روش شناسایی پول هوشمند

روش اول: در روش اول که بسیار ساده است نیازی به اینهمه کار و محاسبه ندارید. بلکه ما در ربات تابلوخوانی رصدخونه آن را برای شما ساده سازی کرده ایم. ابتدا فیلتر شکن خود را روشن کرده و سپس بر روی لینک یا کلیک کنید تا مستقیما وارد صفحه ربات شوید. سپس در منو ربات بر روز گزینه گزارش بازار کلیک کنید. در زیر منو گزارش بازار بر روی دکمه جدول صنایع کلیک کنید. در این جدول ارزش معاملات روزانه کلیه صنایع قرار میگیرد که می توانید هر صنعت را با میانگین ارزش معاملاتش مقایسه کنید و در صورتی که شاهد تغییر زیادی بودید به دنبال بررسی ورود و خروج پول هوشمند در ان صنعت باشید.

اهمیت عجیب پول هوشمند در بورس!

قبل از شروع مطلب اصلی، لازم است تا به اهمیت پول هوشمند پی ببریم. اگر شما بدانید تشخیص پول هوشمند چه سودهایی می تواند عاید شما کند، این مقاله را چندین و چندبار مطالعه خواهید کرد تا کاملا به موضوع مسلط شوید.

یک خبر خوب درباره پول هوشمند این است که حتی اگر تحلیل تکنیکال هم بلد نیستید، با ریسک به نسبت بیشتری می توانید فقط و فقط پول هوشمند را در سهم تشخیص داده و با خریداران سهم همراه شوید.

برای درک اهمیت موضوع داستان واقعی زیر را درباره یکی از سمینار های مطالعه کنید:

در اواخر آبان ماه ۹۸ در سمینار آکادمی بورس چرتکه در دانشگاه کاشان در خلال آموزش پول هوشمند سهم کساپا شکار شد و این سهم طی سه هفته بالای ۵۰ درصد سود خالص داد(برای اطلاعات بیشتر نمودار سهم را چک کنید).

ما در چرتکه هدف خود را آموزش بورس بصورت کاملا کاربردی بدون اتلاف وقت، قرار داده ایم و به شما اطمینان می دهیم در انتهای این مقاله هم مانند سایر مقالات ما از شیوایی و سادگی بیان مطلب و یادگیری خود لذت خواهید برد.

لازم به ذکر است که بطور مختصر در مقاله ی قفس قیمت در تابلوی سهم سرانه ی خرید و فروش معرفی شده است و در اینجا بطور گسترده تر این مفهوم را به همراه تشخیص پول هوشمند یاد می گیریم.

اگر اطلاعاتی در رابطه با سرانه خرید و فروش ندارید حتما و حتما این مقاله را دنبال فرمایید چرا که پیش نیاز درک مفهوم سودساز و بسیار کاربردیِ “پول هوشمند” است.

آیا با هر پول هوشمندی در بورس می توان سود کرد؟

اگر در سال ۹۷ تا اواسط ۹۹ می خواستیم به این سوال پاسخ دهیم، پاسخ “مثبت” بود ولی در حال حاضر و در شرایطی که بازار متعادل یا نزولی می باشد، پول هوشمند به تنهایی که تریگر ورود(علت ورود به سهم) نیست و حتما باید شرایط بیشتری از سهم مانند ورود پول داغ، موقعیت دقیق تکنیکالی و سایر شرایط بررسی شود. بنابراین برای تشخیص پول هوشمند و استفاده از آن به عنوان دلیلی برای ورود به سهم، احتیاط بیشتری به خرج دهید.

سرانه خرید و فروش چیست؟

سرانه خرید یعنی هر شخص (حقیقی یا حقوقی) به طور میانگین چه مقدار از سهم را خریده است.
به همین ترتیب سرانه فروش تعریف می شود، یعنی هر شخص بطور میانگین چه مقدار از سهم مورد نظر را فروخته است.

برای مثال زمانی که گفته می شود سرانه ی خرید هر حقیقی در سهم تاصیکو ۱۳۱ میلیون ریال است یعنی هر حقیقی در روز معاملاتی ۱۳۱ میلیون ریال پول وارد سهم تاصیکو کرده است. (به همین ترتیب برای سرانه ی فروش هر حقیقی)

برای درک بهتر تابلوی سهم “شیران” را در تاریخ ۴ دی ۹۸ در پایان مقاله بررسی خواهیم کرد.

نکته ی مهم:

سرانه ی خرید را گرچه می توان برای حقوقی ها هم بدست آورد ولی این کار فایده ای ندارد. چرا که قبلا زمانی که میزان خرید حقوقی قابل توجه بود نشانه ی خوبی در سهم بود و می توانست نوید رشد سهم را دهد ولی چون دست حقوقی ها از این راه رو می شد و سیاست آن ها لو می رفت، شرکت های حقوقی از کدهای حقیقی استفاده کردند تا همچنان دست آن ها خوانده نشود.

بنابر این به یاد داشته باشید که فقط و فقط سرانه خرید و فروش حقیقی ها را بررسی می کنیم.

چگونه سرانه خرید یا فروش را محاسبه کنیم؟

گام های تشخیص پول هوشمند:

گام اول:

وارد سایت سازمان بورس شده و نماد موردنظر را جستجو می کنیم تا تابلوی سهم نمایان شود. در تابلوی سهم ابتدا حجم معاملات را با حجم میانگین ماه مقایسه می کنیم، اگر حجم معامله شده ۲ برابر یا بیشتر از ۲ برابر میانگین حجم ماه بود، به گام بعدی می رویم. در واقع این حجم سنگین معامله در سهم به ما نشان می دهد که اتفاقی در سهم در حال رخ دادن است، حال برای بررسی خوب یا بد بودن این اتفاق به گام های بعدی می رویم.

مطابق تصویر زیر عدد کادر ۱ را تقسیم بر کادر ۲ می کنیم، اگر حاصل از ۲ بیشتر بود، به گام بعد می رویم.

گام دوم:

در کادر مشخص شده حجم خرید حقوقی ها و حقیقی ها و همچنین تعداد آن ها نمایش داده شده است. در صورتی که اطلاعات خرید حقیقی و حقوقی را در تابلوی سهم ملاحظه نمی کنید سربرگ “حقیقی/حقوقی” را بررسی کنید.

