تحلیل بازار کالاها

تجزیه و تحلیل استراتژی های سرمایه گذاری دولت ایران در بازار مالی و بازار کالا

نفت اصلی ترین منبع انرژی و یکی از عوامل مهم در پیشبرد فعالیت های اقتصادی است و نوسانات غیرمتعارف در قیمت این کالا، سبب افزایش قیمت تولیدات سایر کالاها و خدمات می شود. از این رو هدف این تحقیق، بهینه سازی پرتفوی دارای یهای دولت و تعریف بهترین استراتژی سرمایه گذاری برای تعدیل این نوسانات است. در این راستا، پرتفویی با سه دارایی نفت (محور اقتصاد ایران)، بازار سرمایه (پیش برنده اقتصاد کشور) و بازار طلا (پشتوانه اقتصادی کشور) برای دولت تعریف شده و تابع مطلوبیت آن معرفی می شود. درگام بعد، اوزان بهینه هریک از دارایی های فوق با بهره گیری از تابع لاگرانژ محاسبه می شود. سپس اطلاعات مربوط به قیمت نفت، ارزش بازار سرمایه و قیمت طلا در بازه سال های 1391 تا 1395 دریافت شده و با توجه به میانگین آن ها، اوزان فعلی دارایی های موجود در سبد پرتفوی دولت محاسبه می گردد. در پایان با توجه به داده های سال 1396 اوزان بهینه محاسبه و با اوزان فعلی دارایی های دولت مقایسه و تحلیل می شود.

سوال خود را در مورد این مقاله مطرح نمایید :

آسیب های شبکه های اجتماعی

راه حل های حقوقی در مواجهه با اثرات منفی توقف نماد معاملاتی شرکت های بورس اوراق بهادار

بررسی مسئولیت متصدی حمل و نقل در امور گمرکی

جایگاه زنان در منشور حقوق شهروندی

زیر ساخت گرایی فضاهای شهری با رویکرد ایجاد محیط های امن cpted از دیدگاه آیات و روایات

انتخاب بهترین نمونه ها در آموزش شبکه عصبی با بهبود الگوریتم بهینه سازی سنجاقک در پیش بینی قیمت بورس

تحلیلی بر الگوی گسترش کالبدی فضایی شهر و رویکردهای نوین در سنجش میزان پراکنده رویی (مطالعه موردی: شهر شیراز)

تاثیر آموزش «آماده سازی زایمان بر اضطراب» حین بارداری و زایمان زنان نخست باردار مراجعه کننده به درمانگاه های تامین اجتماعی شهر مشهد 1379

استراتژی اقیانوس آبی (مطالعه سود بنگاه های اقتصادی شهرک صنعتی بوعلی همدان)

improving continuous powder blending performance using projection to latent structures regression

نقش نما و جداره ها در منظر شهری با تاکید بر زیبایی شناسی محیط

واکاوی و بررسی طراحی مجموعه های تفریحی و اقامتگاهی با رویکرد تقویت حس سرزندگی اجتماعی مورد مطالعه: روستای بند ارومیه

بررسی حس مکان در بناهای تاریخی دوره قاجار نمونه موردی مدرسه و آب انبار سردار محله آخوند

ارائه راهکارهای تامین منابع درآمدهای پایدار شهری مطالعه موردی: شهرداری مهاباد

طراحی شهری با رویکرد افزایش تاب آوری کالبدی در مقابل زلزله نمونه موردی: محله لب آب واقع در منطقه 8 شیراز

تبیین تمایل به خرید با نقش میانجی هزینه های اطلاعات ذخیره شده و ریسک ادراک شده

بررسی تأثیر هوش فرهنگی بر ارزش ویژه برند مقصد مبتنی بر مشتری مطالعه موردی: گردشگران استان قزوین

بررسی ارکسترایون و پهنه بندی سطوح در فرش ایرانی

تاثیر نظریه بیومکانیک مه یرهولد بر حرکات و بدن بازیگران کودکان معلول

تأثیر سینما و معماری و هویت در حس تعلق مکانی

• شنبه تا پنج شنبه ، 9 الی 17
• [email protected]
• 071 - 32363652

درباره تی پی بین

ما با همکاری دبیرخانه ی کنفرانس ها و همایش ها، تمام ابزار محققان را كه تنها و تنها منابع علمی است را یكجا جمع آوری كرده ایم تا با كمترین دردسر ، در كمترین زمان ممكن و بصورت کاملا رایگان منابع علمی مورد نظرشان را تهیه نمایند.

