تعریف سواد مالی چیست؟

سواد مالی چیست؟

سواد مالی در تعریف کلی به معنای دانش، توانایی و مهارت مدیریت مسائل مالی است. سواد مالی به شما کمک می‌کند با بودجه‌بندی، مدیریت بدهی‌ها، پس‌انداز و سرمایه‌گذاری، امنیت مالی خود را تامین کنید.

اختصاصی آگاه پرس – در ادامه سلسله یادداشت های «سواد بورسی»، در این یادداشت به معرفی «سواد مالی چیست؟» می پردازیم.

اقتصاد امروز بسیار پیچیده‌تر از گذشته است و سواد مالی چراغی است که به افراد مختلف کمک می‌کند تعریف سواد مالی چیست؟ تا مسیر مالی خود را در زندگی مشخص کنند و با درک مباحث این حوزه برنامه‌ریزی معینی برای مسائل مالی خود داشته باشند.

مؤلفه‌های زیادی هستند که باید در سواد مالی آن‌ها را در نظر گرفت و شناخت و آگاهی از آن‌ها به مدیریت بهتر دارایی و منابع مالی افراد کمک می‌کند. در ادامه بعضی از این مؤلفه‌ها را به صورت خلاصه بررسی می‌کنیم.

بودجه‌بندی به عنوان یکی از مؤلفه های سواد مالی، یعنی سنجش دقیق درآمد و هزینه ها و تنظیم برنامه های مالی بر اساس این دو به گونه‌ای که بتوانید مبلغی را پس‌انداز و یا سرمایه گذاری کنید.

هر فردی به ویژه برای موقعیت‌های اضطراری باید مبلغی از درآمد خود را پس‌انداز کند اما این روزها با توجه به نرخ تورم که موجب کم شدن ارزش پول می‌شود، سرمایه گذاری نیز اهمیت بسیار زیادی در این بحث پیدا کرده است.

سرمایه گذاری به معنای خرید کالا، سهام و … در زمان حال به تعریف سواد مالی چیست؟ امید افزایش قیمت آن در آینده است. مولفه‌ ای بسیار مهم در سواد مالی که برای موفقیت در آن باید اطلاعات خوبی از مسائل مالی و بسیاری از مفاهیم مهم و پرکاربرد این حوزه داشته باشید.

مدیریت بدهی ها از جمله وام‌ها از دیگر مباحث مهمی است که در سواد مالی مطرح می‌شود. بدهی چیز بدی نیست و با استفاده از آن می‌توانید در بسیاری از حوزه‌های پولی و مالی موفق‌تر شوید. اما باید با داشتن دانش کافی بدهی‌ها را مدیریت کنید و برنامه‌ریزی خوبی برای تسویه به موقع آن‌ها داشته باشید.

مالیات یکی دیگر از مؤلفه‌ های مهم در حوزه سواد مالی است که به ویژه برای صاحبان برخی از مشاغل اهمیت بیشتری هم پیدا می‌کند.

امروزه و در عصر اینترنت بسیاری از عملیات‌های مالی از طریق این شبکه و به صورت آنلاین انجام می‌شود که لزوم محافظت از اطلاعات مالی را بیشتر از قبل هم می‌کند.

یکی دیگر از مولفه‌ها، بحث بیمه است. برای یک برنامه‌ریزی موفق مالی باید شناخت خوبی هم از بیمه‌های مختلف داشته باشید و از آن‌ها برای دستیابی هر چه بیشتر به امنیت مالی استفاده کنید.

برای افزایش سواد مالی ابتدا باید درک خوبی از این مفهوم و ضرورت آن در زندگی داشته باشید. پس از احساس نیاز به کسب دانش مالی، منابع مختلفی در این زمینه وجود دارد که می‌توانند به شما برای افزایش دانش مالی کمک کنند. انواع مختلفی از مقاله و کتاب و پادکست در این زمینه وجود دارد که می‌توانند به ارتقای سواد مالی شما کمک کنند.

تعریف سواد مالی

شما به چه کسانی بی‌سواد می‌گویید؟ به همکارانی که نمی‌توانند از پس کار خود برآیند؟ به فرزندتان که نمره خوبی در مدرسه نگرفته؟ یا به دوستی که جست‌وجو در اینترنت را بلد نیست؟ بهتر است پیش از آنکه بخواهیم سواد مالی را تعریف کنیم ببینیم خود کلمه سواد یعنی چه و در زمینه‌های دیگر به چه کسانی با‌سواد می‌گویند و بعد آنها را با مسائل مالی شبیه‌سازی کنیم.

شما چگونه در بقیه زمینه‌ها به برخی‌ها باسواد می‌گویید؟ یک معلم، یک مهندس، یک دکتر یا هر کس دیگری چگونه به نظر شما یا به درستی باسواد هستند؟ یک باسواد کسی است که کارش را به خوبی بلد است، از سوال کردن در مورد چیزهایی که نمی‌داند ابایی ندارد، انتقادپذیر است، دانش انجام کارش را دارد، می‌داند چگونه از ابزارهای موجود استفاده کند، در مورد حرف‌هایش فکر می‌کند، عواقب تصمیم‌هایش را پیش از اجرای کار می‌داند و می‌شناسد و برای آنها برنامه‌ریزی دارد. اما سواد مالی چیست؟

سواد مالی اولین بار در سال 1997 در ایالات متحده و طی مراسم افتتاحیة ائتلاف عزم برای سواد مالی فردی مطرح شد. این ائتلاف در گزارش خود دربارة مطالعه ای که برای سنجش میزان سواد مالی دانشجویان دبیرستان انجام داده بود، سواد مالی را توانایی یک فرد در استفاده از انش و مهارتش برای مدیریت اثربخش منابع مالی خود به منظور امنیت مالی در طول عمرتعریف کرد.

در میان محافل دانشگاهی، سواد مالی معانی متعدد یافته است و از آن برای ارجاع به دانش دربارة محصولات مالی (برای مثال، اوراق سهام در برابر اوراق قرضه، تفاوت میان اوراق رهنی با نرخ ثابت و نرخ شناور، و غیره)، دانش دربارة مفاهیم مالی (تورم، بهرة مرکب، تنوع، امتیازهای اعتباری و غیره)، داشتن مهارت های ریاضی یا عددی لازم برای تصمی م گیری مالی مؤثر ودرگیر بودن در فعالیت های معینی مانند برنامه ریزی مالی استفاده می شود

رموند ( 2010 ) با بررسی پژوهش هایی که از سال 2000 در حوزة سواد مالی انجام شده بیان داشته است که می توان تعاریف مختلفی که برای سواد مالی ارائه شده را به پنج دسته تقسیم کرد:

1. دانشی از مفاهیم مالی؛

2. توانایی مراوده و برقراری ارتباط با مفاهیم مالی؛

3. مهارت در مدیریت امور مالی شخصی؛

4. مهارت در به کارگیری تصمی مهای مالی مناسب، و

5. اطمینان دربرنامه ریزی مؤثر برای نیازهای مالی آینده

هاستون ( 2010 ) با بررسی 71 پژوهشی که در زمینة سواد مالی صورت گرفته ، نشان داد ، بیشتر پژوهش ها ( 72 درصد) تعریفی دربارة سواد مالی ارائه نکرده اند، 15 درصد از آنها دربردارندة جستارهایی دربارة تعریف این واژ هاند و فقط 13 درصد از این 71 پژوهش، تعریفی رسمی ارائه کرده اند. وی در پژوهش خود تعاریف سواد مالی که توسط پژوهشگران و نهادهای مختلف ارائه شده را جمع آوری کرده است، برخی از این تعاریف عبارت اند از:

1- سواد مالی توانایی انجام قضاوت های درست و به کارگیری تصمیم های مؤثر در زمینة استفاده و مدیریت پول است.

2- سواد مالی، دانش پایه ای است که افراد برای بقا در یک جامعة مدرن به آن نیاز دارند

3- سواد مالی به توانایی فردی برای فهم و استفاده از مفاهیم مالی اطلاق می شود

4- سواد مالی به عنوان فهم اصطلاحات و مفاهیم کلیدی مالی تعریف می شود که برای زندگی روزمره در جامعة آمریکا مورد نیاز است.

