بازار خرسی یعنی چه؟

بازار گاوی و بازار خرسی به چه معناست؟

بازار گاوی و بازار خرسی دو اصطلاح پرکاربرد در بازارهای مالی هستند که به‌صورت مکرر توسط فعالان و کارشناسان این بازارها مورداستفاده قرار می‌گیرند. از این دو اصطلاح برای بیان جهت روند بازارهای مالی، خصوصاً بازار سهام، استفاده می‌شود. در این بخش از آموزش‌های ویتارو، قصد داریم در ویدیویی کوتاه، بازار گاوی و بازار خرسی را با زبانی ساده توضیح دهیم.

بازار گاوی (به انگلیسی: Bull Market)، وضعیتی در بازارهای مالی است، که در آن قیمت‌ها در حال افزایش هستند و یا انتظار می‌رود افزایش یابند. معمولاً اصطلاح بازار گاوی در بورس به کار می‌رود؛ اما می‌تواند در هر بازاری که دارایی مبادله می‌شود، مانند اوراق قرضه، ارز، املاک و کامودیتی‌ها نیز، استفاده گردد.

همیشه در بازارهای مالی، قیمت اوراق بهادار به‌صورت مداوم در نوسان است. اصطلاح بازار گاوی به هر نوسان مثبت یا رو به بالایی اطلاق نمی‌گردد؛ بلکه اگر روند کلی بازار در بلندمدت افزایشی باشد، می‌گویند آن بازار، وارد فاز گاوی شده است.

در بازارهای جهانی، اگر قیمت‌ها بیش از 20 درصد و به‌صورت پایدار (دو ماه یا بیشتر) افزایش پیدا کنند، می‌گویند بازار هدف رسماً درروند گاوی قرارگرفته است.

بازار خرسی (به انگلیسی: Bearish Market)، زمانی اتفاق می‌افتد که سرمایه‌گذارها، کاهش قیمت طولانی‌مدتی را در یک بازار خاص تجربه کنند. مانند بازار گاوی، معمولاً اصطلاح بازار خرسی در بورس به کار می‌رود؛ اما می‌تواند در هر بازاری که دارایی مبادله می‌شود نیز استفاده گردد.

معمولاً از اصطلاح بازار خرسی در تشریح روند کلیت یک بازار، مانند شاخص کل بورس تهران، استفاده می‌شود؛ اما می‌توان از آن برای بیان روند یک دارایی خاص، مانند سهام یک شرکت یا ارز، هم بهره برد.

همانند بازار گاوی، اگر قیمت‌ها 20 درصد یا بیشتر و باثبات افزایش پیدا نمایند، می‌توان گفت که بازار هدف رسماً وارد فاز خرسی شده است.

البته ذکر این نکته ضروری است که بازارهای مالی ایران، به دلیل تفاوت ساختاری با بازارهای جهانی، از این قاعده 20 درصدی پیروی نمی‌کنند.

همه چیز درباره بازار گاوی و بازار خرسی

بازار رمزارزها مانند هر بازار مالی دیگری براساس قیمت دارایی هایی که در آن خرید و فروش می شود، دارای تحرکات و فرایندهایی است. قیمت رمزارزها براساس عوامل مختلف داخلی و خارجی مانند بازار خرسی یعنی چه؟ بازار خرسی یعنی چه؟ عرضه و تقاضا، احساسات بازار، شرکت ها و افراد تاثیرگذار، دخالت دولت ها و نهادهای قانونی به شکل تنظیم مقررات و اعمال قانون و عوامل کلی اقتصاد در نوسان است. نوسان قیمت ها تابع اصولی کلی است و در فرایند افزایش یا کاهش، مسیری را شکل می دهد که به آن روند گفته می شود. روندها ممکن است صعودی یا نزولی باشند. در حالت کلی تحت شرایط خاصی به روند صعودی « گاوی » و به روند نزولی « خرسی » می گویند. در این مقاله تلاش خواهیم کرد این دو مفهوم را با جزئیات بیشتری مرور کنیم.

روند بازار از اساسی ترین جنبه های بازارهای مالی است. می توان روند بازار را به عنوان جهتی کلی که یک دارایی یا یک بازار در مسیر آن در حال حرکت است، تعریف کرد. تحلیلگران تکنیکال و فاندامنتال روند بازار را از نزدیک رصد می کنند.

بازار گاوی چیست؟

بازارهای گاوی معمولا برای معاملات بسیار آسان هستند، زیرا در چنین بازاری می توان بازار خرسی یعنی چه؟ با استفاده از آسان ترین استراتژی های معامله و سرمایه گذاری فعالیت کرد. حتی معامله گران بی تجربه نیز ممکن است در شرایط مطلوب بازار گاوی خوب عمل کنند. با این حال، درک چگونگی چرخه های حرکت بازارها نیز بسیار مهم است.

بازار گاوی (یا صعودی) وضعیتی از بازار مالی است که در آن قیمت ها در حال افزایش است. اصطلاح بازار گاوی اغلب در بازار سهام استفاده می شود. اما می توان آن را در هر بازار مالی، از جمله فارکس، اوراق قرضه، کالاها، املاک و بازار رمزارزها نیز به کار برد. علاوه بر این، بازار گاوی ممکن است به دارایی خاصی مانند بازار خرسی یعنی چه؟ بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH) یا بایننس کوین (BNB) نیز اشاره داشته باشد. این اصطلاح حتی می تواند به یک بخش مانند بخش توکن های خدماتی، سکه های حریم خصوصی یا سهام بیوتکنولوژی اشاره داشته باشد.

در بازار گاوی، بیشتر سرمایه گذاران به خرید روی می آورند، تقاضا از عرضه پیشی می گیرد و اطمینان به بازار بالا می رود. اصطلاح گاوی یا خرسی درباره معامله گران و سرمایه گذاران نیز استفاده می شود. معامله گر گاوی کسی است که دیدگاهی صعودی نسبت به بازار یا یک رمزارز خاص دارد و آن را در روند افزایش قیمت می بیند. معامله گر خرسی نیز کسی است که عکس این دیدگاه را دارد.

همچنین لازم به ذکر است که بازار گاوی به این معنا نیست که هیچ کاهش یا نوسانی در قیمت ها نیست. به همین دلیل بازارهای گاوی را باید در چارچوب های زمانی طولانی تری بررسی کرد. در این معنا، بازارهای گاوی دوره هایی از افت یا تثبیت قیمت را دارند، بدون آنکه روند عمده بازار شکسته شود.

به همین ترتیب، ممکن است در یک بازار گاوی با بازه زمانی طولانی، دوره هایی طولانی از افت قیمت وجود داشته باشد. این حرکات خلاف روند کلی به بی ثباتی مشهور هستند. البته ممکن است موارد متفاوتی هم وجود داشته باشد.

روش های متفاوتی برای تشخیص بازار گاوی توسط تحلیلگران بازار به کار گرفته می شود. اما آنچه تقریبا مورد توافق بیشتر تحلیلگران است، این است که اگر ارزش بازار بیش از 20 درصد نسبت به کمترین مقدار پیشین رشد داشته باشد، بازار در وضعیت گاوی قرار گرفته است.

تاریخ نشان داده است که بازارهای گاوی همیشگی نیستند، بلکه زمانی می آید که اعتماد سرمایه گذاران شروع به کاهش می کند. عامل این اتفاق ممکن است هر چیزی باشد؛ از یک خبر بد مثل قانونگذاری های نامطلوب تا شرایط غیرقابل پیش بینی مثل شیوع ویروس کرونا.

سقوط شدید قیمت ها هم می تواند نشان دهنده پایان بازار گاوی باشد، چراکه در چنین حالتی سرمایه گذاران بیشتر و بیشتری باور می کنند که کاهش قیمت ها ادامه خواهد داشت و این باعث یک هیجان فروش برای پیشگیری از ضرر بیشتر می شود.

نمونه های بازار گاوی

مشهورترین نمونه های بازار گاوی در بورس اوراق بهادار دیده شده است و در دوره هایی است که قیمت سهام و شاخص های بازار به طور مداوم در حال افزایش بوده است. اقتصاد جهانی بین بازارهای گاوی و خرسی در نوسان است. این چرخه های اقتصادی در ابعاد کلان ممکن است سال ها یا حتی دهه ها به طول انجامد. برخی می گویند که بازار گاوی که پس از بحران مالی سال 2008 شروع شد و تا زمان شیوع ویروس کرونا دوام داشت، «طولانی ترین بازار گاوی در طول تاریخ» بود.

اما بازار رمزارزها از آنجا که بازاری نوپا و پرنوسان است، روندهای آن به اندازه بازارهای مالی سنتی طولانی نیست. در بازار رمزارزها روند صعودی ممکن است همه گیر نباشد و فقط برخی از رمزارزهای بزرگ را شامل شود.

نمونه ای از بازار گاوی در حوزه رمزارزها، روند صعودی بیت کوین از ژانویه سال 2015 تا دسامبر سال 2017 است که این ارز دیجیتال تا 20,000 دلار صعود کرد، اما پس از آن وارد بازار خرسی شد که تا دسامبر سال 2018 ادامه داشت. در این مدت قیمت بیت کوین به حدود 3,000 دلار رسید. پس از آن، بیت کوین بار دیگر وارد بازار خرسی شد که به رغم نوسانات شدید تا سال 2021 ادامه داشته است.

سقوط بازارهای رمزارز در اواخر آوریل سال 2021 و کاهش قیمت بیت کوین از سقف تاریخی 64,000 دلار به زیر 50,000 دلار باعث شده است که برخی احتمال ورود آن به بازار خرسی را بدهند.

بازار خرسی چیست؟

بازار خرسی را می توان به دوره کاهش قیمت ها در بازارهای مالی تعبیر کرد. بازار خرسی می تواند برای معامله گران بی تجربه بسیار خطرناک و دشوار باشد. این نوع بازارها ممکن است به راحتی خسارات بزرگی را به همراه داشته و سرمایه گذاران را از بازگشت به بازارهای مالی بترسانند.

این جمله در میان معامله گران رایج است: «صعود از پله ها، سقوط از آسانسور». این بدان معنا است که حرکت به سمت بالا ممکن است آهسته و ثابت باشد، در حالی که حرکت نزولی شدیدتر و خشن تر است. دلیل آن این است که وقتی قیمت شروع به سقوط می کند، بسیاری از معامله گران برای خروج از بازارها هجوم می آورند.