تی پی بین با پشتیبانی از كنفرانس ها و ژورنال های معتبر داخلی و سپس انتشار رایگان مقالات آنها، كوتاه ترین مسیر، برای رسیدن به منابع علمی داخلی را در اختیار شما محققین قرار داده است.

دولت چگونه قیمت کالا‌ها را در بازار بالا برد؟

احسان سلطانی کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه بر اساس داده‌های رسمی مرکز آمار طی دو ماه اخیر تنها افزایش قیمت مواد غذایی بالغ بر ۳۳ درصد بوده، اظهار داشت: علت این موضوع حذف ارز ترجیحی است که باعث شد بسیاری از مواد غذایی با افزایش قیمت بسیار زیادی روبرو شوند، این درحالی است که از ابتدای سال تاکنون افزایش قیمت مواد غذایی ۴۴ درصد بوده، اما شاخص قیمت کل کالا‌ها و خدمات در تیرماه ۲۶ درصد افزایش پیدا کرده است.

وی افزود: خطایی که در مورد اندازه‌گیری تورم از سوی مرکز آمار انجام می‌شود، مرتبط با نحوه محاسبه تاثیر تورم اجاره مسکن در فرمول کلی تورم است، در حالیکه بر اساس محاسبات مرکز آمار تورم بخش مسکن حدود ۳۰ درصد محاسبه شده، این موضوع با واقعیات موجود در جامعه به هیج عنوان همخوانی ندارد و ما حداقل در بخش مسکن و بخصوص بازار اجاره با تورمی حداقل بالای ۵۰ درصد روبرو هستیم، این چیزی است که مستاجران بخوبی آن را در بازار و در مواجهه با قیمت‌ها لمس کرده‌اند.

سلطانی گفت: مرکز آمار باید ضریب اهمیت بخش مسکن را در نحوه محاسبه متوسط تورم اصلاح کند، تا نرخ تورمی که اعلام می‌شود، با واقعیات همخوانی داشته باشد، بنابراین نحوه محاسبه نرخ تورم در حال حاضر دارای اشکال است که باید مورد اصلاح قرار گیرد، تا این شاخص اقتصادی به واقعیت نزدیک‌تر شود و منعکس کننده اتفاقات واقعی اقتصادی در جامعه باشد.

این کارشناس مسائل اقتصادی اضافه کرد: عملا ریشه اصلی گرانی‌ها در دوماه اخیر حذف ارز ترجیحی از سوی دولت است که به خصوص در بخش مواد غذایی و کالا‌های ضروری مردم گرانی‌های زیادی را رقم زد، از سویی برای تحلیل بازار کالاها جبران این یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی را در نظر گرفتند، درحالیکه همین تورم ۳۳ درصدی مواد غذایی در خرداد و تیرماه عملا اثر این یارانه نقدی را از بین برد و مردم باید برای جبران هزینه‌های خود، مبلغ بیشتری می‌گذاشتند، بر روی این پول تا بتوانند نیاز‌های خود بخصوص در حوزه مواد غذایی را تامین کنند.

وی عنوان داشت: افزایش قیمت مواد غذایی در ماه‌های خرداد و تیر (پس از حذف ارز ترجیحی) برای دهک پایین درآمدی ۳۷ درصد و برای دهک بالای درآمدی ۲۹ درصد است. با توجه به این که سهم غذا در سبد هزینه دهک پایین درآمدی ۴۳.۳ درصد و در دهک بالای درآمدی ۱۷.۲ درصد است، روشن است که با حذف ارز تحلیل بازار کالاها ترجیحی چه فشار هزینه‌ای به خانوار‌های کم درآمد وارد آمده است.

وی همچنین با اشاره به علمکرد دولت در حوزه خرید کالا‌های که به نوعی خود باعث ایجاد یگ گرانی شد، توضیح داد: درحالی که واردات گندم در سال ۱۳۹۹، حدود ۳ میلیون و ۲۸۵ هزار تن بود، در سال ۱۴۰۰ این رقم به بیش از ۷ میلیون تن رسید که با توجه به تولید ۷ میلیون تنی گندم در داخل عملا کشور برای حداقل ۶ ماه نیاز به واردات گندم نداشت.