5- سواد مصرف کننده به عنوان دانش مالی خودارزیابی شده یا دانش عینی تعریف می شود.

هونگ، پارکر و یونگ ( 2009 ) با بررسی در سایر پژوهش ها (علاوه بر 71 مورد بررسی شده توسط هاستون ( 2010 )) تعاریف دیگری از سواد مالی یافته اند که در زیر فهرست شده اند، ایشان همانند هاستون ( 2010 ) نشان داد هاند در بسیاری از پژوه شها این واژه اصلاً تعریف نشده است.

آشنایی با مفاهیم پایة اقتصادی، دانش دربارة اقتصاد آمریکا و فهم برخی اصطلاحات اقتصادی کلیدی

تواناییِ ارزیابی ابزارهای مالی جدید و پیچیده و انجام قضاوت های درست هم دربارة انتخاب ابزارها و هم گسترة استفاده از آنها

دانشی از مفاهیم مالی پایه مانند بهرة مرکب، تفاوت میان ارزش های اسمی و واقعی، و مبانی متنوع سازی ریسک .

هاستون ( 2010 ) نشان داد در 47 درصد از پژوه شهای انجام شده، دو واژة سواد مالی و دانش مالی به طور مترادف به کار رفته اند و تفکیکی میان آنها صورت نگرفته است.

از طرف دیگر، در چند سال اخیر در برخی از محافل علمی و حرفه ای واژة توانمندی مالی جایگزین سواد مالی شده است. پژوهشگران انگلیسی و کانادایی از پیشگامان به کارگیری واژة توانمندی مالی هستند و از آن برای توصیف دانش مالی افراد و اطمینان و انگیزة آنها برای مدیریت مالی فردی استفاده می کنند.

با توجه به پژوهش های صورت گرفته می توان گفت که کماکان اجماعی روی واژه هایی مانند سواد مالی، دانش مالی و توانمندی مالی وجود ندارد و محققان بیشتر این واژه ها را مترادف فرض می کنند و به جای یکدیگر نیز به کار می برند؛ اما به طور قطع می توان گفت که در میان این سه واژه ، سواد مالی کاربرد و عمومیت بیشتری دارد و استفاده از آن رایج تر است. با این حال، اجماع شایان توجهی دربارة تعریف سواد مالی در میان پژوهشگران وجود ندارد. فقدان چنین اجماعی می تواند تا حدودی منطقی به نظر برسد؛ زیرا اگر سواد مالی را ابزار راهبری فردی در فضای مالی سازی بدانیم یعنی ابزاری که افراد توسط آن، امنیت مالی و رفاه مادی خود را در جامعة مالی سازی شده ایجاد و حفظ می کنند، آن گاه حدود و ابعاد این ابزار و ویژگیها و ظرافتهای آن باید متناسب با میزان مالیسازی آن جامعه ای تعیین شود که فرد در آن زندگی می کند. از این رو،نمی توان تعریف جهان شمولی برای سواد مالی ارائه داد و باید تعریف سواد مالی چیست؟ متناسب با سطح بلوغ و پیچیدگی نظام های مالی و اقتصادی و اجتماعی هر جامعه، سواد مالی مورد نیاز در آن جامعه را تعریف کرد.

البته ، شایان یادآوری است هر چه کارکرد حمایتی دولتی در تأمین رفاه و امنیت مالی افراد پررنگ تر باشد به همان میزان سطح مالیسازی نیز کمتر و متعاق بآن دامنة سواد مالی و یا اساساً ضرورت نیاز به آن نیز کمتر میشود، به عکس هر چه کارکرد دولت کم رنگ تر باشد و به جای آن کارکرد بازارها پررنگتر و درجة پیچیدگی آنها نیز بیشتر باشد،آن گاه افراد برای زندگی روزمره به سواد مالی بیشتری نیاز دارند.

جمع بندی تعاریف:

1- سواد مالی، عبارت است از توانایی داشتن قضاوتهای آگاهانه و گرفتن تصمیمات موثر و قابل استفاده و مدیریت پول (استرادلینگ ، 1992و سازمان توسعه و همکاری اقتصادی2011).

2- سواد مالی، شخصی عبارت است از توانایی خواندن ، تجزیه و تحلیل مدیریت و ارتباط با شرایط مالی شخصی که بر رفاه مادی موثر است. این تعریف شامل توانایی در تشخیص و انتخاب‌های مالی، بحث در مورد پول و مسائل مالی، برنامه ریزی برای آینده، وپاسخ به وقایع زندگی است که تصمیم گیری‌های روزمره مالی را تحت تاثیر قرار می دهند،می‌باشد از جمله حوادث در حیطه اقتصاد عمومی(ویت وهمکاران ،2000، نوکتور و همکاران ،2006).

3- سواد مالی، عبارت است از یک دانش پایه‌ای، که مردم به منظور زنده ماندن در یک جامعه مدرن به آن نیاز دارند(کیم ،2001).

4- سواد مالی، اشاره به توانایی یک فرد در درک و استفاده از مفاهیم مالی دارد(سرونوکایستنر ،2008).

5- سواد مالی، توانایی استفاده از دانش و مهارت برای مدیریت منابع مالی به طور موثر برای امنیت مالی در طول عمر فرد می‌باشد (مجمع جامپ استارت،2007).

6- سوادمالی، توانایی استفاده از دانش و مهارت برای مدیریت منابع مالی به طور موثر برای یک عمر رفاه مالی است (کمیسیون آموزش وسواد مالی آمریکا ،2007).

به یک بیان ساده سواد مالی یعنی اینکه بر عناوینی نظیر :قرض و بدهی، برنامه ریزی برای بازنشستگی، برنامه ریزی مالی خانوادگی، بیمه، بودجه بندی و خرج کردن، سرمایه گذاری، صاحب خانه شدن، عملکرد در زمان بحرانی ، پس انداز اضطراری مسلط باشیم و بتوانیم به نحواحسن این موارد را مدیریت و کنترل کنیم.

منابع:

پژوهش در برنامه ریزی درسی نوشته غلامعلی احمدی و همکاران

سواد مالی؛ زمینه های سیاسی اقتصادی پیدایش و جایگاه آن در اقتصاد بازار نوشته سعید اسلامی بیدگلی

بررسی وارزیابی سطح سواد مالی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی نوشته محمود معین الدین وهمکار

لینک های مفید

پسر یکی از دوستانم سال گذشته وارد پیش دبستانی شد. این پسر جوان در ریاضیات و هنر بی‌نظیر بود اما با خواندن مشکل داشت. برای او خواندن ناخوشایند بود؛ فعالیتی طاقت‌فرسا با بازدهی ناچیز. دوست من به سختی تلاش می‌کرد تا اطمینان یابد که پسرش هر شب مطالعه می‌کند.

مشکل این نبود که کودک خواندن را دوست نداشته باشد. او عاشق این بود که پدرش همواره برای او کتاب بخواند. مشکل این بود که خواندن برای او سخت بود و کار ساده‌تر این بود که دیگران برایش کتاب بخوانند. تابستان امسال، بالاخره جرقه لازم برای شروع کتاب‌خوانی زده شد و اکنون پسر دوست من دست از مطالعه برنمی‌دارد. او دائم می‌خواهد که به کتابخانه برود. او ساعت‌های بسیاری را صرف خواندن کتاب می‌کند و عاشق خواندن است.

همچون بیشتر بچه‌ها در سن او، پسر دوست من دوره سختی را از بی‌سوادبودن به باسوادشدن طی کرد. اما هنگامی که این دوره سخت را پشت سرگذاشت، اوج گرفت.

به عنوان آدم‌های بزرگسال، بیشتر ما خواندن و نوشتن را بلدیم. ما دوره تلاش برای باسواد شدن را طی کرده‌ایم. خوشبختانه مدارس این کار را به خوبی انجام می‌دهند. اما برای بیشتر بزرگسالان نوع دیگری از سواد وجود دارد که به شدت هم کمیاب است: سواد مالی.