ما با حقوقی های سهم و معاملات آن ها کاری نداریم.

گام سوم:

با تقسیم حجم خرید حقیقی ها، بر تعداد آن ها سرانه خرید حقیقی ها را برای سهم بدست می آوریم(به همین ترتیب سرانه فروش حقیقی ها).

گام چهارم:

حالا که سرانه خرید و فروش حقیقی ها را بدست آوردیم سرانه خرید را بر سرانه فروش تقسیم می کنیم. در صورتی که عدد بدست آمده از یک بزرگتر باشد پول هوشمند وارد سهم شده است و در صورتی که کوچکتر از یک باشد، خروج پول از سهم را شاهد هستیم.

بررسی ورود و خروج پول هوشمند در سهم شیران تاریخ ۴ دی ۹۸

آموزش شناسایی ورود پول هوشمند در بورس

پول هوشمند در بورس یکی از اصطلاحاتی است که چند سال اخیر در بین اهالی بازار سرمایه رواج پیدا کرده است و خیلی از معامله‌گران به دنبال شناسایی پول هوشمند در بازار بورس هستند. این دسته افراد اعتقاد دارند پول و نقدینگی در هر سهمی وارد شود قیمت آن سهم را افزایش می‌دهد. پس ما به عنوان یک معامله‌گر کاری با مسائل تکنیکالی یا بنیادی سهم نداریم و فقط به دنبال رد پای پول هوشمند حرکت می‌کنیم. اما پول هوشمند چیست و چگونه می‌توانیم از ورود پول هوشمند به یک سهم مطلع شویم؟ با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.

پول هوشمند (Smart Money) چیست؟

پول هوشمند یا همان Smart money یک اصطلاح است که در بین معامله‌گر و سرمایه‌گذاران در تمامی دنیا و در تمامی بازارهای مالی رواج دارد. معنی و مفهوم این اصطلاح کاملا مشخص است. به سرمایه‌ای که هدفمند و بر اساس اطلاعات برای کسب سود وارد یک بازاری می‌شود پول هوشمند می‌گویند. در واقع همین پول‌ها آغازگر روند‌های اصلی بازار هستند.

همیشه و در همه بازارها در تمام دنیا کسانی هستند که به اطلاعات دست اول دسترسی دارند و قبل از همه می‌دانند که مثلا در یک سهم چه اتفاقاتی خواهد افتاد. بورس ایران هم از این قاعده مستثنی نیست. آنها قبل از آنکه گزارش شرکت روانه کدال شود از محتوای آن آگاهی دارند. معامله‌گران سازمانی و بازارسازها و افراد حقیقی خاص از این دسته هستند و این اصلا چیز عجیب و غریبی نیست و در همه دنیا و در همه بازارها وجود دارد.

اما ما چگونه می‌توانیم رد پای این پول‌های هوشمند را در بازار بورس ایران پیدا کنیم و همراه آنها در روندهایی که آنها قرار دارند حرکت کنیم؟ آیا اصولا همچین چیزی امکان دارد؟ جواب این سوال مثبت است.

رفتار پول هوشمند در هنگام ورود به بازار

معمولا پول هوشمند زمانی وارد یک سهم می‌شود که معامله‌گران امید خاصی به رشد آن سهم ندارند. در واقع رفتار پول هوشمند در هنگام ورود به بازار به صورت کاملا خاموش است و اصطلاحا تابلو نمی‌کنند. این اتفاق معمولا زمانی می‌افتد که کسی حواسش نیست و سهم یا بازار مورد نظر جذابیت خاصی ندارد.

مرحله‌ی اول: خاموش و صبور

معمولا در این مرحله بازیگران اصلی و صاحبان پول هوشمند سهام مورد نظر خود را در حجم‌های سنگین خریداری نمی‌کنند تا قیمت سهم یک ‌باره افزایش نداشته باشد و توجه بازار جلب نشود. حتی ممکن است برخی حقوقی‌ها (که متاسفانه فساد قانونی انجام می‌دهند) سهام خود را در قیمت‌های پایین به فروش بگذارند و با کدهای حقیقی خودشان مشغول خریداری آن سهم شوند. همچنین پول هوشمند عجله ندارد و با صبر کامل خرید خود را تکمیل میکند و این امر ممکن است حتی چند ماه طول بکشد!

بنابراین پول هوشمند معمولا زمانی وارد یک سهم می‌شود که روند سهم فرسایشی و کاملا رنج است و قیمت مدت زیادی است که در یک محدوده کف سازی کرده است.

با توجه به آنچه گفته شد ما با احتمال زیاد در این مرحله چندان قادر به شناسایی پول هوشمند نیستیم.

مرحله دوم: آغاز روند صعودی و شروع خرید آشکار

در مرحله دوم وقتی که پول هوشمند خرید خود را تقریبا تکمیل کرد، برای خرید نهایی خود دیگر چراغ خاموش عمل نمی‌کند. بلکه بی مهابا و بدون ملاحظه خرید نهایی خود را انجام می‌دهد و سعی دارد با افزایش حجم معاملات و حرکت سریع قیمت نظر بازار را به سهم جلب کند و یک روند صعودی را آغاز کند. طبیعی است که پول هوشمند قرار است در بازار سود کند و این سود را باید بازار برای او فراهم کند. در همین مرحله و همزمان با خرید آشکار پول هوشمند، اخبار خوب شرکت هم کم کم روانه بازار می‌شود و تقاضا برای سهم افزایش پیدا میکند و همین امر باعث تداوم روند صعودی خواهد شد.

این مرحله همان جایی است که ما می‌توانیم ورود پول هوشمند را به بازار (به یک سهم) شناسایی کنیم و تقریبا در قسمت اعظم سود آنها شریک شویم. در ادامه به راه کار شناسایی پول هوشمند در این مرحله خواهیم پرداخت.