سلطانی ادامه داد: در مورد نهاد‌های دامی نیز با توجه به واردات ۱۵ میلیون و ۴۷۰ تنی در سال ۱۴۰۰، این میزان دو میلیون تن بیشتر از سال ۹۹ بود، از سویی در مورد روغن خام نیز درحالیکه حدود ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تن در سال ۱۴۰۰ واردات انجام شد، این میزان حدود ۸۰۰ هزار تن بیشتر از میزان واردات در سال ۹۹ بود، با توجه به چنین ذخیره‌هایی که در کشور وجود داشت، در سال جاری برای تامین کالا‌های اساسی تنها به حدود ۸ میلیارد دلار معادل ۱۶۰ هزار میلیارد تومان نیاز بود، اما دولت در شرایطی که به دلیل جنگ اوکراین قیمت کالا‌های اساسی به اوج قیمتی خود رسیده بود، با انجام یک اشتباه در حالی که کشور دارای ذخایر مناسب کالا‌های اساسی بود، با حذف ارز ترجیح عملا خود ایجاد کننده یک گرانی در کشور شد.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی بیان داشت: در سه ماهه فصل بهار خالص بدهی دولت به بانک مرکزی حدود ۱۰۱ هزار میلیارد تومان بالا رفت، که عامل اصلی آن همین یارانه نقدی بود که دولت به منطور حذف ارز ترجیحی به مردم پرداخت کرد، از سوی دیگر با توجه به فشار بانک مرکزی به بانک‌ها و استقراض دولت از شبکه بانکی، بانک‌ها حدود ۱۶۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی خلق کردند.

وی تصریح کرد: به بیان دیگر درست در اردیبهشت ماه با توجه به اینکه قیمت کالا‌های اساسی در تمامی جهان بالا رفته بود، یک تورم وارداتی در کشور رخ داد درحالی که امروز تورم ناشی از جنگ اوکراین در مورد قیمت جهانی گندم در حال تخلیه شدن است و قیمت‌ها به زمان قبل از زمان جنگ اوکراین بازگشته، بنابراین این تورم وارداتی خود باعث تورم بیشتر شد.

سلطانی عنوان کرد: در زمانی که کالا‌های اساسی در جهان در اوج قیمتی بودند، دولت برای خود یک تعهد پرداخت یارانه ایجاد کرد که این موضوع به افزایش قیمت‌ها و همچنین خلق نقدینگی ختم شد، اما هم اکنون که قیمت‌های جهانی به نسبت سه ماه گذشته با کاهش شدیدی روبرو شده اند که با ادامه این روند و با حذف ارز ترجیحی، ظرف فقط طی دو ماه مواد غذایی ۳۳ درصد گران می‌شود. با موج جدید گرانی (مالیات تورمی) سفره‌ها خالی تر، عامه مردم فقیرتر و شکاف دارا و ندار عمیق‌تر می‌شود. با تخلیه شوک قیمت جهانی غذا، یک صورت حساب جدید برای دولت (با پرداخت یارانه‌های طرح توزیع عادلانه یارانه ها) به میراث باقی می‌ماند.

گزارش اسنپ‌اکسپرس: «تحلیلی بر بازار کالاهای سوپرمارکتی»

اسنپ‌اکسپرس که یک سرویس فروش کالاهای سوپرمارکتی از پلتفرم اسنپ است حدود یک سال پیش از مجموعه اسنپ‌فود جدا شد و با یک برند مستقل در بازار کالاهای تند مصرف یا FMCG در دسترس کاربران قرار گرفت. این پلتفرم در مراسمی که روز دوشنبه دهم تحلیل بازار کالاها مرداد ماه با حضور مدیران اسنپ اکسپرس و خبرنگاران رسانه‌های جمعی در خانه کارمان تهران برگزار شد، از اولین گزارش جامع این شرکت که طی بازه زمانی اول فروردین ۱۴۰۰ تا ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ با بررسی بیش از ۳۰ میلیون فاکتور فروش در بیش از ۸۰ شهر کشور بدست آمده را تحت عنوان گزارش تحلیلی اسنپ اکسپرس از بازار کالاهای سوپرمارکتی رونمایی کرد.