مدارس ما در آموزش خواندن، نوشتن و ریاضیات به خوبی عمل می‌کنند اما در آماده ساختن افراد برای سروکار داشتن با پول، افتضاح هستند. تقریبا هر فردی که از مدرسه فارغ‌التحصیل می‌شود، از نظر سواد مالی، یک بی‌سواد محسوب می‌شود.

اگر می‌خواهید ثروتمند شوید، باید از سطحی قابل قبول از سواد مالی برخوردار باشید.

خبر خوب این است که می‌توانید یک باسواد مالی شوید. چنین امری، نیازمند سختکوشی، مطالعه بسیار و آزمون و خطا می‌شود اما با توجه به حاصلی که در پی دارد می‌توان گفت که ارزشش را دارد.

کلید تبدیل شدن به یک باسواد مالی این است که چهار اصل بنیادی سواد مالی را بدانید:

۱- دارایی را بشناسید

بسیاری از مردم گمان می‌کنند که می‌دانند دارایی چیست. برای مثال، شما ممکن است فکر کنید که خانه یک دارایی است؛ اما نیست. حقیقت این است که دو تعریف برای دارایی وجود دارد. حسابداران تعریفی را به کار می‌برند که باعث می‌شود افراد و شرکت‌ها احساس ثروتمندتر بودن کنند و در نتیجه همچنان حسابداران را در استخدام خود نگه دارند. اما ثروتمندان، تعریف دیگری برای دارایی دارند که ساده‌تر است و با واقعیت نیز همخوانی بیشتری دارد. هر آن‌چه باعث سرازیر شدن پول به جیب شما می‌شود دارایی است و هرچه پول را از جیب شما خارج می‌سازد، دارایی نیست. خانه شما دارایی نیست چرا که به خاطر آن هر ماه باید مبلغی را هزینه کنید. حتی اگر خانه به طور کامل متعلق به شما باشد و وامی نیز برای آن نپردازید، بازهم هزینه‌های مربوط به مالیات و نگهداری خانه از جیب شما خارج می‌شوند. اما اگر شما خانه خود را اجاره داده‌اید، پس این خانه یک دارایی محسوب می‌شود. چرا که پول را به عنوان یک جریان نقدی به جیب شما سرازیر می‌سازد. هنگامی که مستاجران شما اجاره پرداخت می‌کنند در واقع هزینه‌های شما بابت وام مسکن و هزینه‌های نگهداری را پوشش می‌دهند.

۲- جریان نقدی در مقابل بازده سرمایه

بیشتر مردم برای بازده سرمایه اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند اما ثروتمندان این کار را به هدف جریان نقدی انجام می‌دهند. خیلی سرراست باید گفت که سرمایه‌گذاری با هدف بازده سرمایه مانند قمارکردن است. شما پول خود را سرمایه‌گذاری می‌کنید و سپس امیدوار خواهید بود که قیمت‌ها افزایش یابد. برای مثال، بیشتر مردم با این امید خانه می‌خرند که بتوانند آن را در آینده به بهای بیشتری به فروش برسانند. در این مدت آن‌ها باید قسط‌های خانه و دیگر هزینه‌ها را نیز بپردازند و پول از جیب آن‌ها خارج می‌شود. مشکل این است که هنگامی که شما برای بازده سرمایه اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنید، کنترلی بر روی سرمایه خود و اینکه قیمت‌ها بالا می‌رود یا پایین می‌آید ندارند و موضوع مهم‌تر این است که در صورت افزایش قیمت‌ها و کسب سود، بازهم شما باید بالاترین نرخ مالیات را بپردازید.

در مقابل، ثروتمندان برای جریان نقدی اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند. برای مثال آن‌ها با پول دیگران در املاک سرمایه‌گذاری می‌کنند و مستاجرهایی را می‌یابند که هزینه‌های آن‌ها را بپردازند. سپس هر ماه اجاره‌ها را جمع تعریف سواد مالی چیست؟ آوری می‌کنند. این می‌شود یک دارایی. حال اگر در این میان به ارزش سرمایه نیز افزوده شد، آن دیگر یک امتیاز اضافی خواهد بود.

البته سرمایه‌گذاری در جریان نقدی نیاز به تحصیلات مالی قوی دارد تا از آن طریق بتوانید تصمیمات مالی درستی برای خود بگیرید.

۳- استفاده از بدهی و مالیات برای ثروتمندتر شدن.

مشاور مالی‌تان به شما خواهد گفت که بدهی بد و مالیات نیز اجتناب‌ناپذیر است. اما ثروتمندان می‌دانند که بدهی و مالیات می‌توانند برای خلق ثروتی هنگفت به کار گرفته شوند.

در مورد بدهی‌ها باید گفت که دو نوع بدهی وجود دارد: بدهی خوب و بدهی بد. هنگامی که مشاور مالی شما می‌گوید از بدهی اجتناب کنید، منظورش اجتناب از بدهی بد است. بدهی بد به معنی قرض‌گرفتن پول برای خریدهای غیرسرمایه‌ای می‌شود مانند استفاده از کارت‌های اعتباری برای خرید تلویزیون یا رفتن به تعطیلات و یا گرفتن وام برای خرید خانه‌ای که قصد سکونت در آن را دارید. دور ماندن از چنین بدهی‌هایی، توصیه خوبی است اما مشکل این‌جاست که مشاور مالی در مورد بدهی‌های خوب حرفی به شما نمی‌زند. بدهی خوب، نوعی از بدهی است که برای خرید دارایی مانند املاک که اجاره داده می‌شوند، به کار گرفته می‌شود.

هنگامی که شما از پول بانک برای خرید یک ملک که برای شما جریان نقدی ایجاد می‌کند، استفاده می‌کنید. شما بخش کمتری از پول خود را هزینه می‌کنید و همچنین مستاجرین شما بدهی‌های‌تان را پرداخت خواهند کرد.

در مورد مالیات‌ها باید گفت که ثروتمندان می‌دانند که دولت مالیات‌ها را وضع می‌کند تا برخی از رفتارها و برخی از بخش‌ها را مورد تشویق قرار دهد. اگر دولت بخواهد که شما خانه هایی با قیمت مناسب بسازید، برای این کار به شما معافیت مالیاتی تعلق خواهد گرفت. اگر دولت بخواهد که اشتغال افزایش یابد، برای استخدام بیشتر معافیت‌های مالیاتی بیشتری را در نظر خواهد گرفت. حقیقت این است که بیشتر مزایایی مالیاتی برای یاری کارآفرینان و سرمایه‌گذاران وضع شده اند. با تحصیلات مالی صحیح، شما می‌توانید از قوانین مالیاتی برای ثروتمندتر شدن و پرداخت مالیات کمتر بهره ببرید. استفاده کردن از بدهی خوب و ثروتمندتر شدن از طریق مالیات‌ها نیازمند هوش مالی بالایی است که هر کسی می‌تواند آن را از طریق آموزش و تمرین به‌دست بیاورد.

سواد مالی چیست؟

سواد مالی یکی از ملزومات زندگی امروز است؛ دانشی که با استفاده از آن می‌توانید مشکلات مالی را حل کنید، پس‌انداز مناسب و سرمایه‌گذاری پرسود داشته باشید و برای دوران بازنشستگی خود برنامه‌ریزی کنید.

هدف از کسب سواد مالی رسیدن به امنیت مالی است و همان طور که می‌دانید این آسایش و امنیت، روی ابعاد دیگر زندگی ما نیز اثر می‌گذارند.

منظور از سواد مالی چیست؟

اصطلاحات سواد مالی و هوش مالی معمولا در کنار هم یا به جای هم به کار می‌روند. صرف نظر از تفاوتی که این دو اصطلاح با هم دارند، هر دو به یک نکته مهم اشاره می‌کنند:

“دانش، توانایی و مهارت مدیریت مسائل مالی”

تعاریف زیادی برای سواد مالی مطرح شده است که در ابتدا ممکن است کمی پیچیده به نظر برسند اما با کمی سعی و تلاش و انتخاب منابع مناسب، می‌توانید دانش خوبی در این زمینه به دست آورید و در زمینه مالی به موفقیت‌های بیشتری برسید.

