بررسی عملکرد و سود و زیان شرکت سهامی
تمامی شرکت های حقوقی باید برای خود یک روز را به عنوان سال مالی در نظر بگیرند که در این روز عملکرد سود و زیان شرکت را برای یک سال انجام دهند . وظیفه رسیدگی به عملکرد سود و زیان شرکت بر عهده مجمع عمومی عادی می باشد . این مجمع با بررسی حساب های شرکت میزان سود و زیان را مشخص و همچنین در خصوص تقسیم سود احتمالی تصمیم گیری خواهد نمود .
اما نحوه محاسبه سود و زیاد در شرکت به چه نحو می باشد ؟
مازاد درآمد کسب شده بر هزینه های ایجاد شده در طول یک سال مالی را سود می نامند . اما اگر هزینه های انجام شده در یک سال مالی بیش از درآمد شرکت در همان سال باشد شرکت متحمل زیان شده است . در واقع در اصطلاح علم اقتصاد سود تفاوت درآمد بر هزینه است . سود را معمولا به دو دسته کوتاه مدت و بلند مدت طبقه بندی می کنند . در آمد شرکت رابطه مستقیم با سود و رابطه مخالف با زیان دارد .
سه فاکتور مهم در سود دهی شرکت عوامل زیر می باشند :
- دستمزد و پاداش مدیران شرکت
- بهره سرمایه گذاری در شرکت
- خالص پرداختی که به موسسین و سهامداران می رسد .
انواع سود را می توان به شکل زیر نوشت :
- سود دفتری
- سود ناخالص
- سود خالص
- سود عادی
- سود بهره برداری
- سود احتمالی ( روی کاغذ )
- سود ذخیره شده و یا توزیع نشده
اما همانگونه که اشاره شد میزان هزینه اگر از میزان درآمد پیشی بگیرد شرکت ضرر داده است و زیان پذیرفته . به همین دلیل است که صاحبان شرکت برای جلوگیری از زیان اغلب در فکر کاهش هزینه ها به خصوص هزینه های تولید در شرکت می باشند .
انواع زیان هم به ترتیب زیر طبقه بندی می شوند
- زیان خالص
- مقدار ثابت زیان ( زیانی که در بیمه مصطلح و جز حق بیمه قرار می گیرد )
- نسبت زیان و مخارج
صورتحساب سود و زیان
در صورتحساب سود و زیان چگونگی و نتیجه فعالیت های مالی شرکت در طول یک سال مالی می باشد که نشان دهنده نسبت و میزان سود و زیان شرکت می باشد برای محاسبه سود و زیان باید از فرمول های زیر استفاده کرد :
هزینه های دوره مالی – درآمد دوره مالی = سود شرکت
درآمد های دوره مالی – هزینه دوره مالی = زیان شرکت
صورتحساب سود و زیان شرکت خلاصه ای از درآمد ها و هزینه های یک دوره مالی در شرکت می باشد . این صورتحساب معمولا به دو طریق انجام می شود :
در این روش ابتدا تمام درآمد ها جمع بندی و در ذیل آن تمام هزینه ها درج می شود و نهایتا با محاسبه آنها و تفاضل آنها سود و زیان را به دست می آورند . البته در این روش مالیات شرکت هم به عنوان هزینه در پایان باید از باقی مانده کسر شده مجددا کسر شود .
در این روش درآمد های عملیات شرکت در ادامه هزینه های عملیات شرکت درج می شود و از تفاضل آنها سود و زیان عملیات شرکت به دست می آید . در مرحله دوم درآمد ها و هزینه های غیر عملیاتی آورده و تفاضل آنها بررسی و سود و زیان مشخص می شود .
صورتحساب سود و زیان شرکت را صورتحساب درآمد و یا صورتحساب عملیات هم می نامند . این سود و زیان شرکت است که برای شرکت ها بسیار حائز اهمیت بوده و نتیجه فعالیت یک شرکت سهامی را در طول یک سال نشان می دهد و می تواند برای ادامه مسیر شرکت و هدف گذاری های بعدی بسیار تعیین کننده باشد .
هدف از بررسی سود و زیان شرکت به غیر از اینکه توضیح دهنده میزان دست آورد شرکت در طول یک سال مالی می باشد هدف های دیگری را هم دنبال خواهد کرد که شرکت باید قانونا به آنها بپردازد.
طبق لایحه قانونی 1347 همه شرکت ها موظفند مقررات و زمان بندی ویژه و درستی تحت ضرورت های مالی وضع شده داشته باشند . مقرراتی که در ان طرز تنظیم حساب ها ، فعالیت مدیران قبل از برگزاری مجمع عمومی سهامداران و تضمین مجمع عمومی درباره تصویب حساب های شرکت و گزارش مالی را در بر گرفته باشد .
در پایان سال مالی شرکت هیئت مدیره باید صورت دارایی و بدهی های شرکت و همچنین بیلان مالی شرکت را به همراه حساب عملکرد سود و زیان شرکت به همراه صورت وضعیتی پیرامون شرایط فعلی و عملیاتی شرکت برای ارائه گزارش سال مالی تهیه نموده و طبق ماده سود خالص و درصد تقسیم 232 لایحه قانونی سال 1347 پس از تهیه موارد نامبرده شده گزارش نماید . در ترازنامه شرکت باید تعهدات شرکت به همراه قید مبلغ دقیق تعهدات و ضمانت ها آورده شود .
تمامی بررسی سود و زیان شرکت باید مطابق با صورتحساب عملکرد سود و زیان قبلی یعنی سال مالی گذشته انجام شود و اگر قرار است تغییراتی در این روشها اعمال شود باید به هر دو روش سود خالص و درصد تقسیم صورتحساب سود و زیان تهیه و پس از ارائه گزارش به هر دو شکل مجمع عمومی می تواند نسبت به تغییرات پیشنهادی مصوبه ای ارائه نماید .