روش‌های شناسایی و تشخیص ورود پول هوشمند به یک سهم

گفتیم در مرحله دوم پول هوشمند بی مهابا اقدام به خرید سهم میکند و این امر دو نشانه دارد:

• افزایش ناگهانی قیمت
• افزایش چشمگیر حجم معاملات در مدت کوتاهی

توجه کنید افزایش حجم معاملات در کف قیمتی میتواند نشانه ورود پول هوشمند باشد ولی افزایش حجم معاملات بعد از یک روند صعودی احتمالا به معنی خروج پول هوشمند است. راه کارهای شناسایی پول هوشمند متنوع است. در اینجا سه راه کار را برای شناسایی ورود پول هوشمند آموزش می‌دهیم که در سه حوزه مختلف قرار دارد ولی در اصل هر سه روش یک چیز است!

روش اول برای شناسایی ورود پول هوشمند: پرایش اکشن و الگوی Spike & Ledge

پرایش اکشن یک متد تحلیلی است که گاهی به نام تحلیل سنتیمنتال هم شناخته می‌شود (البته گاها این دو مقوله متفاوت در نظر گرفته می‌شود) که در آنها معامله‌گر تنها به چارت خالی قیمت نگاه میکند (بدون هیچ گونه ابزار و اندیکاتوری) و تنها با نگاه کردن به چارت قیمت متوجه ورود پول هوشمند و نقاط آغازین یک روند صعودی می‌شود.

در پرایس اکشن یک الگوی قیمتی وجود دارد به نام Spike & Ledge که وجود این الگو در یک روند رنج یا نزولی (با شیب کم) احتمالا به معنی ورود پول هوشمند تلقی می‌شود.

توجه کنید الگوها در پرایس اکشن هیچ ربطی به الگوهای هارمونیک یا الگوهای کلاسیک در تحلیل تکنیکال ندارند و کلا بحث جداگانه‌ای هستند.

اگر بخواهیم به صورت ساده بیان کنیم باید بگوییم که Spike به حرکت قدرتمندی گفته می‌شود که در اثر برهم خوردن تعادل بین عرضه و تقاضا در قیمت یک دارایی ایجاد میشود و باعث حرکت سریع قیمت به سمت بالا در یک بازه زمانی خیلی کوتاه می‌شود. از بارزترین نشانه های الگوی اسپایک‌ میتوان به افزایش ناگهانی حجم معاملات و کندل‌هایی که به مرور بلندتر می‌شوند اشاره کرد.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

به تصویر زیر نگاه کنید:

در تصویر بالا یک الگوی Spike & Ledge را مشاهده میکنید. Spike به آن قسمت شارپی و حرکت قدرتمند گفته میشود که کندل ها به مرور بلندتر شده‌اند. Ledge به آن اصلاح بعد از Spike می‌گویند که به صورت ضعیف و رنج انجام می‌شود و قیمت چندان به سمت پایین پس زده نمی‌شود.

هرگاه این الگو را در چارت یک سهم مشاهده کردید احتمالا ورود پول هوشمند را به یک سهم شناسایی کردید و برای تایید منتظر یک کندل صعودی می‌مانید تا سقف الگوی Spike را رد کند (گاهی هم میتوانید تنها منتظر یک کندل صعودی باشید و الزام رد شدن سقف الگو را در نظر نگیرید). اینجاست که ما باید با حدضرر پایین الگوی اصلاحی Ledge وارد معامله شویم (به تصویر زیر دقت کنید).

بنابراین الگوی Spike & Ledge یکی از روش‌های شناسایی ورود پول هوشمند به یک سهم است.

روش دوم برای شناسایی پول هوشمند در بورس: تابلو خوانی

یکی دیگر از روش‌های شناسایی ورود پول هوشمند به یک سهم بحث تابلو خوانی است. اگر با بحث تابلوخوانی در بورس آشنا نیستید ابتدا مقاله آموزش تابلوخوانی در بورس – مقدماتی و پیشرفته را مطالعه کنید. تمامی اتفاقاتی که در الگوی اسپایک در بالا ذکر شد نشانه‌هایی را در تابلوی یک نماد بورسی دارد. دو نشانه اصلی این داستان حجم معاملات و قدرت خریدار به فروشنده است.

گفتیم در مرحله دوم از رفتار ورود پول هوشمند به یک سهم، پول هوشمند بدون مهابا و با حجم سنگین در مدت کوتاهی (مثلا چند روز) اقدام به خرید سهم میکند (همان اتفاقی که باعث الگوی اسپایک می‌شود). این عمل پول هوشمند با دو نشانه عمده همراه است:

• حجم بالای معاملات نسبت به میانگین حجم ماه
• قدرت خریدار به فروشنده

با نگاه به تابلوی سهم میتوان به راحتی متوجه این دو مقوله شد. به تصویر زیر نگاه کنید.

برای مثال در تصویر بالا می‌بینید که در تابلوی نماد حپارسا، قدرت خریدار به فروشنده بیشتر است و حجم معاملات روز بیشتر از میانگین حجم ماهانه است. اگر این اتفاق چند روز متوالی در یک سهم بیافتد با احتمال بسیار بالا پول هوشمند به این سهم وارد شده است و سهم اهداف بالایی دارد. البته توجه کنید این اتفاقات نباید در قله و بعد از یک روند صعودی باشد بلکه باید بعد از یک اصلاح یا روند رنج اتفاق افتاده باشد.

برای اینکه چند روز معاملاتی قبل را هم بررسی کنید میتوانید در تابلوی یک نماد روش شناسایی پول هوشمند به قسمت حقیقی-حقوقی مراجعه کنید.

روش سوم برای تشخیص پول هوشمند: اندیکاتور CMF

اندیکاتوری وجود دارد به نام CMF که جریان ورود پول هوشمند به یک سهم را میتواند برای ما تا حدی مشخص کند. استراتژی کار با این اندیکاتور را در مقاله زیر مطالعه کنید.

توضیحاتی در مورد فیلتر پول هوشمند

باتوجه به نشانه‌های ورود پول هوشمند میتوان فیلتری نوشت که تا حدودی سهم‌هایی که این نشانه ها را دارند شناسایی کرد. برای توضیحلت تکمیلی به مقاله زیر مراجعه کنید.
فیلتر پول هوشمند در بورس

نتیجه گیری

نکات مهم …
ما در این مقاله به سه روش شناسایی پول هوشمند در بازار بورس بر اساس رفتار پول هوشمند در هنگام ورود به بازار پرداختیم. لازم به ذکر است برخی از منابع به صورت روزانه اقدام به معرفی سهم‌هایی که در آنها ورود یا خروج پول هوشمند اتفاق افتاده است می‌کنند. این آمارها چندان نمی‌تواند برای ما مفید باشد چراکه تنها مختص به یک روز معاملاتی است.

