صندوق قابل معامله در بورس یا etf چیست – بررسی مزایا و معایب
صندوق قابل معامله در بورس یا etf نوعی صندوق سرمایه گذاری با دارایی‌های متنوع است. مدل این صندوق به صورتی است که در ساعات باز بودن بازار می‌توان یک یا چند واحد از آن را خرید و فروش کرد.
در این مقاله توضیح دادیم که صندوق etf چیست و چه انواعی دارد. همچنین به مزایا و معایب صندوق‌های قابل معامله پرداخته شده است. بررسی ویژگی‌های صندوق‌های etf، معرفی بهترین صندوق‌های قابل معامله و جزئیات این صندوق‌ها را می‌توانید در ادامه این مقاله بخوانید.
فهرست موضوعات مقاله
صندوق etf چیست؟
صندوق قابل معامله در بورس یا etf از دارایی‌های متفاوت مثل سهام، انواع اوراق بهادار، اوراق درآمد ثابت و… تشکیل می‌شود. تنوع دارایی‌ها در etf به سرمایه گذاران کمک می‌کند تا در چندین دارایی مثل مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و… سرمایه گذاری کنند. این موضوع باعث می‌شود تا ریسک سرمایه گذاری کاهش پیدا کند.
اگر بخواهیم تخصصی تر صندوق etf را تعریف کنیم باید بگوییم که این صندوق‌ها از نظر نحوه خرید و فروش در برابر صندوق مبتنی بر صدور و ابطال قرار می‌گیرند. این صندوق‌ها به راحتی همانند سهام قابل خرید و فروش‌اند و با یک جستجوی ساده نماد صندوق در سامانه کارگزاری می‌توانید در لحظه آنها را معامله کنید.
ETF مخفف چه کلمه انگلیسی است؟
عبارت اختصاری ETF مخفف کلمه انگلیسی Exchange Traded Fund است، که به صورت دقیقا به فارسی صندوق قابل معامله یا قابل خرید و فروش می‌شود. در ادامه با مقایسه این نوع از صندوق‌ها با صندوق‌های مشترک معنا و عملکرد این شیوه سرمایه گذاری بورسی را بهتر درک خواهید کرد.
تفاوت صندوق های ETF با صندوق های سرمایه‌گذاری مشترک در چیست؟
در ابتدای مقاله گفتیم که صندوق های ETF از نظر شکل ساختاری شباهت بسیاری با صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک (mutual fund) دارند. تنها تفاوت آنها در شیوه معامله است. صندوق‌های مشترک فقط در پایان روز و پس از محاسبه NAV قابل خرید و فروش‌اند؛ در صورتی که etf مثل سهام هر موقع از روز معامله می‌شود.
قابل معامله بودن در طول روز باعث شده تا صندوق قابل معامله، نقد شوندگی سریع‌تری داشته باشد و با توجه به بهره‌مندی از مزیت معافیت مالیاتی کم هزینه‌تر هم باشند. صندوق‌های قابل معامله انواع مختلفی هم دارند که در ادامه به معرفی و بررسی هر کدام از آنها خواهیم پرداخت.
انواع صندوق‌های قابل معامله (etf) در بورس
انواع ETFها خیلی گسترده است. چون یک صندوق قابل معامله می‌تواند از انواع مختلف سرمایه مثل سپرده بانکی، سهام، پول نقد، سکه و طلا، ارز، شمش، اوراق درآمد ثابت یا ترکیبی از این موارد ایجاد شده باشد. با این توضیح می‌توانید لیست صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس را در ادامه بخوانید.
صندوق با درآمد ثابت
در این نوع صندوق میزان و مقدار رشد مشخص می‌شود. یعنی اگر یک واحد از آن را بخرید، به مقدار مشخصی درآمد کسب می‌کنید. شما می‌توانید در هر بازه زمانی در این صندوق‌ها سرمایه گذاری داشته باشید. ترکیب دارایی صندوق درآمد ثابت etf معمولا حداقل 70 درصد اوراق مشارکت بانکی و سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت است؛ یک ترکیب کاملا کم ریسک و بدون ضرر برای تازه واردها.
صندوق سهام ای تی اف
شکل این صندوق‌ها کاملا از اسمشان پیداست. صندوق سهام ای تی اف معمولا از تعدادی سهام تشکیل شده و طبق توافق انجام شده با کارگزاری در سود و زیان این صندوق‌ها شریک خواهید بود. البته صندوق می‌تواند اصل پول شما را تضمین کند و در این صورت ضامن زیان صندوق خواهد بود و نه ضامن سود آن.
صندوق مختلط
از ترکیب دو حالت قبلی، صندوق مختلط ایجاد می‌شود. در این حالت 40 درصد دارایی از سهام، 40 درصد اوراق درآمد ثابت و 20 درصد نهایی هم از بین سهام یا اوراق انتخاب می‌شود.
صندوق بازار خارجی
در کنار صندوق‌های etf داخلی می‌توان به صندوق‌های خارجی هم اشاره کرد. در این حالت می‌توانید حتی با اطلاعات کم از بازارهای خارجی، وارد سرمایه گذاری در این حوزه شده و سود کنید.
صندوق ارزی
دارایی‌های این صندوق‌ها عمدتا از نوع ارز هستند و بازار این صندوق هم فارکس است.
صندوق صنعتی
در این نوع از صندوق‌ها همه دارایی‌ها معمولا از یک صنعت خاص انتخاب می‌شود. برای مثال ممکن است صندوق etf از نوع صندوق پتروشیمی باشد.
صندوق کالایی
در این نوع از صندوق‌ها دارایی‌ها به جای آنکه از نوع سهام و اوراق باشند، به شکل کالایی هستند. صندوق‌های طلا یا سایر فلزات از همین نوع صندوق‌هاست.
صندوق های etf طلا
همانطور که گفته شد، این نوع از صندوق‌ها از نوع کالایی هستند و بیشتر دارایی‌های آن از نوع طلا و سکه است.
در ادامه با بررسی مزایای سرمایه گذاری در صندوق‌های قابل معامله با کارکرد بیشتر این صندوق‌ها آشنا خواهید شد.
مزیت‌های سرمایه گذاری در صندوق‌های قابل معامله
صندوق‌های قابل معامله نوعی سرمایه گذاری کم ریسک هستند که نظر بسیاری از افراد را به خود جلب می‌کنند. از این منظر این صندوق‌ها مزایای بسیاری هم دارند که در ادامه به بررسی مزایای استفاده از صندوق‌های ETF خواهیم پرداخت.
نداشتن صف خرید و فروش
برای خرید و فروش این صندوق‌ها صف ایجاد نمی‌شود و در طول روز قابل معامله‌اند؛ یعنی مثل صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال در پایان روز قیمت گذاری نمی‌شوند.
کم هزینه بودن
هزینه این صندوق‌ها خیلی کم است و دلیل آن هم معافیت مالیاتی آن‌هاست. با توجه به اصل 44 قانون اساسی صندوق‌های ای تی اف معاف از مالیاتند. هزینه این صندوق‌ها تنها شامل هزینه عملیاتی و مدیریت صندوق می‌شود.
نقد شوندگی بهتر و خرید و فروش آسان تر
نقد شوندگی این صندوق‌های خیلی مطلوب است؛ یعنی شما به راحتی می‌توانید آنها را خرید و فروش کنید. مبلغ هم نهایتا ظرف 3 روز به حساب شما واریز می‌شود و کارکردی شبیه خرید و فروش سهام دارد.
