / بیتکوین بخریم یا سهام؟
بسیاری عقیده دارند بیتکوین میتواند جای سهام را در سبدهای سرمایهگذاری شخصی بگیرد اما تحلیلگران میگویند هنوز زود است.
به گزارش تجارتنیوز، این روزها بیتکوین به عنوان بهترین نوع ذخیرهکننده ارزش مطرح شده و بسیاری از مردم دنیا را به سمت خود جذب کرده است.
بازار رمزارزها در مدت کمی اعتماد زیادی جذب کرده و به یکی از پرطرفدارترین بازارها اوراق قرضه بخریم یا سهام؟ در میان مردم تبدیل شده است. حالا بسیاری از کارشناسان عقیده دارند بیتکوین میتواند درصد زیادی از سبد سرمایهگذاری را به خود اختصاص دهد و این موضوع میتواند بر ارزش این ارز تاثیر بیشتری بگذارد.
یک تحلیلگر بازارهای مالی میگوید، کم ریسکترین و مورد استفادهترین استراتژی در انتخاب سبد سرمایهگذاری این است که ۶۰ درصد سبد سرمایهگذاری را سهام و ۴۰ درصد آن را به مابقی داراییها اختصاص دهیم چون این کار به کاهش ریسک سرمایهگذاری کمک میکند اما به نظر میرسد بیتکوین آمده تا این قاعده را نفی کند.
بیتکوین بازدهی زیادی نسبت به اوراق قرضه و سهام دارد و برای همین بسیاری از سرمایهگذاران کمریسک فقط پنج درصد سرمایه خود را به بیتکوین اختصاص میدهند. البته پنج درصد سرمایه برای سرمایهگذاران بزرگ مبلغ قابل توجهی است.
بسیاری از افراد سبد سرمایهگذاری ندارند و مقداری از دارایی خود را فقط در ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کردند.
اگرچه بسیاری عقیده دارند بیتکوین جای سهام را در سبد سرمایهگذاری میگیرد اما برخی کارشناسان میگویند سرمایهگذاران بزرگ به دلیل ریسک بالای سرمایهگذاری در این بازار درصد کمی از سرمایه خود را وارد این بازار میکنند و ارزش بازار پایین بیتکوین و همچنین نوسان زیاد قیمتی باعث میشود سرمایهگذاری در سهام برای سرمایهگذاران بزرگ چذابتر باشد.
بیتکوین تهدیدی برای بازار سهام نیست
مارک لیختنفلد، استراتژیست بازار رمزارزها در مصاحبهای گفت: بیتکوین و بازار رمزارزها نمیتوانند تهدیدی برای سهام ایجاد کنند. به نظرم باید درصد کمی از سرمایه در این بازا ر سرمایهگذاری شود.
این کارشناس عقیده دارد قرار گرفتن ETF بیتکوین در فهرست نمادهای بازار سهام آمریکا میتواند تحولی بزرگ در جلب اعتماد کمپانیها و شرکتهای حوزه رمزارز باشد. بسیاری از مردم به دلیل نداشتن سازوکار به سمت این بازار نمیروند.
«یکی از مهمترین ملاکها مشارکت مردم است، اگرچه بازار رمزارزها اعتماد زیادی جلب کرده اما هنوز ارزش این بازار به اندازه یک کمپانی بزرگ در بازار سهام آمریکا نیست.»
این تحلیلگر عقیده دارد بسیاری از شرکتها با اعلام خرید بیتکوین به منبع دیگری از سرمایه دست پیدا میکنند و در کوتاهمدت به دلیل هیجان بازار سودی تضمین شده از بازار میگیرند.
این استراتژیست عقیده دارد نباید از درصد سهام خود در سبد سرمایهگذاری کاهش داد اما چون بیتکوین بازدهی بالایی دارد میتوان این نوع سرمایهگذاری را کوتاهمدت و با شناسایی سود همراه کرد.
دیدگاه شما