در ابتدای این مراسم مسعود طباطبایی، مدیرعامل اسنپ اکسپرس و مدیر توسعه کسب‌وکار گروه اسنپ در مورد تاریخچه راه‌اندازی اسنپ اکسپرس گفت: «اواخر سال ۹۸ همزمان با همه‌گیری ویروس کرونا در بخش سوپرمارکت اپلیکیشن اسنپ‌فود با تقاضاهای گسترده‌ کاربران برای خرید کالاهای سوپرمارکتی روبرو شدیم و در بازه‌ای دو تا سه‌ ماهه رشدی چند برابری را تجربه‌ کردیم. این موضوع باعث شد تا به توسعه این سرویس توجه بیشتری نشان دهیم و در سال ۱۴۰۰ برند جدید اسنپ‌ اکسپرس را با تمرکز بر روی سه ارزش تحویل سریع، تنوع کالایی و تخفیف کالا راه‌اندازی کنیم». به گفته مدیر عامل اسنپ اکسپرس در حال حاضر بیش از ۳ هزار سوپرمارکت و فروشگاه زنجیره‌ای در بیش از ۹۰ شهر کشور با این شرکت همکاری می‌‌کنند.

در این رویداد ابتدا مسعود طباطبایی، مدیرعامل اسنپ اکسپرس سخنرانی کوتاهی داشت. سپس حامد غضنفری معاون مارکت پلیس اسنپ اکسپرس مروری بر این گزارش داشت. در انتها نیز طی یک نشست خبری طباطبایی، غضنفری و محمد خلج، مدیر عامل گروه اسنپ به سوالات خبرنگاران پاسخ دادند.

در ادامه این مطلب بخش‌هایی برگزیده و مهم از این گزارش را می‌خوانید. فایل کامل گزارش را می‌توانید از اینجا دریافت کنید.

نگاهی جامع به صنعت کالاهای سوپرمارکتی ایران

اندازه بازار جهانی کالاهای سوپر مارکتی و سهم فروش آنلاین

با نگاهی به آمار و ارقام سال‌های گذشته اندازه بازار کالاهای سوپرمارکتی دنیا افزایش داشته است.که دلیل آن را می‌توان افزایش جمعیت و عرضه محصولات جدید دانست.

مقایسه‌ایی از اندازه بازارکالاهای سوپرمارکتی در کنار جمعیت

سهم هرکدام از قاره‌ها از بازار جهانی را در این شکل می‌توان دید. قاره‌های آسیا و اقیانوسیه با اینکه ۶۰٪ از جمعیت کل جهان را در خود دارند اما فقط ۳۴٪ از سهم بازار را دارند. در مقابل آن قاره آمریکای شمالی با حدود ۸٪ از سهم جمعیت جهان به تنهایی ۲۶٪ از بازار را در اختیار خود دارد.تحلیل بازار کالاها

اندازه بازار کالاهای سوپرمارکتی در ایران

یکی از مهم‌ترین منابع اطلاعاتی به منظور تخمین و محاسبه اندازه بازار ریالی کالاهای سوپرمارکتی ایران، گزارش هزینه‌های خانوار است که هرساله توسط مرکز ملی آمار ایران تهیه می‌شود. در جدیدترین طرح این آمارگیری از بیش از ۱۹۰۰۰ خانوار شهری و ۱۸۰۰۰ خانوار روستایی در خصوص جزئی‌ترین وضعیت هزینه‌ای و درامدی ایشان اطلاعات جمع‌آوری شده است.

در سال ۲۰۲۱ سهم بازار ایران از بازار جهانی کالاهای سوپرمارکتی کمتر از ۰/۲ درصد بوده است.

سرانه ۲۷۰ دلاری هر ایرانی از بازار کالاهای سوپرمارکتی

اندازه بازار صنعت کالاهای سوپرمارکتی در ایران تا پایان سال ۱۴۰۰، ۲۳ میلیارد دلار تخمین زده شده است که به ازای هر نفر در سال به ۲۷۰ دلار می‌رسد.

اندازه بازار آنلاین کالاهای سوپرمارکتی در ایران

با در نظر گرفتن فروش آنلاین بازیگران اصلی ایران در سال ۱۴۰۰ تخمین زده می‌شود کل فروش آنلاین بازار سوپرمارکتی، حدود ۰/۸ درصد باشد.