شفافیت بالا
ارزش صندوق etf براساس nav یا ارزش خالص دارایی محاسبه می‌شود و این موضوع باعث شده تا شفافیت این صندوق‌ها بسیار بالا باشد. ارزش دارایی این صندوق‌ها هر 15 ثانیه یا نهایتا چند ساعت یکبار منتشر می‌شود و در نهایت هر چه اختلاف قیمت بین nav و ای تی اف پایین تر باشد، یعنی شفافیت صندوق و ارزش دارایی‌های آن پایین‌تر است. این صندوق‌ها هر روز باید گزارش‌های منظمی از ریز معاملات خود بدهند.
فرصتی عالی برای ساختن یک پورتفوی کم خطر
طیف دارایی‌ها در این صندوق‌ها خیلی گسترده و متنوع است و این یعنی اینکه دارایی شما در خطر نیست. حتی می‌توان تضمین داد که اگر سرمایه گذاری شما زیر نظر متخصصان حرفه‌ای بازار باشد، مطمئن باشید در این صندوق‌ها هیچ وقت متضرر نخواهید شد.
بهره مندی از معافیت مالیاتی
به این موضوع هم چندبار اشاره کردیم که این مدل از سرمایه گذاری یعنی بهره مند شدن از معافیت مالیاتی. به همین دلیل نیازی نیست که هزینه گزافی برای قرار دادن سرمایه خود در این صندوق‌ها بدهید.
معایب صندوقetf
صندوق‌های قابل معامله در بورس با اینکه خیلی پر طرفدارند و سرمایه گذاری در آنها ریسک بسیار کمی دارد، اما دارای معایبی هم هستند. برخی از ضعف‌های صندوق‌های etf را در ادامه بررسی کردیم.
پایین بودن بازده سود
به خصوص در صندوق‌های سهامی و در وضعیت منفی بازار ممکن است بازده سود صندوق etf پایین باشد. البته اگر کارشناسان خبره وضعیت صندوق را بررسی کنند، این موضوع کمتر پیش می‌آید.
برخوردار نبودن از سود سایر سهام
در برخی موارد، سرمایه گذار باید بلند مدت فکر کند و به دنبال سود 10 تا 15 سال آینده صندوق باشد. در این صورت نمی‌توان از تغییرات قیمت روز سهام بهره مند شد و نسبت به خرید و فروش سهام به صورت مستقیم سود کمتری به دست می‌آید.
نقد شوندگی کمتر
چون ترکیب صندوق‌های etf زیاد است، در برخی از این صندوق‌ها می‌توان مشاهده کرد که نقد شوندگی پایین است.
تنوع نداشتن
برخی از صندوق‌های etf مثل صندوق کالا یا صندوق‌های یک صنعت معمولا محدود به یک حوزه سرمایه گذاری‌اند و به همین دلیل تنوع بالایی ندارند. ممکن است این موضوع باعث بشود تا درصد ریسک صندوق بالا برود.
نداشتن حق حضور در مجامع
با سرمایه گذاری در صندوق امکان شرکت در مجامع سهام آن صندوق وجود ندارد. همین موضوع باعث می‌شود که نتوانید به صورت مستقیم فعالیت کنید. البته اگر حرفه‌ای نیستید، این موضوع یک حسن می‌تواند باشد.
دسترسی نداشتن به مدیریت سبد سهام
با سرمایه گذاری در صندوق‌های ای تی اف امکان مدیریت مستقیم روی سرمایه گذاری وجود ندارد. در این حالت شما در واقع سبدی را خریده‌اید که تحت مدیریت افراد دیگری است. این موضوع شاید در ظاهر عیب بزرگی باشد، اما اگر دارایی شما تحت مدیریت افراد حرفه‌ای قرار بگیرد چی؟ جالب است بدانید که مهمترین ویژگی صندوق‌های etf همین است و در ادامه به طور کامل آن را توضیح دادیم.
ویژگی کلیدی صندوق قابل معامله در بورس چیست؟
مهترین ویژگی صندوق قابل معامله در بورس فرصتی است که نصیب افراد تازه وارد در حوزه سرمایه گذاری می‌شود. افراد تازه وارد می‌توانند با سرمایه گذاری در صندوق‌های قابل معامله به راحتی و با کمترین هزینه سرمایه خود را در اختیار کارشناسان خبره بازارهای مالی قرار بدهند.
حتما پیشنهاد می‌کنیم که اگر اطلاعات کمی در خصوص بازارهای سرمایه گذاری دارید، از این فرصت خوب استفاده کنید و با سرمایه گذاری در صندوق‌های بورسی و به خصوص صندوق‌های etf سرمایه خود را تحت نظر افراد خبره چند برابر کنید.
پیشنهاد می‌کنیم با ثبت نام در داراتو سرمایه خود را به دست افراد خبره در حوزه‌های مالی بپردازید و با خیال راحت و صرف وقت کم سرمایه گذاری خود را شروع کنید.
بهترین صندوق قابل معامله در بورس برای سرمایه گذاری کدام است؟
برای انتخاب بهترین صندوق قابل معامله در بورس باید به چند معیار زیر توجه کرد:
- میزان ریسک پذیری سرمایه گذار
- بررسی میزان تحمل سهام دار از نظر زمانی
- میزان مبلغ قرار داده شده
- سابقه صندوق
- عملکرد مدیران صندوق
- وضعیت اقتصادی و بازار
به طور کلی می‌توان گفت که بهترین صندوق‌های etf باید زیر نظر کارگزاری قابل اعتماد و با سابقه باشند. در داراتو هم به این موضوع کاملا توجه شده است و به همین دلیل تمام فعالیت‌های سرمایه گذاری زیر نظر کارگزاری آگاه انجام می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم فرصت سرمایه گذاری در داراتو را از دست ندهید.
میزان سود دهی صندوق etf چقدر است؟
میزان سوددهی صندوق‌های قابل معامله در بورس با توجه به نوع صندوق انتخابی متفاوت است. اما به طور کلی می‌توان گفت که سود etf در برخی از صندوق‌ها تضمین شده است.
شما می‌توانید این سود را به صورت نقدی و ثابت دوره‌ای یا به صورت سود حاصل از اختلاف قیمت خرید و فروش واحدهای صندوق دریافت کنید.
صندوق‌های قابل معامله متناسب با سطح ریسک چه افرادی هستند؟
توضیحاتی که در این مقاله ارائه کردیم، کاملا نشان می‌دهد که ETF برای چه افرادی مناسب است. به طور کلی می‌توان گفت که افراد با سطح ریسک متوسط می‌توانند در هر یک از صندوق‌های etf سرمایه گذاری کنند.
پیشنهاد می‌کنیم برای شناخت سطح ریسک خود وارد صفحه آزمون ریسک سنجی داراتو شوید و ببینید که کدام صندوق برای شروع سرمایه گذاری شما مناسب است.
نحوه شروع سرمایه گذاری در صندوق قابل معامله
کافی است که در گام اول کد بورسی خود را از سامانه سجام گرفته، سپس در یک کارگزاری معتبر ثبت نام کنید. پس از آن از طریق پنل معاملاتی کارگزاری مورد نظر صندوق etf مناسب خود را خرید و فروش کنید.
حداقل سرمایه برای خرید صندوق قابل معامله در بورس
شما برای سرمایه گذاری در etf خیلی قرار نیست با مبلغ بسیار بالایی وارد شوید. با یک هزینه خیلی پایین مثلا 500 هزار تومان هم می‌توانید سرمایه گذاری خود را شروع کنید.
