اصطلاحات بورسی

اصطلاحات رایج بورس

اصطلاحات بورس اوراق بهادار

بازار بورس یکی از بازارهای بسیار پر استرس اما شیرین است. افراد زیادی علاقه مند به فعالیت در بازار بورسی هستند اما پس از ورود به صفحه اصلی سایت بورس دچار سردرگمی می شوند. زیرا این صفحه پر از واژه هایی است که شاید برای اولین بار است که حتی با آن ها برخورد می کنند. با توجه به همین موضوع ما در این مقاله مهم ترین اصطلاحات بازار بورس را برای شما جمع آوری کرده ایم. اگر علاقه مند به بازار بورس هستید حتما تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

کد بورسی

یکی از مهم ترین شرایط لازم برای فعالیت در بورس دریافت کد بورس است. این کد شامل تعدادی حرف و عدد است که توسط کارگزاری های بورس صادر می شود. کد بورسی مانند کد ملی منحصر به فرد است و تنها یکبار صادر می شود.

صندوق سرمایه گذاری

یکی از بهترین راه های سرمایه گذاری غیر مستقیم برای افرادی که زمان کافی برای برای فعالیت در بورس ندارند، سرمایه گذاری در صندوق است. صندوق سرمایه گذاری یک نهاد مالی است که سرمایه افراد مختلف را جمع کرده و متولیان صندوق را با توجه به دانشی که دارند آن را به شیوه های مختلف سرمایه گذاری می کنند و سود مشخصی را به صاحبان سرمایه می دهند.

قیمت بازار

به قیمت اوراق بهادار که در بازارهای مالی توسط خریداران و فروشندگان سهام داد و ستد می شود، قیمت بازار می گویند.

گواهی نامه نقل و انتقال سهام

برگه سهامی که سهامدار از طریق آن می تواند سهام خود را معامله کند گواهی نامه نقل و انتقال سهام می گویند. این برگه توسط سیستم سپرده گذاری مرکزی برای سهامداران شرکت منتشر می شود.

اختیار معامله

قراردادی است که در آن بین خریدار و فروشنده که خریدار حق خرید یا فروش یک دارایی را در یک قیمت توافق شده و تا یک زمان مشخص از فروشنده خریداری می کند. همچنین خریدار برای در اختیار داشتن این حق تا زمان تعیین شده مبلغ معینی را می پردازد.

آربیتراژگر

در صورتی که یک کالا در بازارهای مختلف دارای قیمت یکسان نباشد ممکن است معامله گر اقدام به خرید آن کالا با قیمت پایین بکند و سپس همان کالا را در بازار دیگر با قیمت بالاتر بفروشد.

بازار آتی

بازار آتی نوعی از بازار است که خریداران و فروشندگان تعهد می کنند که اوراق بهادار یا کالایی را در آینده با قیمت مشخصی مبادله کنند. در بازار آتی بخشی از بهای معامله به عنوان تضمین وثیقه می شود.

حق تقدم

در برخی موارد ممکن است شرکت ها نسبت به افزایش سرمایه خود اقدام کنند، در این صورت سهامداران فعلی شرکت نسبت به افراد دیگر در خرید سهام دارای اولویت هستند. شرکتی که اقدام به افزایش سرمایه می کند به سهامداران خود نسبت به میزان سرمایه آن ها اوراقی را جهت خرید سهام اضافی منتشر شده ارسال می کند که به آن حق تقدم گفته می شود.

قرار داد آتی

در این نوع از قرار داد خریدار و فروشنده تحت نظارت سازمان بورس و با پرداخت وجه تضمین تعهد می کنند که در یک تاریخ مشخص و با قیمت تعیین شده کالای مشخصی را با یکدیگر مبادله کنند.

دوره معاملاتی

به فاصله بین روز آغاز معاملات قرارداد آتی سهام در بازار و آخرین روز معاملاتی که قرار داد آتی سهام در بازار مبادله می­شود را دوره معاملاتی می گویند.

حجم مبنا

به تعداد اوراق بهادار از یک نوع که هر روز باید مورد داد و ستد قرار بگیرد تا کل درصد تغییر آن روز، برای تعیین قیمت روز بعدی به عنوان ملاک باشد.

دامنه نوسان

به پایین ترین و بالاترین قیمتی که قیمت می توان در آن نوسان داشته باشد دامنه نوسان گفته می شود. دامنه نوسان در حال حاضر برای سهام عادی مثبت و منفی پنج است.

عرضه اولیه

به نخستین عرضه اوراق بهادار شرکت به عموم مردم، عرضه اولیه گفته می شود. جزئیات عرضه اولیه در امیدنامه به اطلاع سرمایه گذاران بالقوه می رسد.

کارگزار

کارگزار واسط بین سرمایه گذار و سازمان بورس هستند که وظیفه دارند اوراق بهادار را با کمترین یا بیشترین قیمت برای مشتریان خود بخرند و یا برای آن ها بفروشند. به عبارت ساده تر کارگزار نماینده فروشنده وخریدار است و به ازای هر معامله کارمزد دریافت می کند.

سفارش به قیمت باز

در این نوع از سفارش سرمایه گذار به کارگزار خود اعلام می کند که تعداد مشخصی از سهام شرکت را در سریع ترین زمان ممکن به قیمت بازار خریداری کند و یا بفروشد. سپس کارگزار سفارش را به صورت قیمت باز یعنی بدون قیمت در سامانه معاملاتی ثبت می کند و این سفارش با بهترین قیمت اجرا می شود.

سفارش به قیمت محدود

در این نوع سفارش قیمت خرید و فروش هنگام درخواست سفارش به کارگزار اطلاع داده می شود. اگر سفارش مشتری خرید باشد کارگزار تلاش می کند تا با قیمتی کمتر از قیمت تعیین شده سفارش را خریداری کند، در صورتی که سفارش فروش باشد کارگزار سعی خواهد کرد تا سفارش را با قیمتی بالاتر از قیمت تعیین شده و یا در بدترین شرایط برابر با آن بفروشد.

پرتفو

پرتفو طرحی برای حفظ ریسک متعادل سبد با ترکیب سهام های مختلف در سبد است. فعالان بازار بورس خرید تک سهامی را با توجه به نوسانات بازار توصیه نمی کنند و پرتفو را راه حلی مطمئن برای کاهش احتمال ضررهای احتمالی می دانند.

اساس نامه صندوق سرمایه گذاری

به منظور عملکرد قانونی صندوق ها برای هر صندوق مجموعه ای از ماده های قانونی مشخص شده است که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تایید شده است.

اوراق بهادار

اوراق بهادار ابزار مالی با قابلیت داد و ستداد است. اوراق بهادار می­ تواند شامل سهام عادی، سهام ممتاز حق تقدم، سهام جایزه، اوراق مشارکت، مشتقات، اختیار معامله، قرارداد آتی و صکوک باشد.

اوراق مشارکت

اوراق مشارکت آن دسته از اوراق هستند که به منظور تامین بخشی از منابع مالی برای مدت معین از طریق عرضه عمومی واگذار می‌گردد.

سود هر سهم

برای محاسبه سود هر سهم، کل سود در پایان سال مالی (البته بعد از کم کردن مالیات) بر تعداد سهام عرضه شده تقسیم می کنیم، عدد حاصل سود هر سهم است.

قیمت پایانی سهم

قیمت پایانی یک سهم قیمتی است که قیمت معامله سهم را در ابتدای روز بعد تعیین می کند.