در تعریف کلی می‌توان گفت سواد مالی یعنی توانایی درک مباحث مالی، بودجه‌بندی و سرمایه‌گذاری را داشته باشید، بتوانید برای دوران بازنشستگی‌تان برنامه‌ریزی کنید و به امنیت مالی برسید.

امروزه دیگر اقتصاد به سادگی گذشته نیست و مسائل مالی بسیار پیچیده‌تر به نظر می‌رسند. مفاهیمی مانند خرید اعتباری، سرمایه‌گذاری، وام‌های مختلف، بیمه‌های درمانی و … به زندگی انسان مدرن پای گذاشته‌اند و برای گرفتن تصمیات درست در زمینه مالی، باید به درک درستی از این مسائل رسید.

مولفه‌های اصلی و کلیدی سواد مالی

مولفه‌های زیادی در سواد مالی دخیل هستند که برای مدیریت مناسب دارایی و منابع مالی خود باید آن‌ها را بشناسید تا بتوانید در حوزه‌های مختلف، استراتژی‌های مناسبی را برای موفقیت هر چه بهتر در امور پولی و مالی اتخاذ کنید. در ادامه به این مولفه‌ها اشاره می‌کنیم.

۱/ بودجه‌بندی

بودجه‌بندی در تعریف، مفهوم مشکلی به نظر نمی‌رسد اما به کارگیری آن در عمل ساده نیست و به دانش مالی نیاز دارد.

بودجه‌بندی به معنای برآورد دقیق درآمد و هزینه در یک دوره زمانی مشخص و برنامه‌ریزی مالی مناسب با توجه به این دو فاکتور است. بودجه‌بندی در سطوح مختلف از خانواده گرفته تا سطوح کلان یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها برای رسیدن به موفقیت و امنیت مالی به شمار می‌رود. همان گونه که گفتیم برای بودجه‌بندی باید درآمد و هزینه‌ها را خوب بسنجید و بنابراین باید مدتی را به برآورد دقیق این دو عامل مهم در بودجه‌بندی اختصاص دهید. این مولفه یکی از مهم‌ترین و کارآمدترین ابزارهای مالی است و گام اول در یک برنامه‌ریزی موفق برای مدیریت صحیح دارایی محسوب می‌شود.

بودجه‌بندی به شما کمک می‌کند تا هزینه‌های اضافی را از مخارج خود حذف کنید؛ به طوری که همیشه درآمد بیشتر از هزینه‌ها باشد و مبلغی برای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری باقی بماند.

۲/ پس‌انداز

پس‌انداز یکی از مولفه‌های مهم در سواد مالی است. در گذشته پس‌انداز راهی برای افزایش ثروت به شمار می‌رفت اما این روزها و با افزایش نرخ تورم، پس‌انداز کارکرد ثروت‌سازی ندارد. با این حال، هر فرد باید مقداری پس‌انداز داشته باشد تا در مواقع ضروری بتواند از آن استفاده کند. این مبلغ را می‌توان در یک حساب بانکی یا به اشکال دیگر نگهداری کرد اما در هر صورت، لازم است دسترسی به آن ساده باشد.

۳/ سرمایه‌گذاری

حالا که با مفهوم بودجه‌بندی آشنا شدیم و توانستیم با یک برنامه‌ریزی موفق مبلغی از درآمدمان را حفظ کنیم، سوال بعدی این است که باید با این مبلغ باقیمانده چه کرد؟ سرمایه‌گذاری مفهومی است که در این بخش مطرح می‌شود و یکی از مهم‌ترین مولفه‌های سواد مالی هم هست. برای مطالعه بیشتر در رابطه با سرمایه گذاری در بازار سرمایه می‌توانید مقاله “ آموزش روش‌های سرمایه‌گذاری در بورس ایران ” را مطالعه کنید.

سرمایه‌گذاری به این معنا است که ما کالایی را خریداری کنیم با این انتظار که قیمت آن در آینده افزایش پیدا کند. سرمایه‌گذاری اصلا کار آسانی نیست و اگر از سواد مالی مناسبی برخوردار نباشید، احتمال این که سرمایه‌تان را در این فرایند از دست بدهید هم وجود دارد.

برای سرمایه‌گذاری مناسب باید از دانش مالی خوبی در این حوزه برخوردار باشید و با مفاهیمی مانند کاهش ریسک، نرخ بهره، سهام و … آشنا شوید.

یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید در این بخش اشاره کرد این است: کسی که از سواد مالی خوبی برخوردار باشد، بین دو مفهوم سپرده‌گذاری و سرمایه‌گذاری تفاوت قائل می‌شود. در سپرده‌گذاری شما پول‌تان را به بانک می‌سپارید و بسته به نوع حسابی که افتتاح کرده‌اید، ماهانه مبلغی به عنوان سود سپرده به حساب شما واریز می‌شود اما سرمایه گذاری خرید یک کالا، اوراق بهادار و … با تعریف سواد مالی چیست؟ هدف افزایش قیمت آن در آینده است.

معمولا سرمایه‌گذاری با سود بیشتری همراه است و با داشتن دانش و سواد کافی در حوزه‌های مالی می‌توان ریسک کاهش سرمایه ناشی از آن را هم به حداقل رساند.

۴/ مدیریت بدهی‌ها

خیلی از ما تجربه وام گرفتن داریم یا در آینده ممکن است با موقعیت‌هایی روبه‌رو شویم که به فکر گرفتن وام بیفتیم. یکی از مولفه‌های مهم سواد مالی وام گرفتن و مدیریت آن است.

شما باید هدف مشخصی برای گرفتن وام داشته باشید و دریافت وام بر زندگی شما اثرگذار باشد. در گرفتن وام، سواد مالی عنصری مهم و حیاتی است که مشخص می‌کند اولا در چه مواردی بهتر است وام بگیرید و ثانیا چطور برای پرداخت این وام‌ها برنامه‌ریزی کنید.

سواد مالی به شما کمک می‌کند مدیریت بهتری در مورد همه بدهی‌های خود اعم از وام‌ها و اعتبارات، مبالغی که قرض کرده‌اید و … داشته باشید. بدهی اصولا چیز بدی نیست و به افراد زیادی برای تامین منابع مالی برای خرید بسیاری از نیازهای ضروری زندگی کمک می‌کند. در این بخش نیز داشتن سواد مالی و آشنایی با مفاهیم مختلف مدیریت دارایی اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد.

۵/ مالیات

مالیات یکی دیگر از مواردی است که به ویژه برای صاحبان بعضی از مشاغل اهمیت بسیار زیادی دارد. آن‌ها برای داشتن یک برنامه‌ریزی موفق باید مسائل مالی مرتبط با این حوزه را هم در نظر بگیرند و از سواد خوبی درباره مفاهیم مربوط با مالیات برخوردار باشند.

۶/ محافظت از پول و جلوگیری از سرقت مالی

این روزها بسیاری از امور مالی افراد از طریق شبکه اینترنت و به صورت آنلاین انجام می‌شود و از یک پرداخت وجه ساده گرفته تا سرمایه‌گذاری در بورس و بازارهای مالی را می‌توان به وسیله کامپیوتر و از راه دور انجام داد.

این امر موضوع حفاظت از اطلاعات مالی را برجسته‌تر می‌کند و برخورداری از سواد مالی مناسب در این زمینه نیز می‌تواند به افراد برای حفاظت از اطلاعات مالی و جلوگیری از سرقت این اطلاعات کمک کند.

۷/ بیمه

بیمه یکی دیگر از مباحثی است که در حوزه سواد مالی اهمیت زیادی دارد. بیمه‌های مختلفی وجود دارد و افراد باید اطلاعات خوبی در زمینه انواع بیمه و کارکردهای آن داشته باشند تا بتوانند از این خدمت به نفع خود بهره ببرند و امنیت مالی بیشتری را برای خود و خانواده‌شان با استفاده از بیمه‌های مختلف ایجاد کنند.