صندوق های قابل معامله در بورس ( etf ) شامل چقدر کارمزد می شوند؟
براساس نوع صندوق قابل معامله کارمزد هم تفاوت پیدا می‌کند. در ادامه کارمزد سه نوع صندوق را شرح دادیم.
صندوق سهامی: کارمزد خرید: ۰.۴۶۴ درصد / کارمزد فروش: ۰.۴۷۵ درصد
صندوق مختلط: کارمزد خرید: ۰.۲۴۳۶ درصد / کارمزد فروش: ۰.۲۶۴۵ درصد
صندوق درآمد ثابت: کارمزد خرید: ۰.۷۲۵ درصد / کارمزد فروش: ۰.۷۲۵ درصد
ساعت معاملات صندوق etf
ساعت معاملات صندوق‌های etf با ساعت معاملات شرکت‌های بورس کمی متفاوت است. آنطور که سازمان بورس اعلام کرده زمان معاملات صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس از 9 صبح تا ساعت 15 است.
در پایان شما می‌توانید سؤالات و نظرات خود را در قسمت دیدگاه‌ها وارد کنید. کارشناسان ما در سریع‌ترین زمان ممکن پاسخگوی شما خواهند بود. همچنین با تماس با پشتیبانی می‌توانید با کارشناسان ما به صورت تلفنی صحبت کنید.
تحریریه داراتو
ما در تیم تحریریه داراتو امیدواریم با مطالب آموزشی بتوانیم سطح دانش مالی شما را ارتقا بدهیم تا در آینده سرمایه گذاری را به شکل بهتری تجربه کنید. در این راه حمایت‌های شما با نظرات و پیشنهادات بیشترین کمک را به ما خواهد کرد. پس منتظر شنیدن نظرات شما در بخش ارسال دیدگاه‌ها هستیم. همیشه در سود باشید.
در مورد صندوق ETF در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
ساختار دو صندوق دارا و پالایشی یکم امید تازه ای. برای رونق معاملات این صندوق ها به وجود آمده است. گذشته در این صندوق ها سرمایه گذاری کرده اند .
دولتی گفت چالش های اصلی صندوق های etf عرضه شده. نیز برای بهبود خوشبینی معامله گران به این دو صندوق . از این صندوق ها امکان تغییر پرتفوی خود را خواهند. داشت و مشابه سایر صندوق های سهامی نسبت به معامله.
کرده بود وعده عرضه سه صندوق دولتی در قالب etf. از سوی دولتمردان داده و قرار شد صندوق نخست بانکی. و بیمه ای صندوق دوم پالایشی و صندوق سوم خودرویی. صندوق ها با ۲۰ تا ۳۰ درصد تخفیف به مردم واگذار.
کارشناس بازار سرمایه درباره وضعیت صندوق پالایشی که دولت با. با تحلیل بازار نفت تحلیل های مثبتی از این صندوق . افزود تنها تفاوت این صندوق با پالایشی این است که. این صندوق رشد خوبی داشتند و بعد از اصلاح هم.
وعده سازمان بورس برای جبران ضرر سهامداران صندوق پالایش یکم. اردیبهشت ماه یک ساله می شود اما دادوستد این صندوق .
به گزارش بورس تابناک ارزش سبد ۵۰۰ واحدی صندوق پالایشی. صندوق پالایشی بیش از ۲۷ درصد پایین تر از ارزش. خریداران واحدهای سرمایه گذاری دارایی‌هایی صندوق‌های ETF صندوق قابل معامله پالایش یکم از. شدن بازارگردان برای این صندوق تا پایان سال ۱۴۰۰ به.
در بورس روزانه پیگیر بهبود وضعیت این سهام یا صندوق . ۹ دی۱۴۰۰ وعده داد که صندوق پالایش یکم تا پایان. سال به ارزش ذاتی خود می رسد nav هر صندوق . ارزش ذاتی آن است این صندوق هم اکنون زیر nav.
عرضه این صندوق گذشته قیمت آن از ۱۰ به ۸. این صندوق در طول یکسال گذشته و وعده های دولت. جدید در راستای سر و سامانه بخشیدن به این صندوق . بر مهیا شدن امکان خرید واحد های صندوق سرمایه گذاری.
مهم طولانی تر شدن زمان معاملات صندوق ها از جمله. دو صندوق دولتی دارایکم و پالایشی یکم بود هنگامی که. زمان معاملات صندوق ها چه بود برای طولانی تر شدن. بازار سرمایه اظهار داشت طولانی تر شدن زمان معاملات صندوق .
انتشار اطلاعیه ای از تغییر ساعت معاملات صندوق های سرمایه. ترتیب دو صندوق etf دولتی دارا یکم و پالایشی یکم.
یا همان صندوق های سرمایه گذاری دولتی متصور می شد. کار به جایی رسیده است که صندوق هایی که قرار. تا جایی ضرر داده اند که خریداران این صندوق در. صندوق دولتی در قالب etf از سوی دولتمردان داده و.
یکی از مواردی که مصوب شد تزریق منابع از صندوق . توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار بود اظهار کرد بخشی. مالیات نقل و انتقال به صندوق تثبیت دهقان در ادامه. نقل و انتقال سهام در سال 1400 در حساب صندوق .
همت واگذاری سهام دولتی و صندوق های etf ۱۷ همت. بدهی دولتی ۴ عرضه صندوق های etf دولتی در اوج. قانونی تصویب شده صندوق توسعه ملی توسط بانک مرکزی ۶. کنیم ۱ اجرای تکلیف قانونی تخصیص یک درصد از صندوق .
سال ۱۴۰۰ پرداخت شود مباحث مربوط به حقوق دستمزد صندوق . اولیه سهام و صندوق های etf سهام بفروشند این عدد.
صندوق های سرمایه گذاری دولت یا همان etf ها یکی. صندوق هایی که در ابتدا بازدهی رویایی داشتند اما در. بود صندوق هایی که قرار بود توزیع ثروت کنند اما.
سرمایه بود که وعده عرضه سه صندوق دولتی در قالب. etf از سوی دولتمردان داده و قرار شد صندوق نخست. بانکی و بیمه ای صندوق دوم پالایشی و صندوق سوم. صندوق ها با ۲۰ تا ۳۰ درصد تخفیف به مردم.
در قالب صندوق های قابل معامله etf و آزادسازی سهام. بین وزارت نفت و اقتصاد بر سر صندوق قابل معامله. پالایش رخ داد این دومین صندوق قابل معامله دولت بود. سهام دولتی در قالب صندوق های قابل معامله می خواست.
تجارت و صادرات در قالب صندوق سرمایه گذاری قابل معامله. سرمایه گذاری هر شخص حقیقی در صندوق یاد شده ۵۰. در صندوق سرمایه گذاری قابل معامله etf واسطه گری مالی. طریق صندوق سرمایه گذاری قابل معامله etf زمان عرضه آن.
صندوق های etf به مردم بود که با استقبال خوب. بوده است وی اظهار داشت تقویت صندوق توسعه برگزاری مجامع. بهادار به کمک شورای عالی بورس به صندوق های بازار. دارایی های صندوق ها ۲۰۰هزار میلیارد تومان بود در حالی.
بودم و حتی اعتقاد داشتم یک تزریق درصد از صندوق . توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار نوعی دستکاری در روند. آزادسازی سهام عدالت و صندوق های etf نیز اظهار کرد. نیز در بازار تاثیر گذار بود دولت باید عرضه صندوق .
صندوق های سرمایه گذاری دولت یا همان etf ها بود. صندوق هایی که در ابتدا بازدهی چشم گیری داشتند اما. دو صندوق etf را در بازار عرضه کرد صندوق نخست. عرضه کرد این صندوق در زمان اوج بازار عرضه شد.
مساله را می توان در صندوق پالایش یکم که یک. خود در برخی شرکت های دولتی را از طریق صندوق . که این صندوق فرصت خوبی برای توزیع ثروت بین آحاد. ایرانی است همچنین تخفیف ۲۰ درصدی که این صندوق دارد.
در مورد صندوق‌های ETF چه می‌دانید؟
سرمایه‌گذاری و شروع فعالیت در بازار مالی می‌تواند با خرید دارایی‌های متعددی آغاز شود. امروزه راهکارهای متعددی برای شما وجود دارد که با توجه به ترجیحات، ویژگی‌های فردی و اهدافشان می‌توانید سرمایه‌گذاری را آغاز کنید. یکی از انواع مختلف راهبردهای سرمایه‌گذاری، صندوق‌های ETF هستند. صندوق‌های ETF یا صندوق‌های قابل معامله در بورس جز مهمترین و باارزش‌ترین مورادی است که در سال‌های اخیر برای سرمایه‌گذاران ایجاد شده است. صندوق‌های قابل معامله در بورس مزایای بسیاری را ارائه می‌دهند و اگر با در نظر گرفتن جوانب انتخاب شوند، راهکاری عالی برای دستیابی به اهداف سرمایه‌گذاران است.
صندوق‌های قابل معامله در بورس یا صندوق‌های ETF تقریبا در هر طبقه دارایی ارائه می‌شوند، از سرمایه‌گذاری‌های سنتی گرفته تا دارایی‌های جایگزین مانند کالا یا ارز. علاوه بر این ساختار صندوق‌های ETF به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا بازارهای کوتاه مدت داشته باشند و درآمد کسب کنند.
صندوق‌های قابل معامله در بورس چیست؟
صندوق‌های ETF، صندوق‌های قابل معامله نیز در بورس نامیده می‌شوند. برخلاف صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک که در بازار بورس معامله نمی‌شوند، صندوق‌های ETF مانند یک سهام عادی در بورس خرید و فروش می‌شوند.
. این صندوق‌ها نوعی اوراق بهادار هستند که یک شاخص، کالا یا دارایی را ارائه می‌کنند. صندوق‌های قابل معامله در بورس می‌توانند شامل انواع مختلفی از دارایی مانند سهام، کالا یا اوراق قرضه باشند. قیمت سهام یک صندوق ETF در بازه زمانی که در روز معاملات انجام می‌شوند، تغییر می‌کند و نحوه عملکرد آنها تقریبا مشابه با یک سهام عادی است.
در مورد صندوق‌های ETF می‌توان گغت که این صندوق‌ها دارایی‌های زیربنایی متعددی را ارائه می‌دهند و این‌جا تفاوت این صندوق‌ها با سهام مشخص می‌شود،چرا که هر سهم بیانگر یک دارایی مشخص است نه چندین نوع از دارایی. از آنجایی که دارایی‌های متعددی در یک صندوق ETF وجود دارد، برای افرادی که به دنبال تنوع هستند انتخاب خوبی است.
در یک صندوق ETF ممکن است تعداد زیادی سهام در صنایع مختلف موجود باشد، و یا ممکن است تمرکز فعالیت صندوق بر یک صنعت و حتی بخش خاصی از یک صنعت باشد. حیطه‌ی فعالیت صندوق هم از این قاعده مستثنی نیست؛ ممکن است شما در یک صندوق ETF سرمایه‌گذاری کنید که در صنایع داخل کشور و یا بازارهای داخلی تمرکز دارد و یا صندوق‌هایی را انتخاب کنید که چشم‌انداز جهانی دارند.
برای مثال، صندوق‌های ETF که بر صنعت بانکداری تمرکز دارند، شامل سهام بانک‌های مختلف در سراسر این صنعت است.
مدیریت صندوق‌های ETF
مسئولیت اصلی مدیر یک پورتفولیو ETF مدیریت سرمایه سرمایه‌گذاران در صندوق است. مسئول نهایی تصمیم‌گیری در مورد سرمایه‌گذاری‌های مختلف در صندوق به عهده مدیر صندوق است. مدیر یک صندوق ETF درگیر تحقیقات مداوم و ارزیابی سهام و سایر دارایی‌های صندوق، پیگیری فعالیت‌ها و روندهای بازار، پایش اخبار داخلی و شرایط اقتصادی و تمام عواملی است که ممکن است بر سودآوری صندوق اثرگذار باشند.
از موارد دیگری که یک مدیر صندوق ETF باید به آن بپردازد ارزیابی ریسک است که یکی از عناصر ضروری برای مدیریت سبد صندوق ETF است. به ویژه زمانی که قرار است تغییرات اساسی در ترکیبات دارایی سبد سرمایه‌گذاری ایجاد شود باید ریسک این مسئله پایش و کنترل شود.
ارزیابی منظم سرمایه صندوق مسئله بسیار مهمی است. حتی مدیریت صندوق‌های شاخص نیاز به ارزیابی منظم دارد. مدیر صندوق گاهی لازم است سرمایه‌گذاری‌هایی را در تکمیل چینش سبد صندوق انجام دهند و اتخاذ این تصمیم نیاز به پایش دائمی اوضاع صندوق دارد.
مدیر یک صندوق قابل معماله در بورس شاخص‌ها را به صورت دوره‌ای ارزیابی می‌کند تا دریابد که آیا بهترین شاخص پایه برای دستیابی به اهداف صندوق انتخاب شده است یا خیر.
برای تصمیم‌گیری‌های صندوق ETF در کنار مدیر پورتفولیو معمولا تیمی از محققان ، تحلیلگران بازار و معامله‌گران هستند. جلساتی به صورت منظم برای پوشش بخش‌های مشخصی از پورتفولیو، تدوین گزارشات، ارائه پیشنهادات و نظرات در مورد دارایی‌های موجود تشکیل می‌شود.
برای ارزیابی دقیق سرمایه‌گذاری‌ها در صندوق ETF، مدیر صندوق صرفا به تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی اکتفا نمی‌کند؛ حتی ممکن است مدیر صندوق با مشاورانی خارج از تیم هم تبادل اطلاعات کند.
مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در صندوق‌های ETF
هر مسیری برای شروع سرمایه‌گذاری را به عنوان یک سرمایه‌گذار انتخاب کنید، مزایا و معایب خود را دارد. صندوق‌های ETF نیز از این قاعده مستثنی نیستند. سرمایه‌گذاری در صندوق‌های ETF هزینه‌های کمتری برای سرمایه‌گذار دارد، چرا که سرمایه‌گذار اگر بخواهد تمام سهام موجود در صندوق را جداگانه بخرد باید هزینه بیشتری بپردازد.
به علاوه سرمایه‌گذار زمانی که قصد سرمایه‌گذاری در صندوق دارد یک تراکنش برای خرید و زمانی که قصد بر اتمام همکاری با صندوق دارد یک تراکنش فروش انجام می‌دهد. هزینه‌های کارگزاری و پورسانت‌های آن نیز هنگام مشترک شدن در صندوق‌های سرمایه‌گذاری کاهش می یابد.
به طور کلی می‌توانیم بگوییم سرمایه‌گذاری در صندوق‌های ETF معمولا هزینه‌های کمی برای سرمایه‌گذار دارند. دلیل این مسئله این است که معمولا صندوق‌های قابل معامله در بورس یک شاخص را پیگیری می‌کنند.
اگر بخواهیم به طور خلاصه از مزایای صندوق‌های ETF بگوییم می‌توان به مواردی اشاره کرد. برای مثال با سرمایه‌گذاری در صندوق‌های ETF سرمایه‌گذاران به تنوع زیادی از سهام در صنایع مختلف دسترسی دارند. نسبت هزینه‌ها و کمیسیون کارگزاری برای سرمایه‌گذاران کمتر از انواع دیگر است.
همچنین در صندوق‌های ETF به علت متنوع‌سازی سبد سرمایه، ریسک سرمایه‌گذاری تا حد خوبی مدیریت می‌شود. تمرکز در صنایع مختلف نیز از مزیت‌های یک صندوق ETF به شمار می‌رود.
انواع متنوعی از صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) به عنوان گزینه سرمایه‌گذاری پیش روی سرمایه‌گذاران قرار دارد. صندوق‌هایی که به صورت یک پرتفو از چندین دارایی مالی هستند و به شما این امکان را می‌دهند تا مجموعه‌ای از سهام،اوراق مشارکت و سایر دارایی‌ها را داشته باشید. تجربه تنوع در سبد سرمایه‌گذاری در صندوق ETF برای سرمایه‌گذاران باعث تعدیل ریسک سرمایه‌گذاری می‌شود و به راحتی می‌توانند واحدهای صندوق را مانند یک سهام عادی بفروشند.
به علاوه سرمایه‌گذاری در صندوق‌های ETF به نسبت انواع دیگر صندوق‌ها ساده‌تر است و مالیاتی به خرید و فروش واحدهای صندوق تعلق نمی‌گیرد. همه این‌ها عواملی است که سرمایه‌گذاری در یک صندوق ETF را برای سرمایه‌گذاران جذاب می‌کند. شما به عنوان یک سرمایه‌گذار با بررسی بازده صندوق‌ها می‌توانید گزینه مناسب را برای سرمایه‌گذاری پولتان انتخاب کنید.
پلتفرم آنلاین نزدیک در فرایند سرمایه‌گذاری در کنار شما است. به راحتی می‌توانید اهداف و ترجیحات خود را مشخص کنید و در مسیر مناسب خودتان سرمایه‌گذاری را آغاز کنید. با استفاده از اپلیکشین سرمایه‌گذاری نزدیک، مسیر پر پیچ و خم سرمایه‌گذاری برای شما تبدیل به مسیری ساده و امن می‌شود. اگر تجربه فعالیت در بازار سرمایه را ندارید و یا در مورد سبد سرمایه خود مطمئن نیستید، نزدیک در کنار شماست تا به بهترین نتایج از طریق سرمایه‌گذاری دست پیدا کنید.
صندوق ETF
ETFمخفف عبارت Exchange Traded Fund است. خرید هر واحد از این صندوق‌ها، جزء دارایی سرمایه‌گذاری شما محسوب می‌شود.
صندوق قابل معامله در بورس (ETF) نوعی اوراق بهادار است که می‌تواند شامل انواع سرمایه‌گذاری‌ها از جمله سهام، کالاها یا اوراق قرضه باشد. سهام این صندوق را نیز می‌توان به‌صورت سهام عادی در بورس اوراق بهادار خریداری کرد یا فروخت.
یک صندوق ETF (Exchange Traded Fund) می‌تواند شامل دارایی‌ها یا سهام چند شرکت و یا مجموعه‌ای از سهام و اوراق بهادار چند دارایی‌هایی صندوق‌های ETF شرکت باشد.
صندوق درآمد ثابت سپر و ارزش هر دو قابل معامله در بورس یا همان ETF هستند که توسط شرکت سبدگردان اقتصاد بیدار مدیریت می‌شوند.
مزایای استفاده از صندوق‌های ETF
صندوق‌های سرمایه‌گذاری (ETF (Exchange Traded Fund اخیراً بسیار محبوب شده‌اند. با گذشت هر ماه، ETF های جدید وارد بازار می‌شوند. بااین‌حال، همه ETFهای موجود با معیارهای معاملاتی از جمله ویژگی‌های نقدینگی بالا، بازده مناسب و شفافیت قیمت مطابقت ندارند.
برای دارایی‌هایی صندوق‌های ETF مثال، پذیره‌نویسی صندوق دارایکم که شامل سهام بانکی و بیمه‌ای است از اواسط اردیبهشت ۹۹ آغاز و تا پایان اردیبهشت ادامه داشت.
سپس در اوایل شهریورماه صندوق دارا دوم یا همان صندوق پالایشی توسط دولت عرضه شد که شامل ۴ سهم از گروه پالایشی بود.
صندوق‌های معاملاتی (ETF) در بورس علاوه بر نقدینگی و زمان معامله، در مقایسه با سایر ابزارهای سرمایه‌گذاری، مزایای گسترده‌ای را به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد، از جمله:
نقدشوندگی
میزان نقدشوندگی این صندوق‌ها نسبت به صندوق‌های سرمایه‌گذاری دیگر بیشتر است. مبلغ حداکثر ظرف ۳ روز به‌حساب مشتری واریز می‌شود
معافیت مالیاتی
طبق اصل 44 قانون اساسی، خریدوفروش واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های ETF معاف از مالیات می‌باشد و تنها هزینه کارمزد باید پرداخت شود.
کارمزد کمتر
خرید صندوقETF نسبت به خرید جداگانه سهام کم‌هزینه‌تر است و کارمزد کارگزاری کمتری پرداخت می‌شود. کارمزد برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF صفر است. یعنی کارگزاری کارمزدی بابت این صندوق‌ها دریافت نمی‌کند. برای مثال: صندوق ETF دارایکم، صندوق پالایشی بدون محاسبه کارمزد معامله شدند.
قابل معامله بودن در بورس
صندوق ETF مانند سهام در بورس قابل معامله است. به این معنی که آنها می‌توانند در طول روز معاملاتی خرید و فروش شوند (برخلاف صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک که در پایان روز معاملات قیمت‌گذاری می‌شوند).
شاخص NAV و شفافیت
ارزش سبد صندوق سرمایه‌گذاری ETF بر اساس ارزش خالص دارایی (NAV) ارزیابی می‌شود. ارزش دارایی‌های صندوق ETF در فواصل زمانی ۱۵ ثانیه تا چند ساعت منتشر می‌شود. هرچه اختلاف قیمت بین NAV و ETF کمتر باشد، نشان‌دهنده شفافیت قیمتی دارایی‌های اساسی صندوق است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری موظف به ارائه گزارش‌های منظم از ریز معاملات و نحوه سرمایه‌گذاری‌های خود هستند
فرصتی برای ساخت پورتفوی کم ریسک
یکی دیگر از مزایای اصلی ETF ، سرمایه‌گذاران می‌توانند طیف گسترده‌ای از دارایی را برای اهداف سرمایه‌گذاری داشته باشند. سرمایه‌گذاری در صندوق ETF تنها نیاز به بررسی عملکرد سهام صندوق و ارزیابی عملکرد سهام آن دارد؛ بنابراین پس از بررسی‌های لازم، می‌توانید صندوق‌ها را باهم مقایسه و صندوقی مناسب برای معامله انتخاب کنید.
معایب صندوق‌های ETF
درحالی‌که نکات مثبت بسیاری وجود دارد. ETF (Exchange Traded Fund) نیز دارای اشکالاتی است. از جمله:
تنوع کمتر
صندوق‌های ETF که شامل سهام یک صنعت هستند، تنوع سبد سرمایه‌گذاری را محدود می‌کند.
عدم برخورداری از سود سایر سهام
سرمایه‌گذاران بلندمدتی می‌توانند افق زمانی ۱۰ تا ۱۵ ساله داشته باشند، بنابراین ممکن است از تغییرات قیمت روز سایر سهام بهره‌مند نشوند.
هزینه‌ها می‌تواند بیشتر باشد
اکثر مردم معامله ETF را با معامله سایر صندوق‌ها مقایسه می‌کنند، اما اگر ETF را با سرمایه‌گذاری در یک سهام خاص مقایسه کنید، هزینه‌های بیشتر دارد. کارمزد پرداختی به کارگزار ممکن است یکسان باشد، اما برای سهام‌دار هیچ حق مدیریتی بر خود سهم وجود ندارد. ETF هایی که به طور فعال مدیریت می‌شوند، هزینه‌های بالاتری دارند.
بازده سود پایین
اگر یک سرمایه‌گذار بتواند ریسک سهام را بپذیرد، بازده سود سهام می‌تواند بسیار بیشتر باشد. می‌توانید سهامی با بالاترین بازده سود انتخاب کنید.
کاهش نقدشوندگی
برخی از صندوق‌های ETF نیز ریسک دارند و ممکن است نقدشوندگی کمی داشته باشند.
عدم حق حضور در مجامع
دارندگان صندوق‌ها امکان حضور و شرکت در مجامع سهام صندوق را ندارند. این امر تنها با داشتن سهم شرکت در اختیار شما قرار می‌گیرد.
انواع صندوق‌های ETF
ETF تا حدی برای پوشش ریسک پرتفوی سرمایه‌گذاران مورداستفاده قرار گیرد. انواع صندوق‌های (ETF (Exchange Traded Fundدر بازار وجود دارد که هریک از سرمایه‌گذاران باتوجه‌به استراتژی معاملاتی و میزان ریسک‌پذیری خود می‌توانند صندوق مناسب را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. در زیر چند نمونه از انواع ETF آورده شده است.
صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت
صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت شامل اوراق یا سپرده‌های بانکی است. در این صندوق حداکثر ۹۵% و حداقل ۷۵% از سرمایه‌گذار باید به خرید اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق بدهی اختصاص یابد.
صندوق سهام
صندوق ETF است که شامل سهام مختلف است. در برخی از صندوق‌ها مبلغ سرمایه شما علاوه بر سود، در زیان هم سهیم است اما در این صندوق شما فقط در سود شریک هستید و در صورت زیان، مبلغی از سرمایه شما کسر نخواهد شد. ۷۰ درصد این صندوق مشمول سهم است.
صندوق مختلط
همانطور که از نام این صندوق مشخص است، ترکیبی از سهام و اوراق می‌باشد. ۴۰درصد این صندوق باید شامل سهام و ۴۰ درصد شامل اوراق باشد. مابقی آن می‌تواند سهام یا اوراق باشد.
صندوق بازار خارجی
برخی از سرمایه‌گذاران ممکن است بخواهند در بازار کشورهای دیگر سرمایه‌گذاری کنند اما اطلاعات کافی از بازار آنها ندارند. صندوق سرمایه‌گذاری خارجی این امکان را برای سرمایه‌گذاری در صندوق بازارهای خارجی فراهم می‌کند.
ETFهای یک صنعت خاص مانند فناوری، بانکداری یا بخش نفت و گاز
گاهی اوقات فرد متوجه می‌شود که گروه یا صنعت خاصی روبه‌رشد است اما نمی‌داند که کدام سهم وضعیت بهتری نسبت به هم‌گروهی‌های خود دارد. به همین خاطر صندوق سرمایه‌گذاری ETF آن گروه را که شامل چند سهم از یک صنعت خاص است را خریداری می‌کند. برای مثال صندوق پالایشی شامل درصدی از سهام شپنا، شتران، شبندر و شبریز است که توسط دولت عرضه شد.
ETF در کالاهایی ارزشمند
ETF در کالاهایی ارزشمند مانند نفت خام یا طلا یا فلزات گران‌بها نقره و پلاتین، صندوق فلزات غیر گران‌بها شامل فولاد، آلومینیوم، مس و غیره می‌باشد.
ETF های ارزی
ETF های ارزی، در ارزهای خارجی مانند یورو یا دلار کانادا سرمایه‌گذاری می‌کنند. بیشتر دارایی‌های این صندوق تشکیل شده از ارز است. این صندوق در بازار فارکس مرسوم‌تر می‌باشد دارایی‌هایی صندوق‌های ETF و معمولاً سهام‌دارانی که ریسک‌پذیرتر هستند، می‌توانند ریسک نوسان ارزها را تحمل کنند، این صندوق‌ها را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند.
توجه داشته باشید که این صندوق‌ها نیز بدون ریسک نیستند و هرکدام علاوه بر مزایایی که دارند، خطر خود را هم دارند. مگر آنکه شما روی صندوق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنید.
ETF برای چه افرادی مناسب است؟
صندوق‌های قابل معامله در بورس یا ETF ، گزینه‌ای مناسبی برای سرمایه‌گذارانی است که می‌خواهند سرمایه خود را با افق‌های زمانی کوتاه‌مدت و بلندمدت افزایش دهند. ETF به شما امکان خریدوفروش سهام در بورس اوراق بهادار را می‌دهد.
تصمیم سرمایه‌گذاری باید با اهداف مالی شما همسو باشد. اگر پورتفوی سرمایه‌گذاری شما با اهداف مالی شما متناسب است، می‌توانید بخشی از سرمایه خود را به این صندوق‌ها اختصاص دهید. اما پیش از آن از درصد ریسک‌پذیری خودآگاه باشید.
نحوه خرید واحدهای صندوق ETF چگونه است؟
برای خرید واحدهای صندوق معاملاتی ETF یک حساب معاملاتی در کارگزاری باز کنید و کد معاملاتی دریافت کنید و با داشتن کد معاملاتی می‌توانید به‌راحتی برای خرید صندوق‌ها اقدام کنید.
در غیر این صورت علاوه بر خرید با کد معاملاتی از بانک‌ها نیز می‌توانید برای خرید برخی از صندوق‌ها مانند صندوق ETF دولتی که عرضه شد استفاده کنید.
به‌عنوان‌مثال، برای دارایکم و یا صندوق پالایشی (دارا دوم)، امکان خرید از بانک دارایی‌هایی صندوق‌های ETF و نرم‌افزارها هم وجود داشت.
گواهی خرید صندوق‌ها توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی صادر می‌شود. همچنین کارمزد خریدوفروش این صندوق‌ها بر اساس شرایط معامله و نرخ کارمزد مصوب سازمان بورس و اوراق بهادار است. از دارایی صندوق ETF به این طریق می‌توانید مطلع شوید.
دقت داشته باشید که قیمت و NAV صندوق را مقایسه کنید.
با مقایسه قیمت آن با NAV می‌توانید ETF قیمت مناسب را بررسی کنید. NAV دارایی‌های صندوق، دارایی‌هایی صندوق‌های ETF پس از کسر دارایی‌ها از بدهی‌ها و تقسیم‌بر تعداد واحدهای صندوق در لحظه محاسبه می‌شود و به اطلاع سرمایه‌گذاران می‌رسد.
صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) چیست؟
برخی از سرمایه‌گذاران، صندوق‌های قابل معامله در بورس را یکی از دارایی‌های اصلی پرتفوی خود قرار می‌دهند و بر آن تمرکز ویژه می‌کنند. برخی دیگر از سرمایه‌گذاران نیز روی ETF ها برای بهینه‌سازی سبد دارایی و اجرای راهبردهای پیچیده‌ی سرمایه‌گذاری تکیه می‌کنند.
صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) چیست؟
صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک به منظور مدیریت حرفه‌ای وجوه و کسب بازدهی مناسب با تجمیع سرمایه‌ها و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار تشکیل شدند. بنابراین عملکرد صندوق‌ها بستگی مستقیم به عملکرد دارایی‌ها و نحوه مدیریت آنها دارد. هر صندوق از واحدهای سرمایه گذاری تشکیل شده که ارزش آنها با NAV یا خالص ارزش دارایی های صندوق مشخص می‌شود.
صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF که مخفف exchange traded fund است) را می‌توان یک دارایی ارزشمندی در سبد دارایی هر سرمایه‌گذار (از مدیران مالی بزرگترین سازمان‌ها گرفته تا یک سرمایه‌گذار مبتدی که تازه کار خود را شروع کرده است) قلمداد کرد.
نحوه کار اکثر صندوق‌های قابل معامله در بورس ساده است. یک ETF در بازار بورس مانند سهام معامله می‌شود و کارکرد آن شبیه صندوق سرمایه گذاری مشترک است.
برخی از سرمایه‌گذاران، صندوق‌های قابل معامله در بورس را یکی از دارایی‌های اصلی پرتفوی خود قرار می‌دهند و بر آن تمرکز ویژه می‌کنند. برخی دیگر از سرمایه‌گذاران نیز روی ETF ها برای بهینه‌سازی سبد دارایی و اجرای راهبردهای پیچیده‌ی سرمایه‌گذاری تکیه می‌کنند.
تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟
مهمترین تفاوت صندوق‌های ETF با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک را می‌توان این ۴ مورد دانست:
۱ – سادگی و سهولت برای سرمایه‌گذاری
صندوق‌های ETF از تمام دفاتر کارگزاری‌ها و سامانه برخط معاملات قابل معامله است. بنابراین سرمایه‌گذاری در ETF و خروج از آن بسیار آسان است.
۲ – محاسبه لحظه‌‌ای ارزش خالص دارایی‌های آن
ارزش خالص دارایی‌های آن به لحظه محاسبه و به اطلاع سرمایه‌گذاران می‌رسد. ( NAV آنها هر ۲ دقیقه یکبار بطور خودکار محاسبه می‌شود.)
۳ – ارزانتر بودن نسبت به سایر صندوق‌ها
از مزیت‌های “ETF” ارزان بودن آنها نسبت به سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک است، زیرا خریداران “ETF” از طریق کارگزاران بورس، معاملات خود را انجام می‌دهند و بنابراین هزینه‌های بازاریابی برای صندوق وجود ندارد.ارزش مبنای هر واحد سرمایه گذاری در صندوق‌های قابل معامله فقط ۱۰,۰۰۰ ریال است.
۴ – عدم پرداخت مالیات در خرید و فروش‌ها
همچنین به استناد مفاد تبصره ۱ ماده ۷ “قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی “بابت نقل و انتقال واحدهای سرمایه‌گذاری انواع صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله و صدور و ابطال آنها هیچگونه مالیاتی اخذ نمی‌گردد.
دوره فعالیت این صندوق‌ها نامحدود بوده و حداقل و حداکثری برای سرمایه گذاری افراد حقیقی و حقوقی در این صندوق‌ها در نظر گرفته نشده است. در این صندوق ها بازخرید واحدها در کوتاه مدت بدون پرداخت جریمه امکان پذیر است. همچنین دوره پرداخت وجه بازخرید واحدها حداکثر ۳ روز کاری است.
دارایی‌هایی صندوق‌های ETF
در یک صندوق ممکن است دارایی‌ها متفاوتی بگذارند. یک صندوق ETF ممکن است از چندین سهام، سپرده بانکی، شمش طلا، اوراق خزانه دولتی، مقداری پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد تشکیل شده باشد. این که در صندوق چه می‌گذارند، نوع صندوق را تعیین می‌کند، که در مورد آن صحبت خواهیم کرد.
اگر شما ۱ درصد از یک صندوق ETF را بخرید، مالک ۱ درصد تمام این دارایی‌ها می‌شوید. یعنی اگر صندوق از ۱۰۰ کیلو طلا، ۱۰ میلیارد تومان سپرده، ۱۰ میلیارد تومان اوراق خزانه و ۲ میلیارد تومان سهام تشکیل شده باشد، شما مالک ۱ کیلوگرم طلا، ۱۰۰ میلیون تومان سپرده، ۱۰۰ میلیون تومان اوراق خزانه و ۲۰ میلیون تومان سهام خواهید شد.
البته شما به عنوان سهام‌دار این صندوق، نمی‌توانید به این ترکیب دارایی صندوق دست بزنید، یا اراده کنید که مثلا فقط ۱۰۰ گرم از طلا را برایتان بفروشند. بلکه دارایی‌هایی صندوق‌های ETF اگر یک واحد از صندوق را بخرید، به اندازه سهم خود دارایی کسب می‌کنید و با فروختن آن، دارایی خود را نقد می‌کنید.
درست است که دارایی شما در صندوق باقی می‌ماند و نمی‌توانید آن را به صورت فیزیکی تحویل بگیرید، اما منافع حاصل از تغییرات قیمت این دارایی‌ها نصیب شما می‌شود.
انواع صندوق ETF
در دنیا انواع متنوعی از ETF وجود دارد که به آنها خواهیم پرداخت. اما برخی از این دارایی‌هایی صندوق‌های ETF صندوق‌ها در بازار ایران وجود ندارند. ممکن است رفته‌رفته این ETFها به بازار ما هم راه پیدا کنند. انتخاب نوع ETF به روحیه و انتظار شما بستگی دارد.
صندوق با درآمد ثابت
صندوق با درآمد ثابت قابل معامله در بورس نوعی از ETF است که در آن مقدار رشد صندوق مشخص شده است. یعنی اگر یک واحد از این صندوق‌ها را بخرید، مقدار مشخصی درآمد کسب خواهید کرد. اگر بخواهید واحد سرمایه‌گذاری خود را برای مدت‌زمانی کوتاه نگه‌دارید، بازدهی کوچک‌تر از بازدهی سالانه خواهد شد.
صندوق در این حالت ضامن اصل پول و سود شما است. حداقل ۷۰ درصد از دارایی این صندوق‌ها از اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه تشکیل می‌شود. برای مطلع شدن از دارایی‌های یک صندوق، بهتر است به امیدنامه آن مراجعه کنید.
در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری در ETF با درآمد ثابت، به عنوان یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک درک می‌شود.
صندوق سهام
یک ETF سهام از تعدادی سهم مختلف تشکیل می‌شود. در این حالت ممکن است شرکت اصل پول شما را تضمین می‌کند. اگر اصل پول تضمین شود، مدیریت صندوق ضامن زیان صندوق است و نه سود آن. یعنی اگر صندوق سود کرد، شما در سود سهیم هستید، اما در صورت زیان چیزی از پول شما کم نمی‌شود. در برخی صندوق‌های سهام شما هم در سود شریک هستید و هم در زیان. ۷۰ درصد دارایی این صندوق‌ها از سهام تشکیل می‌شود.
توجه کنید که حتی اگر از بازگشت اصل پول خود اطمینان داشته باشید، این صندوق بدون ریسک نیست. چرا که ممکن است هیچ سودی نصیب شما نشود. در حالی که اگر بر روی صندوق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کرده بودید، از درآمدی ثابت بهره می‌بردید.