بستن نماد

به توقف معاملات انواع اوراق بهادار در طول دوره مشخص مطابق با دستور العمل مربوطه بستن نماد می گویند.

قیمت اسمی

به قیمت اولیه سهم در بازار قیمت اسمی گفته می شود.

نماد شرکت

برای این که سرمایه گذاران به راحتی بتوانند شرکت ها را شناسایی کنند و آن ها را راحت تر دسته بندی کنند به هر شرکت کدی داده می شود که به آن نماد شرکت گفته می شود. معمولا نماد شرکت شامل حرف اول گروه صنعتی آن به علاوه قسمتی از اسم شرکت است.

شاخص

به اعدادی که وضعیت بازار را دوره های قبل و جاری نشان می دهند شاخص می گویند. سرمایه گذاران باید قبل از سرمایه گذاری در بازارهای بورسی شاخص های بازار را به خوبی تحلیل و بررسی کنند. برخی از شاخص های مهم عبارتند از: شاخص مالی، شاخص کل، شاخص صنعتی، شاخص بازده نقدی

جمع بندی

در این مقاله به توضیح اصطلاحات بورسی پرداختیم. البته توجه به این نکته حائز اهمیت است که اصطلاحات بورسی فقط شامل این موارد نمی شود و ما به ذکر اصطلاحات مهم و رایج در بورس اکتفا کردیم. به نظر شما چع اصطلاح دیگری را می توانیم به این لیست اضافه کنیم؟

اصطلاحات تخصصی مالی و معادل انگلیسی آنها

اصطلاحات تخصصی مالی که در این گفتار ارائه شده، شما را با شماری از اصطلاحات رایج در بازار سرمایه، بورس، تملک دارایی و مقولاتی که در مدیریت مالی رایج است، آشنا می کند. تفکیک هزاران واژه و عبارت در اصطلاحات تخصصی حسابداری و اصطلاحات تخصصی مالی، کار دشواری است چرا که هم در اقتصاد خرد و کلان و حسابداری و مدیریت مالی، این اصطلاحات کاربرد دارد. به هر حال، دانستن آن ها برای درک بهتر اخبار و گزارشاتی که روزانه منتشر می شود، توصیه می شود.

اگر اصطلاح دیگری سراغ دارید، برای تکمیل این گفتار در بخش کامنت ارائه کنید.

ارائه خدمات در شرکت حسابداری ایران فاینانس

بازار حراج (AUCTION MARKET)

در اصطلاحات تخصصی مالی ، منظور از بازار حراح ، بازاری است که خریدار و فروشنده ، به صورت همزمان ، پیشنهاد های خرید و فروش خود را عرضه می کنند. بازار بورس اوراق بهادار، نمونه ای از بازار حراج محسوب می شود.

گزارش حسابرس (AUDITOR’S REPORT)

منظور، گزارشی است که یک موسسه حسابرسی به منظور اظهارنظر درباره صورت های مالی یک شرکت که حسابرسی شده است، منتشر می کند. گزارش حسابرسی کلیه شرکت های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران را در سامانه جامع ناشران (کدال) مشاهده فرمایید.

اوراق قرضه مقام ناظر (AUTHORITY BOND)

در اصطلاحات تخصصی مالی و اصطلاحات تخصصی حسابداری ، اوراق قرضه مقام ناظر یا اوراق قرضه دولتی، نوعی از اوراق است که دولت یا شرکت اصطلاحات بورسی ها بر اساس مجوزاتی که دارند منتشر میکنند تا به عنوان اهرمی برای تامین نقدینگی بنگاه و نظارت بر یک موسسه دولتی استفاده شود.

حق واگذاری (AUTHORITY TO TRANSFER)

منظور، اجازه واگذاری مالکیت از یک گروه به گروه دیگر توسط نهاد واگذاری است که اختیار این کار را می دهد. این مدرک را سند واگذاری به گروه ثالث یا THIRD PARTY RELEASE هم می نامند. در ایران، سازمان خصوصی، مسئول واگذاری شرکت های دولتی طبق اصل ۴۴ قانون اساسی به بخش خصوصی است. در واقع دولت و قانون اساسی، حق واگذاری شرکت را به به سازمان خصوصی اعطا کرده است.

سهام مجاز (AUTHORIZED STOCK)

منظور از سهام مجاز در اصطلاحات تخصصی مالی یا در اصطلاحات تخصصی حسابداری، تعداد سهامی که شرکت طبق اساسنامه خود می تواند منتشر کند. مثلا ۱۰۰۰ سهم ۱۰۰ ریالی.

سرمایه گذاری مجدد خودکار (AUHTOMATIC REINVESTMENT)

منظور از سرمایه گذاری مجدد خودکار که «باز سرمایه گذاری خودکار» هم نامیده می شود، خرید سهم اضافی با استفاده از سود سهام فعلی است که معمولا در صندوق های سرمایه گذاری مشترک مطرح می شود. دولت در سهام عدالت، از سود سهام دریافتی مشمولان، سرمایه گذاری مجدد کرده و سبد سهام مشمولان را افزایش داد.

اگر شرکتی EPS سالانه خود را اعلام و بخشی از سود را تقسیم کند و شما با سود دریافتی از این سهم، مجددا سهام این شرکت در بورس را خریداری کنید، در واقع سرمایه گذاری مجدد انجام شده است. اما پرداخت وجه حق تقدم خرید سهام شرکت های بورسی، نوعی بازسرمایه گذاری خودکار محسوب می شود.

برداشت خودکار (AUTOMATIC WITHDRAWL)

منظور از برداشت خودکار در اصطلاحات مالی ، میزان پرداخت ثابت و روتین و ادواری یک صندوق سرمایه گذاری مشترک بر اساس بازه های ماهانه، فصلی و شش ماه یک بار است.

میانگین (AVERAGE)

مظور، محاسبه ریاضی تغییرات قیمت سهام گروه مشخصی از شرکت ها در بازا بورس و اوراق بهادار است. منظور از کاهش میانگین (AVERAGE DOWN) یعنی این که شما ۱۰۰۰ سهم از یک شرکت در سبد سهام خود دارید و قیمت خرید شما، ۱۰۰۰ تومان است. اما به محض کاهش قیمت سهم به ۸۰۰ تومان، شما ۱۰۰۰ سهم دیگر خرید می کنید. این جا شما ۲۰۰۰ سهم دارید اما قیمت میانگین شما به زیر ۱۰۰۰تومان کاهش یافته است. از این روش، بورس بازها برای کاهش میانگین قیمت سهام در پرتفو استفاده می کنند تا ضریب سود دهی سبد را افزایش دهند.

افزایش میانگین (AVERAGE UP) زمانی است که قیمت سهامی که در پرتفو دارید، افزایش می یابد و با توجه به روند سودسازی شرکت مورد نظر شما و با توجه به فاکتور سود آتی، تلاش می کنید تا تعداد بیشتری سهام در قیمت های بالاتر به سبد خود اضافه کنید و میانگین خرید را افزایش دهید. به این کار، افزایش میانگین گفته می شود و زمانی رخ می دهد که سهامداران، از افزایش سودآوری یک شرکتی که در سبد داشتند، مطلع و مطمئن شوند و قصد سرمایه گذاری بیشتر پیدا کنند.

میانگین سازی (AVERAGING)

منظور، استراتژی سرمایه گذاری است که میزان ریالی ثابت سرمایه گذاری شده تا بلوک های بیش تری از یک صندوق یا اوراق بهادار، خریداری شود و میانگین بهتری برای سرمایه گذاری حاصل شود.