ترازنامه شرکت صورتحسابی است که تعیین کننده وضعیت مالی شرکت در تاریخی مشخص است . ترازنامه باید در پایان سال مالی بسته شود . این ترازنامه اطلاعاتی را در خصوص میزان دارایی ، بدهی ، حقوق مالی سهامداران و .. را باید به خوبی تعیین نموده باشد . تحول عملیاتی شرکت با بررسی و مقایسه ترازنامه ها بصورت سالیانه می باشد لذا باید اطلاعات ارائه شده دقیق و بدون ابهام باشد . این ترازنامه است که باعث اعتبار بالاتر شرکت در نزد سهامدارن و همچنین طلبکاران شرکت می شود چرا که سهامداران میزان سهام واقعی خود را متوجه خواهند شد و طلبکاران از روند صحیح و قانونی شرکت اطمینان حاصل می نمایند .
همچنین در لایحه قانونی سال 1347 و در ماده 234 به روشنی تاکید شده است که باید در ترازنامه شرکت استهلاک اموال و اندوخته های لازم و مورد نیاز و ضروری شرکت هم آورده شود . همچنین باید ذخیره شرکت برای ثبات مالی و ارائه دارایی شرکت برای انجام تعهدات و شرکت در معامله های جدید و همچنین مطالبات مشکوک الوصول و هزینه های احتمالی نیز باید رعایت شود .
در صورتحساب سود و زیان شرکت دو ستون درج می شود به عنوان بستانکار و بدهکار . در ستون بستانکار درامد های شرکت و در ستون بدهکار هزینه های شرکت آورده می شود .تفاوت این دو ستون تعیین کننده سود و زیان شرکت می باشد . اگر ستون بستانکار بیشتر باشد شرکت سود داشته و اگر قسمت بدهکار بیشتر باشد شرکت زیان داده است .
همچنین در ماده 232 لایحه قانونی 1347 قید شده است که هیئت مدیره وظیفه دارد قبل از تشکیل مجمع عمومی صورتحساب ها را به همراه گزارشی از وضعیت کلی شرکت برای گزارش در مجمع تهیه نماید. صورتحساب های شرکت باید حداقل 20 روز مانده به تشکیل جلسه مجمع عمومی در اختیار بازرسان برای بررسی و اعلام نظر قرار گرفته باشد .
تشکیل مجمع عمومی سالانه باید در اساسنامه مشخص و قید شده باشد اما اعضاء هیئت مدیره شرکت های سهامی مجاز خواهند بود تا نهایتا 6 ماه بعد این برای تشکیل این جلسه اقدام نمایند . نهایتا مجمع عمومی باید گزارشات را شنود و بررسی نموده و ترازنامه و صورتحساب های سود و زیان را ملاحظه نماید. همچنین باید گزارش بازرسین نیز در همین جلسه ارائه شود و در خصوص شرایط شرکت و تصویب گزارشات اقدام شود .
پس از تصویب صورتحساب ها و گزارشات ارائه شده مجمع باید در خصوص تقسیم سود و زیان شرکت تصمیم گیری نموده و تمامی این موارد باید صورتجلسه شود. صورتجلسه تصویب ترازنامه و صورتحساب سود و زیان باید پس از تصویب در مجمع عمومی و دریافت امضاء کلیه اعضاء به اداره ثبت شرکت ها ارسال شود در غیر اینصورت مدیران بنا بر استناد به سود خالص و درصد تقسیم ماده 243 لایحه قانونی 1347 متخلف محسوب می شوند .
برای تخصیص سود وجود سود و برآورد ان و اثبات آن شرط لازم می باشد . شرکتی که سودی نداشته باشد نمی تواند چیزی را برای تقسیم ارائه نماید .
سودی که شرکت می تواند نسبت به تخصیص و تقسیم ان اقدام نماید سود خالص شرکت می باشد . سود خالص از میزان سود به دست آمده در محاسبات سال مالی منهای اندوخته قانونی و مورد نیاز شرکت و همچنین با کسر میزان زیان های سال های قبل در صورت وجود به دست می آید . همچنین شرکت می توان در راستای نیاز های پیش بینی نشده شرکت و همچنین به دلیل نیاز به تقسیم سود سال های قبل که انجام نشده است میزانی از سود شرکت را اندوخته نماید .
با محاسبه ترازنامه و براورد حساب های سود و زیان شرکت و کسر موارد قانونی و استهلاکات و ذخیره ها سود خالص شرکت به دست می آید . سود خالص سال مالی با استناد به همان سال محاسبه خواهد شد . اما قانون شرکت های سهامی را مکلف کرده است که مقداری از سود حاصله در سال مالی را به عنوان انوخته قانونی ذخیره نمایند . پس از جبران زیان های سال های قبل باید یک بیستم سود باقی مانده به عنوان ذخیره قانونی شرکت در نظر گرفته شود . این اندوخته قانونی باید تا به یک دهم رسیدن سرمایه شرکت ادامه یابد و پس از آن می تواند این موضوع اختیاری فرض شود .
اما شرکت می تواند به غیر از اندوخته قانونی مقداری از سود شرکت را هم به عنوان اندوخته اختیاری در حساب شرکت ذخیره نماید و قانون این اجازه را به مجمع عمومی داده که در صورت تصویب این اقدام را انجام دهند . اندوخته اختیاری تنها با تصویب مجمع عمومی قانونی می شود و این مجمع می تواند با اتفاق نظر رای به ذخیره مقداری از شود به جای تقسیم آن نزد حساب شرکت کند . اما ذکر این نکته ضروری است که باید حداقل 10 درصد از سود بین سهامداران تقسیم شود .
به موجب ماده 240 لایحه قانونی 1347 مجمع عمومی پس از اینکه صورتحساب های مالی و ترازنامه را تصویب نمود می تواند اجازه تقسیم مقداری از سود را در بین سهامدارن بدهد . حتی مجمع عمومی در صورت تصویب می تواند مقداری از اندوخته شرکت را هم به عنوان سود بین سهامداران تقسیم نماید که در این صورت باید اعلام شود که میزان سود قابل تقسیم از کدام یک از اندوخته ها باید انجام شود .
مجمع عمومی همچنین مختار خواهد بود که تصمیم گیری نماید که سود اختصاص نیافته به صاحبان سهام فورا به انها پرداخت شود و یا تاریخی که سود پرداخت می شود و شروع به پرداخت شدن می شود را مشخص نماید . پس از اینکه مجمع تصویب نمود که سود به صاحبان شرکت تخصیص یابد در واقع سهامداران شرکت را طلبکار شرکت کرده است و باید به میزان تعیین شده و در زمان مشخص شده این سود به آنها از طرف شرکت پرداخت شود . این تاریخ می تواند حداکثر تا 8 ماه تعیین شود . طلب سهامدارن شرکت در صورت ورشکستگی شرکت از آنها برطرف نخواهد شد و شرکت حتی در زمان ورشکستگی باید سود تعیین شده و تصویب شده را به سهامدارن پرداخت کند .
بررسی حساب های سود و زیان شرکت در تاریخ مشخص شده برای شرکت الزامی است و همچنین باید ترازنامه شرکت تنظیم شود . هر چند این فرآیند مختص خود شرکت می باشد ولی بهتر است برای انجام محاسبات دقیق سود و زیان از مشاروان حقوقی صاحب صلاحیت شرکت ما در کنار خود بهره ببرید تا در انجام این موارد دچار اشتباهات رایج محاسباتی و مشکلات قانونی و حقوقی نشوید.
تقسیم سود سهام بانک ملت
مجمع عمومی عادی سالیانه بانک ملت برای سال مالی منتهی به ۲۹ اسفندماه سال ۱۳۹۳ برگزار شد و تقسیم ۹۰ ریال از ۴۵۸ ریال سود خالص به ازای هر سهم، به تصویب سهامداران رسید.
به گزارش روابط عمومی بانک ملت، در این مجمع که با حضور بیش از ۹۳ درصد سهامداران و به ریاست دکتر مصطفی ضرغامی نایب رییس هیات مدیره این بانک و نظارت دکتر موحدنژاد و رجبیان نمایندگان دولت و شرکت سرمایه گذاری صباتامین برگزار شد، علی رستگار مدیرعامل بانک ملت گزارش عملکرد هیات مدیره را در سال مالی گذشته برای سهامداران قرائت کرد.
مدیرعامل بانک ملت آشفتگی بازار پولی، ناپایداری سپرده ها، افزایش هزینه تجهیز منابع و قیمت تمام شده پول، عدم توازن در سود دریافتی و پرداختی، کاهش حاشیه سود، تداوم تحریم ها وکاهش فعالیت های بین المللی و محروم ماندن از کارمزدهای ارزی را از جمله چالش های فراروی بانک ها در سال گذشته خواند و گفت: عدم حضور در بازار آشفته نرخ سود سپرده ها، پیگیری وصول مطالبات، عدم اضافه برداشت از بانک مرکزی و حضور بیشتر در بازارهای بین المللی از جمله اقدامات بانک ملت برای مقابله با این چالش ها بود.
وی حجم کل منابع بانک ملت را در سال ۹۳ بالغ بر یک میلیون و ۱۴۶ هزار میلیارد ریال و حجم تسهیلات آن را بیش از ۹۳۳ هزار میلیارد ریال ذکر کرد و ادامه داد: قرار گرفتن بانک ملت در رتبه ششم بین ۵۰ شرکت فعال تر بورس، کسب رتبه نخست در مصارف شبکه بانکی، احراز رتبه اول در کل منابع بین بانک های بورسی و رتبه دوم در کل شبکه بانکی و دارابودن پایین ترین نسبت مطالبات به مصارف در شبکه بانکی، از جمله موفقیت های این بانک در سال گذشته است.
رستگار، حجم کل دارایی های بانک ملت را یک میلیون و ۴۴۹ هزار و ۹۸۴ میلیارد ریال و حجم بدهی های آن را یک میلیون و ۳۷۳ هزار و ۸۶۰ میلیارد ریال عنوان کرد و یادآور شد: کل درآمد بانک در این سال ۱۶۶ هزار و ۲۷۸ میلیارد ریال، کل هزینه ها ۱۴۷ هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال، سود خالص ۱۸ هزار و ۳۰۳ میلیارد ریال و سود محقق شده هر سهم ۴۵۸ ریال بوده است.
به گفته رستگار، ارزش بازار سهام بانک ملت در سال ۹۳ بیش از ۱۰۳ هزار میلیارد ریال با سرمایه ۴۰ هزار میلیارد ریالی بوده است.
وی تاکید کرد که بانک ملت برای حضور قوی تر در عرصه های داخلی و بین المللی، افزایش سقف تسهیلات و تعهدات کلان بانک، افزایش سرمایه گذاری های مستقیم بانک، بهره گیری از فرصت ها و کسب درآمدهای بیشتر و افزایش ثروت سهامداران نیازمند افزایش سرمایه است که امید می رود این مهم با مشارکت سهامداران در سال جاری جامه عمل بپوشد.
رستگار رشد قابل توجه حقوق صاحبان سهام بانک ملت را که بیشتر از سود خالص و درصد تقسیم رشد دارایی ها و بدهی های این بانک بوده است نشاندهنده عملکرد خوب این بانک خواند و یادآور شد: سپرده های ریالی بانک ملت در سال گذشته با رشد ۲۰.۵ درصدی رو به رو شده است.
وی ۳۳ درصد منابع بانک ملت را در سال گذشته غیرهزینه زا ذکر کرد و گفت: جذب این میزان منابع غیرهزینه زا کار دشواری بوده که به همت کارکنان پرتلاش و سختکوش این بانک، عملیاتی شده است.
مدیرعامل بانک ملت، رویکرد بانک ملت را کمک به تولید و افزایش اشتغال در کشور خواند و اضافه کرد: ۵۸ درصد منابع بانک در بخش صنعت هزینه شده است.
وی کاهش ۹.۷ درصدی نسبت اقلام مطالبات به تسهیلات و وصول بیش از ۲۵ هزار میلیارد ریال مطالبات از سوی شرکت طرح و اندیشه بهساز ملت را نشاندهنده تلاش خوب کارکنان این بانک خواند و آن را شایسته تشکر و دانست.
رستگار نسبت ذخایر به تسهیلات غیرجاری را در بانک ملت ۶۸.۸ درصد خواند که با سه درصد رشد رو به رو شده و نشانگر این است که بانک ملت هیچ گاه از ناحیه مطالبات تهدید نخواهد شد.
وی سهم بانک ملت را از منابع بانک های تجاری در سال گذشته ۲۲.۸ درصد و سهم از کل مصارف را ۲۶.۲ درصد ذکر کرد و اظهار داشت: این در حالی است که سهم بانک ملت از کل شعب شبکه بانکی کشور ۱۳.۴ درصد و سهم آن از پرسنل ۱۶ درصد بوده است و این امر نشاندهنده بهره وری و اثربخشی کارکنان بانک ملت در شبکه بانکی است.
مدیرعامل بانک ملت به رشد ۷ درصدی تعداد مشتریان این بانک در سال ۹۳ اشاره کرد و گفت: تعداد کارتخوان های فروشگاهی ۹ درصد، تعداد تراکنش ها ۳۱ درصد، مبلغ تراکنش ها ۲۰ درصد و تعداد کارت های برداشت ۱۰ درصد رشد داشته است.
به گفته وی تعداد مشتریان همراه بانک نیز در سال گذشته، ۵۹ درصد و تعداد مشتریان تلفنبانک ۹۸ درصد بیشتر شده است.
به گفته رستگار، رشد موزون ارزش سهام بانک ملت و افزایش ارزش آن از ۱۳ هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال در بدو خصوصی سازی به بیش از ۱۰۳ هزار میلیارد ریال در پایان سال ۹۳ نشاندهنده استحکام سهام این بانک است.
وی تحقق ۴۵۸ ریال سود به ازای هر سهم را نشاندهنده پوشش ۱۰۲ درصدی سود نسبت به پیش بینی ها و تلاش کارکنان بانک ملت در تمام سطوح است.
مدیرعامل بانک ملت، کسب تندیس زرین برند محبوب سال ۹۳، عنوان سازمان برتر در حوزه فناوری، رتبه اول در ارزش سهام بین بانک های بورسی، کسب تندیس صداقت در حوزه فناوری اطلاعات و تقدیرنامه چهارستاره جایزه ملی تعالی سازمانی را از جمله دستاوردهای این بانک در سال گذشته ذکر کرد.
وی تکمیل پیاده سازی بانکداری جامع، ایجاد خزانه داری نوین، تکمیل مدیریت سیستم دارایی ها و بدهی ها، مولدسازی دارایی های غیرمولد، فروش اموال مازاد، پیگیری وصول مطالبات از دولت، توسعه شبکه خارج از کشور، توسعه خطوط سوییفت، اتمام پیاده سازی سیستم بانکداری متمرکز ارزی و پیاده سازی سیستم بانکداری متمرکز ۲ همچنین طرح استقلال مالی شعب را از اقدامات در دستور کار بانک ملت در سال جاری عنوان کرد.
مصطفی ضرغامی، نایب رییس هیات مدیره بانک ملت نیز با تشریح فضای رقابت بین بانک ها در سال گذشته اعلام کرد که بانک ملت به هیچ وجه وارد مسابقه نرخ سود سپرده ها نشد به همین دلیل در حالی که متوسط هزینه نرخ جذب سپرده ها در سال ۹۳ معادل ۱۸.۷ درصد بود این رقم در بانک ملت در حد ۱۵ درصد تثبیت شد.
وی شرکت در رقابت غیرحرفه ای بر سر جذب سپرده ها را باعثبالارفتن قیمت تمام شده پول و همچنین افزایش بدهی بانک ها به بانک مرکزی دانست و گفت: در حالی که تغییر در خالص بدهی بانک ها به بانک مرکزی در سال گذشته به ۶۸ درصد رسید، این رقم در بانک ملت منفی هفت درصد ثبت شد.
دکتر ضرغامی، با بیان این نکته که بانک ملت کمترین نسبت مطالبات را در بین رقبا دارد، ادامه داد: این بانک معادل ۶۰.۳ درصد مطالبات معوق خود را در سال گذشته ذخیره اختصاصی گرفته که این امر بانک ملت را در ناحیه امنی قرار داده است.
دکتر موحدنژاد نماینده دولت هم در سخنانی، کارنامه بانک ملت را در سال گذشته بسیار شفاف و عالی خواند و اظهار داشت: این عملکرد قابل ستایش است و نشان می دهد که این بانک با برنامه و استراتژی در حال حرکت به سمت جلو است.
بر اساس این گزارش، پس از قرائت گزارش هیات مدیره از سوی مدیرعامل، صورت های مالی بانک ملت برای سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۹۳ از سوی سهامداران تصویب شد.
در عین حال سازمان حسابرسی به عنوان حسابرس و بازرس قانونی و اصلی و روزنامه های اطلاعات و دنیای اقتصاد به عنوان روزنامه های کثیرالانتشار برای درج آگهی مجمع بانک ملت انتخاب شدند.
تقسیم ۲۰ درصد سود خالص معادل ۹۰ ریال به ازای هر سهم از دیگر مصوبات مجمع عمومی عادی سالیانه بانک ملت بود.
همچنین جلسه مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده بانک ملت که به منظور تعیین اعضای هیات مدیره تشکیل شده بود به دلیل نرسیدن تاییدیه اعضا از سوی بانک مرکزی، تا ساعت ۱۴ روز دوشنبه ۱۲ مردادماه سال جاری به تنفس خورد.
با نمادبان بیاموزید: سود خالص و درصد تقسیم تفاوت حاشیه سود خالص و حاشیه سود عملیاتی در بورس
آشنایی با کاربردهای حاشیه سود خالص و حاشیه سود عملیاتی
حاشیه سود به طور کلی شامل نسبت سود به فروش شرکت است. برای محاسبه حاشیه سودهای مختلف، انواع این سودها بر فروش خالص تقسیم میشوند.
منظور از حاشیه سود خالص چیست؟
از حاشیه سود خالص در تحلیل تکنیکال استفاده میشود. تغییرات حاشیه سود خالص میتواند نشان دهنده تغییرات سود هر سهم باشد و سرمایهگذاران میتوانند میزان تغییرات سهام در دورههای مختلف را محاسبه کرده و زمان مناسب خرید را تشخیص دهند. منظور از سود خالص، سودی است که هزینه ها از آن کسر شده و حاشیه سود خالص، درصد درآمد پس از کسر هزینههای تولید است. مقدار حاشیه سود خالص از فرمول زیر محاسبه میشود:
تعیین حاشیهی سود خالص چه کاربردهایی دارد؟
چنان که پیشتر اشاره کردیم تغییرات حاشیه سود خالص میتواند نشان دهنده تغییرات سود هر سهم بوده و سرمایهگذاران را درپیش بینی گزارشات دوره ای میزان تغییرات و اقدام به خرید سهم در قیمت های مناسب راهنمایی کند. باید توجه داشته باشید که راه قابل اطمینان برای تحلیل و بررسی حاشیه سود خالص و ناخالص شرکتها، استفاده از گزارش عملکرد دوره ای شرکت است. چرا که امکان دارد شرکتها،تمایل داشته باشند حاشیهی سود خالص یا ناخالص خود را کمتر نشان دهند، اما در بررسی گزارش میان دوره ای حاشیه سود خالص، یا ناخالص شرکت به طور دقیق و صحیح اعلام میشود.
حاشیـه سود پایین میتواند نشانگر این باشد که سوددهی شرکت چندان ایمن نیست. اگر شرکتی با حاشیه سود پایین، کاهشی در فروش تجربه کند، حاشیـه سود آن حتی بیشتر کاهش خواهد یافت که به حاشیه سودی بسیار پایین، خنثی و یا حتی منفی برسد.
در بررسی حاشیه سود ناخالص باید به این نکته توجه کرد که اگر افزایش این نسبت به دلیل افزایش فروش باشد دلیل آن نیز مشخص شود. ممکن است فروش شرکتی افزایش یابد ولی این فروش از محل افزایش نرخ ها باشد و مقدار فروش شرکت نسبت به گذشته کاهش یافته باشد. اگر این اتفاق بیفتد میتوان انتظار داشت که در دوره آینده حاشیه سود ناخالص شرکت به دلیل مشکلات فروش کاهش می یابد.
سود خالص و حاشیه سود خالص چطور تعیین میشود؟
در صورت های مالی شرکت ها منظور از سود خالص، رقمی است که بعد از کسر هزینه ها از سود به دست میآید. برای تقسیم سود نقدی در مجامع از سودخالص استفاده میشود؛ یعنی تعیین میشود چه قسمتی از سود خالص، بین سهامداران شرکت توزیع شود. حاشیه سود خالص شرکت نیز از تقسیم سود خالص بر مبلغ فروش شرکت به دست می آید. درصد حاشیه سود خالص شرکت درواقع نشان می دهد که از هر ۱ تومان فروش شرکت چقدر از آن به سود خالص تبدیل شده است. به طور مثال اگر حاشیه سود خالص شرکت ۱۸ درصد باشد،بدین معناست که از هر ۱۰۰ تومان فروش شرکت ۱۸ تومان، به سود خالص تبدیل شده است. شرکتها از دو روش افزایش مبلغ فروش شرکت و کاهش هزینه های شرکت اقدام به افزایش سود خالص میکنند.
منظور از حاشیه سود عملیاتی چیست؟
سود یا درآمد عملیاتی با درنظر گرفتن سود ناخالص و کسر تمام هزینههای متغیر تولید مانند دستمزدها، اجاره، هزینه آب و برق و مواد خام به دست میآید. حاشیه سود عملیاتی از سود عملیاتی یک شرکت تقسیم بر فروش خالص آن محاسبه میشود. سود عملیاتی اغلب در انتهای اظهارنامههای درآمد بیان می شود.
فرمول محاسباتی حاشیه سود عملیاتی
حاشیه سود عملیاتی یا بازده فروش برای ارزیابی چگونگی مدیریت شرکت و میزان ریسکپذیری آن کاربرد ویژهای دارد. این مفهوم نسبت درآمدی که برای پوشش هزینههای غیرعملیاتی، مانند پرداخت بهره، در دسترس است را نشان میدهد و به همین دلیل همواره مورد توجه سرمایهگذاران و وامدهندگان به شرکت قرار دارد.
در چه مواردی از حاشیه سود عملیاتی استفاده میشود؟
گاهی مدیران شرکتها از حاشیه سود عملیاتی، برای انتخاب پروژههایی که جمع کل درآمد را افزایش دهد، استفاده میکنند. اما در این بین، نحوه تخصیص هزینههای سربار نیز میتواند فاکتوری پیچیده و تعیینکننده باشد.
مدنظر داشته باشید که تنها برای شرکتهایی که در صنایع مشابه فعالیت دارند و در بهترین حالت مدلهای تجاری و فروش سالانه مشابه دارند، میتوانیم از حاشیه سود عملیاتی استفاده کنیم. چرا که شرکتها در صنایع مختلف با مدلهای تجاری کاملا متفاوت حاشیه سود عملیاتی بسیار متفاوتی دارند، بنابراین از مقایسه آنها نتیجهی عقلانی حاصل نمیشود.
تمام شاخص های مالی در تحلیل های مالی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. هر دو شاخص حاشیه سود برای اندازه گیری تولید درآمد توسط مدیریت شرکت به کار گرفته می شوند. بهتر است که حاشیه سود شرکت در چند دوره با شرکت های مشابه مقایسه شود.
نمادبان در تمامی مراحل سرمایهگذاری همراه شماست.
پیشنهاد می کنیم بجای عضو شدن در کانالهای تلگرامی، تحلیلگران منتخب را در بخش پیامهای اپلیکیشن نمادبان دنبال کنید تا فقط تحلیلهای مربوط به نمادهای بورسی خودتان را ببینید. همچنین اگر سبدگردان هستید و یا نیاز دارید سبدهای مختلف تشکیل دهید نیز می توانید اپلیکیشن نمادبان را نصب نمایید. شما میتوانید برای یافتن پاسخ سواالات بورسی خود، سایر مقالات نمادبان را بخوانید.
مخابرات زیانده، همه سود خود را تقسیم کرد
میثم قاسمی دبیر تحریریه
زمان مطالعه : 3 دقیقه
برای بوکمارک این نوشته وارد شوید
شرکت مخابرات ایران به هر سهم خود ۳۰۰ ریال (۳۰ تومان) سود داد که این رقم، کل سودی است که مخابرات در سال مالی ۱۳۹۹ داشته و این شرکت هیچ پولی را به عنوان سرمایه اندوخته برای سال جاری نگه نداشت.
به گزارش پیوست، مجمع عمومی سهامداران شرکت مخابرات ایران برای بررسی صورتهای مالی سال ۱۳۹۹ و تقسیم سود در حالی برگزار شد که این شرکت در سال مالی ۹۹ سود عملیاتی نداشت و سودی که اکنون میان سهامداران تقسیم شده، حاصل از فعالیت شرکتهای زیرمجموعه مخابرات ایران و به خصوص همراه اول است.
زیان عملیاتی
شرکت مخابرات ایران براساس صورتهای مالی خود در سال گذشته بیش از ۲۱۰۰ میلیارد تومان زیان عملیاتی داشته است که ۱۶ برابر بیشتر از سال ۹۷ است. همچنین گرچه سود خالص این شرکت (مجموع سودهای عملیاتی و غیر عملیاتی) در کل مثبت است اما نسبت به سال ۹۷ بیش از ۶۷۷ میلیارد تومان کمتر شده است.
مجید سلطانی، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران در مجمع عمومی دلایل این کاهش سود را تورم شدید ارز و ریال، افزایش هزینههای نیروی انسانی، عدم اصلاح تعرفه خدمات و رعایت کامل استانداردهای و مقررات مالی عنوان کرد. سلطانی پیشتر به پیوست گفته بود هر ماه ۷۵ درصد درآمدهای این شرکت صرف پرداخت حقوق و مزایای کارکنانش میشود.
سود عملیاتی و خالص شرکت مخابرات ایران در ۳ سال مالی متوالی (ارقام به میلیارد ریال)
توسعه
شرکت مخابرات ایران در حالی تمامی سود خود را میان سهامداران تقسیم کرد که سال گذشته ۵۰ درصد سود به منظور توسعه VDSL و پرداخت مطالبات بازنشستگان، ذخیر کرده بود؛ اما آمارهایی که مدیرعامل مخابرات در مجموع عمومی امروز (۱۷ خرداد) اعلام کرد، نشان میدهد اهداف اعلام شده در زمینه VDSL محقق نشدهاند.
در گزارش مدیرعامل مخابرات اعلام شد تعداد مشترکان باند پهن این شرکت با ۲۴ درصد افزایش نسبت به سال ۹۸ به بیش از ۴ میلیون و ۹ هزار مشترک رسیده است. مشترکان فعال FTTH این شرکت با ۷۸ درصد رشد به ۱۵۹ هزار ۴۲۹ مشترک رسیده است. همچنین مصرف روزانه دیتا در شبکه مخابرات به ۸ هزار و ۸۷۳ گیگابایت (۸ پتابایت) رسیده که ۴۴ درصد بیشتر از سال ۹۸ است.
در پایان سال گذشته تعداد پورتهای VDSL منصوبه مخابرات به ۱۵۸ هزار و ۵۱۹ پورت رسید که حدود ۴۷ هزار پورت بیشتر از سال ۹۸ است؛ اما آمارها و برنامههایی که وزارت ارتباطات در این زمینه اعلام کرده بود، ارقامی بسیار بیشتر از این هستند. همچنین مشترکان VDSL این شرکت به ۹۲ هزار و ۶۹۰ مشترک رسید است که هرچند ۱۱۸درصد رشد نسبت به سال ۹۸ داشته؛ اما از برنامههای قبلی بسیار کمتر است.
یکی از برنامههایی که مدیرعامل این شرکت برای سال جاری اعلام کرد توسعه ۷۰۰ هزار پورت پرسرعت (ADSL/VDSL) و ۵۰۰ هزار پورت FTTH است.
روش محاسبه سود و زیان سرمایه گذاری
مقدار سود و زیان در سرمایه گذاری اطلاعات بسیار مهمی است که هر سرمایه گذار باید بداند و او باید بتواند مقدار سود و زیان خود را به دست آورد تا بهتر در سهام مورد نظر خود سرمایه گذاری کند و از بابت آن اطمینان خاطر داشته باشد.
کارگزاری های بورس تهران نرم افزارهای تحت وبی در اختیار مشتریان خود قرار می دهند که در آن ها محاسبه سود و زیان به شکل خودکار انجام شده و نشان داده می شود.
اما شاید سوال کنید چطور می توانید سود و زیان را در سرمایه گذاری محاسبه کنید؟ پاسخ این سوال را در مطلب پیش رو بررسی خواهیم کرد.
محاسبه سود و زیان در سرمایه گذاری
ابتدا هر فرد باید دقیقا بتواند با محاسبه مقدار قیمت خرید یا به عبارتی پول لازم برای سرمایه گذاری را به دست آورد.
برای محاسبه سود و زیان باید با کم کردن قیمت فروش از قیمت خرید اولیه عددی را به دست آورید که مقدار سود یا ضرر شما در سرمایه گذاری است.
می توانید این عدد را بر مبلغ اصلی یا قیمت سرمایه گذاری تقسیم کنید و با ضرب نتیجه در 100، درصد تغییر در مقدار سرمایه گذاری اولیه تان را مشخص کنید.
دو حالت پیش می آید:
- اگر عددی که به دست میآورید مثبت باشد نشان می دهد که ارزش بازار افزایش یافته است و سود در سرمایه گذاری حاصل شده سود خالص و درصد تقسیم است.
- اگر منفی باشد مشخص می کند که ارزش بازار کاهش یافته است و در نتیجه سرمایه گذار در این مورد زیان کرده است.
آشنایی با معاملات دو طرفه در بازارهای مالی
دلیل اهمیت مشخص کردن سود یا ضرر
محاسبه مقدار سود یا ضرر کمک خیلی زیادی می تواند به سرمایه گذار کند، به این دلیل که او می تواند پول خود را بهتر مدیریت کند و با مقدار سرمایه کمتر پول بیشتری را به دست آورد.
به عنوان مثال، اگر دو نفر وجود داشته باشند که مقدار یکسانی سود کسب کرده باشند اما نفر اول نسبت به نفر دوم پول کمتری را وارد بازار کرده باشد، نشان می دهد که نفر اول نسبت به نفر دوم توانسته بهتر پول خود را مدیریت کند و فرد دوم می توانست با باقی مانده پول خود در سهم دیگری سرمایه گذاری کند و به سود برسد.
همچنین باید به این نکته دقت کنید که برای نتیجه گیری از سرمایه گذاری باید صبر کنید.
چون تا زمانی که شما سهم خود را نفروخته اید اگر در ضرر باشید پس هنوز امکان بازگشت پول شما وجود دارد و حتی اگر در سود باشید چون هنوز فروش اتفاق نیافتاده است نمی توانید بگویید که سود قطعی است.
مثالی از بازدهی یک سهم در بورس
یک سرمایه گذار 10 هزار سهم از یک کارخانه را با قیمت اولیه 1000 تومان خریداری می کند، یعنی سرمایه گذاری اولیه این فرد 10 میلیون تومان است.
بعد از مدتی هنگامی که قیمت سهم به 3000 تومان می رسد، سرمایه گذار بر اساس استراتژی معاملاتی تصمیم به فروش سهام خود می گیرد.
ارزش سودی که این سهامدار توانسته است از این معامله کسب کند 20 میلیون تومان است.
درصد سود از طریق فرمول زیر محاسبه خواهد شد:
از طرف دیگر سود هر سهم:
سرمایه گذاری هایی که در بازار سرمایه انجام می شود بدون کارمزد نیست و این کارمزد را کارگزاری ها کسب می کنند، در محاسبه بالا کارمزد کارگزاری، مالیات و کمیسیون در نظر گرفته نشده است.
برای اینکه هزینه این تراکنش ها نیز انجام شود، کارمزد را از سود حاصل کم می کنند.
اگر فرض کنیم که فرد 500 هزار تومان را به عنوان کارمزد معاملات پرداخت کرده باشد با در نظر گرفتن این موارد مقدار سودی را که به دست آوردید به شکل زیر می توانید محاسبه کنید:
می توان دید که کارمزد معاملات مقدار درصد سود کسب شده را از 200 درصد به 195 درصد کاهش داده است.
EPS چیست؟
Earning Per Share به معنای پیش بینی درآمد از هر سود است که برای سال مالی گزارش میشود. هنگامی که سود کل شرکت را از مالیات کم کرده و بر تعداد سهام تقسیم کنیم، سود هر سهم به دست می آید.
تمامی شرکت های بورس و فرابورس موظف هستند که این پیش بینی درآمد را که با توجه به شرایط عملکرد شرکت در سال قبل، برنامه های سال بعد و چشم انداز اقتصادی مشخص می شود، در سامانه کدال ثبت کنند.
DPS چیست؟
Divided Per Share به معنای مقدار سودی است که سهامداران به ازای هر سهم دریافت می کنند، سود تقسیمی هر سهم براساس سیستم هیئت مدیره و آرای سهامداران حاضر در مجمع عمومی سالانه مشخص می شود.
علاوه بر این، باید دقت کرد که DPS نباید کمتر از 10% سود تحقق یافته (EPS تحقق یافته) باشد و شرکت ها وظیفه دارند که سود تقسیمی مشخص شده را حداکثر تا 8 ماه بعد از برگزاری مجمع عمومی سالانه به سهامداران پرداخت نمایند.
سود نقدی سهام
اگر سرمایه گذاری که انجام شد به نوعی یک پرداخت نقدی مانند سود سهام (DPS) دارد، این مبلغ را نیز باید به سود اضافه کنید.
سود سهام، مبلغ نقدی است که به سهامداران پرداخت شده و براساس هر سهم تنظیم می شود.
به عنوان مثال، اگر در نظر بگیریم که DPS یک شرکت، 200 تومان باشد و سرمایه گذار نیز مشمول دریافت این سود نقدی باشد، با توجه به این که سرمایه گذار 10 هزار سهم را خریداری کرده است، مقدار سود نقدی که به دست می آورد 2 میلیون تومان است.
درصد سود را باید به روش زیر محاسبه کنید:
((30،000،000-10،000،000)+2،000،000) / 10،000،000=2.2 ×100=200
اگر فرض کنیم که کارگزاری هیچ کارمزدی دریافت نکند و سهام نیز به مدت یک سال نگهداری شود می بینیم که سود سرمایه گذاری از 200 درصد به 220 درصد افزایش یافته است.
اگر هزینه های معامله، کارمزد و همچنین سود سهام را نیز در نظر بگیریم سرمایه گذاران می توانند سود یا ضرر سرمایه گذاری خود را دقیق تر محاسبه کنند.
بهتر است در نظر داشته باشید که کارگزاری ها به عنوان کارمزد بیش از 1.5 درصد از بازده سرمایه گذاری را به خود اختصاص می دهند.
تعیین سود و زیان توسط کارگزاری
اگر مدتی در این بازار فعالیت کرده باشید حتما می دانید که تعداد کارگزاری ها در بازار بورس اوراق بهادار تهران بسیار زیاد است.
اغلب این کارگزاری ها برای ارائه خدمات بهتر به مشتریان خود از نرم افزارهای تحت وب و موبایل استفاده می کنند.
معمولا در کارگزاری ها، سود و زیان به شکل خودکار مشخص شده است و دیگر نیازی نیست که سرمایه گذار محاسبات بالا را انجام دهد.
اگر پنل معاملاتی خود را باز کنید، می توانید سود و زیان تحقق نیافته هر سهم را به صورت جداگانه مشاهده کنید، البته این قسمت در کارگزاری های مختلف متفاوت است و کافی است کمی بگردید تا این قسمت را پیدا کنید.
بازده سرمایه گذاری و بازده کل چیست؟
به طور کلی بازده نیروی محرکه ای است که سرمایه گذار را می تواند به حرکت در بیاورد و در واقع نوعی پاداش برای سرمایه گذار محسوب می شود.
بازده کل، نسبت کل عاید (ضرر) به دست آمده از سرمایه گذاری در یک دوره معین به مقدار سرمایه ای است که برای کسب این عایدی در اول همان دوره استفاده شده است.
اما پولی که سهامداران می توانند به دست بیاورند از دو طریق است:
- تغییر در ارزش و قیمت اصل سرمایه
- سودهایی که به سهم تعلق می گیرد مانند EPS و غیره.
اجزای راندمان در سرمایه گذاری
اجزای راندمان از سود کسب شده، سود (زیان) سرمایه ای و راندمان سرمایه گذاری تشکیل شده است که در ادامه مطلب هر کدام از این موارد را به طور کامل توضیح می دهیم.