صندوق مختلط
صندوق مختلط، همانطور که از اسمش بر می‌آید چیزی میان دو حالت قبلی است. در این نوع صندوق حداقل ۴۰ درصد از دارایی را سهام و حداقل ۴۰ درصد را اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) تشکیل می‌دهد. ۲۰ درصد باقی‌مانده می‌تواند از بین سهام یا اوراق انتخاب شود.
صندوق بازار خارجی
به غیر از صندوق ETF بازار داخلی، در بسیاری از کشورها صندوق بازار خارجی هم وجود دارد. مثلا ممکن است به هر دلیل بخواهید در بازار ژاپن سرمایه‌گذاری کنید. اما چیزی از وضعیت بازار ژاپن ندانید و نتوانید صورت‌های مالی را که به زبان ژاپنی هستند بخوانید.
در این صورت بجای استخدام مترجم یا ثبت‌نام در کلاس زبان ژاپنی، می‌توانید از ETF بازار خارجی (Foreign Market) استفاده کنید.
صندوق ارز
ETF ارز از دیگر انواع این صندوق‌ها است. همانطور که حدس می‌زنید بیشتر دارایی این صندوق‌ها را ارز تشکیل می‌دهد. استفاده از ETF ارزی در دارایی‌هایی صندوق‌های ETF بازار فارکس مرسوم است. سرمایه‌گذارانی که می‌خواهد ریسک نواسان‌های ارزی را پوشش بدهند به سراغ این صندوق‌ها می‌روند.
صندوق صنعتی
ETFهای گروه یا صنعتی، نوعی از صندوق هستند که تمامی سهم‌های آن از یک صنعت انتخاب می‌شوند. فرض کنید که می‌دانید صنعت فلزات رشد خواهد کرد. اما نمی‌دانید کدام شرکت‌ها از این رشد بهره‌مند می‌شوند. برای همین می‌توانید بر روی ETF صنعت فلزات سرمایه‌گذاری کنید. در این صندوق سهام شرکت‌هایی که در صنعت فلزات فعالیت می‌کنند یافت می‌شود.
صندوق کالایی
ETF کالایی، به جای سهام و اوراق از کالا تشکیل می‌شود. صندوق طلا، صندوق فلزات گران‌بها شامل طلا، نقره و پلاتین، صندوق فلزات غیرگران‌بها شامل فولاد، آلومینیوم، مس و غیره و صندوق نفتی چند مثال از ETF کالایی هستند. مدیریت صندوق می‌تواند با اوراق تبعی دارایی شما را بیمه کند، یا به کمک ابزارهای مختلف بازدهی بیشتری نسبت به تغییرات قیمت طلا در بازار به دست آورد.
صندوق خرسی یا صندوق معکوس
یک نوع بسیار جالب ETF (که ارزش دارد برای آن یک مقاله جداگانه نوشته شود) ETF معکوس یا ETF خرسی (Inverse ETF or Bear ETF) است. معروف است که می‌گویند تعداد سهم‌های بد از سهم‌های خوب بیشتر است.
حالا فرض کنید می‌توانستید سهمی که ندارید را امروز بفروشید و وقتی سهم ارزان شد آن را بخرید. به این عمل در اصلاح دارایی‌هایی صندوق‌های ETF دارایی‌هایی صندوق‌های ETF شورت‌سل (Short Sell) می‌گویند. ETF خرسی از این سازوکار بهره می‌برد. به کمک این سازوکار، وقتی می‌دانید بازار منفی است، لازم نیست بورس را ترک کنید. در این وضعیت می‌توانید از ETFهای خرسی استفاده کنید.
راهنمای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های ETF
سرمایه‌گذاری در صندوق‌های قابل معامله برای چه کسانی مناسب است؟
به طور کلی داشتن واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در سبد دارایی، تنوع‌بخشی بالایی در سبد ایجاد می‌کند و به همه توصیه می‌شود. و به دلیل همین تنوع‌بخشی بالا بسیار مناسب کسانی است که نمی‌خواهند ریسک سهام منفرد تحمل کنند و یا زمان مدیریت سبد دارایی خود را ندارند.
از نظر دیگر نیز می‌توان گفت این صندوق‌ها از آنجایی که خاصیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری را دارند، اما به صورت سهام معامله می‌شوند، برای افرادی مناسب هستند که روند معامله سهام را ترجیح داده و نمی‌خواهند در ازای به دست‌آوردن تنوع‌بخشی خود را وارد سازوکار صندوق‌های سرمایه‌گذاری کنند.
بنابراین این صندوق‌ها می‌توانند برای آن دسته از سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند سرمایه‌گذاری میان‌مدت یا بلندمدت هستند و در حقیقت قصد نگه‌داری سرمایه‌گذاری خود را دارند مناسب باشند.
چگونه از اعتبار صندوق مطمئن شویم؟
تا پیش از این افراد با مراجعه به مدیر صندوق، اقدام به واریز وجه به حساب مدیر کرده و واحد های صندوق را خریداری می کردند. در این روش، سرمایه گذار ناآشنا به بورس، ممکن بود در گام اول اطمینان کاملی به مدیر صندوق نداشته باشد. اما در ETF ها، از آنجا که معاملات آن در بورس انجام می شود، سازمان بورس و اوراق کنترل های لازم جهت ورود صندوق به بورس را انجام داده است و لذا بخش بزرگی از مشکل اعتماد افراد ناآشنا به بورس در این باره حل شده است.
آیا می توان در هر زمان از صندوق خارج شد؟
بله، در هر دارایی‌هایی صندوق‌های ETF زمان شما می‌توانید واحدهای صندوق ETF را بفروشید تا مبلغ حاصله، طی ۴ روز کاری توسط کارگزاری به حساب شما واریز شود.
کسب سود از این صندو‌ها چگونه است؟ آیا ETF ها تقسیم سود دارند؟
صندوق‌های ETF در ایران هیچ سودی تقسیم نمی‌کنند و همه نتیجه سرمایه‌گذاری‌های صندوق در NAV آن خلاصه می‌شود.
در صورتی که صندوق در سرمایه‌گذاری‌های خود سود نماید، ارزش خالص دارایی‌های آن افزایش می‌یابد و در نتیجه قیمت هر واحد آن رشد می‌کند.
برای مثال یک سرمایه گذار با خرید ۱۰۰ واحد از صندوق X به ارزش هر واحد ۱۰,۰۰۰ ریال، یک میلیون ریال در آن سرمایه‌گذاری کرده است. در صورتی که ارزش هر واحد صندوق به ۱۰۵۰۰ ریال برسد، وی دارای یک میلیون و پنجاه هزار ریال دارایی خواهد بود و بنابراین وی ۵% سود کرده است. جهت کسب اطلاع از وضعیت سرمایه گذاری در طول عمر صندوق، سرمایه‌گذار باید NAV آن را دنبال کند.
مراحل سرمایه‌گذاری در ETF
۱ – از یک کارگزار کدبورسی دریافت کنید
۲ – با تحقیق و بررسی و دریافت مشاوره، صندوق ETF مناسب را در بورس شناسایی کنید
۳ – سفارش خودتان را در سامانه معاملات آنلاین درج نمایید و صندوق موردنظر را خریداری کنید.
۴ – در زمان مناسب، به دلخواه خودتان، بخش یا کل سرمایه‌گذاری‌تان را به فروش رسانید.
دیدگاه شما