اوراق قرضه نوزاد (BABY BOND)

به اوراقی اطلاق می شود که ارزش رسمی آن ها کم تر از یک هزار دلار آمریکا باشد. البته در بازار ایران، اصطلاحی متداول محسوب نمی شود.

سرمایه گذاری با سربار متاخر (BACK-END LOAD)

منظور از سرمایه گذاری با سربار متاخر در اصطلاحات مالی ، سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک در بورس است که در آن، هزینه کارمزد یا حق العمل، هنگام بازپرداخت اصل سرمایه، دریافت می شود و نه در هنگام خرید اوراق . معمولا هر سال، کارمزد به صورت سنواتی کاهش می یابد تا دیگر هیچ هزینه حق العملی باقی نماند. این روشی است تا برداشت های سرمایه گذاران در صندوق ها، کاهش یابد.

واگشت ( BACKUP )

در رایانه به معنی پشتیبان گیری و تهیه نسخه کپی از فایل ها است. در اصطلاحات تخصصی مالی، منظور تغییر روند بازار سهام و بورس است.

گواهی اوراق بهادار غیر قابل انتقال (BAD DELIVERY)

منظور، گواهی اوراق بهاداری که دریافت شده اما به واسطه عدم انجام کارهای اداری یا نداشتن امضاء، غیر قابل انتقال به دیگران است.

صندوق سرمایه گذاری مشترک (BALANCED MUTUAL FUND)

منظور، صندوق سرمایه گذاری است که پرتفو آن، ترکیب از سهام و اوراق قرضه و خزانه و سلف و . . . باشد تا ریسک سرمایه گذاری کاهش یابد.

تراز تجاری (BALANCE OF TRADE)

منظور،‌تفاوت بین اقلام وارد شده به کشور و اقلام صادر شده از آن است. تفاوت واردات و صادرات که گاهی مثبت است و گاهی منفی.

اوراق قرضه با سر رسید دور (BALLOON MATURITY)

منظور از اوراق قرضه با سر رسید دور در اصطلاحات مالی ، انتشار اوراق قرضه ای است که در سال های اولیه، بخش اندکی از سود آن در سر رسید و بخش اصلی آن در سال های بعدی منتشر می شود. البته به اصطلاحات بورسی این ها اوراق قرضه با سر رسید دنباله دار (SERIAL MATURITY) هم اطلاق می شود.

پذیرش بانکی (BANKER’S ACCEPTANCE)

منظور، سندی است که توسط وارد کننده یا صادر کننده کالا در وجه یک بانک صادر می شود و بانک، تعهد بی قید و شرط دارد که مبلغ اسمی آن را در سر رسید پرداخت کند و معمولا سر رسیدی کم تر از ۳ ماه دارند. LC یا اعتبار اسنادی مدت دار از آن جمله است.

هلدینگ بانکی ( BANKING HOLDING )

منظور، شرکت مالک یا کنترل کننده یک یا چند بانک است.

ورشکستگی (BANKRUPTCY)

کنش حقوقی، اختیاری یا اجباری، توسط فرد حقیقی یا حقوقی گفته می شود که بر اساس آن، توان پرداخت تعهدات و دیون، از بین می رود.

شاخص اطمینان بارن (BARRON’S CONFIDENCE INDEX)

منظور، نسبت اوراق قرضه با کیفیت بالا به اوراق قرضه با کیفیت پایین است که میزان اطمینان سرمایه گذار به اقتصاد را اصطلاحات بورسی نشان می دهد. خریداران اوراق قرضه با درجه پایین، به وضعیت اقتصاد اطمینان دارد اما خریداران اوراق قرضه با کیفیت بالا، به آینده اقتصاد تردید دارند.

ارزش پایه بازار (BASE MARKET VALUE)

منظور از ارزش پایه بازار در اصطلاحات مالی ، میانگین قیمت سهام گروه مشخصی از سهام در یک بازه مشخص است. این، معیاری برای مقایسه شاخص های مختلف بازار می باشد. ارزش بازار بورس ایران را در TSETMC.COM مشاهده کنید.

اوراق قرضه بی نام (BEARER BOND)

منظور، اوراق قرضه ای که مالکیت آن ثبت نشده و کوپن بهره آن متصل به گواهی اوراق قرضه است. به منظور دریافت بهره بایستی این کوپن ها را به سازمان ناشر ارسال کرده و فروش آن تنها با دست به دست شدن امکان دارد.

جذب شده (ABSORED)

منظور، سهامی است که جدیدا متتشر شده و همه ان در بازار به فروش رسیده است. لذا در بازار، اصطلاحات بورسی کاملا جذب شده است. ظرفیت جذب (ABSORPTIVE CAPACITY) هم بیش ترین میزان اوراق بهاداری است که توسط بازار خریداری شده است. بدون آن که تغیر عمده ای در قیمت ایجاد شود.

اظهار نظر حسابدار (ACCOUNTANT’S OPINION)

منظور گزارش بررسی های موسسه حسابرسی و اظهارنظر درباره صورت های مالی بنگاه است.

سال حسابداری (ACCOUNTING YEAR)

منظور، بازه ۱۲ ماهه است که مشابه سال تقویمی یعنی از فروردین تا اسفند نیست. شرکت ها در گزارشگری مالی خود، از ان بهره می برند و گزارش ها،‌بر اساس سالی مالی منتهی به فلان تاریخ،‌ تهیه می شود. مثلا گزارش صورت های مالی منتهی به ۲۹ اسفند فلان سال.

سرمایه گذاری مجاز (ACCREDITED INVESTOR)

سرمایه گذاری مجاز، سرمایه گذاری است که طبق مقررات بورس واوراق بهادار صورت می گیرد.

انباشته شدن (ACCURE)

منظور از انباشته شدن در اصطلاحات مالی ، انباشته شدن بهره پول،‌ رشد،‌ تزاید و متراکم شدن بهره بدهی، اصطلاحات بورسی دریافتنی یا پرداختی است که روز به روز افزایش می یابد. منظور از بهره متعلقه (ACCURED INTEREST)، بخشی از بهره اوراق بهادار با درامد ثابت است که از زمان آخرین پرداخت، جمع شده و پرداخت نشده است.

سود سهام انباشته (ACCUMULATED DIVIDEND)

منظور، سود سهام اعلام شده اما پرداخت نشده به دارنده سهام ممتاز تراکمی (CUMMULATIVE PREFERED STOCK) است .سود سهام انباشته باید پیش از پرداخت هر نوع سود سهام عادی مصوب، پرداخت شود.

مقوله DIVIDEND IN ARREARS به بخشی از سود سهام تحقق یافته روی سهام ممتاز تراکمی، مرتبط است که هنوز اعلام و تسویه نشده است.

انباشت (ACCUMULATION)

منظور، خرید شمار زیادی از سهام یک شرکت است بدون این که قیمت هر سهم افزایش یابد. به دامنه ای که حدود قیمت سهم در یک بازه زمانی معامله می شود، دامنه انباشت (ACCUMULATION AREA) گفته می شود.

تصاحب (ACQUISITION)

منظور از تصاحب در اصطلاحات مالی، زمانی است که بخشی یا کلی از سهام یک شرکت، به تملک شرکت دیگری در می آید. مثلا در سال ۲۰۱۲ میلادی، شرکت فیسبوک با پرداخت ۱ میلیارد دلار، کل سهام شرکت Instagram را به تملک خود درآورد.