در واقع شما به صرف اینکه در یک روز معاملاتی ورود پول خوبی را در یک سهم دیدید نباید اقدام به معامله کنید. بلکه باید چند روز متوالی نشانه‌های محکمی را برای ورود پول هوشمند شناسایی کنید. همچنین ممکن است یک سهم رشد زیادی کرده باشد و در واقع شما دیر رسیده باشید و در اواخر روند، وارد سهم شوید. لذا حتما باید بررسی کنید که آیا این سهم‌ها در ابتدای یک روند قرار دارند یا خیر.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

پول هوشمند چیست؟

یکی از اصطلاحاتی که هنگام فعالیت در بازار سرمایه به دفعات زیادی با آن مواجه می شوید، اصطلاح پول هوشمند یا Smart Money است. این اصطلاح در همه ی بازارهای مالی در جهان کاربرد دارد. تعریفی که در سرتاسر جهان برای آن به کار می رود، عبارتست از "سرمایه ای که توسط سرمایه گذاران نهادی، صاحبان بازار، بانک های مرکزی، صندوق ها و سایر متخصصان مالی کنترل می شود." از نظر تاریخی این اصطلاح در اصل یک اصطلاح قمار بود که به شرط بندی های قماربازان با سابقه موفقیت بالا اشاره می کرد.

بنابراین منظور از این اصطلاح در بازار سرمایه، سرمایه گذاری ها یا معاملات انجام شده توسط سرمایه گذاران "متخصص" با سرمایه های بالا است که گفته می شود درک جامعی از بازارهای مالی دارند، آنها می توانند روندها را قبل از دیگران شناسایی یا پیش بینی کنند.

تعاریف دیگر

• پول هوشمند همچنین به نیرویی اشاره دارد که در بازارهای مالی، غالباً تحت تأثیر اقدامات بانک های مرکزی بوده و آنها را به حرکت در می آورد.
• Smart Money در مقیاس بسیار بزرگتری نسبت به سرمایه گذاران خرد سرمایه گذاری می شود.
• پول هوشمند همچنین به نیروی جمعیِ پول کلانی اشاره دارد که می تواند بازارها را به حرکت درآورد. در این زمینه، بانک مرکزی یا دولت می تواند نیرویی باشد که پشت این پول است و معامله گران فردی سعی می کنند تا رد این پول را بگیرند.
• Smart Money نام اصلی خود را از مفهوم قمار گرفته است، جایی که قماربازان از فعالیتی که در آن شرط می بستند، دانش گسترده ای داشته یا دارای اطلاعاتی بودند روش شناسایی پول هوشمند که عموم مردم قادر به دسترسی به آنها نبودند.

تاریخچه ای مختصر

همانطور که اشاره شد، اصطلاح "Smart Money" از قماربازانی نشات میگیرد که شناخت عمیق و یا دانش عمیقی از ورزش یا فعالیتی که در آن شرط بندی می کردند، داشتند و مردم عادی قادر به استفاده از این اطلاعات نبودند. جهان سرمایه گذاری هم مشابه همین است.

مردم تصور می کنند که Smart Money توسط افرادی که درک کاملی از بازار دارند یا با اطلاعاتی که یک سرمایه گذار عادی نمی تواند به آنها دسترسی داشته باشد، سرمایه گذاری می شود. به این ترتیب، وقتی الگوهای معاملاتی سرمایه گذاران نهادی از سرمایه گذاران خرد دور می شوند، پول هوشمند شانس موفقیت بیشتری دارد.

شاخص پول هوشمند

Smart Money Index (SMI)، که به عنوان شاخص جریان پول هوشمند نیز شناخته می شود، یک نوع از شاخص احساسات سرمایه گذاران است که براساس الگوهای قیمتی در طول روزِ معاملات توسعه می یابد (الگوهای قیمت داخل روز).

در واقع بیشتر معامله گران در آغاز روزِ معاملات، واکنش زیادی نشان می دهند زیرا انگیزه های آنها توسط اخبار و داده های اقتصادی یک شبه هدایت می شود.

موارد استفاده از SMI

شاخص SMI توسط معامله گران یا سرمایه گذاران به دو روش استفاده می شود:

تأیید روند دارایی

SMI، زمان خرید و فروش دارایی های خاص را مشخص نمی کند. بلکه نشان می دهد که یک سرمایه گذار می تواند در کوتاه مدت از دارایی چه انتظاری داشته باشد. به عنوان مثال، اگر روند صعودی در دارایی وجود داشته باشد، این شاخص ممکن است هشدار دهد که روند تغییر کند.

تغییرات SMI و روند بازار

سرمایه گذاران به دنبال تغییر در روند بازار، با توجه به روند نشان داده شده توسط SMI، به کارشان ادامه می دهند که به آن شناسایی واگرایی می گویند. در صورت پایین آمدن قیمت دارایی در حالی که شاخص پول هوشمند به سمت بالا حرکت می کند، معمولاً نشان می دهد که قیمت می تواند بالاتر برود.

آیا تا به حال درباره ی پول گنگ یا ناآگاه چیزی شنیده اید؟

در مقابل پول هوشمند، پول گنگ یا ناآگاه قرار دارد. در حقیقت به پول یا سرمایه سرمایه گذارانی که قادر به شناسایی شروع یک روند نیستند، یعنی کسانی که پس از اینکه پول هوشمند بیشترین سود خود را به دست آورد، تازه سوار روند می شوند، "پول ناآگاه" یا "پول گنگ" گفته می شود.

به عبارت دیگر:

وقتی پول بدون اینکه سرمایه گذاران دانش یا اطلاعاتی در مورد چگونگی یا زمان مناسب سرمایه گذاری داشته باشند، سرمایه گذاری می شود، به آن "پول گنگ" می گویند.

پول هوشمند در قمار

در دنیای شرط بندی، Smart Money به پول قماربازانی اطلاق می شود که می دانند چه کاری انجام می دهند و از طریق شرط بندی خود موفق به کسب درآمد می شوند. بسیاری از این افراد از الگوریتم های ریاضی تاریخی برای تعیین محل شرط بندی خود و مقدار پول مناسب برای شرط بندی استفاده می کنند.

شناسایی پول هوشمند

برای شناسایی ورود پول های هوشمند در بازار سهام، راه حل قطعی وجود نداشته و تنها از طریق رانت می توان این پولها را به طور صد در صدی ردیابی کرد. اما یک راه حل ممکن شناسایی حجم های مشکوک و سرانه خرید بالای حقیقی می باشد.

وقتی حجم یا ارزش معاملات بیش از حد معمول بالا می رود، به آن حجم مشکوک گفته می شود که اولین سیگنال شناسایی پول هوشمند می باشد. پس از شناسایی حجم مشکوک، می توانید سرانه خرید و فروش هر کد حقیقی را محاسبه کنید که از تقسیم حجم خرید (فروش) افراد حقیقی بر تعداد خریداران (فروشندگان) حقیقی به دست می آید. اگر سرانه خرید افراد حقیقی به عنوان مثال دو برابر سرانه فروش یا بیشتر بود، این به معنای قدرت بالاتر خریداران روش شناسایی پول هوشمند بوده و می توان آنرا سیگنالی برای ورود پول های هوشمند در نظر گرفت. البته برای اطمینان بیشتر، شاید بهتر باشد که این سرانه خرید، با روزهای قبل نیز مقایسه شده و افزایش در آن نسبت به روزهای گذشته مشاهده شود.

جمع بندی

در این مطلب با اصطلاح پول هوشمند و یا همان Smart Money آشنا شدیم. مبدا و صاحب اصلی این پول ها می توانند بانک های مرکزی، دولت ها، سرمایه گذاران نهادی و یا سرمایه گذاران فردی با سرمایه بزرگ باشند. بسیاری از معامله گران و سرمایه گذاران از طریق دنبال کردن این پول ها معاملات خود را انجام می دهند که البته این امر بیش از دانش، به تجربه نیاز دارد.

پول هوشمند کجا و چگونه وارد می شود

پول هوشمند یکی از روش هایی است که برخی از سرمایه گذاران برای تشخیص روش شناسایی پول هوشمند ورود نقدینگی سهم و یا صنعت از آن استفاده میکنند. گاهی اوقات شاید شنیده باشید که پول هوشمند وارد بازار سرمایه شده است و یا پول هوشمند وارد فلان صنعت شده است. آیا تا به حال با خود فکر کرده اید که پول هوشمند چیست و چگونه می‌توان ورود آن به بازار سرمایه را تشخیص داد. پول هوشمند عموما تحت سرمایه نهادی و به صورت منسجم وارد بازار می شود و نمی توان آن را سرمایه گذاری اندک و مستقل نام برد و اثرات آن به صورت افزایش حجم و ارزش معاملات به صورت یکباره در بازار می باشد.

پول هوشمند عمدتا در موج ابتدایی وارد بازار شده و هیجاناتی را در آن ایجاد می کند که خود موجب تحریک ورود سرمایه گذاران در مرحله بعدی می شود که این نیز همگام با خروج مرحله به مرحله پول های هوشمند در بازار صورت می گیرد و لایه های آخر خریداران نیز عموما بازنده این بازی می باشند پس ورود این سرمایه ها را نمی توان با عنوان استراتژی برد- برد نام برد. بلکه زنجیره ورود و خروج پول هوشمند به گونه ای می باشد که دسته های آخر خریدار عموما بازنده می باشند

پول هوشمند چه زمانی وارد بازار می شود و چه کسانی از آن منتفع می شوند

1- زمانی که وضعیت بازار نامساعد است و همه اظهار نا امیدی میکنند و به نوعی فشار فروش در سهم بالا می باشد و تقاضایی برای سهام شرکت ها وجود ندارد آنجاست که پول هوشمند می تواند وارد بازار شود و آرام آرام شروع به خرید سهام کند و بعد از حمع آوری سهم، اقدام به افزایش قیمت سهم می کنند.

2- جایی که قیمت ها به پایین ترین حد خود رسیده و اصطلاحا قیمت ها کف می باشند.

در این هنگام بازیگران اصلی سهم تحت عنوان سرمایه نهادی وارد بازار می شوند و شروع به خرید سهام شرکت ها می کنند و یک موج قوی را در سهام شرکت ها ایجاد میکنند. زمانی که قیمت ها حدود 10 درصد افزایش پیدا کرد در بازیگران ثانویه و خرد بازار هیجان زیادی برای خرید سهام ایجاد می شود تا از رالی ایجاد شده در بازار جا نمانند. این زمان همان زمانی می باشد که اخبار و شایعات بازار حسابی داغ و بهترین خبرهایی که در صنعت وجود دارد شکوفا می شود و اینجاست که هدف گذاری در خصوص قیمت سهم بسیار افزایش یافته و به محدوده 100 تا 200 درصد می رسد و همه سرمایه گذاران از رشد قیمت سهام صحبت می کنند.

بعد از یک رشد خوب در قیمت سهام، پول هوشمند شروع به خروج از سهم میکند و این فرایند طی چند روز ادامه دارد و به همین دلیل ریزش قیمت ها در این نوع سرمایه گذاری سریع می باشد و سرمایه گذاران ثانویه و خرد که در قسمت بالا در خصوص ان صحبت شد آخرین بازندگان سهم می باشند. معمولا این سرمایه گذاران متوجه خروج پول بعد از رشد قیمتی نمی شوند و از آنجایی که حجم هم در ریزش های قیمتی بالا می باشد پیش خود می گویند که ” حجم ها بالاست و به نظر این اصلاح قیمتی می باشد و انتظار رشد قیمت سهم در آینده وجود دارد” در صورتی که این تفکر اشتباه می باشد و کاهش قیمت به همراه حجم های سنگین در واقع قسمتی از بازی می باشد که بخشی از رویه ورود و خروج پول هوشمند می باشد.

مثالی از ورود پول هوشمند در صنایع

پول هوشمند زمانی که در بازار وارد می شود عموما روند های بزرگی را ایجاد می کند. به عنوان مثال می توان رشد سهام گروه خودروسازی در دی و بهمن 94 را صرفا ورود پول هوشمند در این صنعت دانست. به گونه ای که در ابتدای حرکت قیمت ها به کمترین حد خود رسیده بودند و نا امیدی کامل در این صنعت و در رشد قیمتی سهام این گروه ایجاد شد. اما به یکباره در بسیاری از نمادهای گروه حجم معاملات به شدت افزایش یافت و همگام با آن خبرهای به شدت مثبتی از سهام این گروه و قراردادهای مختلف آن در بازار منتشر شد و تارگت های قیمتی سهم نیز همچنان بالا بود. در این مرحله سرمایه گذاران خرد بازار و بسیاری از صندوق های سرمایه گذاری شروع به سرمایه گذاری در شرکت های گروه خودروسازی کردند و قیمت ها نیز بیش از 100 درصد افزایش یافت. بعد از آن به یکباره همگام با خروج پول از این گروه قیمت ها به شدت کاهش پیدا کرد.

چگونه ورود پول هوشمند در یک صنعت را تشخیص دهیم.

یکی از نشانه های ورود یا خروج پول هوشمند در صنایع ارزش معاملات روزانه آن می باشد. برای رصد کردن ارزش معاملات هر صنعت به دو روش می توانید عمل کنید.

روش اول: در روش اول که بسیار ساده است نیازی به اینهمه کار و محاسبه ندارید. بلکه ما در ربات تابلوخوانی رصدخونه آن را برای شما ساده سازی کرده ایم. ابتدا فیلتر شکن خود را روشن کرده و سپس بر روی لینک یا کلیک کنید تا مستقیما وارد صفحه ربات شوید. سپس در منو ربات بر روز گزینه گزارش بازار کلیک کنید. در زیر منو گزارش بازار بر روی دکمه جدول صنایع کلیک کنید. در این جدول ارزش معاملات روزانه کلیه صنایع قرار میگیرد که می توانید هر صنعت را با میانگین ارزش معاملاتش مقایسه کنید و در صورتی که شاهد تغییر زیادی بودید به دنبال بررسی ورود و خروج پول هوشمند در ان صنعت باشید.

فرض کنید که در جدول بالا گروه خودرو ارزش معاملات بالایی داشته و شمکوک به ورود پول هوشمند است. در این حالت کافی است وارد بخش خدمات اختصاصی ربات شود و در زیر منو ” جستجو صنایع ” نام صنعت خودرو را وارد کنید. با جدول زیر مواجه می شوید. در این حالت قادرید به راحتی با معیارهایی که در ادامه در خصوص آن صحبت میکنیم ورود و یا خروج پول هوشمند به صنعت را تشخیص دهید.

روش دوم: به صورت کلی در سایت مدیریت فناوری بورس تهران هر سرمایه گذاری روزانه قادر به دیدن ارزش معاملات هر صنعت می باشد و به وسیله آن می تواند ورود یا خروج نقدینگی به صنعت را تشخیص دهد. برای دیدن ارزش معاملات روزانه هر صنعت کافی است وارد سایت tsetmc شوید. در تب ها بالای بر روی بورس اوراق بهادار کلیک کنید و در مرحله بعدی در تب های پایین آن بر روی شاخص ها کلیک کنید. در قسمت برترین گروه های صنعت می توانید ارزش معاملات هر صنعت را مشاهده کنید. در این مرحله بهتر است که ارزش معاملات هر صنعت را به صورت روزانه در اکسل ثبت کنید تا زمانی که تغییر ارزش معاملات در یک صنعت به یکباره افزایش یافت بتوانید متوجه شوید و آن صنعت را رصد کنید. معمولا افزایش 2 الی 3 برابری ارزش معاملات هر صنعت نسبت به میانگین آن در روزهای قبل می تواند نشان دهنده ورود و یا خروج نقدینگی به صنعت باشد. حال با توجه به وضعیت نمادهای آن صنعت و بررسی موقعیت تکنیکالی آن ورود و یا خروج نقدینگی را تشخیص دهید.

شکل زیر شاخص گروه خودرو در تحلیل تکنیکال ورشد 213 درصدی در شاخص این گروه را نشان میدهد که به سادگی میتوان ورود نقدینگی را مشاهده کرد.

فیلتر ورود / خروج پول هوشمند به سهم

زمانی که ما از پول هوشمند به پول صحبت میکنیم منظور همان حجم معاملاتی می باشد که به صورت غیرعادی در سهم معامله می شود. حال این میتواند ورود پول هوشمند باشد و یا خروج پول هوشمند. پس فیلتری نیاز داریم تا بتواند حجم های غیرعادی را نمایش دهد. برای دسترسی به حجم های غیرعادی که شامل تغییرات حجم نسبت به میانگین هفتگی، تغییرات حجم نسبت به میانگین ماه و … کافی است وارد ربات تابلوخوانی رصدخونه شوید و در منو ” خدمات اختصاصی” تغییرات حجم را به سادگی به صورت روزانه رصد کنید. با کلیک بر روی هر یک از گزینه ها در شکل زیر نمادهایی را مشاهده میکنید که ورود و خروج پول هوشمند در آنها اتفاق افتاده است.

برخی از نشانه های ورود پول هوشمند به سهم

پول هوشمند دارای برخی از نشانه هایی می باشد که با تشخیص آن میتوان ورود نقدینگی به سهم یا صنعت را تشخیص داد. اما این نکته را باید در نظر داشت که شناخت پول هوشمند به سادگی هم نمی باشد و نیاز به این است که سرمایه گذارن در بازار تجربه لازم را داشته باشند. چرا کا گاهی اوقات حجم معاملات و ارزش معاملات که به عنوان نشانه از ورود پول هوشمند می باشد برعکس عمل کند و حتی شاهد نقدینگی در سهم باشیم. در زیر برخی از نشانه های پول هوشمند آورده شده است.

1- حجم معاملات در سهم به یکباره افزایش می یابد

2- نسبت قدرت خریدار به فروشنده کاهش می یابد به گونه ای خریداران با تعداد کم ولی با حجم های بالا شروع به خرید سهم میکنند.

3- جمع آوری سهم به صورت آهسته نمی باشد و به یکباره صورت میگیرد.

4- قیمت ها بعد از کاهش قیمت در یک محدوده ای مانند فنر فشرده می شوند.

همانطور که در این مقاله ذکر شد پول هوشمند می تواند به بازار و یا یک صنعت و یا یک سهم نیز وارد شود که هر کدام از آنها دارای شرایط خاص می باشد. البته با برخی از فیلترها می توان ورود و یا خروج پول هوشمند به یک سهم را بررسی کرد که در مقاله ای که لینک داده شده میتوانید آن را مطالعه کنید. برای شناخت ورود نقدینگی هوشمند به بازار هم می توان از ارزش معاملات روزانه به گونه ای موثر عمل کرد؛ به گونه ای که معمولا میانگین ارزش معاملات روزانه در بازار در محدوده ای می باشد که اگر از آن محدوده شاهد ارزش معاملات دو تا 3 برابری باشیم میتوان گفت که نقدینگی به کل بازار وارد شده است. برای درک ورود نقدینگی به بازار مقاله را مطالعه کنید.

پول هوشمند چیست؟

آیا می دانید سهام ارزشمند بازار را چگونه باید تشخیص داد؟ یکی از فاکتورهای مهم شناسایی سهام ارزشمند، تشخیص زمان ورود و خروج پول هوشمند در سهم است. در اکثر مواقع تصمیم برای انتخاب یک یا چند گزینه سرمایه گذاری، در میان انتخاب‌های متعددی که پیش روی افراد قرار دارد، همراه با ریسک سرمایه گذاری و تردید و گاهی هم با ترس همراه است. این تشخیص از میان اطلاعات فراوان موجود ممکن است کار سخت و زمان‌بری باشد. در کنار این موارد، بالا بودن ریسک سرمایه‌گذاری در بازار بورس و سهام، این تشخیص را سخت‌تر و نیازمند تلاش بیشتر می‌کند.

بنابراین افرادی که تمایل دارند تا در این بازارها فعالیت کنند، ابتدا باید آموزش‌های موردنیاز را دریافت کرده و با شناخت کافی و انجام تحلیل‌های موردنیاز مناسب‌ترین گزینه سرمایه گذاری در بورس خود را انتخاب نمایند. یکی از مفاهیمی تأثیرگذار در بازار سرمایه، پول هوشمند نام دارد. در این مقاله به بررسی پول هوشمند و چگونگی تشخیص آن در سهام مختلف می‌پردازیم.

پول هوشمند چیست؟

پول هوشمند سرمایه‌ای است که توسط سرمایه گذاران و متخصصان بزرگ مالی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، خبرگان بازار و … جهت ایجاد روندهای بزرگ قیمتی در سهم وارد بازار می‌شود. سرمایه‌گذاران عمده بازار با درک بالای خود از نیازهای بازار و همچنین دسترسی به اطلاعات نهانی و بیشتری نسبت به سایر افراد، باقدرت خود جهت حرکت سهم را مشخص می‌کنند. پول هوشمند به‌اندازه‌ای بزرگ است که می‌تواند به‌صورت مصنوعی روند قیمت یک سهم را تغییر دهد و تأثیرات عمده‌ای بر بازار ایجاد کند. با ورود پول هوشمند به بازار، سایر بخش‌های آن نیز تحت تأثیر قرار گرفته و موجب افزایش یا کاهش قیمت‌ها می‌شود.

چگونگی روش شناسایی پول هوشمند ورود و خروج پول هوشمند به بازار بورس

زمانی که سرمایه گذاران عمده و اصلی بازار با توجه به شرایط موجود تشخیص دهند که نیاز است تا بر روی یک سهم سرمایه گذاری ویژه‌ای انجام دهند، شروع به خرید سهم موردنظر در حجم‌های بالا می‌کنند و موجی قوی و مثبت روی آن سهم ایجاد می‌کنند. معمولاً پس از چند روز و افزایش چنددرصدی قیمت های سهم، سایر سرمایه‌گذاران مانند سرمایه گذاران ثانویه و خرد، متوجه این موج قوی می‌شوند و هیجان بالایی برای خرید سهم ایجاد می‌شود. در این زمان شایعات در بازار گسترده می‌شود و هدف‌گذاری‌های جدیدی برای قیمت سهم ایجاد می‌گردد. با افزایش این هیجانات و خریدهای بالای سهم، قیمت افزایش می‌یابد و درنتیجه سهم رشد زیادی را تجربه می‌کند. پس از گذشت مدت‌زمانی از رشد قیمت سهام، همان سهامداران عمده با همان سرعتی که وارد بازار شدند و قیمت سهم را افزایش دادند و به سود مدنظر خود دست یافتند، با همان سرعت از سهم خارج شده و شروع به فروش سهام می‌کنند. بدین ترتیب پول هوشمند از سهم خارج می‌شود و قیمت آن به‌تدریج کاهش می‌یابد.

ازآنجایی‌که بسیاری از سرمایه گذاران خرد از این موضوع اطلاعی ندارند، ممکن است این ریزش قیمتی را اصلاح قیمتی تصور کنند و همچنان به سهامداری سهم ادامه داده و انتظار رشد قیمت داشته باشند. این دسته از سرمایه‌گذاران با توجه به عدم اطلاع از ورود و خروج سهامداران عمده یا همان پول هوشمند، همچنان سرمایه خود را در سهام موردنظر نگه می‌دارند و درنتیجه متضرر می‌شوند. حال بیشتر سهامداران غیر عمده در قیمت‌های بالا سهام را خریداری کرده‌اند و ازآنجاکه نقدینگی و قیمت سهم روند نزولی پیدا کرده، شانس خروج از سهم بسیار کم می‌شود. بدین‌صورت پول هوشمند قدرتمندتر شده و این چرخه را چندین بار تکرار می‌کند.

باید به این نکته هم توجه داشت که ورود پول هوشمند به بازار رخدادی نیست که پیوسته تکرار شود و افراد بتوانند به‌راحتی آن را تشخیص دهند. به‌طور معمول ممکن است برای یک سهم خاص، این اتفاق یک یا دو بار در سال رخ دهد که سبب رشد سریع قیمت سهم شود. دلیل این امر ورود پول هوشمند و سپس خروج آن است که موجب کسب سودهای بیشتر برای عده‌ای از سهامداران می‌گردد.

با توجه به مطالب بیان‌شده می‌توان گفت که پول هوشمند زمانی وارد بازار می‌شود که قیمت سهم در کف خود قرار دارد یا به پایین‌ترین حد خود رسیده و نسبت به سهم امیدواری وجود ندارد و تقاضایی برای خرید سهم نیست. پول هوشمند به این دلیل وارد سهم می‌شود تا این عدم تقاضا را رفع کند و فشار فروش سهم را کاهش داده و قیمت سهم را افزایش دهد.
بدین‌صورت یکی از اهداف اصلی ورود پول هوشمند، تأثیرگذاری روی قیمت‌های بازار است تا از این طریق در قیمت‌های پایین خرید انجام شود و در قیمت‌های بالا سهم به فروش برسد و سودآوری حاصل شود.

تشخیص ورود و خروج پول هوشمند

یکی از مهم‌ترین عواملی که به‌واسطه آن می‌توان وجود پول هوشمند را تشخیص داد، حجم معاملات است. با در نظر گرفتن حجم معاملات می‌توان ورود یا خروج پول هوشمند را به یک سهم یا صنعت تا حدودی تشخیص داد. حجم معاملات درواقع میزان معاملات انجام‌شده در دوره‌ای مشخص از زمان (روزانه، هفتگی، ماهانه و …) است که در نمودار میله‌ای یک سهم قابل‌مشاهده است. با رصد حجم معاملات همراه با قیمت، تحلیلگران می‌توانند جهت حرکت بازار را تشخیص دهند. برخی از تحلیلگران معتقدند که روند قیمت از روند حجم معاملات عقب‌تر است. بدین معنی که روندهای صعودی و نزولی را می‌توان قبل از مشخص شدن روندهای برگشتی قیمت، در حجم معاملات مشاهده کرد.

بر اساس یکی از اصول رایج در بازار بورس وال‌استریت، حجم معاملات تغییرات قیمت را به وجود می‌آورد. حجم معاملات در بازارهای پررونق، نسبتاً سنگین و در بازارهای راکد، نسبتاً سبک است؛ اما بااین‌حال نمی‌توان گفت تنها حجم معاملات به‌طور دقیق این موضوع را مشخص کند. تشخیص ورود پول هوشمند نیاز به دانش کافی و تجربه و شناخت سهم دارد.

بر اساس تجربه می‌توان بیان کرد چنانچه حجم معاملات یک سهم در زمان عدم وجود تقاضای آن به‌یک‌باره به میزان زیادی افزایش یابد، یکی از نشانه‌های ورود پول هوشمند است. در مقابل کاهش شدید و فروش سنگین یک سهم به‌یک‌باره را می‌توان خروج پول هوشمند از آن در نظر گرفت؛ بنابراین خرید و فروش حجم بالای یک سهم در زمان کوتاه و به‌یک‌باره را می‌تواند از نشانه‌های وجود پول هوشمند در سهم باشد.

یکی دیگر از نشانه‌های تشخیص وجود پول هوشمند، مقایسه تعداد خریدار یا فروشنده نسبت به حجم معاملات است. به این صورت که اگر تعداد خریداران کم ولی حجم بسیار بالا باشد، نشان‌دهنده آن است که سرمایه گذاران کلان در حال خرید سهم هستند. در مقابل وجود فروشندگان کم ولی با حجم بالای سفارش فروش می‌تواند نشان از خروج پول هوشمند باشد.
ارزش معاملات روزانه نیز یکی دیگر از عوامل تشخیص این موضوع است. اگر میانگین ارزش معاملات روزانه در بازار در محدوده‌ای باشد و در زمان کوتاهی دو تا سه برابر شود، می‌توان نتیجه گرفت علت این نقدینگی بالا وجود پول هوشمند است. با توجه به نشانه‌های عنوان‌شده، سرمایه‌گذاران و سهامداران خرد می‌توانند ورود یا خروج پول هوشمند را تشخیص دهند.

فیلتر ورود یا خروج نقدینگی به سهم

با توجه به مطالب گذشته درزمینهٔ فیلترنویسی و انواع فیلترنویسی در بازار بورس، می‌توان عنوان کرد که فیلترنویسی به سهامداران کمک می‌کند تا زمان و قیمت مناسب خرید یا فروش سهام را بیابند و بر اساس اهداف سرمایه‌گذاری خود، سهام مناسب را در بازار بورس تشخیص دهند؛ بنابراین علاوه بر در نظر گرفتن سایر عوامل ذکرشده، می‌توان برای تشخیص وجود پول هوشمند در سهم، از فیلترنویسی نیز استفاده کرد. همان‌طور که عنوان شد حجم معاملات تأثیر زیادی در تشخیص پول هوشمند دارد. فیلتر حجم معاملات به افراد کمک می‌کند تا در صورت افزایش یک‌باره حجم، آن را شناسایی کنند. همراه با فیلتر حجم معاملات، باید وضعیت تکنیکالی سهم نیز بررسی شود.

کلام آخر

یکی از گزینه‌هایی که برای یافتن انتخاب‌های مناسب سرمایه‌گذاری مخصوصاً در زمان نوسان بازار و افزایش عدم اطمینان به افراد کمک می‌کند، وجود پول هوشمند است. معامله گران حرفه‌ای با رصد پیوسته جهت تحرکات قیمتی و حجم معاملات و سایر عوامل تأثیرگذار بر قیمت، قادر خواهند بود تا از ورود و خروج پول هوشمند در بازار مطلع شوند و بتوانند به کمک این موج ایجادشده به سودهای بالاتری دست یابند. افرادی که به این عوامل تأثیرگذار توجهی نمی‌کنند، تحت تأثیر شایعات منتشرشده و اخبار نادرست قرار می‌گیرند و بر اساس هیجانات ایجادشده تصمیم به خرید یا فروش سهام می‌گیرند و دچار زیان می‌شوند. در این شرایط دریافت اطلاعات و آموزش‌های لازم نقش بسزایی را در کسب سود در بازار بورس بازی می‌کند.