نهنگ در ارز دیجیتال به افرادی گفته میشه که صاحب مقدار زیادی از یک ارز دیجیتال هستن و به همین سبب توانایی تاثیر روی قیمتها و نظم بازار رو دارن!
چطور نهنگ های ارز دیجیتال را شناسایی کنیم؟
اگر تا به حال مافیا بازی کرده باشید میدانید که در این بازی مافیاها سعی دارند با همکاری هم، بازی را به دست بگیرند و آن را به نفع خود تمام کنند. این دقیقا همان کاری است که نهنگها در بازار ارز دیجیتال انجام میدهند. در این مقاله تعریف میکنیم نهنگ کیست و چه نقشی در بازار دارد. در ادامه دو مورد از اصلیترین روشهای نهنگها را تعریف میکنیم و توضیح میدهیم که چطور میتوان رفتار نهنگها را شناسایی کرد.
نهنگ کیست؟
به افرادی که سرمایه زیادی در بازار ارزهای دیجیتال دارند و با این سرمایه روند معاملات بازار را تغییر میدهند نهنگ میگوییم. نهنگها با هوش و سرمایه خود بازی میکنند و نظم بازار را به هم میریزند. از آن جایی که حجم سرمایه آنها زیاد است، معاملات نهنگها روی روند قیمتها تاثیر میگذارد. همین اثر عدهای را فریب میدهد و باعث سود نهنگها میشود.
در حال حاضر بیش از 1000 نفر به عنوان نهنگ در بازار رمز ارز فعالیت میکنند. این افراد حدود 40 درصد از بازار را در دست دارند.
اما چرا به این سرمایهداران نهنگ گفته میشود؟ نهنگ آبی با حدود 170 تن وزن سنگینترین جانوری است که تا کنون بر روی کرهی زمین زیسته. نهنگها با هر حرکت موج بزرگی در دریا ایجاد میکنند و همین وجه تشابه نهنگها با سرمایهگذارانی است که از 1000 تا بیش از 5000 واحد بیت کوین دارند. این افراد میتوانند با یک بازی ساده با سرمایه خود تغیرات بزرگی در بازار به وجود بیاورند.
نهنگها چطور بر بازار ارز دیجیتال تاثیر میگذارند؟
نهنگها علاوه بر سرمایه هوش بالایی هم دارند. آنها میتوانند حرکتهای آینده بازار را پیشبینی کنند و آن را به دست بگیرند. برای مثال فرض کنید رمز ارز x قیمت پایینی دارد. نهنگها با سرمایه کلان خود حجم زیادی از x را خریداری میکنند. خرید زیاد یعنی تقاضای بالا. تقاضای بالا باعث افزایش قیمت x میشود. وقتی دیگر سرمایهگذاران بازار ببیند قیمت x بالا رفته به سوی آن میروند. این افراد به امید رشد قیمت x آن را میخرند. همین موقع نهنگها که x را ارزان خریده بودند، آن را با قیمت بالا میفروشند و از بازار x خارج میشوند.
با خروج پول نهنگها از x ، قیمت آن پایین میآید و در نتیجه سرمایهگذاران ضرر میکنند. به این ترتیب نهنگها از بازیای که طراحی کردهاند سود میبرند و عدهای که دنبالهرو آنها بودهاند فریب میخورند و ضرر میکنند.
به طور مثال، در 2 آوریل 2019 ارزش بیتکوین تنها در عرض دو ساعت از حدود 4200 دلار به نزدیک 5000 دلار رسید. این حرکت در ابتدا شکست نمودار به نظر میرسید اما منجر به یک سفارش 20000 واحدی بیتکوین شد که در سه صرافی مختلف صورت گرفته بود. این خرید احساسات بازار را تغییر داد و به عنوان محرکی برای افزایش قیمت عمل کرد. همین مسئله باعث شروع یک رالی قیمتی شد. به طوریکه باعث شد تا بازار ارزدیجیتال تا پایان ماه ژوئن رشد بیش از 240 درصدی داشته باشد.
اگر نهنگها باعث بالا رفتن رفتار شناسی ارزها قیمت یک ارز دیجیتال شوند به این حرکت پامپ و اگر باعث پایین آمدن قیمت شوند به آن دامپ میگوییم. در ادامه دو مورد از اصلیترین تکنیکهای نهنگها را معرفی میکنیم.
تکنیک سل وال(Sell Wall)
نهنگها آرام آرام و طی چندین مرحله رمز ارز خریداری میکنند. پس از اینکه سرمایه کلانی وارد یک رمزارز کردند به طور ناگهانی فروش سنگین میزنند و این همان دیوار فروش است. این فروش سنگین سرمایه بقیه سرمایهگذاران را به خطر میاندازد و آنها هم برای کم کردن ضرر، رمزارز خود را با قیمت پایین میفروشند. اینجاست که نهنگها از فرصت پیش آمده استفاده میکنند و دوباره همان رمز ارز را این بار با حجم بیشتر و قیمت کمتر میخرند و تا زمانی که به سود قابل توجهی برسد آن را نگه میدارند.
چطور فریب تکنیک سل وال را نخوریم؟
با شناسایی رمزارزهای مستعد رشد و بررسی فاندامنتال (بنیادی) آنها میتوان طعمه نهنگها نشد. به پلن معاملاتی خود وفادار باشید.
تکنیک واش ترید (whash trade)
هدف تکنیک واش ترید (یا همان تجارت شستشو) بیشتر نشان دادن حجم معاملات است. اما چطور؟ نهنگها با حجم زیادی رمز ارز میخرند و بلافاصله همان را میفروشند. این خرید و فروش لحظهای حتی اگر با قیمت یکسان انجام شود، چون دوبار معامله شده حجم معاملات را بالا نشان میدهد. از آنجایی که حجم معاملات به طور لحظهای ثبت و گزارش میشود، این تغییر سیگنالی است که نظر سرمایهگذاران را به خود جلب میکند. در واقع نهنگها با دستکاری حجم معاملات سعی دارند در بازار هیاهو ایجاد کنند.