سراسر بازار (ACROSS THE BOARD)

منظور، حرکتی در بازار سهام است که عموما به شکل یکسانی بر کلیه سهام در بازار بورس، تاثیر دارد.

گروه اوراق قرضه فعال ( active bond crowd)

بخشی از معامله گران اوراق قرضه در بورس است که فقط روی فعال ترین اوراق قرضه،‌معامله می کنند. منظور از بازار فعال (active market)، بازاری است که حجم انبوهی از سهام،‌اوراق قرضه یا کالاهای اولیه معامله می شود یا روی انتشار خاص معاملات وسیع صورت می گیرد. دامنه قیمت در بازار فعال، معمولا کم تر از سایر بازارها است.

شکاف کاهش قیمت (BEAR SPREAD)

اختیار معامله سهام یا کالا به جهت کسب سود ناشی از پیش بینی افت قیمت در بازار است. تحدید کاهش قیمت (BEAR SQUEEZE)، خرید اوراق بهادار، ارز و کالا در بازار توسط مقامات مسئول کشور به منظور جذب نقدینگی افرادی است که با هدف کاهش قیمت به فروش سریع اقدام کرده است.

مالک ذی نفع (BENEFICIAL OWNER)

منظور، مالک واقعی یک دارایی است که در دفاتر ثبت می شود. منظور از ذی نفع (BENEFICIARY)، دریافت کننده عواید وصیت نامه، بیمه نامه و پرداخت های مساوی برای بقیه عمر یا سایر قراردادهای مشابه است.

ضریب بتا (BETA COEEFICIENCY)

منظور مقایسه نوسان قیمت سهم نسبت به سایر سهام موجود در بازار است. ضریب ۱، نشان می دهد که سهام در گذشته ، نوسانی متناسب با بازار را تجربه کرده است. ضریب صفر،‌نشان از وجوه نقد است.

افزایش قیمت پیشنهاد (BIDDING UP)

منظور، افزایش قیمت پیشنهادی یک سهم است که معمولا به دلیل وجود تقاضا در بازار برای خرید حجم عمده ای از آن اتفاق می افتد. وقتی قیمت سهمی افزایش می یابد، قیمت خرید هم باید افزایش یابد.

بیگ فور و بیگ ایت ( BIG FOUR/BIG EIGHT )

منظور، هشت موسسه حسابرسی بزرگ آمریکا و چهار بانک بزرگ انگلیس است.

رهن کامل (BLANKET MORTAGE)

منظور، رهن گرفتن کل دارایی های یک فرد یا شرکت است.

ائتلاف مبهم (BLIND POOL)

منظور، مشارکت محدودی است که در آن، به صورت مشخص، دارایی های با آورده طرفین خریدای می شود.

حجم عمده (BLOCK)

منظور از حجم عمده در اصطلاحات مالی، شمار انبوهی سهم یا اختیار معامله است که یک جا خریداری یا فروخته می شود.

درج دیدگاه لغو پاسخ

ارائه خدمات مالی و مالیاتی با کمترین هزینه و بهترین کیفیت با همراهی تیمی مجرب از کارشناسان حسابداری در شرکت حسابداری ایران فاینانس

بورس چیست؟ | بورس به زبان ساده

برای پاسخ به بورس چیست مقدمه لازم است؛ حتما با فرایند دریافت وام آشنایی دارید؛ مثلا گاهی برای خرید خانه، ماشین یا راه‌اندازی یک کسب‌وکار شخصی به پول نیاز دارید ولی در حال حاضر به آن مقدار پول دسترسی ندارید. در این حالت یکی از راه‌های تامین پولی که لازم دارید این است که به بانک بروید و درخواست وام کنید. شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی هم می‌توانند چنین کاری انجام بدهند و برای راه‌اندازی پروژه‌های جدید یا به سرانجام رساندن پروژه‌های جاری سراغ نظام بانکی بروند و وام بگیرند. اما شرکت‌ها یک راه دیگر برای تامین مالی دارند و آن مراجعه به بازار سرمایه یا همان بورس است. در این روش شرکت‌ها بخشی از سهام خودشان را در بازار بورس عرضه می‌کنند. این همان عرضه اولیه سهام شرکت در بازار بورس است.

در این حالت، سرمایه‌گذاران فعال در بازار بورس با خریدن این سهام، سهامدار این شرکت می‌شوند و پول حاصل از این فرایند در اختیار شرکت قرار می‌گیرد و شرکت می‌تواند از این پول برای فعالیت‌های اقتصادی خودش استفاده کند. به عبارت ساده‌تر، شرکت به جای اینکه پول مورد نیاز خودش را از طریق نظام بانکی تامین کند، می‌تواند با عرضه اولیه سهام خودش در بازار بورس این کار را انجام بدهد.

تامین مالی شرکت‌ها از طریق بورس محدود به زمان عرضه اولیه نیست و شرکت‌ها می‌توانند از طریق فرایند افزایش سرمایه هم نیازهای مالی‌شان را رفع کنند. قبلا در «رده» درباره روش‌های افزایش سرمایه گفته‌ایم.

اما تامین مالی شرکت‌ها تنها فایده بازار بورس برای اقتصاد یک کشور نیست و بازار بورس کارکردهای دیگری از قبیل مدیریت ریسک، افزایش شفافیت، کشف قیمت و امکان بسیج سرمایه‌های کوچک را هم فراهم می‌کند. به‌طور کلی نظام بانکی و بازار بورس ۲ بال اصلی یک اقتصاد را تشکیل می‌دهند که استفاده مناسب از آن‌ها می‌تواند منجر به رشد اقتصادی پایدار شود.

تالار بورس کجاست؟

بازار بورس در جهان سابقه‌ای طولانی دارد و عمر بعضی از بورس‌ها به چند قرن می‌رسد. مثلا بورس پاریس از سال ۱۷۲۴ میلادی فعال است و سابقه بورس نیویورک به سال ۱۷۹۲ میلادی می‌رسد. در گذشته که ابزارهای ارتباطی امروزی، مانند تلفن و اینترنت، وجود نداشت، سرمایه‌گذاران برای خریدوفروش سهام و اوراق بهادار باید در جایی جمع می‌شدند و معاملات‌شان را انجام می‌دادند. مثل بازارهای سنتی شهرها که مردم برای خرید مایحتاج‌شان به آن‌ها اصطلاحات بورسی مراجعه می‌کردند. بورس ایران هم از سال ۱۳۴۶ فعالیت می‌کند و تا همین چند سال پیش اکثر سرمایه‌گذاران برای خریدوفروش سهام به ساختمانی می‌رفتند که به تالار بورس معروف بود. اما به‌مرور و با پیشرفت ابزارهای ارتباطی و به‌ویژه اینترنت، بیشتر سرمایه‌گذاران دیگر به چنین مکان‌هایی مراجعه نمی‌کنند و معاملات‌شان را از طریق اینترنت انجام می‌دهند. مثل فروشگاه‌های اینترنتی که امکان خرید آنلاین را ایجاد کرده‌اند. به همین دلیل معنای اصطلاح «تالار بورس» هم رفته‌رفته تغییر کرده و به همه بسترهایی گفته می‌شود که معاملات بورسی در آن‌ها انجام می‌گیرد.

نماد بورسی چیست؟

حتما ادبیات دهه هشتادی‌ها به گوش‌تان خورده و گاهی این ادبیات سردرگم‌تان کرده. مثلا ممکن است این جمله را بشنوید که «رسیدی خ ز بزن» و برایتان سوال شده باشد که منظور از «خ» و «ز» چیست. بورس هم ادبیات خاص خودش را دارد که در نگاه اول می‌تواند باعث سردرگمی شود. ماجرا این است که وقتی اصطلاح یا عبارتی پرکاربرد باشد، دوست داریم آن اصطلاح یا عبارت را مختصر کنیم تا راحت‌تر باشیم.

برای نامگذاری نمادهای بورس شرکت‌هایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار می‌گیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکت‌ها در بورس نشان‌دهنده گروه آن شرکت در بورس است. بقیه حرف‌های این نمادها هم به‌نوعی انتخاب می‌شوند که نشان‌دهنده عنوان اصلی شرکت باشد

در بازاری هم که قرار است سهام شرکت‌ها خریدوفروش شود، استفاده از نام کامل شرکت‌ها دردسرهای زیادی دارد. مثلا در یک گفت‌وگوی بورسی دشوار است که بگوییم «قیمت سهام توسعه معادن روی ایران افزایش یافت» یا اینکه در تابلوی معاملات بورس از نام کامل شرکت‌ها استفاده کنیم. به همین دلیل از همان ابتدا برای هر شرکتی که وارد بورس می‌شود یک نماد خاص و منحصربه‌فرد در نظر می‌گیرند تا فرایند معاملات ساده‌تر باشد. مثلا بورسی‌ها «بانک صادرات ایران» را با نماد «وبصادر» و «گسترش سرمایه‌گذاری ایرانخودرو» را با نماد «خگستر» می‌شناسند.

نحوه نام گذاری شرکت های بورسی

در حال حاضر بیش از ۵۰۰ شرکت در بازارهای بورس و فرابورس ایران حضور دارند. این شرکت‌ها به چند گروه تقسیم می‌شوند و شرکت‌هایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار می‌گیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکت‌ها در بورس نشان‌دهنده گروه آن شرکت در بورس است. مثلا نماد معاملاتی بانک‌ها و موسسات اعتباری با حرف «و»، شرکت‌های سیمانی با حرف «س»، شرکت‌های شیمیایی با حرف «ش» و شرکت‌های خودرویی با حرف «خ» شروع می‌شوند (البته استثناهایی هم وجود دارد). بقیه حرف‌های این نمادها هم به‌نوعی انتخاب می‌شوند که نشان‌دهنده عنوان اصلی شرکت باشد.

برای نمونه، نمادهای «خودرو» و «خگستر» و «خساپا» و «خپارس» مربوط به گروه «خودرو و ساخت قطعات» می‌شوند، نمادهای «فملی» و «فولاد» و «فخوز» و «فاسمین» در گروه «فلزات اساسی» هستند، نمادهای «حکشتی» و «حریل» و «حفارس» و «حتاید» در گروه «حمل‌ونقل، انبارداری و ارتباطات» معامله می‌شوند و نمادهای «وپارس» و «وتجارت» و «وپاسار» و «ونوین» در گروه «بانک‌ها و موسسات اعتباری» قرار دارند. البته همان‌طور که اشاره کردیم در این نام‌گذاری‌ها استثناهایی هم وجود دارد که می‌توانید به‌مرور به آن‌ها آشنا شوید.

معرفی انواع بازار بورس در ایران

شاید شنیده باشید که سهام فلان شرکت در بازار بورس معامله می‌شود یا اینکه فلان شرکت، فرابورسی است. اما شاید ندانید تفاوت بورس و فرابورس چیست و بقیه بورس‌ها در چیست. در واقع هر کدام از این‌ها یک بازار مجزا است و قوانین و شرایط خاص خودش را دارد.

تفاوت بورس و فرابورس

اولین نکته اینکه شرکت بورس اوراق بهادار تهران یا همان بورس معروف از سال ۱۳۴۶ شروع به فعالیت کرده است، اما سابقه فعالیت شرکت فرابورس ایران به سال ۱۳۸۷ برمی‌گردد. به‌طور کلی شرایط پذیرش شرکت‌ها در بازار فرابورس نسبت اصطلاحات بورسی به بازار بورس ساده‌تر است و از نظر معاملاتی هم تفاوت‌هایی بین نحوه معاملات بورس و فرابورس وجود دارد. مثلا در حال حاضر فاصله قیمت سفارش‌ها در بازار بورس ۱۰ ریال یا همان یک تومان است، ولی در فرابورس سفارش‌ها را می‌توان با فاصله یک ریال هم ثبت کرد. همچنین بازار پایه هم بخشی از فرابورس است که در آن دامنه نوسان روزانه قیمت ۲ درصد است؛ این دامنه در بازار بورس و تابلوهای اصلی فرابورس ۵ درصد است.

به‌طور کلی شرکت‌هایی که در بازار بورس هستند معمولا اعتبار بیشتری نزد سرمایه‌گذاران، به‌ویژه سرمایه‌گذاران باتجربه‌تر، دارند. البته این امکان هم وجود دارد که شرکت‌های فرابورسی شرایط مورد نیاز پذیرش در بورس را کسب کنند و از فرابورس به بورس منتقل شوند.

بورس کالا چیست؟

همان‌طور که در بورس اوراق بهادار این امکان وجود دارد که هر اوراق بهاداری (از قبیل سهام شرکت‌ها، اوراق مشارکت و غیره) معامله شود، در بورس کالا هم کالاهای مختلف دادوستد می‌شود. البته در اینجا منظور از «کالا» آن کالای مصرفی یا همان کالایی که به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسد، نیست!

بلکه منظور کالاهای خام و فرآوری‌نشده است که اغلب بین فعالان زنجیره تولید دست‌به‌دست می‌شود. مثلا شرکت‌های تولیدکننده ورق و میلگرد و شمش آهن می‌توانند محصولات‌شان را در بورس کالا عرضه کنند و به دست شرکت‌هایی برسانند که از این محصولات به عنوان مواد اولیه استفاده می‌کنند. مهم‌ترین فایده بورس کالا هم ایجاد شفافیت در بازار دادوستد محصولات کالایی است.

نکته: فعالان بورس کالا بیشتر اشخاص حقوقی هستند. در واقع خریدوفروش در رینگ محصولات پتروشیمی و فلزی فقط به اشخاص حقوقی محدود است و اشخاص حقیقی فقط در رینگ معاملات کشاورزی و آتی امکان فعالیت دارند.

شاخص بورس چیست؟ چه تفاوتی با شاخص کل بورس دارد؟

اگر پیگیری اخبار بورسی بوده باشید حتما اصطلاح «شاخص بورس» هم به گوش‌تان خورده باشد. معمولا در اخبار اقتصادی تلویزیون اولین چیزی که گفته می‌شود عدد شاخص بورس و مقدار تغییر آن در مقایسه با روز گذشته است. اغلب هم منظور از «شاخص بورس» همان «شاخص کل بورس» است و بخواهیم کمی دقیق باشیم، شاخص کل بورس نماگری است که سطح عمومی قیمت‌ها و سود سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس را نشان می‌دهد.

نکته: در حال حاضر شاخص‌های مختلفی برای بازارهای بورس و فرابورس ایران تعریف شده است و شاخص کل بورس فقط یکی از این شاخص‌ها است. از شاخص‌های دیگر می‌توانیم به شاخص کل هم‌وزن، شاخص ۵۰ شرکت برتر و شاخص کل فرابورس اشاره کنیم. همچنین برای هر کدام از گروه‌های بورس هم شاخص‌های جداگانه‌ای تعریف شده است.

نکته: شاخص کل بورس، همان‌طور که از نامش پیداست، فقط از قیمت سهام شرکت‌های بورسی (و نه فرابورسی) تاثیر می‌گیرد.

نکته: تاثیر تغییرات قیمت شرکت‌های بورسی روی شاخص کل یکسان نیست. تاثیر شرکت‌های بزرگ‌تر که ارزش بازار بالاتری دارند روی شاخص کل بیشتر است. اصطلاح نمادهای «شاخص‌ساز» هم از همین‌جا می‌آید؛ نمادهایی که تغییرات قیمت‌شان تاثیر بیشتری روی شاخص کل دارد به اصطلاح نمادهای شاخص‌ساز نامیده می‌شوند.

نکته: شاخص هم‌وزن، همان‌طور که از نامش پیداست، از همه شرکت‌های بورسی تاثیر یکسانی می‌گیرد. به همین دلیل است که وقتی قیمت سهام شرکت‌های کوچک‌تر رشد می‌کند، شاخص هم‌وزن رشد بیشتری دارد تا شاخص کل.

سهام چه شرکت هایی در بورس معامله می‌شود؟

با توجه به رویکرد بورس در این سال‌ها و ساده کردن مداوم قوانین مربوط به حضور در بورس، همه شرکت‌ها -حتی شرکت‌های کوچک و خرد- می‌توانند وارد این بازار جدید شوند. البته باید شرایطی را رعایت کنند و حضورشان به تایید بورس یا فرابورس برسد. ابتدا سهام شرکت و سرمایه‌هایش توسط کارشناسان بورس قیمت‌گذاری می‌شود و قیمت پایه‌ای مشخص می‌شود، تعیین خرده‌فروشی یا عمده‌فروشی سهام توسط هیئت مدیره شرکت تصویب می‌شود و مراحل عرضه اولیه و ورود به بورس فراهم می‌شود. این راهنما شاید به درد کسانی بخورد که در این زمینه سوال دارند.

۲۰ اصطلاح محبوب برای تحلیل‌گران بورس

بعضی تحلیل‌گر‌ها اصرار عجیبی به استفاده از واژه تارگت به جای هدف دارند. زیاد به دل نگیرید، آن‌ها عادت ندارند فارسی صحبت کنند. وقتی می‌گویند تارگت سهام این شرکت سه هزار تومان است، یعنی در بلندمدت قیمت آن به سه هزار تومان خواهد رسید. دقیقا به‌همین اندازه ساده و پیش‌پا افتاده. اردر از جمله دیگر واژه‌های انگلیسی محسوب می‌شود که برخی تحلیل‌گران برای پیچیده کردن مطالبشان از آن استفاده می‌کنند و معنای آن همان سفارش خودمان است. سفارش سرخطی یکی دیگر از اصطلاحات پرکاربرد است که در بورس زیاد به گوشتان می‌خورد

فرارو- تحلیل‌گران بورس از اصطلاحات مختلف برای پربار نشان دادن مطالبشان استفاده می‌کنند. طوری که ممکن اصطلاحات بورسی است خیال کنید اصلا کاری به مخاطبشان ندارند و هر چه اصطلاح گنگ و به خصوص انگلیسی بلد هستند را پشت سر هم ردیف می‌کنند. کار به جایی رسیده که ممکن است بعد از خواندن یک تحلیل لازم باشد تا ساعت‌ها واژه‌های مختلف آن را رمزگشایی کنید. در این گزارش کارتان را راحت کرده‌ایم. سعی کردیم ۲۰ مورد از اصطلاحات پرکاربرد را برایتان ترجمه کنیم تا بعد از خواندن تحلیل‌های عجیب و غریب نیاز به رمزگشایی نداشته باشید. مثلا از این به بعد وقتی بگویند برای سهام این شرکت به مجمع بروید، لازم نیست دنبال آدرس محل برگزاری جلسه مجمع عمومی بگردید.

۱- پرتفوی؛ سبد دارایی‌ها
منظور از پرتقوی، سبد یا ترکیب دارایی‌ها است. سهم‌هایی که شما در بورس می‌خرید به سبد یا پرتفوی شما منتقل می‌شود. مثلا وقتی می‌گویند چرا سهام عدالت به پرتفوی مشمولان نیامده، منظور این است که چرا سهام عدالت را نمی‌توان در سبد دارایی‌ها مشاهده کرد.

۲- NAV؛ ارزش واقعی
بعضی NAV را ناو و بعضی دیگر نَو تلفظ می‌کنند. حتی ممکن است آن را با تلفظ ان‌ای‌وی هم بشنوید. از شنیدن اصطلاح ناو لازم نیست بترسید، قرار نیست به جنگ کسی برویم؛ منظور از ناو ارزش ذاتی هر سهم است. تحلیل‌گران با بررسی دارایی‌های هر شرکت ارزش کلی آن را برآورد می‌کنند. وقتی ارزش کلی شرکت را به تعداد سهام آن تقسیم کنید، ارزش واقعی هر سهم یا اصطلاحا NAV سهم به دست می‌آید. وقتی می‌گویند سهام یک شرکت زیر ناو معامله می‌شود، یعنی قیمت آن از ارزش ذاتی‌اش کمتر بوده و جای رشد دارد.

۳- ترید؛ معامله
خیلی‌ها اصرار دارند از اصطلاحات انگلیسی در تحلیل‌هایشان استفاده کنند. در حالی که استفاده از معادل فارسی آن هیچ مشکلی در ارائه مطلب ایجاد نمی‌کند. ترید از نمونه آن‌ها است که معنی معامله دارد. با شنیدن واژه ترید لازم نیست زیاد گیج شوید.

۴- سیو سود؛ فروش
نگه‌داشتن سود یا به اصطلاح پرکاربردتر آن، سیو سود زمانی به کار می‌رود که قیمت سهام یک شرکت رو به رشد بوده و تحلیلگران از احتمال توقف این روند صحبت می‌کنند. در چنین زمانی آن‌ها توصیه می‌کنند سیو سود کنید. یعنی تا اینجای کار هرچه سود کرده‌اید کافی است و بهتر است سهامتان را با وجود احتمال ادامه‌دار بودن روند صعودی بفروشید. عموما در زمانی که ادامه روند با ریسک زیادی همراه باشد، اصطلاح سیو سود به گوشتان خواهد خورد.

۵- سرخطی؛ سفارش اول صف
سفارش سرخطی از جمله پرکاربردترین اصطلاحاتی است که در بورس تهران به گوشتان می‌خورد. چراکه این بازار دارای دامنه نوسان است و وقتی قیمت به بالاترین یا پایین‌ترین حد خود می‌رسد شاهد تشکیل صف خرید یا فروش هستیم. زمانی که یک سرمایه‌گذار در ابتدای صف خرید یا فروش قرار می‌گیرد و موفق به انجام معامله می‌شود، اصطلاحا به آن سفارش سرخطی می‌گویند. این مورد در عرضه اولیه‌ها بیشتر شنیده می‌شود. چراکه بعد از عرضه اولیه سهام یک شرکت تا مدت‌ها شاهد تشکیل صف خرید هستیم و در این بین بعضی سرمایه‌گذاران موفق به ارسال سفارش سرخطی می‌شوند.