سهم گروه‌های اصلی کالاهای سوپرمارکتی

گروه لبنیات و بستنی با سهم ۱۹درصدی بیشترین سهم فروش را در بین سایر گروه‌های کالاها داشته است.

پانزده محصول پرخرید (تعدادی)

پانزده محصول پرخرید (مبلغی)

سیگار پرفروش‌ترین کالا در خرید حضوری است. به صورتی که از هر ۱۰۰ هزار تومان کالای خریداری شده حدود ۶ هزار تومان از این محصول بوده است و در مقابل آن شیر پرفروش‌ترین کالای خریداری شده در سبد خرید آنلاین است به‌طوری که از هر ۱۰۰ هزار تومان حدود ۵هزار تومان آن شیر است.

محصولات دارای بالاترین شاخص تمایل به خرید آنلاین

۲۰ مجموعه برتر در بازار کالاهای سوپرمارکتی

سهم ۲۰ مجموعه برتر حدود ۴۰ درصد از کل بازار کالاهای سوپرمارکتی است. هر مجموعه ممکن است دارای چندین برند باشد. به‌طور مثال برندهای اکتیو، اوه، اویلا و سافتلن جند نمونه از برندهای متعلق به گروه صنعتی گلرنگ هستند.

۴۵ درصد از بازار سوپرمارکتی در اختیار ۴۵ برند برتر

مقایسه فروش محصولات لبنی به تفکیک مدل فروش

این نمودار سهم تعدادی زیرگروه‌های محصولات لبنی از فروش هر ۱۰۰۰ آیتم را به تفکیک آنلاین و حضوری نشان می‌دهد.

سهم بازار برندها از فروش کالای ماست

تحلیل بازار کالاها مقایسه فروش محصولات نوشیدنی به تفکیک مدل فروش

این نمودار سهم تعدادی زیرگروه‌های محصولات نوشیدنی از فروش هر ۱۰۰۰ آیتم را به تفکیک آنلاین و حضوری نشان می‌دهد.

سهم بازار برندها از فروش کالای آبمیوه

بیش از ۷۰٪ از بازار آبمیوه در اختیار ۴ برند است. سن‌ایچ با ۳۷٪ بیشترین سهم را در ایران دارد.

مقایسه فروش محصولات آرایشی بهداشتی به تفکیک مدل فروش

نمودار بالا سهم تعدادی زیرگروه‌های محصولات آرایشی بهداشتی از فروش هر ۱۰۰۰ آیتم را به تفکیک آنلاین و حضوری نشان می‌دهد.

سهم بازار برندها از فروش کالای دستمال و محصولات سلولزی

۷۰د درصد از سهم بازار دستمال و محصولات سلولزی در اختیار ۵ برند است. گلریز با ۱۹٪ بیشترین سهم بازار را دارد.

در پایان محمد خلج، مدیر عامل گروه اسنپ در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر همکاری این شرکت با رقبای خود اعلام کرد، این شرکت آمادگی دارد هرجا برای بهبود شرایط اکوسیستم استارتاپی کشور لازم بود با در نظر گرفتن منافع کلی اکوسیستم با شرکت‌های رقیب همکاری داشته باشد.
مدیر عامل اسنپ اکسپرس در پاسخ به سوالی درباره سهم این شرکت از بازار و حضور رقبای جدید گفت: «طبق برآوردهای انجام شده اسنپ اکسپرس در حال حاضر ۴۹ درصد از بازار فروش آنلاین کالاهای سوپرمارکتی را در تحلیل بازار کالاها اختیار دارد و نقش رهبر بازار را ایفا می‌کند. با توجه به سهم زیر یک درصدی فروش آنلاین از بازار کالاهای سوپرمارکتی نیز از حضور رقبای جدید استقبال می‌کنیم چرا که معتقدیم توسعه هر چه بیشتر این بازار به سود همه کسب‌وکارهای فعال این حوزه خواهد بود».

به گفته مدیرعامل اسنپ اکسپرس، بررسی آمارهای بدست آمده نشان می‌دهد که سهم بازار آنلاین کالاهای سوپرمارکتی متاثر از توسعه زیرساخت‌ها و تغییر سبک زندگی افراد با سرعت بی‌سابقه‌ای در حال رشد است. به گونه‌ای که این عدد در بازار جهانی کالاهای سوپرمارکتی بیش از ۷ درصد و در بازار ایران به نزدیک یک درصد رسیده است.