چطور فریب تکنیک واش ترید را نخویم؟
با مقایسه کردن حجم معاملات میتوان این فریب را شناخت. تفاوت چشمگیر حجم معامله یک روز با روزهای دیگر مشکوک است و میتواند تاثیر نهنگهای ارز دیجیتال را لو بدهد.
چطور رفتار نهنگها را شناسایی کنیم؟
برای شناسایی رفتار نهنگها باید تغییرات حجم معاملات، ورود و خروج نهنگها را رصد کنید. اما پیدا کردن نهنگها و زیر نظر گرفتن معاملات آنها آسان نیست. به همین منظور میتوانید از وب سایتها و کانالهای تلگرامی که معاملات نهنگها را به صورت لحظهای گزارش میدهد کمک بگیرید.
اما چطور از این اطلاعات استفاده کنیم؟
مهمترین چیزی که برای ما اهمیت دارد آدرس والتهایی است که بیش از 1000 واحد بیت کوین دارند. هر ورود یا خروج پول از این والتها میتواند در بازار نوسان ایجاد کند. دو حالت مهم از این نوع معاملات به ما در شناسایی رفتار نهنگها کمک میکند. با شناسایی هوشمندانه و به موقع این رفتارها میتوان از آنها برای معامله سیگنال گرفت. البته که شناسایی اشتباه این رفتارها میتواند ما را در دام نهنگها بیندازد.
انتقال از والت به صرافی
صرافیها رایجترین پلتفرم برای معامله هستند. بنابراین انتقال کوینها از والت به حساب صرافی نهنگها معمولاً به این معنی است که نهنگ کوینها را به حساب صرافی خود واریز کرده است و قصد دارد آنها را در کوتاه مدت یا میان مدت معامله کند.
انتقال بیت کوین از والت به صرافی با حجم بالا معمولا به این معنی است که نهنگ قصد دارد بیت کوین خود را در بازار بفروشد. گفتیم که معاملات نهنگها تاثیر چشمگیری در بازار دارد. فروش حجم زیاد بیت کوین فشار نزولی بر بازار وارد میکند و باعث پایین آمدن قیمت آن میشود.
انتقال از صرافی به والت
انتقال کوینها از حساب صرافی به والت شخصی معمولا سیگنالی است که نشان میدهد نهنگ در کوتاه مدت قصد معامله ندارد. نهنگها بیت کوین خود را به کیف پولهایشان انتقال میدهند تا آن را ذخیره کنند. این یعنی اتفاقات خوبی برای بیت کوین در راه است و احتمال دارد قیمت آن بالا برود. وگرنه نهنگها بیت کوین خود را میفروختند و وارد رمز ارز دیگری میشدند. بد نیست بدانید که معمولا نهنگها والتهای سرد را برای ذخیره بلندمدت انتخاب میکنند. چون این والتها امنیت بیشتری دارند.
در اینجا ذکر این نکته ضروری است که وقوع هر یک از انواع تراکنشهای ذکر شده در بالا هیچ نتیجه خاصی را تضمین نمیکند. نهنگها میدانند که تراکنشهایشان ردیابی میشود و گاهی اوقات ممکن است سکهها را بین کیف پولها و صرافیها جابهجا کنند تا نظم بازار را تحریک کنند.
نتیجهگیری
نهنگهای ارز دیجیتال به افرادی گفته میشود که سرمایه زیادی در بازار ارزهای دیجیتال دارند و با این سرمایه روند معاملات بازار را را تغییر میدهند. نهنگها با هوش و سرمایه خود بازیهایی تدارک میبینند که آنها را به سود میرسانند. مثل سل وال و واش ترید. در این مقاله از چشم بورس ما سایتهایی را به شما معرفی کردیم که حجم و قیمت معاملات نهنگها را گزارش میدهند. گفتیم که انتقال رمز ارزها از والت به صرافی یعنی اینکه نهنگها قصد دارند دارایی خود را به فروش برسانند. اما انتقال از صرافی به والت یعنی نهنگها قصد معامله ندارند و میخواهند دارایی خود را نگه دارند. البته که این نتایج یک اصل نیستند و رفتار نهنگها مبهم و غیرقابل پیشبینی است.
رفتارشناسی نهنگهای ارز دیجیتال + آموزش تحلیل رفتار نهنگها در بازار
نهنگ در ارز دیجیتال به افرادی گفته میشه که صاحب مقدار زیادی از یک ارز دیجیتال هستن و به همین سبب توانایی تاثیر روی قیمتها و نظم بازار رو دارن!
اما سوال اینه که ما چرا باید به رفتار نهنگها دقت کنیم و چرا رفتار اونها باید برای ما مهم باشه.
نهنگها بزرگترین دارندگان یک ارز هستن که بخش بزرگی از کل اون ارزش خاص رو دارن.
نهنگها معمولا معاملات کوتاه مدت ندارن یعنی ترید لحظهای و روزانه ندارن و رفتار شناسی ارزها معمولا برای معاملات بلند مدت وارد بازار میشن.
میتونیم رفتارهای نهنگها رو در دو دسته بررسی کنیم:
- وارد کردن ارز زیادی از کیف پول به صرافی
- بردن مقدار زیادی ارز از صرافی به کیف پول
هر کدوم از این حالات، نتایج متفاوتی دارن.
در حالتی که یک نهنگ مقدار زیادی از یک ارز رو از کیف پول به صرافی رفتار شناسی ارزها انتقال میده به این معنیه که اون ارز قراره فروش بره.
یا اگر در حالت برعکس نهنگ مقدار زیادی ارز رو از صرافی به کیف پول انتقال بده یعنی قصد داره مقدار زیادی از اون رمز ارز رو نگه داره و یا به عبارتی هولد کنه.
این روند به ما کمک میکنه تا حدی بتونیم آینده بازار رو حدس بزنیم.
به طور مثال در حالت دوم میشه به اون ارز اعتماد کرد و بازار رو مثبت دونست -یک نشانه خوب-
و در حالت معکوسش، – یک نشانه بد- یعنی در حالت انتقال از کیف پولها به صرافی میشه حدس زد بازار نزولیه و قراره بریزه.
تحلیل رفتار نهنگها به کمک کانال تلگرامی
اخبار مرتبط به نهنگها و اطلاعات خرید و فروش اونها رو میتونید در کانال تلگرامی Whale-alent-io بخونید.
استیبل کوینها، تافتههای جدابافته
مثلا درباره استیبل کوینهایی مثل تتر دقیقا باید برعکس فکر کرد.
انتقال تتر از یک کیف پول ناشناس به صراف نشانه خوبی برای کلیت بازاره چرا که یک نهنگ میخواد خرید کنه و بازار صعودی رو برای یک رمز ارز قراره رقم بزنه و اون پول در مارکت کپ کل بازار به گردش در میاد.
اما اگر تتر از صرافی وارد یک کیف پول ناشناس بشه اون تاثیر منفی داره و یعنی یک نهنگ سرمایش (رمزارزهاش) رو فروخته و دیگه قصد سرمایه گذاری نداره.
تحلیل رفتار نهنگها به کمک وب سایت کوین مارکت کپ
اما نوع دیگهای از رفتار شناسی نهنگها رو هم داریم که برای اون باید از وب سایت coinmarketcap کمک بگیریم.
وارد سایت کوین مارکت کپ بشید و رمز ارز مد نظرتون رو انتخاب کنید.
از کادر بالای چارت، وارد تب هولدر بشید.
در این قسمت میتونید اطلاعات ارزشمندی درباره نهنگها و رفتارهاشون به دست بیارید.
بهمحض وارد شدن به این بخش از سایت در قسمت راست میتونید یک خلاصه از اطلاعات آماری کوین مورد نظرتون رو در این مستطیل کوچیک ببینید.
TOTAL ADDRESS: در واقع به تعداد آدرسهایی که مشغول هولد بیت کوین هستن اشاره داره.
ACTIVE ADDRESS: این بخش آدرسهای فعال کیف پول در ۲۴ ساعت گذشته رو نمایش میده.
TOP HOLDERS: چهار بخش بعد یعنی بخش TOP HOLDERS به میزان دارایی هولدرها از کل بازار اشاره داره.
در ادامه با اسکرول صفحه میتونید این اطلاعات رو دقیقتر ببینید.
Total Addresses
همینطور که میبینید روند هولد تسط نهنگها در ۷ روزه گذشته صعودی و ثابت بوده و این یعنی میشه به بازار دید صعودی بلند یا میان مدت داشت.
Top BTC addresses by balance
این بخش حاوی اطلاعات تکراری شامل رفتار نهنگهای برتره.
Top Addresses By Balance
این بخش آدرس کیف پول نهنگها رو به شما نشون میده.
از این بخش میتونید تشخیص بدید کوینی که انتخاب کردید برای نوسان گیری و ترید مناسبه یا هولد.
نکته ای که در کوینهای مختلف میتونید مد نظر داشته باشید اینه که بزرگترین نهنگ چه قدر از ارزش کل بازار رو در اختیار داره.
هینطور که میبینید این عدد در بیت کوین ۱.۳۷ هست، در یک نمای کلی دیدیم که نهنگهای بزرگ در مجموع ۵ درصد از کل بازار رو در اختیار دارن.
اما در کوینی مثل شیبا این قضیه کاملا متفاوته و سه نهنگ اول تقریبا ۵۲ درصد از بازار رو تحت اختیار دارن.
این یعنی بازار شیبا نمیتونه بازار قابل اعتمای برای دراز مدت و هولد باشه و فقط برای نوسانگیری مناسبه.
روانشناسی بازار ارز دیجیتال | سفر به ذهن تریدرهای موفق!
روانشناسی بازار ارز دیجیتال یکی از مهمترین عوامل موفقیت در این بازار است که کمتر به آن توجه شده است. وقتی صحبت از بازار کریپتوها و معامله رمز ارزها به میان میآید، دانش تحلیل و معاملهگری اولین مسئلهای است که مهم جلوه میکند. شاید فکر کنید هر زمان تحلیل تکنیکال را فول یاد گرفته و بر تحلیل بنیادی مسلط شوید، یک معاملهگر شکست ناپذیر خواهید شد! اما تجربه ثابت کرده که یک تحلیلگر خوب، لزوماً یک تریدر خوب نیست! تحلیلگران حرفهای زیادی بودهاند که با بهترین استراتژیهای تحلیل، به دفعات از بازار شکست خوردهاند.
آن هنگامی که رمز ارز ما افزایش قیمت چشمگیری داشت و به طمع سود بیشتر از فروشش خودداری کردیم، گواه این است که علم روانشناسی بازار ارز دیجیتال چقدر با اهمیت است. دانش روانشناسی بازار به ما کمک میکند نه تنها احساسات خود را کنترل کنیم بلکه از آنها در جهت کسب سود استفاده کنیم.
اکثر معاملهگران هنوز اهمیت روانشناسی بازار ارز دیجیتال را درک نکردهاند. احساسات شما و سایر تریدرهای بازار به قدری موثر است که حتی گاهی جهت بازار را تغییر میدهد. مطالعه این مطلب برای شما ضروری است چون کمک میکند از احساسات خود به هنگام معامله، در راستای موفقیت استفاده کنید.
اهمیت روانشناسی بازار ارز دیجیتال
پیش از آن که به تعریف روانشناسی بازار کریپتوها بپردازیم، با هم اهمیت آن را در موفقیت بررسی خواهیم کرد. بازار ارزهای دیجیتال دارای سه بعد است که عبارتند از:
- بُعد تحلیلی
- بُعد روانشناسی
- بُعد مدیریت سرمایه
اکثر تحلیلگران کل انرژی خود را روی بُعد تحلیلی بازار گذاشته و به آن دو بُعد دیگر کمتر میپردازند. شناخت کامل نسبت به همهی ابعاد بازار ضروری است. تحلیلگری و تریدینگ دو دنیای متفاوت رفتار شناسی ارزها هستند. افرادی هستند که در حوزه تحلیل استاد بوده؛ اما بُعد روانشناسی بازار ارز دیجیتال یا بُعد مدیریت سرمایه در آن را نادیده گرفته و به همین دلیل نتوانستند تریدرهای خوبی باشند. در مقابل افرادی هستند که خیلی هم در تحلیل ماهر نیستند؛ اما تریدرهای خوبی هستند. تریدر حرفهای یک دوره تحلیل و مدیریت سرمایه را پشت سر گذاشته و اصول روانشناسی بازار را رعایت میکند.
روانشناسی بازار چیست؟
روانشناسی به طور کل مطالعه و علم به رفتار افراد است؛ اما وقتی از روانشناسی بازار ارز دیجیتال یا کلاً بازارهای مالی صحبت میکنیم، منظور چیست؟ روان شناسی بازار یا ترید به مجموعه رفتارهایی گفته میشود که به معاملهگر کمک میکند احساساتش را کنترل کرده و از آنها در جهت پیروزی در معاملات استفاده کند. روانشناسی بازار یعنی علم به حرکت یک بازار با توجه به واکنشها و شرایط احساسی افرادی که در آن فعال هستند.
در تعریفی دیگر ، به احساسات و رفتارهایی اشاره دارد که در زمان معامله بروز میکنند. احساساتی که تصمیمات تریدر را تحت تاثیر قرار میدهد. علم روانشناسی معامله یا بازار ارزهای دیجیتال در پی شناخت این احساسات و رفتارها است. در معاملهگری دو نوع احساس به شدت موج میزند که یکی ترس و دیگری طمع میباشد. سایر احساساتی که در ترید بروز می کنند عبارتند از: امید، خشم، هیجان، اضطراب، یاس، ریسکپذیری و.
تریدرهایی که از تحلیل تکنیکال در معاملات خود استفاده میکنند نیز میتوانند از روانشناسی بازار بهره ببرند. بررسی نمودار قیمت کریپتوها قطاری از احساسات معاملهگران را به نمایش میگذارد. شناخت احساسات حاکم بر بازار، فرصتهای سودده بسیاری به بار میآورد.
احساسات عمده تریدرها که بر بازار ارز دیجیتال موثر هستند
طمع ، زیاده خواهی و تمایل شدید انسان به پول است. این حرص آنقدر زیاد است که گاهی منطق انسان را ضایع میکند. این ویژگی مقدمهی بسیاری از رفتارها و تصمیمات یک معاملهگر در بازار ارزهای دیجیتال خواهد بود. بارها شده در معاملهای به سود مطلوب رسیدیم اما همین حرص نگذاشته از معامله خارج شویم. ارز دیجیتالی را بدون آن که خوب بشناسیم خریداری کردهایم فقط چون قیمت آن به سرعت رشد کرده است. این رفتارها و سایر رفتارهای مشابه آن همگی از طمع ما تریدرها نشات میگیرد.
ترس ، احساس دیگری است که موجب میشود معاملهگران معاملات خود را زود ببندند. تریدرها از ضررهای بزرگ ترسیده و ریسک منطقی و لازم را نمیپذیرند. هرگاه بازار ارزهای دیجیتال روند نزولی به خود میگیرد، احساس ترس تریدرها آنها را به سرعت از بازار خارج کرده و فشار عرضه در بازار شدت میگیرد. علم به روانشناسی بازار کمک میکند ما این احساس ترس را شناخته و کنترل کنیم.
امید ، افراد به امید کسب سود وارد بازارهای مالی میشوند. اصلاً اگر امید به سود کردن نباشد، انگیزهای نیز برای ورود به بازار وجود نخواهد داشت. امید یک تریدر را به تحرک در میآورد. البته اگر امید و انتظار بیش از حد باشد، تهدیداتی ناشی از اغراق در تواناییها پدید میآید. امید و انتظار باید با استدلال و محاسبات منطقی همراه باشد.
چرخه احساسات تریدرها در بازار
روانشناسان معتقدند که نوسانات قیمت در بازار متاثر از احساسات افراد است. عملاً رشد بازار به علت نگرش مثبت و اعتماد به نفس مشارکتکنندگان است. یعنی یک موج از احساسات مثبت تقاضا را افزایش میدهد. در مقابل احساست منفی نیز منجر به افزایش عرضه در بازار خواهد شد.
احساسات در بازار صعودی یا گاوی
از نظر روانشناسی بازار ، هنگامی که یک بازار روند صعودی دارد، سه نوع احساس در آن شدت میگیرد:
- خوشبینی
- حرص و طمع
- اعتماد به نفس
اغلب، همین احساسات منجر به شدید شدن خریدها در بازار میشود. در چرخه روانشناسی بازار، احساسات اثر چرخشی دارند. در واقع احساسات مثبت حاکم بر بازار با افزایش قیمتها مثبتتر میشوند. همین امر، به عواطف بازار سیر صعودی بخشیده و آن را به سمت بالاتر میکشاند.
گاهی همین شور افراد میتواند باعث شکلگیری حباب قیمت در بازار شود. در چنین شرایطی اکثر تریدرها هیجانزده و غیرمنطقی میشوند. فراموش میکنند ارزش واقعی آن دارایی چقدر است و فقط به امید ادامه یافتن روند صعودی بازار، آن را میخرند. اینجاست که طمع به میان میآید و چشم منطق تریدرها را میبندد.
احساسات در بازار نزولی یا خرسی
از نظر روانشناسی بازار ، در بازاری که روند نزولی دارد، افراد احساس اندوه را تجربه میکنند. عصبانیت، افسردگی و احساسات نظیر این در افراد بروز خواهد کرد. آن احساس سرخوشی و طمع در افراد تبدیل به احساس ناخرسندی میشود. همین طور که بازار روند نزولی خود را طی میکند، احساسات حاکم بر بازار منفی و منفیتر خواهند شد. این احساسات معمولاً شامل اضطراب و وحشتزدگی هستند.
در این شرایط سرمایهگذاران به دنبال علل کاهش قیمت ها میگردند. آنها نمیخواهند باور کنند روند صعودی به پایان رسیده است و وارد مرحله انکار میشوند. در حقیقت سعی در حفظ جایگاه خود دارند چون فکر میکنند برای فروش دیر شده و بازار دوباره برمیگردد. پس از آن که قیمتها حتی از این هم پایینتر آمدند، ترس و وحشت بازار را به سمتی هدایت میکند که سرمایهگذاران تسلیم شده و در پایینترین قیمت دارایی خود را میفروشند.
وقتی بازار به این نقطه یعنی کف قیمت میرسد، روند نزولی متوقف شده و به ثبات خواهد رسید. اینجا احساس خشم و عصبانیت وجود سرمایهگذار را فرا خواهد گرفت. در نهایت با بهبود وضع بازار مجدد احساس امید و انتظار، سرمایهگذاران را به بازار جذب خواهد کرد.
کنترل احساسات به کمک روانشناسی در بازار ارز دیجیتال
تا به حال دیدیم که درصد تصادفات یک راننده که چند سال است گواهینامه گرفته بیشتر از یک راننده آماتور است. آن راننده که خیلی وقت است رانندگی میکند، به دلیل با تجربه بودن برخی احتیاطها را کنار میگذارد. در حالیکه راننده آماتور بی ادعا تک تک موارد را رعایت میکند.
در بازار ارزهای دیجیتال نیز همین موضوع صدق میکند. تحلیلگران حرفهای در هنگام معامله اهمیت احساسات درون خود را نادیده میگیرند. خیال میکنند استادانه تحلیل میکنند و ترید کرده، سود میبرند؛ اما اگر به احساسات خود نپردازند، اگر راه کنترل احساسات خود را نیابند، ممکن است تحت کنترل احساسات خود تصمیمات اشتباهی بگیرند.
برای آن که از یک تحلیلگر خوب به یک تریدر خوب تبدیل شوید به موارد زیر نیاز دارید:
- آرامش روان
- بالا بردن سرعت تصمیمگیری
- بهبود سرعت عمل
- کنترل احساسات ترس و طمع
- تسلط بر غرور
- پذیرش شکست و دوباره شروع کردن
داشتن چنین مهارتهایی به نظر من شصت هفتاد درصد کار است که در هیچ کلاس و آموزشگاهی تدریس نمیشود. این مسائل را خود شما باید در درون خود کشف کنید.
جمعبندی
روانشناسی بازار یکی از ابعاد بازار دیجیتال است که نادیده گرفتن آن مانع موفقیت ما خواهد بود. ما به کمک روانشناسی بازار و معامله میتوانیم از حالات روحی خود برای سوق دادن معاملات به سمت سوددهی استفاده کنیم. روانشناسی علاوه بر شناخت احساسات و ویژگیهای شخصیتی موثر در تریدها، تکنیکهایی به ما ارائه میدهد تا کمتر احساس سردرگمی و ناتوانی کنیم. در مطالب بعدی شما را با این فوت و فنهای روانشناسی ترید در بازار ارزهای دیجیتال آشنا خواهیم کرد.
نظر شما در این باره چیست؟ به نظر شما دانش تحلیل به تنهایی کافیست؟ آیا واقعا روانشناسی بازار تا این حد با اهمیت است یا خیر؟ نظرات خود را در قسمت دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.
شخصیت شناسی جفت ارزها
یکی از موضوعاتی که دانستن آن کمک شایانی به ارتقاء دانش معامله گری شما کاربران عزیز در بازار فارکس می نماید، شناخت خصوصیات، رفتار و عکس العملهای هر یک از جفت ارزهائی است که در بازار فارکس معامله می شود. هر یک از جفت ارزهای بازار فارکس دارای خصوصیات منحصر به فردی است که شناخت درست آن، می تواند به بهبود دانش شما در اتخاذ تصمیمات صحیح در بازار مبادلات ارزی، موثر باشد.
جفت ارزهای متفاوت، عکس العمل های مختلفی نسبت به اخبار و گزارشات اقتصادی دارند، آنها دارای میزان نوسانات روزانه متفاوتی هستند و همچنین درجه همبستگی (Correlation) متفاوتی با دیگر جفت ارزها دارند که شناخت آنها، استراتژی های متفاوت و مفیدی را برای رفتار شناسی ارزها معامله آنها، پیش روی تان قرار می دهد. در این متن سعی داریم اطلاعات بسیار ارزشمندی را در اختیار شما کاربران محترم قرار دهیم تا بعد از مطالعه آن به شناخت کامل و عمیقی نسبت به جفت ارزها در بازار فارکس دست پیدا کنید، اطلاعاتی که در هیچ جای فضای مجازی با این انسجام، قابل دستیابی نمی باشد.
همبستگی جفت ارزها (Correlation)
نمودار قیمت در جفت ارزهای بازار فارکس، مخصوصا” جفت ارزهای اصلی که بیشتر موضوع بحث ما هستند، برخی مواقع به طور شگفت انگیزی هم روند شده و برخی مواقع هم، در جهات کاملا” متفاوتی حرکت می کنند و البته برخی هم کاملا” نسبت به هم خنثی عمل می نمایند. نگاهی به دو چارت زیر که مربوط به دو جفت ارز EUR/USD و USD/CHF در تایم فریم ۱ ساعتی که هر دو مربوط یک زمان مشابه هستند، تا حد زیادی موضوع را برای تان روشن می نماید، موضوعی که به راحتی با نگاه به جفت ارزهای مختلف در تایم فریم ها و زمانهای مشابه قابل راستی آزمائی می باشد. البته همانطور که قبلا” نیز گفته شد، جفت ارزها دارای عکس العمل ها، حرکات و رفتارهای مخصوص به خود می باشند و نمی توان گفت دو جفت ارز متفاوت دارای رفتارهای ۱۰۰ درصد شبیه هم یا ۱۰۰ درصد متفاوتی هستند.
درجه همبستگی ارزها نسبت به هم به صورت درصد و در طیف ۹۹- (کاملا” مختلف الجهت) تا ۹۹+ (کاملا” هم جهت) قرار می رفتار شناسی ارزها گیرد که در سایتهای مختلف، با رنگهای گوناگونی نمایش داده می شود و در چهار گروه، قابل طبقه بندی است :
- بدون همبستگی : جفت ارزهای که به صورت کاملا” مستقل حرکت می کنند. درجه همبستگی این نوع جفت ارزها در طیف ( ۰ تا ۲۰- ) و ( ۰ تا ۲۰+ ) قرار می گیرد.
- همبستگی ضعیف : جفت ارزهای که به صورت نسبتا” مستقل عمل می کنند. درجه همبستگی این نوع جفت ارزها در طیف ( ۲۱- تا ۴۹- ) و ( ۲۱+ تا ۴۹+ ) قرار می گیرد.
- همبستگی متوسط : جفت ارزهای که به صورت تا حدودی وابسته عمل می کنند. درجه همبستگی این نوع جفت ارزها در طیف ( ۵۰- تا ۷۵- ) و ( ۵۰+ تا ۷۵+ ) قرار می گیرد.
- همبستگی قوی : جفت ارزهای که به صورت کاملا” وابسته عمل می کنند. درجه همبستگی این نوع جفت ارزها در طیف ( ۷۵- تا ۹۹- ) و ( ۷۵+ تا ۹۹+ )قرار می گیرد.
- کاربرد درجه همبستگی
برای ورود به پوزیشن های متفاوت یا مشابه، در جفت ارزهای با درجه همبستگی دو گروه اول، محدودیت خاصی وجود ندارد ولی برای ورود به پوزیشن در جفت ارزهای با درجه همبستگی دو گروه آخر، باید مراقب بود، چرا که ممکن است ما را با مشکلات جدی مواجه سازد. برای مثال فرض کنید درجه همبستگی جفت ارز EUR/USD با جفت ارز USD/CHF ۸۳- باشد و ما بعد از بررسی تکنیکال به این نتیجه رسیدیم که یک پوزیشن خرید در جفت ارز EUR/USD باز نمائیم. در این حالت چنانچه در جفت ارز USD/CHF نیز با پوزیشن مشابه وارد شویم، با توجه به درجه قوی و منفی هبستگی این دو جفت ارز که در گذشته، حرکت به طور قطع در خلاف جهت یکدیگر را داشته اند، زیان معامله در بهترین حالت با سود دیگری خنثی شده و درحالت دیگر، دو برابر می گردد.
بنابراین شایسته است، قبل از ورود به پوزیشن در دو جفت ارز، به درجه همبستگی آن دقت شود تا با انتخاب پوزیشن های درست و پیش بینی روند صحیح به سودهای چند برابری دست پیدا نمائید. میزان درجه همبستگی را برای تایم فریمها و دوره های زمانی مختلف، می توان در سایتهای متفاوتی جستجو کرد. برای این کار کافی است در گوگل کلمه Forex Currency Correlation را جستجو کنید تا جداول گوناگون این پارامتر بسیار مهم را به صورت آنلاین ببینید.
نوسان جفت ارزها (Volatility)
میزان حرکت نمودار قیمت یک جفت ارز را در زمانی مشخص، نوسان یا Volatility گویند، لذا هر چه میزان حرکت نمودار قیمت یک جفت ارز نسبت به جفت ارزی دیگر در یک دوره زمانی مشابه بیشتر باشد می گویند آن جفت ارز دارای Volatility بیشتری نسبت به آن جفت ارز دیگر می باشد. برای روشن شدن موضوع فرض کنید در یک جفت ارز قیمت بسته شدن در چند کندل متوالی در تایم فریم ۱ ساعتی ۵،۲۲،۱۴،۷،۱۹ باشد و در جفت ارز دیگری در همان تایم فریم ۷،۹،۶،۸،۱۰ باشد. در این مثال می گوییم جفت ارز اول دارای Volatility بیشتری نسبت به جفت ارز دوم می باشد.
میزان نوسان جفت ارزها در یک بازه زمانی را هم با درصد و هم با پیپ نشان می دهند. به طور مثال می گویند جفت ارز EUR/USD در تایم فریم روزانه در ۱ ماه اخیر دارای میزان متوسط نوسان معادل ۷۰ پیپ در روز بوده است.
دانستن میزان متوسط نوسان یک جفت ارز در یک دوره زمانی به ما در انتخاب استراتژی معاملاتی مان کمک شایان توجهی
می نماید. به طور مثال یک معلامله گر کم ریسک به سراغ جفت ارزهای با میزان نوسان کمتر می رود و یک معامله گر با ریسک بالا به سراغ جفت ارزهائی می رود که بیشترین میزان حرکت در یک دوره زمانی را داشته باشند. در سایتهای مختلف می توانید میزان Volatility جفت ارزهای متفاوت را در تایم فریم های مشخص و دوره های زمانی کوتاه و بلند بیابید و برای این کار کافی است کلمه Forex Volatility Calculation را جستجو نمائید. البته اندیکاتور ATR نیز می تواند در این خصوص به ما کمک کند.
باید بدانیم هر چه میزان نقد شوندگی یک جفت ارز بالاتر باشد (تعداد و حجم معاملاتش نسبت به دیگر ارزها بیشتر باشد) دارای Volatility کمتری نسبت به ارزهائی است که میزان نقد شوندگی پائین تری دارند، بنابراین جفت ارزهای اصلی بازار که بیشترین حجم معاملات روزانه بازار فارکس را به خود اختصاص می دهند نسبت به دیگر جفت ارزها، دارای Volatility کمتری هستند. ۱۲ جفت ارز پر نوسان، در ۵ ماه انتهای سال ۲۰۱۹ که Volatility روزانه بسیار بالائی داشتهاند به شرح زیر می باشند:
رفتار شناسی بازیگران بازارها
دنیای اقتصاد : رفتار عقلایی به معنی حداکثرسازی سود فردی، یکی از فروض کلاسیک در علم اقتصاد است. اما این فرض سنتی در دهههای اخیر با ترقی اقتصاد رفتاری در آکادمیهای دنیا، به چالش کشیده شده است. بسیاری از اقتصاددانان با آزمونهای مختلف نشان دادهاند که در بازارهای مالی این فرض رد میشود و بسیاری از بازیگران بازارها با سوگیریهای مختلف در جهت زیان خود گام برمیدارند. یکی از این سوگیریها رفتار هیجانی و تودهوار است. پژوهشی در ایران نشان میدهد بازار ارز کشور در بسیاری از اوقات دچار رفتار هیجانی و تودهواری میشود که سرمایهگذاران با ضریب هوشی و آشنایی متفاوت از بازار، رفتاری یکسان از خود بروز میدهند. به عبارت دیگر، آنان بدون در نظر گرفتن پرتفوی خود و حداکثرسازی سود آن، صرفا همراه با خیل تقاضا تنها میخواهند از بقیه عقب نمانند. همچنین رصدهای «دنیایاقتصاد» نشان میدهد که بازار سرمایه نیز در هفتههای اخیر دچار سوگیری «نزدیکبینی» شده و بهرغم ارزنده بودن بسیاری از سهام شرکتها، رغبتی برای خرید در بازار مشاهده نمیشود.
یک پژوهش نشان میدهد شکلگیری انتظارات نرخ ارز رابطه مستقیمی با میزان ضریب هوشی و سواد مالی افراد ندارد. میتوان گفت نرخ ارز برای تمام بازیگران اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است و نوسانات نرخ ارز در سالهای ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ و آشفتگی بازار حاکی از این است که افراد در مقابل اخباری که به دست میآورند به صورت شتابزده و واکنش بیش از حد رفتار میکنند. بنابراین افراد با توانایی شناختی متفاوت، رفتاری مشابه را در بازار دنبال میکنند. درواقع بررسیهای این پژوهش بیانگر این است که واکنشهای هیجانی در بازار ارز تنها در میان افرادی که توانایی کمی در جمعآوری و پردازش اطلاعات دارند مشاهده نشده و واکنشهای مذکور رفتاری فراگیر در میان تمامی افراد جامعه است. مریم شهلایی، مهدی پدرام و نرگس حاجملا درویش در مقالهای با عنوان «نحوه شکلگیری انتظارات نرخ ارز» به رفتارشناسی شوکهای ارزی پرداختهاند.
اصلاح انتظارات عقلایی در مدل
مدل در اقتصاد چارچوب سادهای است که برای نمایش فرآیندهای پیچیده طراحی شده است. عموما زمانی که از مدلهای مختلف اقتصادی صحبت به میان میآید، بحث انتظارات عقلایی نیز مطرح میشود. در واقع این نوع انتظارات، انتظارات سازگار با مدلها هستند که موجب میشوند نااطمینانیهای موجود در اقتصاد خنثی شود. البته انتقادات فراوانی به این فرضیه وارد شده است. این گزارش بیان میکند در سالهای گذشته فرض وجود عقلانیت به پیشرفتهای قابلملاحظهای در اقتصاد شده است. در واقع با بهکارگیری مدلهای مبتنی بر ریاضی و انتظارات عقلانی، علم اقتصاد توانایی پیشبینی طیف گستردهای از متغیرها را به دست آورد که منجر به بینیازی جریان متعارف علم اقتصاد از دستاوردهای سایر علوم انسانی از جمله علوم شناختی است. با این وجود شواهد بیانگر آن است که رفتار اقتصادی انسانها از محیط و توانایی شناختی آنها منفک نبوده است.
بنابراین میتوان گفت خواستگاه رشتههایی مانند اقتصاد رفتاری، اقتصاد شناختی، اقتصاد شبکههای عصبی و اقتصاد آزمایشگاهی، درواقع ایجاد مدلهایی با فروض واقعیتر درباره رفتار انسانی و کنار گذاشتن فرض عقلانیت کامل است. با این حال در دهههای گذشته محققان با کمک اقتصاد آزمایشگاهی، سعی در جمعآوری اطلاعات درباره انتظارات و مدلسازی رفتار انسان دارند. همچنین این گزارش معتقد است بر خلاف فروض موجود در مدل انتظارات عقلایی، مسائل اقتصادی با اصطکاکهای زیادی همراه هستند. در دنیای واقعی، افراد قادر به کسب اطلاعات لازم، پردازش و درک تمامی اطلاعات نیستند.
درواقع در برخی از موارد، فاقد قدرت اراده برای رسیدن به اهداف خود هستند یا برای دستیابی به اهداف خود موفق به یافتن ابزارهای بهینه نمیشوند. درواقع میتوان گفت انتقادات وارده به نظریه انتظارات عقلایی همراه با پیچیدگیهای تصمیمگیری از قواعد سرانگشتی استفاده میکنند. با استفاده از مفهوم عقلانیت محدود، فرض عقلانیت کامل اصلاح و به مسائلی از جمله تاثیر باورها، احساسات و نهادها روی عملکرد اقتصادی توجه شده است. در واقع یافتههای این پژوهش با فرضیه عقلانیت با اطلاعات کامل، سازگار نیست و فرضیههای دیگری مانند فرضیه انتظارات تطبیقی قادر به توضیح پویایی در انتظارات است.
واکنش پس از شوک قیمتی
نرخ ارز اهمیت فراوانی برای سرمایهگذاران، تاجران، بنگاههای اقتصادی، سیاستگذاران و به عبارتی برای تمام بازیگران اقتصادی یک جامعه دارد. البته اهمیت نرخ ارز برای مردمی مانند ایران کاملا روشن است، زیرا نوسانات آن در سالهای اخیر، زندگی مردم را به صورت مستقیم تحت تاثیر قرار داده است. پرسش مهم این است که با توجه به اهمیت نوسانات نرخ ارز در انواع فعالیتهای اقتصادی، عوامل و بازیگران عرصه اقتصاد، در مقابل دریافت اطلاعات جدید درباره مقادیر نرخ ارز چه واکنشی نشان میدهند؟ پژوهش مذکور نشان میدهد افراد توجه بسیاری به مقدار جدید نرخ ارز در دوره حاضر دارند و نسبت به تغییرات نرخ آن واکنش زیادی نشان میدهند. این نتایج نقش برجسته جهشهای مقطعی در بازار ارز را نشان میدهند.
بنابراین میتوان گفت هیجانات ایجادشده در عوامل اقتصادی، پس از نوسانات نرخ ارز، قابلکنترل نبوده و صرفا به فعالیتهای سفتهبازانه تبدیل شده و نوسانات موجود را تشدید میکند. در واقع حبابهای اقتصادی اغلب منجر به ورود سرمایهگذاران جدید در بازار سرمایه از جمله بازار ارز میشود. افزایش قیمت ارز منجر به ورود افراد بسیاری با انگیزه سفتهبازی و کسب سود بوده است. ورود افراد جدید در بازار، میتواند منجر به ناهمگنی بسیاری میان مشارکتکنندگان بازار براساس باورهایشان درباره قیمتهای آینده ارز، دانش مالی، توانایی شناختی و رفتار مبادلاتی شود. بنابراین اگر بانک مرکزی موفق شود نوسانات نرخ ارز را محدود کند، در این صورت میتوان انتظارات را کنترل کرد. دلیل این مساله نیز آن است که در چنین شرایطی افراد قادر خواهند بود روند نرخ ارز را به دور از شوکهای قیمتی دنبال کنند.
در این صورت با کنترل نوسانات نرخ ارز و انتظارات افراد میتوان از نوسانات بعدی که ناشی از انتظارات در بازار ارز و عرضه تقاضاهای نابخردانه است، جلوگیری کرد. دلایل متعددی برای نوسانات شدید نرخ ارز در سالهای اخیر وجود دارد. رفتارهای هیجانی و فعالیتهای سفتهبازانه ناشی از باورهای افراد درباره تغییرات آینده نرخ ارز یکی از دلایلی است که میتوان نوسانات نرخ ارز را با آن توضیح داد. هرچند که این هیجانات بلافاصله پس از شوکهای قیمتی و نااطمینانی موجود در بازار به وجود میآید. با این حال میتوان گفت شناسایی شکل انتظارات در بین افراد مختلف منجر به درک بهتر از بازار ارز و پویاییهای آن میشود که همین امر میتواند چراغ راهی برای خطمشی و سیاستگذاریهای دولتمردان شده و به رفع برخی از تنگناهای ناشی از الگوهای رفتاری مانند رفتارهای هیجانی در بازار ارز کمک کند.
بررسی انتظارات با استفاده از روانشناسی
این گزارش برای توضیح چرایی رفتار یکسان افرادی که دارای ضریب هوشی متفاوتی هستند از مطالعات پژوهشی کیت استانوویچ و همکارانش استفاده کرده است. بر این اساس، استانوویچ دلیلی را ارائه میدهد که چرا افراد با ضریب هوشی بالا همانند افراد با ضریب هوشی پایین بهسادگی دستخوش سوگیری در رفتار میشوند. استانوویچ پردازشگر نوع دوم را به ذهن انعکاسی و ذهن الگوریتمی تقسیم میکند. آزمونهای هوش، کارایی ذهن الگوریتمی را اندازهگیری میکند. این در حالی است که بسیاری از دلایل سوگیری در ذهن انعکاسی یافت میشود. ذهن انعکاسی ساختارهای تفکری را در بر دارد.
آزمونهای مرتبط با ساختارهای تفکری شامل مواردی از جمله تمایل به جمعآوری اطلاعات قبل از رسیدن به نتایج، تمایل به جستوجوی نکات مختلف قبل از رسیدن به نتیجه، تمایل به تفکر گسترده در مورد یک مساله قبل از واکنش به آن، تمایل به تفکر درباره پیامدهای آتی قبل از هر اقدامی، تمایل به سنجیدن نکات مثبت و منفی قبل از تصمیمگیری، تمایل به جستوجوی نکات ظریف و اجتناب از مطلقگرایی است. بر همین اساس، این گزارش نیز آزمونهایی طراحی کرده که در آن واکنش افرادی با ضریبهوشیهای متفاوت در مقابل یک واقعه یکسان بررسی میشود. در پژوهش حاضر نیز به منظور بررسی دقیقتر عوامل تاثیرگذار بر نحوه شکلگیری انتظارات در میان افراد یک جامعه، ناهمگونی در تواناییهای شناختی افراد در جمعآوری، درک و پردازش اطلاعات نیز موردتوجه قرار گرفته است و نتایج این پژوهش نشان میدهد شکلگیری انتظارات نرخ ارز رابطه مستقیمی با میزان ضریب هوشی و سواد مالی افراد ندارد. درواقع می توان گفت واکنشهای هیجانی در بازار ارز تنها در میان افراد با توانایی پایین در جمعآوری و پردازش اطلاعات مشاهده نمیشود و رفتاری فراگیر در میان همه افراد جامعه است.
دیدگاه شما