۶- سد مقاومت و حمایت؛ نقاط تغییر روند
تحلیلگرانی که روند قیمت سهام را صرفا بر اساس رفتار صعودی یا نزولی آن‌ها بررسی می‌کنند، عموما حرف از سد مقاومت می‌زنند. این مورد درباره شاخص کل هم مشاهده می‌شوند. مثلا می‌گویند سد مقاومت بعدی شاخص یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد است. به این معنا که شاخص یا قیمت بعد از رسیدن به این سد احتمال بازگشت دارد. همچنان اگر این سد شکسته شود، به این معنا که قیمت سهام از آن عبور کند، مقاومت بعدی با فاصله بیشتری تعیین خواهد شد. نقطه مقابل سد مقاومت، محدوده حمایت است. یعنی زمانی اصطلاحات بورسی اصطلاحات بورسی که قیمت سهام نزولی است و تحلیل‌گران پیشبینی می‌کنند که این روند تا کدام محدوده ادامه خواهد داشت.

۷- پولبک؛ بازگشت روند قیمت
تغییر ناگهانی روند قیمت سهام، اصطلاحا پولبک نامیده می‌شود. برای مثال وقتی قیمت سهام نزولی است و به محدوده حمایت می‌رسد، اصطلاحا می‌گویند قیمت پولبک زد و به روند صعودی تبدیل شد. این مورد در مواقع معکوس یعنی تبدیل روند صعودی به نزولی هم استفاده می‌شود، اما عمده کاربرد آن در زمان آغاز روند صعودی بعد از دوره کاهش قیمت است. وقتی می‌گویند قیمت سهام به محدوده پنج هزار تومان پولبک زد، یعنی بعد از کاهش تا سه یا چهار هزار تومان دوباره به محدوده پنج هزار تومان بازگشته است.

۸- کد به کد؛ معامله غیرواقعی
شرکت‌های حقوقی یا سهامداران عمده که نقش بازارگردانی را در بورس دارند، برای کنترل روند قیمت سهام، از معاملات کد به کد استفاده می‌کنند. این مورد باعث تغییر میانگین قیمت کل معاملات یا افزایش حجم معاملات می‌شود. کد به کد یعنی زمانی که خریدار و فروشنده هر دو یک نفر یا یک گروه باشند که صرفا با خرید و فروش سهام روی یک قیمت خاص بین خودشان، باعث تغییر قیمت پایانی سهام شوند.

۹- رشد شارپی یا رالی؛ صعود چشمگیر
سهام بعضی شرکت‌ها در یک دوره زمانی صعودی چشمگیری را تجربه می‌کنند. طوری که هر روز با حداکثر دامنه نوسان یعنی مثبت پنج درصد افزایش قیمت دارند. بورس‌باز‌ها اصطلاحا به این روند صعودی، رشد شارپی یا رالی قیمت می‌گویند. اصطلاح شارپی مربوط شکل و شمایل نمودار شمعی روند قیمت است. چراکه در چنین حالتی نمودار شمعی به شکل خط تیره‌های متوالی نمایش داده می‌شود. رشد شارپی نهایت آمال و آرزو‌های هر سهامدار است!

۱۰- سبدگردانی؛ کار کردن با پول شما
بعضی شرکت‌‎های تحت نظارت سازمان بورس، در ازای دریافت پول از شما، آن را در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند و به جای شما سهام خرید و فروش می‌کنند. این شرکت‌ها سبدگردان نام دارند. در این بین بعضی اشخاص که دانش بورسی دارند، به آشنایانشان توصیه می‌کنند تا سامانه معاملات خود را در اختیار آن‌ها بگذارند تا با پولشان در بورس کار کنند اصطلاحا به این کار سبدگردانی شخصی می‌گویند. سبدگردان‌های شخصی در ازای معاملات سهام برای شما، بخشی از سودی که به دست آورده‌اید را دریافت اصطلاحات بورسی می‌کنند.

۱۱- تک سهم؛ سرمایه‌گذاری صرفا روی یک شرکت
اغلب کارشناسان توصیه می‌کنند سرمایه‌گذار‌ها پولشان را در سهام چند شرکت سرمایه‌گذاری کنند، اما زمانی پیش می‌آید که بعضی سرمایه‌گذاران به حدی نسبت به رشد قیمت سهام یک شرکت اطمینان دارند که کل سرمایه‌شان را برای خرید سهام آن اختصاص می‌دهند. به این کار اصطلاحا تک‌سهم شدن می‌گویند. هرچند بهتر است هیچموقع تخم‌مرغ هایتان را در یک سبد نگذارید.

۱۲- لیکوییدیتی؛ سهام دست سرمایه‌گذاران خرد
لیکوییدیتی یا شناوری یک شرکت منظور میزان سهامی است که در دست سرمایه‌گذاران خرد قرار دارد و در بورس معامله می‌شود. اغلب شرکت‌ها بخش بزرگی از سهامشان در اختیار سهامداران عمده است که عموما در مقاطع کوتاه‌مدت خرید و فروش نمی‌کنند و اصطلاحا سهامشان شناور نیست. شناوری بالا یعنی تعداد سهام در گردش بخش بزرگی از کل سهام شرکت را تشکیل داده است.

۱۳- اردر؛ سفارش
اردر از جمله دیگر واژه‌های انگلیسی است که برخی تحلیل‌گران برای پیچیده کردن مطالبشان از آن استفاده می‌کنند و معنای آن همان سفارش خودمان است.

۱۴- واچ‌لیست؛ دیده‌بان
بعضی از تحلیلگران، عموما یک سبد سهام با ارزش را تشکیل می‌دهند و تغییرات قیمت آن‌ها را بررسی می‌کنند. آن‌ها لزوما تمایلی به خرید یا فروش سهام این شرکت‌ها را ندارند. به این سبد سهام، واچ‌لیست می‌گویند که معادل فارسی آن دیده بان است.

۱۵- تاچ کردن؛ رسیدن به سد مقاومت یا حمایت
زمانی که قیمت سهام یک شرکت به یکی از محدوده‌های مقاومت یا حمایت می‌رسد و تغییر روند می‌دهد، از اصطلاح تاچ کردن استفاده می‌کنند. زمانی که قیمت سهام بعد از روند نزولی، سد حمایت را تاچ می‌کند و به مدار صعودی باز می‌گردد، بعضا از اصطلاح بوسه خداحافظی هم استفاده می‌کنند.

۱۶- میانگین کم کردن؛ خرید دوباره در قیمت منفی
فرض کنید سهام یک شرکت را با بررسی تحلیل‌ها خریده‌اید، اما قیمت آن در روز‌های بعد کاهش پیدا می‌کند. شما همچنان به سهامتان ایمان دارید و منتظر افزایش قیمت دوباره هستید. در چنین شرایطی اگر مجددا دست به خرید بزنید، اصطلاحا به آن کم‌کردن میانگین می‌گویند. چراکه با این کار میانگین قیمت سفارش‌های خرید شما کاهش پیدا خواهد کرد.

۱۷- تارگت؛ هدف قیمت
بعضی تحلیل‌گر‌ها اصرار عجیبی به استفاده از واژه تارگت به جای هدف دارند. زیاد به دل نگیرید، آن‌ها عادت ندارند فارسی صحبت کنند. وقتی می‌گویند تارگت سهام این شرکت سه هزار تومان است، یعنی در بلندمدت قیمت آن به سه هزار تومان خواهد رسید.

۱۸- مجمع رفتن؛ نگه داشتن سهام در زمان مجمع عمومی
زمانی که مجمع عمومی شرکت‌ها برگزار می‌شود، معاملات سهام آن‌ها به مدت چند روز متوقف خواهد شد. برای همین بعضی سهامداران بیخیال نتیجه جلسه مجمع عمومی شده و قبل از متوقف شدن نماد یک شرکت برای برگذاری مجمع، سهام خود را می‌فروشند. در طرف مقابل اگر مجمع عمومی دستورجلسه‌های مهم و سودآوری داشته باشند، تحلیل‌گران توصیه می‌کنند همچنان سهام خود را نگه دارید و با آن به مجمع بروید. توجه داشته باشید که مجمع رفتن به معنای شرکت در جلسه مجمع عمومی نیست!

۱۹- سیگنال رانتی؛ پیشنهاد خرید بر اساس اخبار محرمانه
هر کانال تلگرامی مرتبط با بورس را پیش رویتان باز کنید، به احتمال ۸۰ درصد با واژه سیگنال رانتی مواجه خواهید شد. چنین کانال‌هایی ادعا می‌کنند با بزرگان بازار در ارتباط هستند و قبل از رخداد یک اتفاق، از آن مطلع می‌شوند. در چنین زمانی آن‌ها پیشنهاد خرید یا فروش سهام بر اساس اطلاعات نسبتا محرمانه‌ای که به گوششان رسیده، ارائه می‌کنند و به آن سیگنال رانتی می‌گویند. منظور سیگنالی است که از طریق رانت اطلاعاتی به دست آمده.

۲۰- کامودیتی؛ مواد اولیه
افزایش قیمت کامودیتی‌ها روی قیمت سهام شرکت تاثیر می‌گذارد. با شنیدن این جمله نیازی به نگرانی و سرگیجه نیست. منظور از کامودیتی مواد اولیه و فلزات اساسی است. مواردی مثل طلا، مس، فولاد، نفت و . که در بازار‌های جهانی معامله می‌شوند و افزایش و کاهش آن‌ها عموما روی قیمت سهام شرکت‌های گروه پالایشی‌ها، فلزی‌ها و معدنی‌ها تاثیرگذار است. حتی بعضا به شرکت‌های حاضر در این گروه‌ها، کامودیتی می‌گویند.

آشنایی اصطلاحات رایج بورس و موارد کاربردی

در این مقاله میخواهیم برای افرادی که قصد سرمایه گذاری در بازار بورس و یا آشنای با مفاهیم آن را دارند، به برخی از اصطلاحات رایج بورس بپردازیم و آن ها را برای شما توضیح دهیم. اگر اصطلاح مهمی در این لیست ذکر نشده است، آنرا در بخش دیدگاه ها درج کنید تا تیم اول پرداخت با بروز رسانی مقاله مرجع کاملی از اصطلاحات بازار بورس را در اختیار شما قرار دهد.

سال مالی

به بازه ی زمانی یکسال گفته می شود که مبداء شروع فعالیت کار شرکت ها قرار می گیرد و سال مالی هر شرکت می تواند با شرکت دیگر متفاوت باشد و الزامی بر تطبیق با سال شمسی وجود ندارد، این سال مالی در قسمت بالای صورت های مالی قید می گردد. در پایان هر سال مالی اعضای هیئت مدیره موظف هستند به راجع به عملکرد خود به سهامداران گزارش دهند.

می توان گفت در چندین روز گذشته برای بازار رمز ارزی، روزهای پر رونق ای بوده است. پس از مدت بیشتر بخوانید

با پیشرفت روز افزون تکنولوژی و پیدایش مواردی مانند بیت کوین و آلت کوین ها، این سوال به ذهن هر بیشتر بخوانید

شاخص کل

شاخص کل، بازدهی کل بازار را نشان می دهد و تغییرات مثبت و منفی آن، نشان گر تغییرات مثبت یا منفی کل بازار است. برای محاسبه بازدهی بازار طی ماه گذشته، می توان درصد رشد شاخص را از ابتدا تا انتهای ماه در نظر گرفت.

تفاوت شاخص مالی و شاخص صنعتی

شاخص مالی روند بازدهی شرکت های سرمایه گذاری را نشان می دهد و شاخص صنعتی، روند بازدهی شرکت های غیر سرمایه گذاری را نشان می دهد.

شاخص 50 شرکت فعال

اصطلاحی در اقتصاد و حسابداری بورس است به معنای ۵۰ شرکت فعال، این اصطلاح در واقع گزارشی است که سازمان بورس اعلام می کند و وضعیت معامله شرکت ها و ضریب نقد شوندگی ۵۰ شرکت فعال تر را اعلام کرده و این شاخص، بازگو کننده روند رشد شرکت ها است.

شاخص بازده نقدی

عبارتست از بازدهی شرکتها به جهت بازده سود خالص.

نماد شرکت های بورسی

نمایانگر مخفف نام و صنعت یک موسسه مالی است که سهام آن در بورس اوراق بهادار و یا فرابورس ایران منتشر شده است. علت این کار سهولت در بیان نام این موسسات می باشد. این مخفف در بین همه ی فعالان یکسان بوده و یک استاندارد واحد برای آن نظر گرفته می شود که عموما حرف اول نماد معرف صنعت و حروف بعدی مخففی از نام شرکت است؛ مثلا بجای شرکت خودروسازی سایپا، خساپا و به جای شرکت خودروسازی ایران خودرو دیزل، خاور می گویند.

بازار اولیه

بازاری است که شرکت های که به تازگی وارد بازار بورس شده اند برخی از سهام خود را در آن جا و از طریق پذیره نویسی عرضه می کنند.

بازار ثانویه

بازار ثانویه بازاری است که سهام شرکت های پذیرفته شده در بازار اولیه، مورد معامله قرار می گیرد.

قیمت اسمی

قیمت استانداردی است که برای اغلب سهام یکسان است. مثلا در ایران عموما قیمت اسمی سهام ها ۱۰۰۰ ریال یا همان ۱۰۰ تومان در نظر گرفته می شود. همچنین برای تعیین تعداد سهام یک شرکت، اصطلاحات بورسی سرمایه آن را تقسیم بر عدد 100 تومان می کنند.

اصطلاحات رایج بورس

قیمت بازار

قیمتی که بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا در بازار ثانویه تعیین می گردد را قیمت بازار گویند.

ترازنامه

صورتی است که در آن میزان دارایی، بدهی و حقوق صاحبان سهام به تفکیک به نمایش گذاشته می شود.

سود هر سهم (EPS)

به سود عایدی شرکت به ازای هر سهم که توسط شرکت پیش بینی می شود سود هر سهم می‌گویند.

تعدیل سود

منظور از تعدیل سود، تغییرات سود پیش بینی شده طی سال مالی را تعدیل سود می گویند. همان طور که در بالا توضیح دادیم، در ابتدای یک سال مالی، هیات مدیره شرکت، پیش بینی سود را ارائه داده و مقدار EPS مشخص می شود. بسته به روند عملکردی شرکت، EPS به وضعیت دقیق تر نزدیک تر می شود. تعدیل ها یا مثبت هستند یا منفی.

• تعدیل مثبت در بازار بورس یعنی این که EPS افزایش یافته و شرکت سود ده است.
• تعدیل منفی در بازار بورس یعنی این که EPS کاهش یافته و زیان از سود پیشی گرفته است.

سود تقسیمی (DPS)

بنا به تشخیص اکثریت سهامداران آن بخشی از EPS (به دلیل بدهی های نامشخص و …) که بین سهامداران تقسیم می گردد را سود تقسیمی یا DPS هر سهم می نامند.