در صورت تمایل به مطالعه ببیشتر می‌توانید فایل کامل گزارش را از اینجا دریافت کنید.

چرا تمرکز عرضه کالاها در بورس کالا به سود اقتصاد است؟

به گزارش بازار به نقل از بورس کالا، وحید شهری شقاقی، اقتصاددان درباره عرضه کالاها در بورس کالا اظهار کرد: تجربه این سال ها نشان می دهد که هر مقدار توسعه بورس کالا سرعت گرفته، بخش های مختلف تولیدی نیز همسو با آن توسعه پیدا کرده اند چراکه وقتی کالایی در فضایی توام با شفافیت و رقابت معامله می شود، منفعت آن به همه بخش های زنجیره از تولید تا مصرف می رسد و توسعه نیز محقق می شود.

شقاقی شهری افزود: حذف فساد و دلال و رانت به عنوان یکی از معضلات اساسی اقتصاد ما از جمله مزایای حضور شرکت ها در بورس کالاست که این اثرات همواره در میان مدت و بلندمدت در اقتصاد نمایان شده است.

عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی بر لزوم ورود همه تولیدات شرکت ها در بورس کالا تاکید کرد و گفت: با توجه به مزایای متعدد سازوکار بورس کالا، امروز تقریبا عمده کالاهای تولیدی و مهم کشور در این بورس معامله می شود و برای ورود سایر بخش ها و تولیدات به این بورس کالا نیز با اتخاذ یک کار مشترک بین دستگاهی و اراده جمعی می توان سرایت شفافیت بورس کالا به سایر بازارها را محقق کرد.

شقاقی شهری پیش از این در خصوص عرضه خودرو در بورس کالا نیز گفته بود: عرضه خودرو در بورس کالا شفافیت را اتقا داده و رقابت پذیری را توسعه می دهد. ضمن اینکه ارتقای شفافیت موجب افزایش رضایتمندی تولید کننده و مصرف کننده شده و در نهایت بهبود کیفیت و تعادل قیمت را به دنبال دارد.

به گفته او، در شیوه قبلی معاملات خودرو، صرفا دلال ها منتفع می شوند و تولید کننده متضرر شده و سودی هم نصیب مصرف کننده نمی شود اما در عرضه های بورسی به جای اینکه سود فروش کالا به جیب دلال برود، نصیب تولید کننده می شود و تولید کننده می تواند از این سود برای ارتقای بهره وری و پرداخت هزینه های خود استفاده کند و قطعا می تواند حتی به کاهش قیمت خودرو در آینده منجر شود.

شقاقی شهری در پایان تاکید کرد: بدون شک قیمت گذاری دستوری باید از صحنه اقتصاد ایران کنار گذاشته شود زیرا این آفت گریبان اقتصاد را گرفته و در نهایت به ضرر مصرف کنندگان و تولیدکننده تمام شده است.

نحوه تحلیل بازار پسته چگونه است؟

همان‌طور که در مطلب “آغاز معاملات پسته در بورس کالا” خواندیم، پسته از مهرماه ۹۷ برای دومین بار وارد بازار بورس کالا شد. این بار این محصول کشاورزی به‌واسطه بازار سنتی پررونق و پر تقاضا، در بازار بورس کالا نیز با تقاضای خوبی مواجه شده است. در این مقاله قصد داریم نحوه تحلیل آن و عوامل مؤثر بر عرضه و تقاضای پسته را بررسی کنیم.

عوامل مؤثر بر قیمت پسته

برای تحلیل بازار پسته مانند هر بازار دیگری می‌بایست عوامل مؤثر بر میزان عرضه و تقاضای این محصول را شناسایی کرد. لازم به ذکر است، پسته یک محصول صادراتی است که کمتر از ۲۰ درصد تولید آن در داخل مصرف می‌شود و مابقی آن صادر می‌شود. به دلیل بیشتر بودن سهم صادراتی پسته، عموماً قیمت جهانی پسته بر ارزش‌گذاری پسته در داخل کشور تأثیر زیادی دارد. علاوه بر این، میزان تولید کشور آمریکا و ترکیه به‌عنوان مهم‌ترین تولیدکنندگان پسته در کنار ایران، بر مقدار عرضه و تعیین قیمت جهانی تأثیرگذار است؛ بنابراین برای تحلیل بازار پسته به هر دو عامل داخلی و خارجی پرداخته می‌شود. معامله گران می‌توانند با بررسی موارد ذکرشده در بازار پسته، به تحلیل بازار آتی پسته بپردازند.