آنها این کار را می کنند تا سرمایه خود را به صورت نقدی حفظ کنند یا از موقعیت های لانگ (long) خود سود کسب کنند. چنین چیزی می تواند به سرعت منجر به یک اثر دومینو شود که عجله فروشندگان به سمت خروج از بازار، منجر به خروج تعداد بیشتری از فروشندگان از موقعیت خود می شود و این فرایند به همین ترتیب ادامه پیدا می کند. اگر بازار از اهرم بالایی استفاده کرده باشد می تواند باعث شدت سقوط آن شود. بسته شدن موقعیت های سرمایه گذاری (liquidation) به صورت انبوه اثر آبشاری برجسته تری خواهد داشت و منجر به فروش شدیدتر می شود.

با این حال، بازارهای خرسی نیز ممکن است دوره هایی از سرخوشی را داشته باشد. در این دوره ها، قیمت ها با سرعتی بسیار بالا افزایش می یابد، همبستگی ها بیشتر از حد معمول است و اکثریت دارایی ها به طور همزمان رشد می کنند.

به طور معمول، سرمایه گذاران در بازار خرس «نزولی» هستند، یعنی انتظار دارند قیمت ها کاهش یابد. همچنین احساسات در بازار به طور کلی بسیار کم است. با این حال، این ممکن است به این معنی نباشد که همه فعالان بازار در موقعیت های شورت (short) هستند. بلکه ممکن است آنها فقط در انتظار کاهش قیمت ها باشند تا اگر فرصتی پیش بیاید موقعیت سرمایه گذاری خود را مشخص کنند.

در مورد بازار خرسی نیز معمولا سقوط بیش از 20 درصدی قیمت ها را به عنوان نشانه ورود به چنین وضعیتی قلمداد می کنند. پیش بینی اینکه چه زمانی بازار خرسی پایان می یابد، می تواند دشوار باشد چراکه فرایند بازیابی قیمت روندی آهسته و غیرقابل پیش بینی دارد.

نمونه های بازار خرسی

بسیاری از سرمایه گذاران بر این باور هستند که بیت کوین از زمان آغاز معاملات در یک روند کلان گاوی قرار دارد. اما روندهای خرسی نیز در بازار بیت کوین روی داده است. پس از رسیدن قیمت بیت کوین به حدود 20,000 دلار در دسامبر 2017، این رمزارز یک بازار خرسی کاملا خشن را تجربه کرد که بازار خرسی یعنی چه؟ تا دسامبر سال 2018 ادامه داشت و در نهایت قیمت آن به حدود 3,000 دلار رسید.

همچنین، قبل از بازار خرسی بیت کوین در سال 2018، این ارز دیجیتال در سال 2014 افت 86 درصدی را تجربه کرد. تا ژوئیه سال 2020، محدوده بازار خرسی قبلی بیت کوین در حدود 3,000 بارها تجربه شد، اما هرگز شکسته نشد. اگر این کف قیمت شکسته می شد، می توانستیم با اطمینان استدلال کنیم که بازار خرسی چندساله بیت کوین تا امروز هم همچنان ادامه می یافت.

بحران مالی سال 2008 یا سقوط بازار سهام بسیاری از کشورها در سال 2020 در پی همه گیری ویروس کرونا نمونه های دیگری از بازارهای خرسی هستند. این رویدادها همگی خسارت بزرگی به بازارهای سهام وارد کرده است.

تفاوت بازار گاوی و بازار خرسی

اینها دو مفهوم متضاد هستند، به همین خاطر حدس زدن تفاوت آن ها دشوار نیست. در بازار گاوی قیمت ها به طور مداوم در حال افزایش است، در حالی که قیمت ها در بازار خرسی مدام کاهش می یابد.

این موضوع همچنین منجر به تفاوت هایی در اتخاذ راهبردی بهتر برای معامله در شرایط ویژه هر یک از این بازارها است. در بازار گاوی، معامله گران و سرمایه گذاران معمولا تمایل به موقعیت های لانگ دارند. در حالی که در بازار خرسی می خواهند موقعیت شورت داشته باشند تا پول خود را حفظ کنند.

در بعضی موارد، حفظ سرمایه به صورت پول نقد یا استیبل کوین ممکن است به معنای موقعیت شورت (short) هم باشد؛ زیرا انتظار می رود که قیمت ها کاهش یابد. تفاوت اصلی در این است که نگهداری پول به صورت نقد بیشتر برای حفظ سرمایه است، در حالی که معاملات شورت برای کسب سود از کاهش قیمت ها است. اما اگر یک دارایی را با انتظار خرید آن در قیمتی پایین تر بفروشید، یعنی در موقعیت شورت هستید، حتی اگر مستقیما از این افت قیمت سود نکنید.

معامله گری در بازار گاوی

ایده اصلی معامله در بازارهای گاوی نسبتا ساده است. قیمت ها در حال افزایش است، بنابراین خرید لانگ و خرید در کف قیمت به طور کلی یک استراتژی منطقی است. به همین دلیل، استراتژی خرید و نگهداری و میانگین سازی هزینه دلاری (dollar-cost averaging) به طور کلی برای بازارهای گاوی بلندمدت مناسب است.

هیچ روندی برای همیشه ادامه نخواهد یافت و ممکن است یک استراتژی که مناسب یک روند خاص است، در سایر چرخه های بازار عملکرد خوبی نداشته باشد. تنها چیزی که قطعی است، این است که بازارها تغییر می کنند و باید تغییر کنند؛ همانطور که با شیوع ویروس کرونا دیدیم که بازارهای گاوی چند ساله در عرض چند هفته از بین رفت.

به طور طبیعی، بیشتر سرمایه گذاران در بازار گاوی دیدگاه صعودی دارند. این منطقی است، زیرا قیمت ها در حال افزایش است و احساس کلی نیز باید صعودی باشد. با این حال، حتی در بازار گاوی هم برخی از سرمایه گذاران دیدگاه نزولی خواهند داشت. اگر استراتژی معاملاتی آنها متناسب با این دیدگاه باشد، حتی ممکن است در معاملات کوتاه مدت نزولی مانند موقعیت های شورت موفق باشند.

به هر حال، اینها استراتژی های پیشرفته معاملاتی و به طور کلی مناسب معامله گران حرفه ای هستند. معامله گرانی که تجربه کمتری دارند، بهتر است بازار خرسی یعنی چه؟ که براساس روند بازار معامله کنند. بسیاری از سرمایه گذاران در تلاش برای معاملات شورت در یک بازار گاوی گرفتار شده اند. به هر حال ایستادن در مقابل یک گاو خشمگین یا یک لوکوموتیو خطرات خود را دارد.

معامله گری در بازار خرسی

یکی از ساده ترین استراتژی هایی که معامله گران می توانند در بازار خرسی استفاده کنند، حفظ پول نقد یا استیبل کوین است. اگر از کاهش قیمت ها احساس خوبی ندارید، بهتر است فقط منتظر بمانید تا بازار از قلمرو بازار خرسی خارج شود.

اگر انتظار می رود که در آینده بازار گاوی جدیدی ظاهر شود، وقتی که ایجاد شد می توانید از آن بهره ببرید. در عین حال، اگر مایل به حفظ دارایی رمزارزی خود با افق سرمایه گذاری چندین ساله یا چند دهه ای هستید، بازار خرسی لزوما سیگنالی مستقیم برای فروش نیست.

همانطور که گفته شد، به طور کلی بهتر است همگام با روند بازار معامله کنید. به همین دلیل یک استراتژی سودآور برای بازارهای خرسی می تواند باز کردن موقعیت های شورت باشد. یعنی معامله گر می تواند با مشاهده کاهش قیمت، دارایی خود را بفروشد تا پس از کاهش بیشتر قیمت، آن را با قیمت پایین تری بخرد و به این ترتیب، مقدار بیشتری از آن دارایی را به دست آورد.

موقعیت های شورت می تواند شامل معاملات روزانه (day trading)، معامله گری نوسان گیر (swing trading) یا معامله براساس موقعیت (position trading) باشد؛ هدف اصلی همه این ها صرفا معامله در جهت روند است. اما برخی معامله گران بر خلاف جهت بازار معامله می کنند. نگاهی کوتاه هم به این گونه معاملات داشته باشیم.

در مورد بازار خرسی، این نوع معامله ورود به یک معامله لانگ (long) در یک جهش قیمتی بر خلاف روند است. این تحرکات قیمتی خلاف جهت ممکن است بسیار بی ثبات باشد، زیرا بسیاری از معامله گران ممکن است به سمت این فرصت هجوم ببرند تا یک جهش کوتاه مدت را به یک موقعیت لانگ تبدیل کنند. به هر حال، تا زمانی که پایان روند کلی خرسی قطعی نشود، معامله گران در هر جهشی تصور خواهند کرد که روند نزولی پایان یافته است.

به همین دلیل است که معامله گران موفق قبل از شروع روند نزولی، سود خود را در آخرین سقف های قیمتی کسب کرده و از بازار خارج می شوند. در غیر این صورت آن ها در طول بازار خرسی در موقعیت بلندمدت خود گیر خواهند افتاد. باید به این نکته بسیار مهم توجه داشت که این استراتژی بسیار پرخطر است. حتی حرفه ای ترین معامله گران وقتی بخواهند یک چاقوی در حال سقوط را بگیرند، زخمی خواهند شد.

نتیجه گیری

به طور کلی بازار گاوی به بازاری گفته می شود که در آن قیمت دارایی ها در یک بازه زمانی طولانی مدت به طور مداوم در حال رشد است، اگرچه ممکن است در برخی مقاطع به صورت کوتاه مدت کاهش هم داشته باشد.

بازار خرسی هم به بازاری گفته می شود که قیمت دارایی ها در آن برای مدتی طولانی به صورت مستمر در حال کاهش است. در این بازار هم ممکن است افزایش های کوتاه مدتی مشاهده شود، اما روند کلی به سمت پایین و کاهش قیمت ها است.

بازار رمزارزها برخلاف بازارهای سنتی دوره های کوتاه تری از بازارهای گاوی را تجربه می کند. در حالی که بازارهای گاوی در دنیای سنتی ممکن است سال ها ادامه داشته باشد.

هر یک از بازارهای گاوی و خرسی استراتژی های معاملاتی ویژه خود را دارد. معامله گران باید در هر دو مورد با مراقبت و مهارت لازم وارد بازارها شوند تا دچار خسارات سنگین نگردند.

اصل و منشاء اصطلاحات بازار گاوی(Bull Market) و بازار خرسی (Bear Market)

هر فردی که در ابتدای مسیر معامله گری فارکس(Forex Trading) و آموزش فارکس(Learning Forex) قرار دارد، با اصطلاحات و عبارات گیج کننده‌ای روبرو می‌شود که هر یک معنا و مفهومی دارد.برخی از این اصطلاحات در بورس/فارکس معانی وداستانهای جالبی دارند در این بخش با داستان نمادهای گاوی و خرسی در فارکس آشنا می شوید.

احتمالا با عبارات “بازار خرسی“ و “بازار گاوی” پیش از این برخورد کرده‌اید. در بازار از این اصطلاحات برای نشان دادن چگونگی اوضاع و شرایط آن استفاده می‌شود.

همچنین از این عبارات برای بیان شرایط اقتصادی هم استفاده می‌شود که هر چه باشد در بازار نیز منعکس می‌شود. موردی که این عبارات در توصیف آن استفاده می‌شود نقش مهمی دارد. معمولا از بازارهای گاوی و خرسی برای مشخص کردن شرایط دارایی‌هایی مانند سهام، املاک یا حتی اقتصاد استفاده می‌شود.

• بطور کلی بازار گاوی (Bull Market) شرایط مثبت و در حال گسترش را توصیف می‌کند.
• بازار خرسی (Bear Market) عکس شرایط بازار گاوی را توصیف می‌کند، یعنی شرایطی منفی و رو به کاهش.

بنابراین وقتی بازار در حال صعود باشد، گفته می‌شود بازار گاوی است و هنگامی که بازار در حال نزول باشد، می‌گویند بازار خرسی است.

در کل اگر یک حرکت اصلاحی به اندازه ۲۰ درصد یا بیشتر از یک سقف قیمتی سالانه رخ دهد، گفته می‌شود بازار خرسی یا نزولی است. البته بسته به اینکه از چه کسی می‌پرسید، این عدد می‌تواند بین ۱۰ تا ۲۰ درصد متغیر باشد.

بطور مشابه، وقتی بازار به اندازه ۲۰ درصد یا بیشتر از یک اصلاح قیمتی صعود می‌کند، می‌گویند بازار صعودی است. برای بازار گاوی عبارت دیگری نیز وجود دارد و آن “بازار گاوی سکولار” است. بازار گاوی سکولار بازاری است که بین ۵ تا ۲۵ سال به طول می‌انجامد.

در طول دوره بازار گاوی سکولار معمولا حرکات اصلاحی به اندازه حداقل ۱۰ درصد نیز مشاهده می‌شود.

اصل و منشاء اصطلاحات

واضح است که عبارت بازار گاوی از گاو گرفته شده. گاوها با شاخ‌های تیز و رو به بالایی که دارند، برای حمله معمولا سر خود را به سمت بالا حرکت می‌دهند.

از طرفی دیگر اصطلاح بازار خرسی نیز از خرس گرفته شده. خرس‌ها معمولا با پنجه‌های خود و رو به پایین حمله می‌کنند. نکته دیگر در مورد خرس‌ها این است که برای مدت طولانی به خواب می‌روند.

بنابراین معامله‌گران با قیاس ویژگی‌های بازارهای گاوی و خرسی، از این اصطلاحات برای توصیف نزولی یا صعودی بودن بازار استفاده می‌کنند. به عبارتی دیگر، این عبارات تمایلات و گرایشات معامله‌گران را بیان می‌کنند.

با مقایسه بازارهای گاوی و خرسی، مشاهده می‌شود که بازارهای خرسی ماهیتی کوتاه‌مدت دارند. در نتیجه بازارهای گاوی برای مدت زمان بیشتری غالب هستند. مطالعات مختلف نشان می‌دهند که اگر شاخص S&P500 را در طول یک دهه در نظر بگیرید، بازار گاوی به مراتب بیشتر از بازار خرسی حاکم بوده است.

بطور کلی، بازارهای خرسی در بهترین حالت بین یک تا دو سال دوام می‌آورند، در حالیکه بازارهای گاوی بطور میانگین ۶ سال یا بیشتر عمر می‌کنند.

ویژگی‌های بازارهای گاوی و خرسی

بازارهای گاوی و خرسی ویژگی‌های مشخصی دارند که در جدول زیر به آن‌ها اشاره شده است.

بازار گاوی	بازار خرسی
سرمایه‌گذاران خوش‌بین هستند	سرمایه‌گذاران بدبین هستند
اقتصاد در حال گسترش است	اقتصاد رو به افول است
دارایی‌ها سودآور هستند	دارایی‌ها زیان‌بار هستند
اطمینان بیشتری در بازار وجود دارد	اطمینان کمتری در بازار وجود دارد
برای اقتصاد مفید است	برای اقتصاد مضر است

اصطلاحات دیگر و کاربرد آن‌ها

از عبارات بازارهای گاوی و خرسی برای توصیف دیگر ویژگی‌های بازار نیز استفاده می‌شود. برای مثال در واژگان و اصطلاحات مربوط به بانک‌های مرکزی، معادل بازار گاوی، شاهینی (Hawkish) و معادل بازار خرسی، کبوتری (Dovish) است.