چگونه سواد مالی خود را افزایش دهیم؟

در گام اول باید به ضرورت یادگیری پی ببرید. هر فرد در زندگی خود با مسائل مالی مختلفی مواجه است و برای مدیریت آن‌ها، لازم است نکاتی را یاد بگیرد. موقعیت شغلی و جایگاه شما تفاوتی در این نیاز ایجاد نمی‌کند؛ فرقی ندارد کارمند باشید یا خانه‌دار یا دانشجو یا مدیر یا … در هر سن و هر شرایط شغلی اجتماعی، لازم است بتوانید برای خود امنیت مالی ایجاد کنید.

زمانی که به این ضرورت پی بردید، می‌توانید تحقیقات خود را آغاز کنید. کتاب‌ها، مقالات و پادکست‌های متنوعی در این زمینه وجود دارند. برای نمونه می‌توان به کتاب «سواد مالی برای همه» اشاره کرد. موسی احمدی، محمد جواد صدیقی ‌پاشاکی نویسندگان این کتاب هستند و در آن به آموزش کلیات سواد مالی، نکات مهم برای سرمایه‌گذاری و به ویژه سرمایه‌گذاری در بورس، نحوه بودجه‌بندی، مدیریت اعتبارات و بدهی‌ها و … پرداخته‌اند.

کتاب‌های رابرت کیوساکی نیز در این زمینه مفید هستند. «پدر پولدار، پدر بی‌پول» و «هوش مالی خود را افزایش دهید» دو کتاب کیوساکی هستند که شهرت جهانی پیدا کرده‌اند و در کشورهای بسیاری به چاپ رسیده‌اند. این دو کتاب دیدگاه‌های سنتی را به چالش می‌کشند و نگرش شما را نسبت به مقوله پول و سرمایه‌گذاری تغییر می‌دهند. نکته مثبت در مورد کیوساکی این است که مباحث پیچیده مالی را به زبان ساده و با لحن روایی شرح می‌دهد. این ویژگی باعث می‌شود مطالعه کتاب‌ها، به خصوص برای افرادی که آشنایی چندانی با مباحث مالی ندارند، ساده و لذت‌بخش باشد.

آموزش سواد مالی به کودکان

سواد مالی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است و به ویژه در زندگی امروز و با پیچیده شدن مسائل مالی، اهمیت این موضوع روز به روز هم بیشتر می‌شود. بنابراین بهتر است کودکان و نوجوانان را از سنین پایین با مفاهیم مهم پولی و مالی آشنا کنید و به آن‌ها یاد بدهید که برای داشتن یک زندگی مالی موفق و رسیدن به امنیت مالی باید چه کارهایی را انجام دهند.

از همان دوران کودکی و نوجوانی مبلغی مشخص را به عنوان پول توجیبی به بچه‌ها بدهید و از آن‌ها بخواهید که این مبلغ را با توجه به خواسته‌های خود در بازه زمانی مشخص مدیریت کنند.

بودجه‌بندی و ضرورت‌های آن را به کودکان‌تان یادآور شوید و از آن‌ها بخواهید بین پولی که از شما می‌گیرند و هزینه‌هایشان تعادل برقرار کنند و حتما مبلغی هم حتی اندک پس‌انداز کنند. در بسیاری از کشورهای دنیا سواد مالی جز برنامه‌های درسی دانش‌آموزان است و به آن‌ها آموزش تعریف سواد مالی چیست؟ داده می‌شود. در مقالات بعدی، بیشتر درباره آموزش سواد مالی به کودکان صحبت می‌کنیم.

سخن آخر

در زندگی پیچیده امروز مسائل مالی و مدیریت درست دارایی مسئله‌ای بسیار مهم و حیاتی به نظر می‌رسد. شما باید درآمد خود را به صورت دقیق برآورد کنید، هزینه‌های خود را بسنجید و با شناخت خوب از مفاهیمی چون وام، بدهی، پس‌انداز، سرمایه‌گذاری و … دارایی خود را در بازه زمانی مشخص به خوبی مدیریت کنید. سواد مالی حوزه‌ای است که همه این مفاهیم را در برمی‌گیرد و به شما کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی مالی موفقی داشته باشید و در زمینه پولی و مالی، احساس امنیت کنید.

سواد مالی چیست؟

هوش و سواد مالی یک روند ذهنی است که طی آن می‌توانید مشکلات مالی‌تان را رفع کنید. در جهان امروزی با تغییرات زیاد و تکنولوژی فروانی روبه‌رو هستیم که گسترده‌تر از تغییرات موجود در ادوار گذشته هستند. هر اتفاقی که در آینده رخ بده ما دو انتخاب اساسی پیش رو داریم؛ آن که محتاطانه جلو برویم یا این که هوشمندانه جلو برویم.

برای هوشمندانه طی کردن مسیر مالی بهتر است کار را با آماده سازی و به کارگیری نبوغ مالی خودتان و فرزندان‌تان انجام دهید. «رابرت کیوساکی» در این مورد معتقد است که « مشکل اغلب مردم این است که سال‌های عمر خود را در مدرسه درس خواندند بدون این که چیزی درباره پول و منابع مالی بیاموزند.»با شبکه دانش فراپیام همراه باشید.

تاریخچه پیدایش سواد مالی

عنوان سواد مالی تعریف سواد مالی چیست؟ برای اولین بار در سال ۱۹۹۷ در ایالت متحده در طی یک مراسم افتتاحیه مطرح شده است. نحوه عنوان آن به این صورت بود که ائتلاف عزم برای سواد مالی فردی ایجاد شده است. این ائتلاف برای سنجش سواد مالی در میان دانش آموزان یک دبیرستان نظر سنجی انجام داد و در طی این سنجش سواد مالی را مدیریتی اثر بخش برای امنیت مالی در طول عمر عنوان کرد.

پس از آن در میان مجامع دانشگاهی سواد مالی تعریف سواد مالی چیست؟ معناهای متعدد دیگری یافت. برای مثال در سال ۲۰۱۲ تعریف سواد مالی به این صورت درآمد که: دانستن معنای تورم، تنوع، امتیازهای اعتباری و.. جزء مفاهیم سواد مالی است.

سواد مالی چیست؟

سواد یا هوش مالی به این معنا است که شما قادر باشید منابع مالی خود را به گونه‌ای مدیریت کنید که دارای امنیت مالی باشند.

درواقع مفهوم سواد مالی این است که به مجموعه‌ای از آگاهی و قدرت تصمیم‌گیری به دست آورده شده در گرفتن تصمیمات آنی و آگاهانه در امر سرمایه گذاری گفته می‌شود. در واقع بصورت عملی سواد مالی یعنی داشتن دانش در مورد گردش نقدینگی، مدیریت هزینه و سرمایه گذاری.

این‌ها مجموعه فعالیت‌هایی هستند که نشانه داشتن هوش و سواد مالی است. طبق تعریف «رموند» سواد مالی به معنای انجام قضاوت درست و اتخاذ تصمیم‌های موثر در زمینه استفاده و مدیریت پول است؛ اما تعریف ابتدایی سواد مالی در سال ۲۰۰۳ طبق نظر «بون» عبارت بود از فهم اصطلاحات و مفاهیم کلیدی مالی .

۵ معیار داشتن سواد مالی چیست؟

هر اندازه افراد هوش مالی بالاتری داشته باشند پول بیشتری کسب می‌کنند. «رابرت کیوساکی» معتقد است که بسیاری از مردم نمی­توانند که ثروتی برای خود بسازند و درآمد بیشتری کسب کنند؛ زیرا آن‌ها پول را بدون کار کردن می­خواهند.

‌در این باره «ریچارد برانسون» معتقد است که بهتر است مردم به ثروت اندوزی فکر نکنند بلکه بیشتر به ایجاد تغییر یا استفاده از هوش مالی فکر کنند.

با پرداخت مالیات کمتر به سادگی می­توانید سود خالص سالانه بیشتری داشته باشید، به این صورت شخصی که درآمد خالص بیشتری دارد از هوش مالی بالاتری برخوردار است. برای مثال شخصی که سالانه دو میلیارد تومان درآمد دارد و ۸۰۰ میلیون آن را خرج می­کند هوش مالی بالایی ندارد بلکه افردی که هزینه کمتری می­پردازد هوش مالی بالاتری دارند.

اشتباه نکنید شما می­توانید خوب زندگی کنید. برخی توصیه می­کنند که پایین تر از سطح مالی‌تان زندگی کنید اما این روش اشتباه است؛ دو راه برای پس‌انداز بیشتر وجود دارد: یکی این که درآمدتان را افزایش دهید و یا این که هزینه های‌تان را کاهش دهید. در این باره «کیوساکی» نویسنده بزرگ کتاب‌های سواد مالی معتقد است که افزایش درآمد در بلند مدت راه حل بهتری برای حفاظت از پول است.

• بودجه بندی و برنامه ریزی برای پول

بودجه‌بندی درست یکی از نشانه‌های بارز هوش مالی بالا است. «رابرت کیوساکی» معتقد است که با نگاه کردن به این که شخصی چگونه پول و زمان خود را صرف می­کند، می­توان آیند آن شخص را پیش­بینی کرد. «رابرت کیوساکی» در مورد بودجه‌بندی برای پول معتقد است پول و زمان، دارایی­های بسیار مهمی ­هستند؛ در نتیجه بهتر است در خرج کردن آن بسیار دقت داشته باشید.

اهرام کردن پول مهم‌ترین نکته برای افرادی است که در کشوری با اقتصاد دارای رکود مانند ایران زندگی می­کنند. اهرام کردن پول یعنی بتوانید با سرمایه کمتر سرمایه گذاری ­های بزرگتر انجام دهید.

مثلا شما می‌توانید با داشتن صد میلیون تومان سرمایه اولیه در یک سرمایه گذاری یک میلیاردی شرکت کنید؛ یا به عبارت دیگر با گرفتن وام و قرض قدرت پول نقد را افزایش دهید؛ به این صورت که با داشتن یک سرمایه ۱۰۰ میلیونی و گرفتن ۲۰۰ میلیون وام یک سرمایه گذاری ۳۰۰ میلیونی انجام دهید.

در این شرایط رکودی برای افزایش سرمایه در مقابل قدرت پول نقد از اهرام کردن پول استفاده کنید.

سرمایه گذاری روی افزایش آگاهی خود مهم‌ترین نکته‌ای است که قبل از هر سرمایه گذاری باید در نظر داشته باشید. در دنیای امروز، با پیشرفت تکنولوژی و وجود ابزارهای مختلف، منابع بسیاری برای افزایش دانش مالی وجود دارد.

ویژگی هر دوره اقتصادی را بدانید و آن را ارزیابی کنید زیرا این دانش شما است که شما را ثروتمند می­کند نه دارایی شما و اگر شخصی که پولدار است راه‌های درست مصرف کردن و افزایش سرمایه را بلد نباشد امکان از دست دادن سرمایه اش بسیار بالا ست.

نکاتی برای رشد شخصیتی

یک حوزه مشخص برا کسب و کارتان انتخاب کنید اگر در حوزه‌ای که برای کسب و کارتان انتخاب کرده‌اید شک و تردید دارید آن را کنار بگذارید. داشتن شک و تردید باعث می­شود نتوانید به موقع تصمیمگیری کنید.

بسیار نارحت کننده خواهد بود اگر شما به دلیل نداشتن جسارت از خلق موقعیت­های مالی عقب بمانید؛ زیرا خلق موقیت سرمایه گذاری نیازمند داشتن جسارت است. برای این که جسارت خود را افزایش دهید این را در نظر بگیرد که حتی اگر کار شما با شکست مواجه شود شما تجربه مالی به دست آورده اید. این مسئله برای سرمایه گذاری های بعدی شما بسیار مفید خواهد بود.

اگر خواهان رشد شخصی خود هستید حتما باید امور روزانه خود مدیریت کنید و برای آن برنامه داشته باشید. زیرا نداشتن برنامه موجب خواهد شد شما به همه امور روزانه، فرزند پروری و کسب درآمد نرسید.

تبلیغاتی که به شما وعده لاغری در سه روز، پر پشت شدن موها در یک هفته و یک شبه پولدار شدن را می‌دهند چیزی جز دروغ نیستند. این تبلیغات تنها برای ثروتمند کردن صاحبان آن است.

آموختن و اجرای سواد مالی چه کمکی به شما خواهد کرد؟

برخی از افراد به جای آن که به افزایش آگاهی و سواد مالی خود تمرکز کنند بر افزایش دارایی تمرکز می‌کنند. تلاش برای جمع آوری سرمایه خوب است؛ اما از آن بهتر این است که شما روش خودتان را برای مدیریت دارایی داشته باشید؛ هر چند این دارایی کم یا زیاد باشد.

اگر مردم به این آگاهی برسند که مدیریت درست سرمایه از کسب سرمایه مهم تر است قطعا تحول بزرگی در امر سرمایه دارای رخ خواهد داد.

فردی که در یک لاتاری برنده می­شود و یک شبه میلیاردر می‌شود به دلیل این که سواد مالی ندارد بسیار زود سرمایه خود را از دست می‌دهد؛ اما فردی که با تلاش و زحمت ثروتمند می‌شود دارای سواد مالی است و نحوه حفظ سرمایه را آموخته است.

تفاوت افرادی که سواد مالی دارند و افرادی که سواد مالی ندارند چیست؟

برای درک درست این موضوع دو معمار را در نظر بگیرید که یکی از آن‌ها به پی‌ریزی و فونداسیون ساختمان بسیار اهمیت می‌دهد؛ ولی معمار شماره دو اهمیت چندانی برای پی‌ریزی ساختمانش قائل نیست.

به نظر شما ساختمان کدام یک از این معمارها دارای استحکام و امنیت بیشتری است؟ قطعا ساختما معمار شماره یک از طول عمر و سلامت بیشتری برخوردار خواهد بود. فردی که دارای سواد مالی است همه راه‌های کسب پول بیشتر و محافظت از پول را آموخته‌ است.

در نتیجه سرمایه افرادی که دارای سواد مالی هستند از امنیت بیشتری برخوردار است.

مزایای داشتن سواد مالی

• کسب درآمد بیشتر و کاریابی بهتر

کسانی که برای افزایش سواد مالی خود مطالعه کرده‌اند یا آن را از کودکی آموخته‌اند مهارت‌های بالایی در ورود به بازار کار و پیدا کردن کار مورد نظر خود دارند. این افراد همواره می‌توانند در شغل مورد نظر خود مهارت‌های‌شان را افزایش دهند و درآمد بیشتری نیز کسب کنند.

افرادی که دارای سواد مالی هستند پس از پیدا کردن کار مورد نظر خود و کسب درآمد از این طریق می‌دانند که چگونه درآمد خود را برای کارهای اساسی و ضروری بودجه‌بندی کنند. در نتیجه کسانی که سواد مالی را می‌آموزند از مهارت بالایی برای بودجه‌بندی صحیح دارایی خود برخوردار خواهند بود.

اموختن نحوه پس‌انداز در حوزه سواد مالی علاوه‌بر فواید فردی که دارد؛ به دلیل داشتن آثار اجتماعی و توسعه قابلیت‌های آن یک امر مهم و ضروری برای جامعه است. در نتیجه اگر شما به پس‌انداز کردن علاقه‌مند باشید در کمترین زمان این حوزه از بخش مالی را خواهید آموخت.

ضرورت سواد مالی

با توجه به ظهور عصر مالی‌سازی همه افراد جامعه بهتر است به فکر تامین مالی در دوران بازنشستگی‌شان باشند. بنابراین افراد باید خودشان تصمیم بگیرند که کجا و چقدر پس‌انداز کنند. باید در ارتباط با فروشندگان دیگر در خرید خانه و ماشین و دریافت وام دقت داشته باشید؛ به این معنا که زندگی همه افراد به بازار و تصمیم‎گیری‌های داخل آن مرتبط است.

به همین دلیل افراد باید از تصمیم‌های نادرست و کاهش سطح رفاه خود به دلیل اتخاذ این دست از تصمیم‌‌گیری‌ها جلوگیری کنند. در غیر این صورت بدیهی است که با اتخاذ تصمیم‌های مالی درست جنبه‌های مختلفی از زندگی اجتماعی تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

نحوه سنجش سواد مالی

با توجه به عدم قطعیت در تعریف سواد مالی راهکارهای متفاوتی نیز برای سنجش میزان سواد مالی وجود دارد. به دلیل این که سنجش هر چیزی اساسا بر طبق تعریف آن امکان‌پذیر است؛ همچنین بنا به دلیل تعریفات متفاوت از سواد مالی دامنه گسترد‌ه‌ای از مفاهیم نیز شامل سنجش سواد مالی خواهد بود.

مفاهیمی مانند فهم مفاهیم بازارهای پول و سرمایه، دانستن تفاوت میان نرخ بهره و بهره مرکب، متنوع سازی ریسک، فهم صورت‌های مالی، تورم و… در نهایت در سنجش میزان سواد مالی باید در نظر داشته باشید که پرسش‌ها در باره مفاهیم مالی با زندگی روزمره مردم در ارتباط باشند.

معرفی برترین کتاب ‌های حوزه سواد مالی

• پدر پولدار، پدر فقیر نوشته ” رابرت کیوساکی “

همه کسانی که می­خواهند سواد و دانش مالی خود را بالا ببرند و همچنین والدینی که می‌خواهد فرزندانی دارای سواد مالی تربیت کنند، باید این کتاب را بخوانند. در این کتاب «رابرت» به مقایسه دو طرز فکر از یک پدر پولدار و یک پدر فقیر می‌پردازد.

• کتاب قطار سرعت به سوی ثروت نوشته ” دارن هاردی “

اگر خواهان آشنایی با دنیای کارآفرینی هستید خواندن این کتاب برای شما بسیار مفید خواهد بود.

ثروتمندترین مرد بابل اثر بی نظیر ” جورج سمیوئل کلاسون “

این کتاب در مورد مردی است که در ۸۰۰۰ سال پیش می‌زیسته است. او با به کار بردن راه‌هایی به ثروت دست یافته است. این کتاب به شما توصیه می‌کند که رویای ثروتمندی شما را به سراب نبرد.

اسرار ذهن ثروتمند نوشته ” تی هارو اکر “

با خواندن این کتاب اصرار ثروتمند شدن را خواهید آموخت.

سخن پایانی

به یاد داشته باشید که هوش و سواد مالی امری ذاتی نیست. اگرچه بسیاری از افراد به صورت ذاتی دارای هوش مالی هستند؛ اما شما می‌توانید با مطالعه در حوزه سواد مالی به افزایش هوش و خلاقیت مالی خود کمک کنید. اگر آن را به صورت ذاتی در وجود خود ندارید بذر آن را بکارید و به رشد آن کمک کنید.

در نهایت به یاد داشته باشید که هزینه برای آموختن سواد مالی یک نوع هزینه کردن برای ساخت زیر بنای موفقیت است. همچنین مهم‌ترین نشانه سواد مالی بدون تردید داشتن مهارت در درست خرج کردن پول است. در نتیجه داشتن سواد مالی بیشتر از پول به ثروتمند شدن شما کمک خواهد کرد.

سواد مالی چیست؟ | بررسی ضرورت‌ها و مزایای آن

داشتن سواد مالی در دنیای پیچیده امروز، یک مهارت مهم است که کمک بسیار زیادی به پیشرفت زندگی شخصی و کاری افراد می‌کند. پیش‌زمینهٔ یک تصمیم‌گیری درست مالی، داشتن سواد‌مالی است. افراد با آموزش‌های مالی درست و داشتن تسلط کافی در این زمینه، انتخاب‌های درست‌تری انجام می‌دهند. در این سری از آموزش های مالی و مدیریتی محک آکادمی به‌صورت کامل‌ به تعریف سواد مالی، اهمیت و ضرورت آموزش سواد مالی، میزان آگاهی افراد از این دانش و استراتژی‌های لازم جهت ارتقا و بهبود دانش مالی، می‌پردازیم.

تعریف سواد مالی

به توانایی افراد در درک و استفاده مؤثر از مهارت‌های مالی مختلف از جمله مدیریت مالی شخصی، بودجه‌بندی و سرمایه‌گذاری، سواد مالی می‌گویند. سواد‌مالی نقش بسیار مهمی در افزایش اعتمادبه‌نفس افراد و آیندهٔ مالی بهتر آنان دارد و قطعاً فردی با اشراف کامل به این دانش موفق‌تر از فردی است که اطلاعی از این موضوع ندارد و می‌تواند با دید وسیع‌تر و بهتری درباره اموال خود تصمیم‌گیری کند. سواد‌مالی نیاز به آموزش از سنین پایین و حتی خردسالی دارد. هرچه یادگیری سواد‌مالی را زودتر شروع کنید، آینده مالی درخشان‌تری خواهید داشت زیرا آگاهی و دانش مالی، کلید اصلی موفقیت در جذب سرمایه و آیندهٔ درخشان است.

تعریف سواد مالی از دیدگاه‌های مختلف

به‌طورکلی سواد مالی یعنی دانش و توانایی درک کلی از مسائل و امور مالی و مدیریت درست پول. در ادامه سواد‌مالی را از دیدگاه افراد مختلف را بررسی می‌کنیم:

1. سواد مالی همان دانش خودارزیابی مالی و یادانش هدفمند است. (جورچین و زور)
2. به توانایی فرد در درک و استفاده از مفاهیم مالی، سواد مالی گفته می‌شود. (درون و کایستنر)
3. سواد مالی یک دانش‌پایه است که مردم برای زنده ماندن در جامعه مدرن به آن نیاز دارند. (کیم)
4. سواد مالی توانایی داشتن قضاوت‌های آگاهانه و اتخاذ تصمیمات مؤثر و مدیریت پول است. (استرادلینگ)
5. سواد مالی توانایی خواندن، تحلیل، مدیریت و ارتباط با شرایط مالی است و بر رفاه مادی تأثیر دارد. (ویت)

دلیل اهمیت سواد مالی چیست؟

فقدان سواد مالی می‌تواند پیامد‌هایی همچون انباشته شدن بدهی‌های ناپایدار، تصمیم‌گیری‌های مالی نادرست و کاهش رفاه مالی فرد را به همراه داشته باشد. سواد مالی علاوه بر آنکه زمینه را برای تصمیم‌گیری‌های مالی آگاهانه فراهم می‌کند، موجب پس‌انداز، مدیریت بهتر بدهی‌ها و آسودگی خاطر فرد از لحاظ مسائل مالی نیز می‌شود.

همان گونه که خوردن و آشامیدن برای سلامت جسم و بقا بشر ضروری و حائز اهمیت است، کسب دانش مالی نیز برای همهٔ اقشار جامعه ضروری است. متأسفانه بی سوادی مالی در دنیای امروزی، بسیار رایج است و فردی که از مسائل مالی اطلاعات کافی نداشته باشد، همانند انسان بی‌سوادی است که هرکسی توانایی فریب‌دادن او را دارد. درنتیجه افرادی که سواد مالی دارند عموماً کمتر در برابر کلاهبرداری‌های مالی قرار می‌گیرند.

باتوجه‌به اهمیت امور مالی در جامعه مدرن، فقدان سواد مالی می‌تواند آسیب جدی به موفقیت مالی بلندمدت افراد بزند. خوشبختانه، امروزه منابع بیشتری برای آموزش سواد‌مالی وجود دارد و هرچه افراد سواد مالی بیشتری را کسب کنند، در تصمیم‌گیری‌های مالی کمتر دچار تردید می‌شوند و با قاطعیت بیشتری تصمیم می‌گیرد. این تصمیم‌گیری قاطعانه در نهایت موجب جایگاه بهتری از لحاظ مالی خواهد شد.

چگونه سواد مالی خود را بهبود ببخشیم؟

دانش مالی مواردی همچون یادگیری، مهارت‌های بودجه‌بندی، مدیریت در پرداخت بدهی‌‎ها و درک ارزش محصول را در برمی‌گیرد. یادگیری سواد مالی و توسعه مهارت‌های فردی، برای همهٔ افراد جامعه امری ضروری است. سواد مالی فرد را در زمینهٔ ارتقا استراتژی‌ها و تصمیم‌گیری‌های مهم برای مدیریت مالی شخصی کمک می‌کند.

دستیابی به سواد مالی نیازمند آموزش و یادگیری، تمرین مستمر، کسب مهارت و به‌کارگیری همهٔ این موارد در موقعیت مناسب با یکدیگر است. استراتژی‌هایی که در راستای ارتقا مهارت‌های سواد‌مالی شما کمک می‌کند به شرح زیر است:

· بودجه‌بندی

بودجه‌بندی یکی از مهم‌ترین اصل‌های دانش مالی است. در واقع به برنامه‌ریزی مالی که میزان درآمد و هزینه‌های فرد در آن محاسبه می‌شود، بودجه‌بندی می‌گویند. بودجه‌بندی نوعی برنامه‌ریزی مالی برای خرج کردن متناسب با میزان درآمد و هزینه‌های فردی است.

برای بودجه‌بندی و مدیریت میزان پولی را که هر ماه دریافت و خرج می‌کنید، مقدار آنها را در یک برگه اکسل و یا روی یک کاغذ یادداشت کنید. به‌طورکلی بودجه‌بندی شما باید شامل درآمد، هزینه‌های ثابت، مخارج اختیاری و پس‌انداز ‌باشد. همچنین به کمک بودجه‌بندی منابع و درآمد خود می‌توانید به مدیریت موجودی خود بپردازید.

مزیت بودجه‌بندی درآمد چیست؟

از مزیت‌های بودجه‌بندی درآمد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. همیشه پول کافی برای خرید چیز‌هایی که لازم دارید، در اختیار خواهید داشت.
2. با بودجه‌بندی مناسب مخارج می‌توانید از به‌وجودآمدن بدهی در امان باشید.
3. در صورت مقروض بودن، بودجه‌بندی به شما کمک می‌کند تا بازپرداخت سریع‌تری داشته باشید.

· پس‌انداز

در پاسخ به این سؤال که ” پس‌انداز چیست؟ ” باید گفت به مقدار پولی که پس از کسر هزینه‌ها از درآمدهای قابل‌ مصرف هر فرد باقی می‌ماند، پس‌انداز می‌گویند. در واقع ذخیره کردن پول برای تهیه‌ امکانات بهتر و رسیدن به استقلال مالی بیشتر در آینده یکی از اصل‌های زندگی امروزی است. پس‌انداز پول می‌تواند با اهداف کوتاه‌مدت یا طولانی‌مدت انجام شود. از اصلی‌ترین انگیزه‌های پس‌انداز می‌توان به خرید اجناس گران‌قیمت، رسیدن به رفاه مالی بیشتر در زندگی، داشتن یک پشتیبان مالی در زمان‌های اضطراری، تأمین آتیه‌ فرزندان و خانواده و مواردی ازاین‌قبیل اشاره کرد.

نکته مهم اینکه که به ذخیره پول پس از کسر مخارج از درآمد باقی‌مانده، پس‌انداز نمی‌گویند. بلکه پس‌انداز با جداکردن میزان پول از درآمد قبل از خرج آن به دست می‌آید.

· مدیریت بدهی‌ها

همان‌طور که می‌دانید، بدهی نشان‌دهندهٔ تعهد یک شخص حقیقی یا حقوقی به شخص حقیقی یا حقوقی دیگر می‌باشد که شخص اول بدهکار و شخص دوم بستانکار می‌گویند. به‌عبارت‌دیگر بدهی نوعی تعهد بین دو طرف است که در حال حاضر تسویه یا پرداخت نشده است. اوراق قرضه، اوراق مشارکت، اوراق تجاری و وام‌ها همه از امثال بدهی‌ها هستند. به‌عبارت‌دیگر، بدهی تعهدی است که هنوز تسویه و یا پرداخت نشده است.

این نکته را در نظر داشته باشید که با کاهش مخارج و افزایش بازپرداخت بدهی‌ها و وام‌ها می‌توانید سریع‌تر بدهی‌های خود را تسویه کنید. در این زمینه حتی می‌توانید از یک نرم افزار حسابداری خوب نیز بهره بگیرید و بدهی‌های خود را مدیریت کنید.

مزیت‌های استفاده از نرم‌افزار حسابداری در مدیریت بدهی ها چیست؟

از مهم‌ترین مزیت‌های نرم‌افزار حسابداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. محاسبهٔ سود و زیان
2. کاهش میزان خطای احتمالی
3. ارائهٔ گزارش‌های خودکار
4. صرفه‌جویی در زمان و هزینه
5. سازماندهی و فهرست اطلاعات
6. مدیریت جریان نقدی و جابه‌جایی پول

· سرمایه‌گذاری

سرمایه‌گذاری از بعد‌های مختلف تعاریف متفاوتی دارد. در علم اقتصاد، سرمایه‌گذاری یعنی خرید کالایی که در حال حاضر مصرف نمی‌شود، اما در آینده حتماً فرد به آن نیاز پیدا خواهد کرد و آن کالا برای او سودآور خواهد بود.در تئوری اقتصاد یا در اقتصاد کلان تعریف سرمایه‌گذاری متفاوت است و به مقدار خریداری شده از کالاها در واحد زمان که مصرف نمی‌شوند اما برای تولید در آینده استفاده می‌شوند، سرمایه‌گذاری می‌گویند.

وارن بافت سرمایه را این‌گونه تعریف می‌کند: فرایند برنامه‌ریزی برای پول تا در آینده پول بیشتری نصیب شما شود.

سرمایه‌گذاری علاوه بر آنکه سبب آسودگی خاطر شما در آینده می‌شود، باعث کسب سود و حتی بهره مرکب نیز می‌شود. برای دستیابی به سود مرکب دو اصل مهم را باید رعایت کنید؛ نخست آنکه به اصل و سود سرمایه‌گذاری خود دست نزنید و به آن اجازه رشد بدهید و نکته دوم صبر و حوصله داشته باشید.

آموزش سواد مالی چه مزایایی دارد؟

همان‌طور که اشاره کردیم، به توانایی افراد در نحوهٔ مدیریت پول و انتخاب استراتژی مناسب سواد‌مالی گفته می‌شود. آموزش سواد مالی از اهمیت بسزایی برخوردار است و تحقیقات نشان داده است که افرادی که دارای سواد مالی بالایی هستند، تقریباً دوبرابر بیشتر از افرادی که دارای سواد مالی کمی هستند، ثروت می‌اندوزند. به‌عبارت‌دیگر، افرادی که سواد‌مالی کمتری دارند هزینه‌های خیلی بیشتری را بابت تصمیمات اشتباه خود می‌پردازند. در ادامه به مواردی که با داشتن سواد مالی به دست می‌آوریم اشاره خواهیم کرد:

1. مفهوم معاملهٔ پایاپای
2. مفهوم و انواع پول رایج
3. نحوهٔ صحیح استفاده از پول
4. آموزش چگونگی پس‌انداز و قرض دادن
5. یادگیری کسب درآمد از مهارت‌ها و دانش
6. بخشش به نیازمندان
7. آشنایی با مفاهیم سود و زیان

سواد مالی شما را ثروتمند می‌کند!

تا به اینجا با مزایای داشتن سواد مالی به طور کامل آشنا شدیم و دریافتیم که سواد مالی سبب بهبود درک افراد از مسائل مالی می‌شود. برای دستیابی به سواد مالی باید از کودکی آموزش دید. این آموزش‌ها زمینه‌ساز موفقیت فرد در زمینه‌های مختلف زندگی هستند. در کسب‌وکارها هم اگر افراد دانش مالی کافی نداشته باشند به مشکلات فراوانی برمی‌خورند.

ارائهٔ اظهارنامهٔ مالیاتی اشخاص از جمله اهداف مهم شرکت‌ها و سایر اصناف باسواد مالی بالا است. آموزش و دانش مالی اولین حرف را در تهیه اظهارنامه‌ مالیاتی دقیق می‌زند. شما می‌توانید برای یادگیری و بالابردن سواد مالی خود در زمینه ارائه اظهارنامه مالیاتی، از ویدئوهای آموزشی اظهارنامه عملکرد اشخاص حقوقی استفاده کنید.