عوامل داخلی

شرایط آب و هوایی

میزان تولید محصولات کشاورزی به‌طور مستقیم به شرایط آب و هوایی بستگی دارد. درنتیجه در سال‌هایی که شرایط آب و هوایی مناسب نیست، میزان تولید پسته نیز کاهش می‌یابد. به‌طور مثال در سال ۹۶ به دلیل خشک‌سالی در باغات کرمان، میزان تولید پسته به‌شدت کاهش یافت و به دنبال افت عرضه، قیمت پسته با افزایش همراه شد.
به‌طورکلی، چنانچه وضعیت بارندگی در یک سال، در سطح مناسبی باشد انتظار تحلیل بازار کالاها افزایش میزان تولید پسته در فصل برداشت می‌رود.

تغییر قیمت هزینه های تولید

افزایش یا کاهش هزینه های تولید مانند دستمزد کارگر، هزینه کود و سموم شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی در فصل کاشت، هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد. این موضوع می‌تواند میزان برداشت محصول را با افت همراه سازد و یا به دلیل افزایش بهای تمام شده، قیمت پسته در آن سال با افزایش همراه شود.

فصل برداشت پسته

به‌طورکلی برای تحلیل قیمت محصولات کشاورزی، اطلاع از زمان کاشت و برداشت محصول مهم است. در واقع در فصل برداشتِ محصول، میزان عرضه افزایش یافته و بستر افت قیمت فراهم می‌شود. از سوی دیگر با فاصله گرفتن از فصل برداشت احتمال رشد قیمت تقویت می‌شود؛ چراکه میزان محصول برداشت‌شده، ثابت بوده و با گذشت زمان از فصل برداشت، با مصرف و صادرات محصول پسته میزان عرضه آن کاهش می‌یابد.

گفتنی است فصل برداشت پسته در ایران در شهرهای مختلف، متفاوت است با این حال، فصل برداشت پسته در استان کرمان به‌عنوان قطب تولید پسته اواخر شهریور است.

سال محصولی آور یا ناآور

سال محصولی برای پسته به آور و ناآور تقسیم‌بندی می‌شود. در واقع یک سال آور و یک سال ناآور است. در سال‌های آور میزان خوشه‌های درختان پسته دو برابر شده و میزان محصول افزایش می‌یابد؛ اما در سال ناآور، جوانه‌های رویشی نسبت به سال آور کمتر است و درنتیجه میزان محصول نسبت به سال آور کمتر خواهد بود. به‌طور مثال سال محصولی ۹۸ آور است و سال محصولی ۹۹ ناآور خواهد بود. درنتیجه انتظار می‌رود میزان محصول در سال ۹۹ با افت همراه شود و قیمت با افزایش مواجه شود.

تقاضای داخلی

هرساله در آستانه عید نوروز و شب یلدا تقاضای داخل کشور برای پسته با افزایش همراه است. بدین‌جهت در آذرماه و روزهای پایانی سال، انتظار افزایش قیمت ناشی از تقاضای شب یلدا و عید تقویت می‌شود.

نرخ ارز

با توجه به اینکه پسته یک محصول صادراتی است، درنتیجه قیمت آن به نرخ ارز وابسته است. هر چه نرخ ارز بیشتر شود، صادرکنندگان تمایل بیشتری برای فروش پسته‌های خود در بازار خارج خواهند داشت؛ بنابراین با صادرات بیشتر پسته، قیمت پسته با رشد همراه می‌شود و بالعکس.

به‌طور مثال اگر قیمت دلار ۱۰ هزار تومان باشد و نرخ دلاری هر کیلو پسته حدود ۹ دلار باشد، صادرکنندگان با صادرات هر کیلو پسته می‌توانند ۹۰ هزار تومان درآمد کسب نمایند؛ اما اگر نرخ دلار به ۲۰ هزار تومان افزایش یابد، صادرکنندگان با صادر نمودن هر کیلو پسته درآمدی برابر با ۱۸۰ هزار تومان کسب می‌کند. در این شرایط با افزایش نرخ ارز صادرکنندگان انگیزه بیشتری جهت صادرات پسته خواهند داشت.