سود کسب شده
همه افراد در بازار سرمایه به دنبال کسب سود هستند و هر اندازه این مقدار سود بیشتر باشد، مطمئنا سرمایه گذار از این موضوع راضی تر است.
سود کسب شده می تواند به صورت بهره یا سود تقسیمی باشد و ویژگی که این نوع از سود را از بقیه سود ها متمایز می کند این است که سرمایه گذار سود کسب شده را به صورت نقدی دریافت می کند.
سود (زیان) سرمایه ای
این سود یا زیان سرمایه گذاری مخصوص سهام عادی، اوراق قرضه بلند مدت و اوراق بهادار با درآمد ثابت است.
در واقع اختلاف بین قیمت خرید و قیمت فروش همان سود یا زیان سرمایه گذاری است.
به عنوان مثال، شما یک سهم خریده اید و حالا به هر دلیلی می خواهید این سهم را بفروشید. هنگامی که پنل معاملاتی خود را بررسی می کنید، متوجه می شوید که بازار ریزش کرده است و شما در ضرر هستید.
این همان زیان در سرمایه گذاری است که با رنگ قرمز به شما نشان داده می شود اما توجه داشته باشید که این ضرر تحقق پیدا نمی کند مگر این که سهم را بفروشید.
در مقابل زیان در سرمایه گذاری موضوع سود مطرح می شود که کاملا برعکس موضوع بالا است، حال قیمت فروش از قیمت خرید بالاتر رفته است و شما در سود خوبی هستید و بازار برای شما سبز است و اگر سهم را بفروشید این سود قطعی می شود.
راندمان سرمایه گذاری
راندمان در واقع به این علت محاسبه می شود که عملکرد یک سهام را در طول یک دوره ارزیابی کند که آن را با تقسیم سود خالص به ارزش خالص می توان به دست آورد.
همان طور که می دانید قطعا این راندمان همیشه برای سود نیست، چه بسا یک سهام عملکرد خوبی نداشته باشد و راندمان آن منفی شود.
در واقع راندمان سرمایه گذاری با مقدار پولی که شما در آن سهام گذاشته اید و بازدهی که بر حسب سود خالص سهام کسب می کنید، در ارتباط است.
از عوامل موثر روی راندمان سرمایه گذاری می توان موارد زیر را نام برد:
- تغییرات اجتماعی
- درصد ظرفیت مورد استفاده
- طرح های توسعه
- حمایت های دولتی
- تغییرات سیاسی
- حد دخالت دولت
- مدیریت دارایی ها
- تورم مورد انتظار
- مدیریت
- طرح های بهره وری و بهبود روش ها
هر سرمایه گذاری ابتدا می خواهد بداند که اگر پول خود را در سهام مورد نظر خود بگذارد چه اندازه ریسک یا بازده دارد و این موضوع به ویژه در بازار بورس اوراق بهادار تهران خیلی مهم است که بتوان درصد ریسک و بازده را مشخص کرد.
مطمئنا محاسبه راندمانی که از سهم انتظار می رود می تواند خیلی روی سرمایه گذاری تاثیر خوبی داشته باشد و علاوه بر راندمان مورد انتظار، رشد شاخص بازار و میزان راندمانی که تحقق می یابد نیز در این تصمیم گیری روی سرمایه گذاری موثر است.
راندمان صندوقهای سرمایه گذاری باید مشخص باشد
هر صندوقی در بازار سرمایه باید راندمان در طول دوره های مشخصی محاسبه کند و روی وب سایت منتشر کند تا سرمایه گذار بتواند اطلاعات دقیقی از این صندوق به دست آورد و عملکرد آن را بررسی کند. این اطلاعات باید تا ساعت 14 روز کاری، بعد از اتمام معاملات روی وب سایت منتشر شود.
در این گزارش یک سال مالی و یک سال شمسی داریم که سال شمسی منظور همان سال عادی است که روی تقویم مشخص می شود.
اما منظور از سال مالی هر صندوق، تاریخ تاسیس آن صندوق است که سر می رسد.
در پنل معاملاتی سرمایه گذاران، محاسبه بازده به صورت مشخص وجود دارد و شما در قسمت پورتفو لحظه ای می توانید درصد سود و زیان را می بینید و با توجه به استراتژی خود تصمیم بگیرید.
علاوه بر این گزارش ها، سرمایه گذاران می توانند در وب سایت Fipiran.com اطلاعات کامل همه صندوق ها را به دست آورند و تصمیم درست را با مقایسه سهام های مختلف و دیدن نمودارهایشان بگیرند.
در این سایت همه صندوق ها به تفکیک مشخص شده است و همچنین راندمان هر دوره را نشان می دهد، تعداد فراوانی از افراد ماهر در این حوزه اطلاعات خوبی از این سایت به دست می آورند و بهترین گزینه را برای سرمایه گذاری انتخاب می کنند.
سخن پایانی
بنابراین برای تعیین سود و زیان در سرمایه گذاری روش های مختلفی وجود دارد که می توانید از آن ها برای مدیریت سرمایه خود استفاده کنید.
می توان قیمت فروش را از قیمت خرید کم کرد و بر قیمت خرید اولیه تقسیم کرد و عدد به دست آمده را در 100 ضرب کرد تا درصد سود یا زیان را به دست آورد یا از نرم افزار هایی که کارگزاری های مختلف ارائه می دهند برای تعیین سود یا زیان استفاده کرد.
نکته قابل توجهی که وجود دارد زمان است، شما باید حتما در معاملات خود نسبت به زمانی که در آن سهم می گذارید سود خوبی نیز کسب کنید اما تمام این موارد باز هم به استراتژی معاملاتی خودتان بستگی دارد.
در این بازار شما باید سود و زیان را با هم بپذیرید و اگر سود کردید سعی کنید همین استراتژی را دنبال کنید تا در آینده نیز سود کسب کنید اما اگر ضرر کردید بهتر است بررسی کنید تا اشتباهتان را متوجه شوید.
بازار بورس قابل پیش بینی نیست اما با مطالعه و استفاده از تحلیل های مختلف می توانید نسبت به بقیه کمتر ضرر کنید و از این بازار درس بگیرید.
در بازارهای سرمایه صبر کردن به همراه مدیریت سرمایه پاداش خوبی را برای سهامداران به همراه خواهد داشت.
دیدگاه شما