اگر دقت کنید در اینجا نیز از قیاس حیوانی یا پرنده‌ای استفاده شده است. کبوتر معمولا پرنده‌ای رام و مطیع است، اما شاهین روی قله زنجیره غذایی قرار دارد. بنابراین هنگامی که مدیران بانک‌های مرکزی سخنرانی می‌کنند یا گزارش سیاست‌های مالی خود را ارائه می‌دهند، یا کبوتری هستند یا شاهینی.

وقتی یک بانک مرکزی کبوتری است، به این معنی است که سیاستگذاران انتظار دارند که اقتصاد عملکرد ضعیفی داشته باشد که یعنی نرخ بهره کاهش می‌یابد یا سیاست‌های مالی سبک‌تر می‌شوند. در مقابل، زمانی که بانک مرکزی شاهینی است، سیاستگذاران انتظار دارند اقتصاد رشد و توسعه پیدا کند. به بیانی دیگر نرخ بهره افزایش می‌یابد یا سیاست‌های مالی سخت‌تر می‌شوند.

در پایان خواه بازار گاوی باشد یا خرسی، کبوتری باشد یا شاهینی، متوجه می‌شوید که اگرچه لغات و اصطلاحات ممکن است تغییر کنند، اما همه آن‌ها به جنبه‌های مشابهی از بازارهای مالی اشاره می‌کنند. اما استفاده از قیاس‌های حیوانی صورت زیباتری به آن می‌دهد.

بازار خرسی و گاوی در بورس به چه معنا است؟

برای تشریح وضعیت روند کلی بازار سرمایه در دو حالت رشد و رکود، از دو اصطلاح بازار گاوی و خرسی استفاده می‌کنند.

به گزارش جی پلاس، بازار سرمایه همواره روند ثابتی ندارد. گاهی وضعیت بازار رو به رشد است و قیمت سهام شرکت‌ها رو به افزایش است، در مقابل گاهی اوقات هم قیمت سهام شرکت‌ها سیر نزولی را طی می‌کند. برای تشریح وضعیت بازار در این دو موقعیت از دو اصطلاح بازار گاوی و بازار خرسی استفاده می‌کنند.

بازار گاوی (Bull market) و بازار خرسی (Bear market) از جمله واژه‌هایی هستند که در توصیف وضعیت بورس به کار می‌روند. هنگامی که بازار سرمایه رو به رشد باشد و قیمت سهام روندی صعودی دارد می‌گویند بازار گاوی است و در مقابل اگر قیمت سهام روندی نزولی داشته و رکود در اوضاع اقتصادی حاکم شده باشد، از عبارت بازار خرسی استفاده می‌کنند.

خصوصیات بازار گاوی چیست؟

در بازار گاوی تقاضا بسیار زیاد است و عرضه به ندرت صورت می‌گیرد. سرمایه‌گذاران با امید به رشد بازار در روزهای آینده، سهام جدید می‌خرند و فروشندگان در چنین شرایطی تمایلی برای فروش ندارند. در بازار گاوی، بیشتر افراد به امید کسب سود بیشتر، در بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند.

خصوصیات بازار خرسی چیست؟

در بازار خرسی میزان عرضه سهام افزایش و تقاضا برای بازار خرسی یعنی چه؟ خرید سهام توسط سرمایه‌گذاران به شدت کاهش می‌یابد. به طور کلی در بازار خرسی، جوی منفی بر بازار حاکم است و همین امر رمقی برای سرمایه‌گذاران به منظور خرید سهام جدید باقی نمی‌گذارد.

گفتنی است، اخبار ناخوشایند و منفی می‌تواند منجر به بازار خرسی شود و در مقابل، اخبار خوب، می‌تواند بازار گاوی را رقم بزند.

باید در نظر داشت که افت قیمت‌ها در یک روز یا یک هفته یا افزایش آن‌ها نشان از بازار خرسی و گاوی نیست و آنچه نوع بازار در حالت خرسی یا گاوی را مشخص می‌کند، روند بلندمدت آن است. برای مثال ممکن است در هفته اخیر روند بورس بیانگر بازار خرسی باشد، در حالی که یک‌ سال اخیر، روند بازار حاکی از بازار گاوی است.

چکونه بازار گاوی به بازار خرسی تبدیل می‌شود؟

وقتی عموم مردم در بازار هستند، بازار گاوی (صعودی) آمادگی زیادی برای تبدیل شدن به بازار خرسی (نزولی) دارد. دلیل آن هم این است که عموم مردم کمترین تحملی برای پذیرش ریسک ندارند و در نتیجه نیاز به اطمینان و تایید زیادی دارند که یقین کنند کاری که انجام می‌دهند یک سرمایه‌گذاری مطمئن است.

در یک بازار گاوی، صرف نظر از اینکه چقدر طولانی مدت باشد، عموم مردم در آخرین لحظات سوار بر ارابه قیمت می‌شوند غافل از اینکه بازار گاوی و بازار خرسی یعنی چه؟ صعود مرتب قیمت‌ها، نیاز به تزریق دائمی پول توسط معامله‌گرانی دارد که خواهان خرید در قیمت‌های بالاتر هستند. در نهایت هر چقدر از عمر بازار گاوی بگذرد، تعداد بیشتری از معامله‌گران خرید‌های خود را انجام داده‌اند و کمتر مشتری جدیدی باقی می‌ماند و در نتیجه تعداد کسانی که حاضر هستند قیمت‌های بالاتری برای خرید پیشنهاد دهند کمتر خواهد شد.

وقتی عموم مردم وارد بازار سرمایه می‌شوند و دسته جمعی شروع به خرید می‌کنند، تعداد خریداران و حجم پولی که باید در خرید صرف شود محدود می‌شود و سرانجام نقطه‌ای فرا می‌رسد که سرمایه‌گذارانی که می‌توانسته‌اند در حکم خریدار ظاهر شوند، خرید خود را انجام داده و دیگر خریداری باقی نمانده است. در این شرایط با عدم استقبال خرید، قیمت سهام کاهش می‌یابد و نمی‌تواند حرکتی جز رو به پایین داشته باشد.

گزارش تسنیم| بورس ایران چطور از بازار گاوی به بازار خرسی تبدیل شد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم؛ بازار گاوی یا Bull market و بازار خرسی Bear market از جمله واژه‌هایی هستند که در توصیف وضعیت بازار سرمایه در دنیا مرسوم است و عنوان می‌شود اما این دو واژه شاید بیشتر از هر زمانی در توصیف بازار سرمایه ما به‌ویژه در سال جاری مصداق داشته باشد.

بر این اساس در ادامه به توضیح این دو واژه و بیان جزئیات بیشتر در خصوص بازارهای خرسی و گاوی می‌پردازیم:

بازار گاوی و خرسی چیست؟

این دو واژه برای مشخص کردن روند کلی بازار سرمایه به‌کار گرفته می‌شوند، بر این اساس هنگامی که کلّیت بازار رو به رشد باشد و قیمت سهام روندی صعودی دارد، می‌گویند «بازار گاوی» است، این در حالی است که اگر قیمت سهام روندی نزولی داشته و رکود در اوضاع اقتصادی حاکم شده باشد، «بازار خرسی» نامی است که می‌تواند روند بازار را توضیح دهد.

«گاو» و «خرس» از کجا آمده‌اند؟

هرچند که ریشه اصلی این دو واژه به‌طور قطع شناخته‌شده نیست، اما در رابطه با این موضوع موارد زیر رایج‌تر است:

1) برخی بر این باورند که بازار گاوی و خرس به نحوه جنگیدن این دو حیوان اشاره دارد، بر این اساس با توجه به اینکه گاو به‌هنگام حمله به دشمن، شاخ‌‌های خود را به‌طرف بالا می‌گیرد، روند صعودی بازار را گاوی می‌نامند اما در مقابل خرس در مقابله با رقیب خود، پنجه‌هایش را به‌سمت پایین می‌گیرد و با او می‌جنگد. برخی بر این باورند که این مسئله علت استفاده از نام خرس به‌هنگام توصیف بازار نزولی است.

2) در گذشته‌ای دور دلالانی وجود داشتند که پوست خرس می‌فروختند. آنها پوست خرس را با قیمت همان روز به مشتریان پیش‌فروش می‌کردند و چون اعتقاد داشتند که قیمت آن در آینده‌ نزدیک کاهش خواهد یافت، در موعد تحویل پوست با پرداخت مبلغی کمتر به شکارچیان، از تفاوت قیمت خرید فعلی و پیش‌فروش سود کسب می‌کردند. این افراد به «خرسی‌ها» شهرت یافته بودند و چون روند نزولی قیمت را پیش‌بینی می‌کردند، عده‌ای عقیده دارند که ریشه‌ «بازار خرسی» از این افراد برگرفته شده است. این مفسران در توجیه نام گاو نیز اشاره به مبارزات تاریخی گاو و خرس دارند که همواره در طول تاریخ، گاو نقطه مقابل خرس بوده است.

خصوصیات بازار گاوی و خرسی چیست؟

. عرضه و تقاضای سهام: در بازار گاوی تقاضا بسیار زیاد است و عرضه به‌ندرت صورت می‌گیرد، به‌عبارت دیگر در این بازار سرمایه‌گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید می‌کنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند، عکس این ماجرا در بازار خرسی حاکم است و عرضه افزایش و تقاضا به‌شدت کاهش می‌یابد.

. روانشناسی سرمایه‌گذار: در بازار گاوی، بیشتر افراد به امید کسب سود بیشتر در بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند، اما در بازار خرسی، جوی منفی بر بازار حاکم است و همین امر رمقی برای سرمایه‌گذاران به‌منظور خرید سهام جدید باقی نمی‌گذارد، عکس این اتفاق نیز ممکن است؛ به‌عبارتی اخبار ناخوشایند می‌تواند منجر به بازار خرسی شود و در مقابل اخبار خوب بازار گاوی را رقم بازار خرسی یعنی چه؟ زند.

بازار گاوی و خرسی در چه دوره زمانی اتفاق می‌افتد؟

نکته قابل توجه در رابطه با بازار گاوی و خرسی، عدم نگاه کوتاه‌مدت به روند بازار است، به‌عبارت دیگر افت قیمت‌ها در یک روز یا یک هفته یا افزایش آنها نشان از بازار خرسی و گاوی نیست بلکه آنچه نوع بازار را مشخص می‌کند، روند بلندمدت آن است، مثلاً ممکن است در دو هفته اخیر روند بیانگر بازار گاوی باشد، در حالی که طی دو سال اخیر روند بازار حاکی از بازار خرسی است.

بازار گاوی چگونه به بازار خرسی تبدیل می‌شود؟

وقتی عموم مردم در بازار هستند، بازار گاوی (صعودی) آمادگی زیادی برای تبدیل شدن به بازار خرسی (نزولی) دارد، دلیل آن این است که عموم مردم کمترین تحملی برای پذیرش ریسک ندارند و در نتیجه نیاز به اطمینان و تأیید زیادی دارند که یقین کنند کاری که انجام می‌دهند یک سرمایه‌گذاری «مطمئن» است، به همین دلیل اغلب آنها آخرین افرادی هستند که متقاعد می‌شوند بازار صعودی است و فرصت‌های خوبی برای خرید در آن وجود دارد.

در یک بازار گاوی صرف‌نظر از اینکه چقدر طولانی‌مدت باشد، عموم مردم در آخرین لحظات سوار بر ارابه قیمت می‌شوند و هرچند سعی می‌کنند برای این کار خود دلایل منطقی و اقتصادی ذکر کنند، اما در واقع از کاری که می‌کنند اطلاع چندانی ندارند و استدلال واقعی و درونی آنها (که آن را ذکر نمی‌کنند) این است که؛ همه دارند این کار را می‌کنند و پول درمی‌آورند، پس چگونه ممکن است این کار اشتباه باشد؟

غافل از اینکه بازار گاوی و صعود مرتب قیمت‌ها، نیاز به تزریق دائمی پول توسط معامله‌گرانی دارد که خواهان خرید در قیمت‌های بالاتر و بالاتر باشند. هرچقدر از عمر بازار گاوی گذشته باشد، تعداد بیشتری از معامله‌گران خرید‌های خود را انجام داده‌اند و کمتر مشتری جدیدی باقی مانده و در نتیجه تعداد کسانی که حاضرند قیمت‌های بالاتری برای خرید پیشنهاد دهند کمتر شده است.

خریداران قدیمی مشتاقند که شاهد افزایش روزافزون قیمت‌ها باشند ولی دلشان هم نمی‌خواهد با توقف رشد قیمت، گیر بیفتند و خریدهایشان روی دستشان بماند، لذا هرچه قیمت بالاتر می‌رود عصبی‌تر می‌شوند و مردد هستند که وقت شناسایی سود فرا رسیده است یا نه.

وقتی عموم مردم وارد بازار می‌شوند و دسته‌جمعی شروع به خرید می‌کنند، حرفه‌ای‌ها می‌دانند که پایان راه نزدیک بازار خرسی یعنی چه؟ است، چطور؟ چون حرفه‌ای‌ها به‌خلاف مردم عادی می‌دانند که تعداد خریداران و حجم پولی که باید در خرید صرف شود محدود است و سرانجام نقطه‌ای فراخواهد رسید که در آن هر کس که می‌توانسته در حکم خریدار ظاهر شود، خرید خود را انجام داده است و دیگر خریداری باقی نمانده است.

در واقع، خریدار حرفه‌ای نیز مثل بقیه دوست دارد قیمت‌ها مرتب بالاتر روند ولی باور دارد که این کار شدنی نیست، لذا قبل از رسیدن به آخر خط، یعنی وقتی هنوز خریدارانی وجود دارند شروع به فروش می‌کند. وقتی آخرین خریدار خرید خود را انجام داد، قیمت دیگر حرکتی نمی‌تواند بکند مگر رو به پایین.

اینجاست که مردم عادی گیر می‌افتند، چون قبلاً وقتی هنوز پتانسیل رشد قیمت وجود داشت، ریسک ورود به معامله را نپذیرفتند و وارد بازار نشدند. حرفه‌ای‌ها قبل از رسیدن به این نقطه، شروع به خالی کردن موقعیت‌ها کرده‌اند و با رقابت بین آنها بر سر جلب نظر خریداران باقی‌مانده که به‌سرعت بازار خرسی یعنی چه؟ در حال کمتر شدن هستند، قیمت رو به کاهش می‌گذارد.

حال به‌جای آنکه قیمت‌های پایین‌تر برای خریداران جذاب‌تر باشد، دچار هراس می‌شوند. آنها نه‌تنها انتظار ضرر نداشتند بلکه تنها دلیل آنها برای ورود به بازار توقع بالای آنها از کسب سود به‌روشی بسیار مطمئن بود و الآن هم طاقت ناامیدی ندارند.

بعد از اینکه عموم مردم هم شروع به فروش کنند، برای فروش‌های هیجانی و زیر قیمت، چندین دلیل اقتصادی و منطقی ذکر می‌کنند تا کسی گمان نکند که آنها وحشت کرده‌اند یا آدم‌هایی غیرمنطقی هستند، اما در واقع دلیل اصلی اینکه آنها این‌گونه وحشت‌زده در حال فرار هستند این است که قیمت‌ها بالاتر نرفت!