موانع یا تسهیل فرآیند صادرات

هر سیاست و قانون یا دستورالعملی که فرایند صادرات را با مشکل مواجه سازد، سبب افت تقاضای صادراتی و به دنبال آن کاهش قیمت پسته می‌شود. از سوی دیگر طرح‌های تشویقی و تسهیلِ فرآیند صادرات موجب رشد تقاضای صادراتی شده و مقدمات رشد قیمت پسته در داخل کشور را فراهم می‌سازد.

به‌طور مثال قانون پیمان‌سپاری ارزی که صادرکنندگان را متعهد به ارائه ارز حاصل از صادرات به دولت می‌کند، یکی از مواردی است که انگیزه صادرات را با کاهش همراه می‌سازد. در واقع با اختلاف بین نرخ ارز آزاد و ارز دولتی، صادرکنندگان تمایلی به رفع تعهد ارزی ندارند.

عوامل خارجی

عرضه رقبای ایران

چنانچه میزان تولید کشور تحلیل بازار کالاها آمریکا و ترکیه با افزایش همراه شود، با رشد عرضه پسته در دنیا، قیمت جهانی آن با کاهش همراه می‌شود.

تقاضای جهانی

با افزایش تقاضا برای پسته از سوی کشورهای دنیا، قیمت جهانی پسته نیز با رشد همراه می‌شود. لازم به ذکر است با شناسایی فواید پسته برای سلامتی، روزبه‌روز تقاضای جهانی برای این محصول در حال افزایش است. این موضوع سبب شده است، علی‌رغم افزایش عرضه پسته در دنیا، قیمت آن با افت چندانی مواجه نشود.

بهبود یا تضعیف رابطه با کشورهای همسایه

کشور امارات متحده عربی یکی از کشورهای مهم واردکننده محصولات صادراتی از ایران است. هرگونه کاهش رابطه ایران با این کشور، می‌تواند میزان صادرات پسته به این کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد. کاهش میزان صادرات، منجر به کاهش تقاضا و به‌تبع آن افت قیمت پسته در کشور می‌شود.

سال نو چینی

هرساله در آستانه عیدِ چینی، تقاضا برای پسته از سوی چینی‌ها با افزایش همراه می‌شود. با توجه به اینکه عید چینی‌ها قمری است، زمان عید چینی‌ها هرساله متفاوت است. در واقع عید چینی‌ها به مدت حدوداً دو هفته در بهمن‌ماه است. در برخی از سال‌ها، عید چینی‌ها اوایل بهمن است و در برخی سال‌ها نیز اواخر بهمن. برای مثال، عید چینی‌ها در سال ۹۸ از ۵ بهمن آغاز می‌شود. زودتر شروع شدن عید چینی‌ها سبب می‌شود تا صادرکنندگان فرصت کافی برای صادرات به چین تا قبل از عید را نداشته باشند و میزان صادرات با کاهش مواجه شود؛ اما درصورتی‌که عید چینی‌ها در اواسط یا اواخر بهمن باشد، صادرات بیشتری انجام می‌شود.

نتیجه‌گیری

در بالا مهم‌ترین عوامل مؤثر بر قیمت پسته عنوان گردید. معامله گران آتی پسته برای تحلیل بازار پایه پسته می‌توانند به بررسی موارد ذکر شد بپردازند. ناگفته نماند به دلیل با کشش بودن قیمت پسته (به دلیل اینکه تحلیل بازار کالاها می‌توان پسته را به‌عنوان کالای لوکس در نظر گرفت) چنانچه قیمت کالا از یک مقدار مشخصی افزایش یابد، میزان تقاضای آن با کاهش همراه است. معامله گران می‌بایست این موضوع را در تحلیل‌های خود مدنظر قرار دهند. با رعایت موارد بالا می‌توان به‌راحتی بازار پسته را بررسی کرد و اقدام به معاملات آتی پسته در بازار بورس کالا نمود.

ثبت نام و دریافت کد آتی کالا

برای دریافت کد آتی کالا و شروع سرمایه‌گذاری در این بازار روی دکمه زیر کلیک کنید: